Οι καθαρίστριες της Tate | ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι καθαρίστριες της Tate

Τελικά, οι καθαρίστριες της γνωστής γκαλερί Tate του Λονδίνου αναδεικνύονται στους πλέον ουσιαστικούς και πραγματικούς «κριτικούς» Τέχνης της εποχής μας: Το 2001, μια από αυτές πέταξε - ως όφειλε - μια σακούλα με σκουπίδια από τον εκθεσιακό χώρο χωρίς να γνωρίζει η ...«απαίδευτη» ότι η σακούλα (των σκουπιδιών συμπεριλαμβανομένων) αποτελούσε μέρος «καλλιτεχνικού έργου» του Βρετανού «καλλιτέχνη» Ντέμιαν Χιρστ.

Κάτι ανάλογο έγινε πριν από λίγες μέρες. Αυτή τη φορά η σακούλα με τα σκουπίδια ήταν «έργο» του Γκουστάβ Μέτσγκερ, ο οποίος θεώρησε πως έτσι «εκφράζει» την... «πεπερασμένη ύπαρξη» της Τέχνης. Σε αντίθεση με τον Χιρστ που τον είχε πιάσει υστερικό γέλιο - αντί να πάει και να ασχοληθεί με κάτι άλλο ως θα όφειλε - ο 78χρονος Μέτσγκερ αντικατέστησε τη σακούλα με μια νέα, επειδή δεν μπόρεσε να... «διορθώσει» το «πρωτότυπο».

Οι υπεύθυνοι της γκαλερί δεν αποκάλυψαν εάν θα αποζημιώσουν τον καλλιτέχνη, ανακοίνωσαν όμως ότι το «έργο» καλύπτεται τη νύχτα, για να μην ξανασυμβεί κάποιο ατύχημα! Για την ιστορία να πούμε ότι ο Μέτσγκερ είναι Γερμανός, ζει στο Λονδίνο και το 1959 «επινόησε» την... «αυτο-καταστροφική» τέχνη. Φανταζόμαστε πως δεν είχε ιδέα τότε, πόσο «μέσα» θα έπεφτε αυτή του η επινόηση δεκαετίες αργότερα.

Δεν ξέρουμε αν η τέχνη είναι όντως «πεπερασμένη». Το σίγουρο είναι πως καλλιτέχνες σαν τον Μέτσγκερ και τον Χιρστ αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα της παρακμής της αστικής τέχνης. Παρακμή διαβρωτική, όχι τόσο για την ίδια την αστική τάξη - η οποία έτσι κι αλλιώς έχει αποδείξει εδώ και καιρό το πεπερασμένο της σε όλους τους τομείς - αλλά για το σύνολο της κοινωνίας, όσο τουλάχιστον αυτή συνεχίζει να αποδέχεται παθητικά την κυρίαρχη κουλτούρα.

Από αυτή την άποψη, οι καθαρίστριες της Tate (ο Γκράμσι θα τις λάτρευε) έκαναν αυτό που οφείλει να κάνει οργανωμένα πια και στο δικό της πεδίο η προοδευτική διανόηση: να πετάξουν τα «σκουπίδια» εκεί που ανήκουν, στους κάδους των απορριμμάτων και της ιστορίας...

Γρηγόρης ΤΡΑΓΓΑΝΙΔΑΣ