Κυριακή 23 Μάη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 4
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Οι σύγχρονες Μυθολογίες

Εχουμε βάσιμες πληροφορίες, για να υποστηρίξουμε την άποψη ότι ο άνθρωπος, από την περίοδο της Προϊστορίας ακόμα, προσπαθούσε να εκλογικεύσει τα φυσικά φαινόμενα που τον ταλαιπωρούσαν, πολλές φορές τον κατάστρεφαν, και να βρει μια ερμηνεία γι' αυτά. Τι ήταν η αστραπή, η βροχή, ο κεραυνός; Και όχι μόνο αυτά, που και σήμερα ακόμα στις ακραίες τους εκδηλώσεις προκαλούν απορίες και συζητήσεις. Η φωτιά που έκανε τη λάσπη κεραμικό και μαλάκωνε το μέταλλο, το αίμα, ο πόνος, η εγκυμοσύνη και η γέννα, ο θάνατος. Με την παρατήρηση και όσο περνούσαν τα χρόνια, έβρισκε τις ερμηνείες που ήθελε. Οργάνωνε τις ιδέες που γεννιούνταν μέσα στο μυαλό του και με τον τρόπο αυτό συγκροτούσε τα πρώτα «αξιώματα», που τον βοηθούσαν να επινοεί και να κατασκευάζει, ανάλογα, βέβαια, με τις ανάγκες του, που απαιτούσαν, για την αντιμετώπισή τους, αυτές τις επινοήσεις και τις κατασκευές. Ετσι, πάνω - κάτω, έστησε ο άνθρωπος τις «ιδεολογίες» του. Κατασκεύασε, με άλλα λόγια, τα πρώτα «παραδείγματα», με βάση τα οποία έβρισκε τη «λογική» που κυριαρχούσε στον κόσμο. Καταλάβαινε τον κόσμο αυτό και έπαιρνε θάρρος για να τον αντιμετωπίσει, όσο σκληρός και ανάποδος κι αν ήταν.

Το κακό είναι όμως πως δεν ήταν πάντα εύκολο να βρει τη «λογική» που αναζητούσε και να προχωρήσει στις ερμηνείες που χρειαζόταν. Πολλές φορές δεν τον βοηθούσαν τα «παραδείγματά» του. Και η ζωή του γέμιζε από ερωτηματικά και βασανιστικές απορίες. Βρήκε όμως το εργαλείο για να απαντήσει σ' αυτά τα δύσκολα ερωτήματα και να λύσει τις απορίες του. Κι αυτό το «εργαλείο» ήταν η μυθολογία και δίπλα σ' αυτήν η θρησκεία. Κατασκεύασε μύθους, θεούς, ημίθεους, τέρατα, γίγαντες και τιτάνες. Εφτιαξε γοητευτικά και πολλές φορές τρομερά «παραμύθια» και μέσα σ' αυτά έβρισκε τις ερμηνείες που του έλειπαν. Και με τον τρόπο αυτό βολευόταν. Εβρισκε δικαιολογίες για όλα: τα κακά και τα καλά, τα άσχημα και τα ωραία. Υποστήριζε πως για όλ' αυτά έφταιγε μια άλλη δύναμη που ήταν πάνω από αυτόν. Αυτή η δύναμη έφταιγε για τους κεραυνούς, για το θάνατο, τις πλούσιες ή τις κακές σοδειές. Η δύναμη αυτή βούλιαζε τα καράβια, άνοιγε τα βουνά στη μέση κι αυτά ξερνούσαν φωτιά. Εστελνε τις αρρώστιες και τις έπαιρνε πίσω. Εκανε τον άνθρωπο να χαίρεται ή να λυπάται, να αγαπάει και να μισεί. Και, φυσικά, όσο περίσσευαν οι αναποδιές, τόσο περίσσευαν και τα παραμύθια. Περίσσευε, δηλαδή, η ανάγκη για την αναζήτηση της «λογικής» και της «ερμηνείας».

Η επιστήμη, βέβαια, ερχόταν να δώσει τις απαντήσεις της σε πολλά από τα δύσκολα ερωτήματα. Ελυνε όλο και πιο πολλά προβλήματα. Συναγωνιζόταν με επιτυχία και τους θεούς και τους ήρωες. Τις μυθολογίες όμως δεν κατάφερε να τις αντιμετωπίσει. Το παραμύθι κράτησε και κρατάει ακόμα και σήμερα τη γοητεία του και τους καθησυχαστικούς του αποπροσανατολισμούς. Οι μύθοι παίζουν, όπως πάντα, το δικό τους το ρόλο. Και οι άνθρωποι παγιδεύονται στη γοητεία τους, στο ψέμα ή την έμμεση απειλή τους. Γιατί, τι άλλο είναι ένας μύθος παρά η περιγραφή μιας δύναμης που είναι υπεύθυνη για τη δική μας ζωή, τις χαρές και τις λύπες της, τις προσμονές και τα όνειρά της. Μήπως μύθος δεν είναι η αναγκαιότητα του ΝΑΤΟ, η τρομοκρατία, όπως την εννοεί η Δύση, το κοινωνικό κράτος της ΕΕ, η στέγη του Καλατράβα; Ενας γυαλιστερός μύθος δεν είναι και η Γιουροβίζιον που αποκοίμισε έναν ολόκληρο λαό και ανάγκασε τον κύριο Αμβρόσιο Καλαβρύτων να ασχολείται με τα «κουνήματα» του κυρίου Ρουβά;


Του
Γ. Χ. ΧΟΥΡΜΟΥΖΙΑΔΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ