Η λέξη «μπαξίσι» έχει τούρκικη προέλευση και η χρησιμοποίησή της στην ελληνική γλώσσα σημαίνει φιλοδώρημα. Το φιλοδώρημα είναι συνήθως μικρό χρηματικό δώρο, που καταβάλλεται για κάποια προσφερθείσα χαριστική εξυπηρέτηση ή αλλιώς εκδούλευση. Η λέξη «μπαξίσι» ή «φιλοδώρημα» στα τσέχικα πιθανόν να μη σημαίνει τίποτα. Ομως, όπως και να το λένε οι Τσέχοι, είναι επιεικώς απαράδεκτο το καθεστώς να ...απαιτούν «μπαξίσι» για τη διέλευση της χώρας τους.

Ιδού σε ποιο καθεστώς αναφερόμαστε: Η είσοδος στα σύνορα της Τσεχίας συνοδεύεται από την προμήθεια αυτοκόλλητου σήματος, αξίας περίπου 4 ευρώ, το οποίο πρέπει να επικολληθεί στο τζάμι του αυτοκινήτου. Γι' αυτό, όμως, δε σε ενημερώνει κανείς όταν μπαίνεις στην Τσεχία, ότι δηλαδή πρέπει να αγοράσεις και να επικολλήσεις το σήμα, το οποίο έχει την έννοια καταβολής διοδίων. Η ψυχρολουσία έρχεται όταν φτάνεις στα σύνορα εξόδου. Εκεί ο αρμόδιος υπάλληλος διαπιστώνει ότι δεν υπάρχει κολλημένο το σήμα των 4 ευρώ και αντί να ζητήσει από τον παραβάτη να πληρώσει το αντίτιμο των διοδίων, αρχίζει τα παζάρια.

Χωρίς δυνατότητα λεκτικής συνεννόησης (οι μόνες φράσεις του υπαλλήλου στην αγγλική γλώσσα είναι συνήθως «madame goot character, driver bad character»), αλλά με ...παντομίμα ή με σημειώσεις σε μια κόλλα χαρτί, σου ζητά αρχικά 1.000 ευρώ για να σου επιτρέψει την έξοδο! Οταν βλέπει τον παραβάτη να αντιδρά, αρχίζει το παζάρι για να συμβιβαστεί τελικά σε πολύ χαμηλότερο ποσό! Ξέρουμε περίπτωση που Τσέχος υπάλληλος συμβιβάστηκε με 50 ευρώ, αλλά σε τσέχικες κορόνες. Ποσό δηλαδή υπερδεκαπλάσιο της αξίας του σήματος. Οταν μετατρέψεις τα 50 ευρώ σε τσέχικο νόμισμα και του τα παραδίδεις, σε βάζει να υπογράψεις σε ένα πρόχειρο λευκό χαρτί - κοινώς «μπακαλόχαρτο» - προφανώς για να σου δώσει την εντύπωση ότι το ποσό καταβλήθηκε ...νόμιμα. Και χωρίς, φυσικά, να σου δώσει καμιά απόδειξη για την πληρωμή, σου επιτρέπει την έξοδο από τη χώρα.

Η λέξη «κατάντια» δεν αρκεί για να χαρακτηρίσει κανείς το πόσο χαμηλά έχει πέσει η Τσεχία και άλλες πρώην σοσιαλιστικές χώρες. Είναι κι αυτό ένα δείγμα γραφής, του «νοικοκυρέματος» και της δημοκρατίας που έφεραν στην Τσεχία, εκείνοι που στη δεκαετία του '60 επαγγέλλονταν στα λόγια το σοσιαλισμό «με ανθρώπινο πρόσωπο», ενώ στην πράξη αποδείχτηκε ότι έπαιζαν το παιχνίδι των πιο αντιδραστικών δυνάμεων στον κόσμο.