Στο Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομίας (ΕΚΟΦΙΝ) στις Βρυξέλλες (10.5.2004) επανεξετάστηκαν οι στόχοι από τις Συνόδους της Λισαβόνας και της Βαρκελώνης στο χώρο της Υγείας που αποτυπώνεται στο τρίπτυχο: Πρόσβαση για όλους ανεξαρτήτως εισοδήματος ή πλούτου. Υψηλή ποιότητα περίθαλψης. Οικονομική σταθερότητα και βιωσιμότητα των συστημάτων.

Η έκθεση που συζητήθηκε στο ΕΚΟΦΙΝ - συντάχτηκε το Μάρτη του 2003 - ανάμεσα στα άλλα προειδοποιεί: Οσο κι αν η οργάνωση των συστημάτων Υγείας παραμένει υπόθεση των κρατών μελών, υπάρχουν συγκεκριμένες πολιτικές της Ευρωπαϊκή Ενωσης (ΕΕ) που υπερισχύουν των εθνικών πολιτικών. Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης αναμένεται να μορφοποιηθούν στο Συμβούλιο Απασχόλησης, Κοινωνικής Πολιτικής και Υγείας που θα γίνει και πάλι στις Βρυξέλλες στις 1-2 Ιούνη 2004.

Ανάμεσα στις προκλήσεις, όπως τις χαρακτηρίζει η έκθεση, είναι: Το κόστος των συστημάτων Υγείας αυξάνεται λόγω των νέων τεχνολογιών και των νέων θεραπειών. Οι απαιτήσεις για περίθαλψη αυξάνονται καθώς αυξάνεται το προσδόκιμο επιβίωσης και λόγω της αύξησης του εισοδήματος. Ετσι μετρούν την Υγεία και την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης των εργαζομένων, με χρήμα (κόστος), λες και θα 'πρεπε να πεθαίνουν για να μην κοστίζουν στο κεφάλαιο.

Η ΕΕ επίσης, χωρίς δισταγμούς υποδεικνύει: Οι εθνικές πολιτικές πρέπει να συμφωνούν και να εναρμονίζονται με τους κανόνες της Εσωτερικής Αγοράς, περιλαμβανομένων των κανόνων ανταγωνισμού και των αρχών της ελεύθερης διακίνησης των ανθρώπων, των αγαθών και των υπηρεσιών. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία αναγνωρίζει την ευθύνη των κρατών μελών στην οργάνωση των συστημάτων Υγείας συνεχίζει η έκθεση, αλλά, όπως τονίζει, κάθε περιορισμός στις ελευθερίες της εσωτερικής αγοράς πρέπει να είναι πλήρως δικαιολογημένες.

Η ουδέτερη παράθεση στοιχείων από την έκθεση σημαίνει επιδοκιμασία στο χαράτσι των ασθενών που επιβάλλεται με διαφορετικούς τρόπους από χώρα σε χώρα: Για να μειώσουν το κόστος κάποια από τα κράτη μέλη, αναφέρει η έκθεση, έχουν καθιερώσει τις απευθείας πληρωμές για τους ασθενείς. Επίσης άλλες χώρες μειώνουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες Υγείας εφαρμόζοντας λίστες παρεχομένων ιατρικών πράξεων. Τέλος, ορισμένες χώρες έχουν εφαρμόσει ένα βασικό μοντέλο παροχής υπηρεσιών και οι ασθενείς επιβαρύνονται για τις επιπλέον υπηρεσίες.

Οι πληρωμές γίνονται άμεσα απ' τους ασθενείς είτε έμμεσα μέσω των ιδιωτικών ασφαλίσεων. Το κόστος, σύμφωνα με την έκθεση, που πληρώνουν για την Υγεία τα νοικοκυριά, είτε απευθείας είτε με συμπληρωματική ιδιωτική ασφάλιση, είναι κατά μέσο όρο 20 - 30% στα κράτη μέλη της ΕΕ.

Την πρωτοκαθεδρία στις ιδιωτικές δαπάνες Υγείας κατέχει η Ελλάδα. Σύμφωνα με μελέτες της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας και του Ινστιτούτου των Βιομηχάνων (ΙΟΒΕ) οι ιδιωτικές δαπάνες Υγείας αποτελούν το 44% του συνόλου των δαπανών Υγείας, όταν ο μέσος όρος των χωρών της ευρωζώνης είναι 26,3%.

Δε λείπει και η ευρω-υποκρισία από την έκθεση: Το γεγονός, σημειώνει, ότι τα συστήματα απαιτούν κάποια οικονομική συμμετοχή από τον ασθενή, δημιουργεί το ρίσκο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού να μην μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες Υγείας.

Και έπεται το «ενδιαφέρον»: Σε ορισμένα κράτη μέλη εφαρμόζονται πολιτικές για την εξασφάλιση της πρόσβασης και των φτωχών, αναφέρει η έκθεση.

Τη σύνοδο του ΕΚΟΦΙΝ ακολούθησε η Συνάντηση των υπουργών Υγείας και Οικονομικών του ΟΟΣΑ, στο Παρίσι στις 12 Μάη 2004.

Τα συμπεράσματα της συνάντησης προετοιμάζουν την Προκρούστεια κλίνη για τα συστήματα Υγείας. Ανάμεσα στις διαπιστώσεις είναι ότι οι δαπάνες για την Υγεία, στις χώρες του ΟΟΣΑ, αυξήθηκαν, τα τελευταία 30 χρόνια, από 5% σε 9% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Με ίδιο με την Ευρωπαϊκή Ενωση Πνεύμα ο ΟΟΣΑ διαπιστώνει ότι «η γήρανση του πληθυσμού αναμένεται επίσης να συμβάλει αρκετά στη μελλοντική αύξηση των δαπανών Υγείας».

Στη Συνάντηση του Παρισιού έγινε αναφορά σε μέτρα που πήραν κάποιες χώρες, όπως η Γερμανία, για να εξασφαλίσουν τη «βιωσιμότητα» των συστημάτων περίθαλψης.

Τα μέτρα της Γερμανίας στον τομέα της Υγείας περιλαμβάνονται στη διαβόητη «Ατζέντα 2010» του καγκελάριου Γκ. Σρέντερ. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα είναι:

• Αύξηση της εισφοράς των συνταξιούχων για την περίθαλψη στο 1,7% (μέχρι τώρα ήταν το μισό).
• Οσοι παίρνουν εργοστασιακή σύνταξη θα πληρώνουν για περίθαλψη 13,5% έως 14,5% (πλήρωναν το μισό).
• Μειώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές για την περίθαλψη από 14,4% του ακαθάριστου μισθού σε 13,6% το 2004 και σε 12,5% το 2006, ενώ από δω και πέρα οι εργαζόμενοι υποχρεώνονται να πληρώνουν 10 ευρώ το τρίμηνο για εξωνοσοκομειακή φροντίδα και οδοντιατρική θεραπεία.
• Δε θα καλύπτονται οι τεχνητές οδοντοστοιχίες από το 2005 από κανένα ασφαλιστικό ταμείο.
• Το επίδομα ασθενείας που έως τώρα πληρωνόταν εξίσου από τον εργοδότη και τον εργαζόμενο, από το 2007 περιέρχεται στην αποκλειστική ευθύνη του ασφαλισμένου.
• Για όλες τις υγειονομικές παροχές οι ασθενείς θα πληρώνουν 10% των εξόδων, το λιγότερο 5 ευρώ έως 10 ευρώ.
• Οι συνταξιούχοι από το 2004 θα πληρώνουν μόνοι τους και όχι με τη συνδρομή των ταμείων για νοσηλευτική περίθαλψη.
• Ο εργαζόμενος, για νοσηλευτική περίθαλψη θα πληρώνει 10 ευρώ την ημέρα με μάξιμουμ 28 ημέρες το χρόνο.
• Καταργούνται: Το επίδομα κηδείας, το βοήθημα για γυαλιά (πλην των παιδιών και των βαριά αναπήρων με προβλήματα όρασης) και η χορήγηση των εξόδων μεταφοράς για νοσοκομειακή περίθαλψη (δηλαδή αντίστοιχο ελληνικό ΕΚΑΒ).

Η φιλοσοφία που διαπνέει τις προτάσεις του ΟΟΣΑ είναι η υπαγωγή της Υγείας στους κανόνες του «ανταγωνισμού» και της «αγοράς». Στην απόφαση αναφέρεται: «Οι κυβερνήσεις πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την εξασφάλιση της οικονομικής στήριξης των συστημάτων Υγείας. Η ιδιωτική ασφάλεια Υγείας μπορεί να παίξει ρόλο στην προσπάθεια αυτή και χρειάζεται ένας καλύτερος σχεδιασμός για να προσδιοριστεί η συμμετοχή της».