Ο Πολυχρόνης Βάης, παλαίμαχος κομμουνιστής, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, γεννήθηκε το Σεπτέμβρη του 1910 στο χωριό Ζίτσα του νομού Ιωαννίνων. Το 1931 τελείωσε το Πεντατάξιο Διδασκαλείο Ιωαννίνων. Νεαρός δάσκαλος ακόμα κυνηγήθηκε επίμονα από τις τότε κυβερνήσεις για τις ιδέες του. Διορίζονταν σκόπιμα να δουλέψει στα πιο απομακρυσμένα χωριά με 8-10 το πολύ σπίτια - αχυροκαλύβες.

Εκεί στα βοσκοτόπια και στα βουνά της Ηπείρου, όπου με την επίμονη σκληρή δουλιά του και για τη μεγάλη αγάπη του για τα παιδιά, έδινε όλο του τον εαυτό, μοιράζονταν μαζί τους το ψωμί και το συσσίτιο πολλές φορές που ετοίμαζε η γυναίκα του Λίτσα για κείνα. Εκεί που δίδασκε στα παιδιά το δίκιο και την αλήθεια, εκεί ο αξέχαστος Πολυχρόνης Βάης θα δώσει τα πρώτα δείγματα του ανθρώπου αγωνιστή, που πονά για τους συνανθρώπους του. Που νοιάζεται για τα προβλήματά τους και παλεύει μαζί τους για τη λύση τους.

Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο ως έφεδρος αξιωματικός διακρίνεται για την προσφορά του. Μετά την κατάρρευση του μετώπου το Μάη του 1941 γίνεται μέλος του ΚΚΕ και εντάσσεται από τους πρώτους στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση στην Ηπειρο. Από μέλος μιας ολιγάριθμης ομάδας του ΕΛΑΣ το 1942, αναδείχτηκε το 1944 διοικητής τάγματος.

Το Σεπτέμβρη το 1946, ο Πολυχρόνης Βάης (Αχιλλέας Πετρίτης), θα βρεθεί και πάλι επικεφαλής μιας δεκαπενταμελούς ομάδας, για να αναδειχτεί στη συνέχεια διοικητής της επίλεκτης 159 Ταξιαρχίας του ΔΣΕ με το βαθμό του συνταγματάρχη.

Για τις στρατιωτικές ικανότητες του Αχιλλέα Πετρίτη, αναφέρεται και ο αντίπαλος. Συγκεκριμένα, στην ιστορία του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ): «Ο Ελληνικός Στρατός κατά τον αντισυμμοριακό αγώνα (1946-1949). Η εκκαθάρισις της Ρούμελης και η πρώτη μάχη του Γράμμου» Σελίδα 114, αναφέρεται: «... Ενώ χρόνω διετάσσοντο τα ανωτέρω, έκτακτος τακτική κατάστασις εν δημιουργήσει εις την περιοχήν Σουλίου της Νοτιοδυτικής Ηπείρου, ζώνην ευθύνης της VIII Μεραρχίας. Η συμμοριακή "ταξιαρχία" Πετρίτη εισέβησεν εις την περιοχήν Σουλίου και ηγκίστρωσεν μέρος των δυνάμεων της VIII Μεραρχίας, ώστε αυτή να ευρεθή εις αδυναμίαν να εκτελέση εμπροθέσμως την αποστολήν της, περί εκκαθαρίσεως των Ζαγοροχωρίων ως το σχέδιο προέβλεπεν». Με λίγα λόγια, ο Αχιλλέας Πετρίτης με την επίλεκτη ταξιαρχία του, ανάγκασε το ΓΕΣ να αλλάξει το αρχικό σχέδιο επιχειρήσεων «Κορωνίς» και να αντιμετωπίσει έγκαιρα «και νέας τυχόν αντιπερισπαστικάς των ενεργείας».

Στην πολιτική προσφυγιά, ο Πολυχρόνης Βάης θα εργαστεί σε διάφορες κομματικές δουλιές όπως: Δάσκαλος, υποδιευθυντής και αργότερα διευθυντής της Κεντρικής Κομματικής Σχολής «Νίκος Μπελογιάννης» και θα αναδειχτεί σε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του από το 1961 έως το 1982.

Η μνήμη του θα μείνει ζωντανή στους κομμουνιστές και στις κομμουνίστριες, στους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ και σε όλους όσοι των γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του στην πάλη για το σοσιαλισμό.

Πολλοί, πάρα πολλοί θα θυμούνται πάντα τον Αχιλλέα Πετρίτη, το θρύλο στην Ηπειρο, το συναγωνιστή τους, το διοικητή τους, το σύντροφο και πονετικό φίλο και αδελφό, στα δύσκολα χρόνια του αγώνα μας, στην Αντίσταση, στο Δημοκρατικό Στρατό και στην πολιτική προσφυγιά.

Ο Αχιλλέας Πετρίτης άφησε πίσω του, εκτός από την προσφορά του στον αγώνα, δωρεά 3.500 χιλιάδες βιβλία στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ όπου αρχειοθετήθηκαν, καθώς και χιλιάδες άλλα βιβλία που βρίσκονται στη βιβλιοθήκη του Δήμου της Ζίτσας.

Στη μνήμη του, ως ένδειξη τιμής, οι σύντροφοί του από την ΚΟ Ιωαννίνων του ΚΚΕ προσφέρουν ένα σημαντικό χρηματικό ποσό στο ΚΚΕ.