Πού όμως οδηγεί τους εργαζόμενους αυτή η «ανάπτυξη» για την οποία πανηγυρίζουν τα επιτελεία της ΕΕ; Σε ποια μοίρα ρίχνει την εργατική τάξη της Ευρώπης και τ' άλλα λαϊκά στρώματα η ραγδαία αύξηση της παραγωγικότητας; Η Εκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δόθηκε την περασμένη βδομάδα στη δημοσιότητα για την «Κοινωνική Κατάσταση στην ΕΕ», περιέχει ορισμένα ενδιαφέροντα στοιχεία.

Σύμφωνα, λοιπόν, με την Εκθεση, παρά την ισχυρή οικονομική μεγέθυνση της ΕΕ, η απασχόληση το 2001 ανέρχεται στο 64%. Δηλαδή, το υπόλοιπο 36% του πληθυσμού, που είναι ικανό προς εργασία και επιθυμεί να εργαστεί, καταδικάζεται να είναι εκτός της παραγωγικής διαδικασίας. Πρέπει δε να σημειωθεί ότι και αυτό το 64% δεν έχει πλήρη και σταθερή εργασία και ένα μεγάλο μέρος του υπο-απασχολείται. Μάλιστα, η Εκθεση σημειώνει ότι η ανεργία από το 7,4% το 2001 πέρσι ανέβηκε στο 7,6%.

Αυτή ακριβώς η ανάπτυξη και η τεράστια συσσώρευση υπερκερδών στους μεγάλους μονοπωλιακούς ομίλους έχει οδηγήσει έναν στους τέσσερις Ευρωπαίους (24%) να κινδυνεύουν από το φάσμα της φτώχειας. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ακόμα και μετά τις λεγόμενες «κοινωνικές μεταβιβάσεις», το 15% του πληθυσμού στην ΕΕ (στοιχεία 1999) «ζούσε πραγματικά κάτω από το όριο της φτώχειας»..!

Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, πως μεταξύ των ετών 1980-1997 - όπως σημειώνεται στην Εκθεση - «στο εσωτερικό πολλών κρατών, στις περισσότερες περιπτώσεις οι εισοδηματικές ανισότητες διευρύνθηκαν». Παρά, λοιπόν, τα εύηχα συνθήματα περί σύγκλισης και ανάπτυξης, η πραγματικότητα, όσον αφορά τους εργαζόμενους της ΕΕ, κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση.

Και ενώ η «Ενωση», στα προγράμματα και στα διαφημιστικά σλόγκαν, έχει αναδείξει τη «γνώση» ως έναν από τους στρατηγικούς της στόχους, τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι δύο στους δέκα πολίτες της (19,4%) εγκαταλείπουν πρόωρα το σχολείο και δε συμμετέχουν σε περαιτέρω εκπαίδευση.

Να, γιατί, παρά τους κομπασμούς για τις επιτυχίες της ΕΕ, η Κομισιόν αναγκάζεται να αναγνωρίσει ότι «εξακολουθούν να υπάρχουν μείζονες προκλήσεις, ενώ με τη Διεύρυνση δημιουργούνται και νέες». Μόνο που η ΕΕ, αυτές τις προκλήσεις τις αντιμετωπίζει στην αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτή που επιδιώκουν και συμφέρει τους εργαζόμενους. Γι' αυτό επιμένει στην προώθηση της Στρατηγικής της Λισαβόνας για μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά εργασίας. «Η πρόκληση - γράφει χαρακτηριστικά η Εκθεση - είναι να αυξηθεί η ηλικία κατά την οποία οι εργαζόμενοι εγκαταλείπουν την αγορά εργασίας, κατά περίπου πέντε χρόνια έως το 2010...».

Η Κομισιόν δεν κρύβει λόγια, όταν εξετάζει τα νέα προβλήματα που θα προκύψουν από τη Διεύρυνση των νέων χωρών της Κεντρικής Ευρώπης. «Αναμένεται να αυξηθούν οι πολιτικές προκλήσεις σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, της φτώχειας και διαφόρων μορφών ανισοτήτων. Οι περιφερειακές ανισότητες και τα προβλήματα κοινωνικής θα είναι μεγαλύτερα». Αλλά βέβαια, θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι οι κυρίαρχες δυνάμεις της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης ανησυχούν για τους λαούς αυτών των χωρών. Και μόνο οι όροι που επέβαλαν σε αυτές τις χώρες δείχνουν ότι αυτό που τους προβληματίζει είναι πώς θα εξασφαλίσουν τη «σταθερότητα» της κερδοφορίας των πολυεθνικών. Η πραγματική τους φροντίδα είναι πώς θα «δέσουν» τους λαούς των πρώην σοσιαλιστικών χωρών στο άρμα της στυγνής εκμετάλλευσης, πώς θα προλάβουν και θα χειραγωγήσουν τις αναμενόμενες κοινωνικές αντιδράσεις. Γι' αυτό καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «από τη στιγμή που οι διαφορές μεταξύ των κρατών - μελών θα αυξηθούν σημαντικά, θα υπάρξει επιτακτική ανάγκη για όργανα συνεργασίας...».