Σε κάθε περίπτωση οι όποιες αλλαγές γίνουν σε μητροπολιτικό επίπεδο, συμβαδίζουν με τη νέα περιφερειακή συγκρότηση της χώρας, που θέλει η κυβέρνηση να υλοποιείται από το 2006, οπότε και οι περιφέρειες θα διαχειρίζονται το Δ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η κατάργηση των νομαρχιακών συμβουλίων και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (ΝΑ) με τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα, καθώς επίσης η μείωση των Περιφερειών και η θεσμοθέτηση αιρετού Περιφερειακού Συμβουλίου, το οποίο θα διοικείται από κυβερνητικό εγκάθετο και θα εγγυάται την υλοποίηση της πολιτικής της κεντρικής διοίκησης. Στόχος - όπως τον είχε χαρακτηριστικά περιγράψει ο πρωθυπουργός, Κ. Σημίτης - είναι «να υπάρχουν αποφάσεις ομόφωνες με όσα προδιαγράφει η ΕΕ».

Η νέα διοικητική δομή στην οποία έχει καταλήξει η κυβέρνηση, διαμορφώνει τις θεσμικές προϋποθέσεις για την απρόσκοπτη υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής και την ενίσχυση και θωράκιση του συστήματος στις αναμενόμενες αντιδράσεις στις επόμενες αντιλαϊκές νεοφιλελεύθερες επιλογές. Στην κατεύθυνση αυτή, όχι μόνο συγκεντρώνεται παραπέρα η τοπική εξουσία, αλλά επιχειρείται και η μεταφορά του πολιτικού κόστους αντιλαϊκών επιλογών από το κράτος στις παρακάτω βαθμίδες διοίκησης. Δεν είναι τυχαίο ότι με την πρόσφατη αναθεώρηση του Συντάγματος η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα στο κράτος να μπορεί να μεταφέρει στους δήμους κρατικές αρμοδιότητες, τις οποίες καλούνται να ασκήσουν υποχρεωτικά. Με τον τρόπο αυτό οι δήμοι γίνονται συνένοχοι των όποιων αντιλαϊκών επιλογών καλούνται να εφαρμόσουν - όπως συμβαίνει για παράδειγμα με το θεσμό της μερικής απασχόλησης, που καταστρατηγεί εργασιακά κεκτημένα και δημιουργεί εργαζόμενους ομήρους πολιτικών και μικροκομματικών σκοπιμοτήτων - και από θεσμός εξυπηρέτησης των αναγκών των δημοτών μετατρέπεται σε δεκανίκι της κυβέρνησης.

Η δε ΝΑ - για την οποία ο Κ. Σκανδαλίδης, πρόσφατα, στη διάρκεια της παρουσίασης της μελέτης του Παντείου για τη Μητροπολιτική Διακυβέρνηση, είχε παραδεχτεί ότι ουσιαστικά δεν έχει κάποιο σοβαρό ρόλο - μετεξελίσσεται σε επίπεδο Περιφέρειας, η οποία αποτελεί ουσιαστικά το δεύτερο βαθμό Αυτοδιοίκησης (σσ θυμίζουμε πως στο Σύνταγμα προβλέπονται δύο βαθμοί Αυτοδιοίκησης). Οι Περιφέρειες μειώνονται από 13 σε 10 έως 7. Κριτήριο θα είναι το πληθυσμιακό, με προσανατολισμό κάθε περιφέρεια να καλύπτει πληθυσμό από 1 έως 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Θα εκλέγεται αιρετό Περιφερειακό Συμβούλιο, στο οποίο θα εκπροσωπείται ο κάθε νομός με αιρετό νομάρχη. Ο νομάρχης θα εγγυάται την υλοποίηση των αποφάσεων του Περιφερειακού Συμβουλίου στο νομό του. Επικεφαλής του Περιφερειακού Συμβουλίου θα είναι κυβερνητικός εγκάθετος.

Αλλαγές προβλέπονται και στη λειτουργία των Δήμων, οι οποίοι - όπως ορίζεται και στο νέο Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, που αναμένεται να γίνει νόμος με το επόμενο έτος - σύρονται σε Συνδέσμους. Συγκεκριμένα οι ΟΤΑ καλούνται να μετέχουν σε Συνδέσμους που θα συγκροτούν όμοροι δήμοι για να ασκήσουν μια σειρά από αρμοδιότητες υπερτοπικού χαρακτήρα. Οσοι δήμοι αρνηθούν να μετάσχουν στους Συνδέσμους, θα στερούνται των υπηρεσιών που αυτός θα αναλάβει. Είναι προφανές ότι καταστρατηγείται η δυνατότητα του κάθε δήμου να ασκεί μια αυτόνομη πολιτική, ενάντια στην κυρίαρχη. Παράλληλα και με την εξέλιξη αυτή υποθηκεύεται η αιρετότητα, καθώς θα αποφασίζουν για τους δημότες πρόσωπα που δεν τα έχουν εκλέξει, είτε αυτά είναι αιρετά από δημότες άλλου δήμου, είτε είναι μάνατζερ.

Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι ηγεσίες των ανώτατων συλλογικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης - δηλαδή της Κεντρικής Ενωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (ΚΕΔΚΕ) και της Ενωσης Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων Ελλάδας (ΕΝΑΕ) - έχουν συναινέσει σε όλες τις κυβερνητικές επιλογές, επιφυλάσσοντας για το θεσμό της Αυτοδιοίκησης, ρόλο διαχειριστή της αντιλαϊκής πολιτικής. Η ΕΝΑΕ προτείνει τρόπο... μαλακής μεταβάσης στην αιρετή Περιφέρεια, ζητώντας να υπάρξει από τώρα ανασύνθεση του περιφερειακού συμβουλίου, ενώ η ΚΕΔΚΕ «παλεύει» το ζήτημα της ανάληψης φορολογικής αρμοδιότητας από τους δήμους, ώστε να αποκτήσουν δήθεν «οικονομική αυτοτέλεια».