Κυριακή 3 Οχτώβρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 11
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΙΣΤΟΡΙΑ
2 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ 1945
Η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Βιετνάμ

Το επιτελείο των Γάλλων αποικιοκρατών: Ο στρατηγός Κονί (αριστερά), διοικητής των δυνάμεων του Τονκίν, συσκέπτεται με τον στρατηγό Ναβάρ, αρχιστράτηγο των Γάλλων στην Ινδοκίνα (με το πηλήκιο) στο Ντιέν Μπιέν Φου. Ο Ντε Καστρί (διοικητής της φρουράς που αιχμαλωτίστηκε, όταν κατελήφθη η τοποθεσία) είναι ανάμεσα στους δύο
Το επιτελείο των Γάλλων αποικιοκρατών: Ο στρατηγός Κονί (αριστερά), διοικητής των δυνάμεων του Τονκίν, συσκέπτεται με τον στρατηγό Ναβάρ, αρχιστράτηγο των Γάλλων στην Ινδοκίνα (με το πηλήκιο) στο Ντιέν Μπιέν Φου. Ο Ντε Καστρί (διοικητής της φρουράς που αιχμαλωτίστηκε, όταν κατελήφθη η τοποθεσία) είναι ανάμεσα στους δύο
«Ζωντανός ο Λένιν ήταν για μας πατέρας, δάσκαλος, σύντροφος, σύμβουλος. Και να σήμερα έγινε λαμπρό αστέρι που μας φωτίζει πάνω στο δρόμο της σοσιαλιστικής επανάστασης. Και στο έργο μας είναι που ο Λένιν, αθάνατος, θα ζει παντοτινά».

Χο Τσι Μινχ1

Στις 8 Αυγούστου του 1945, ο Ιάπωνας πρεσβευτής στη Μόσχα κλήθηκε στο σοβιετικό υπουργείο Εξωτερικών, όπου του ανακοινώθηκε πως η ΕΣΣΔ, πιστή στο συμμαχικό της χρέος, συντάσσεται με την απαίτηση των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και της Κίνας για άνευ όρων συνθηκολόγηση των ιαπωνικών ενόπλων δυνάμεων και θεωρεί πως αυτή βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση με την Ιαπωνία, από τις 9 Αυγούστου, εφόσον η τελευταία αρνηθεί να εκπληρώσει την αξίωση αυτή2. Την επομένη, 9 Αυγούστου του 1945, τα σοβιετικά στρατεύματα εξαπέλυσαν ταυτόχρονη επίθεση σε όλο το μέτωπο που είχε μάκρος πάνω από 5 χιλιάδες χιλιόμετρα, από το Ερλιάν στα νότια σύνορα της Μογγολίας έως τον κόλπο Ποσιέτ στην παραθαλάσσια περιοχή.

Η εκστρατεία του Κόκκινου Στρατού στην Απω Ανατολή κράτησε μέχρι τις 2 Σεπτέμβρη. Στο διάστημα αυτό οι Σοβιετικές Ενοπλες Δυνάμεις συνέτριψαν τον ιαπωνικό στρατό του Κουαντούνγκ στη Βορειοανατολική Κίνα (Μαντζουρία) και στη Βόρεια Κορέα, απελευθέρωσαν τη Νότια Σαχαλίνη και τις Κουρίλες νήσους και συνετέλεσαν έτσι αποφασιστικά στο να επιταχυνθεί η συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας3.

Η όψη του πολέμου στην Ινδοκίνα: Το απαραίτητο συρματόπλεγμα, το στρατιωτικό φορτηγό και η απελπισμένη αλυσίδα των χωρικών, που η ακατάπαυστη ανθρωποσφαγή, τους έχει οπλίσει με απάθεια, ακόμα και στο θέαμα της αιμόφυρτης κοπέλας που κουβαλά ο στρατιώτης
Η όψη του πολέμου στην Ινδοκίνα: Το απαραίτητο συρματόπλεγμα, το στρατιωτικό φορτηγό και η απελπισμένη αλυσίδα των χωρικών, που η ακατάπαυστη ανθρωποσφαγή, τους έχει οπλίσει με απάθεια, ακόμα και στο θέαμα της αιμόφυρτης κοπέλας που κουβαλά ο στρατιώτης
Η γρήγορη ήττα των ιαπωνικών στρατευμάτων από τον Κόκκινο Στρατό στη Βορειοανατολική Κίνα παρέλυσε τη θέληση του εχθρού για συνέχιση της αντίστασης και είχε μεγάλη επίδραση στο επαναστατικό κίνημα της Ασίας. Η κατάσταση, μάλιστα, διαμορφωνόταν ιδιαιτέρως ευνοϊκή στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία, όπου τα ευρωπαϊκά αποικιακά κράτη και οι ΗΠΑ δεν είχαν προλάβει να συγκεντρώσουν στρατεύματα, για να εμποδίσουν την ανάπτυξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των λαών σ' αυτές τις περιοχές. Στο Βιετνάμ δημιουργήθηκε μια εξαιρετικά ευνοϊκή, για την επανάσταση, κατάσταση την οποία εκμεταλλεύτηκε αμέσως το Κομμουνιστικό Κόμμα.

Στις 13 Αυγούστου το ΚΚ αποφάσισε τη γενική εξέγερση και τρεις μέρες αργότερα στο Συνέδριο των Αντιπροσώπων του Λαού που συγκάλεσε το Βιετ Μιν4 υιοθετήθηκαν οι «10 μεγάλες πολιτικές αρχές» της οργάνωσης, καταρτίστηκε η διαταγή της γενικής ένοπλης εξέγερσης και εκλέχτηκε Κεντρική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, δηλαδή προσωρινή κυβέρνηση, με πρόεδρο τον Χο Τσι Μινχ.

Το προσκλητήριο σε γενική εξέγερση

Με τη λήξη του Συνεδρίου, ο κομμουνιστής ηγέτης Χο Τσι Μινχ έγραψε το «Προσκλητήριο σε γενική εξέγερση» του Βιετναμέζικου λαού, όπου έλεγε5:

«Αγαπητοί συμπατριώτες! Εδώ και τέσσερα χρόνια, σας κάλεσα σε ενότητα, γιατί η ενότητα δίνει τη δύναμη και η δύναμη αυτή είναι το κλειδί για την κατάκτηση της ανεξαρτησίας και της λευτεριάς. Τώρα τα γιαπωνέζικα στρατεύματα βρίσκονται σε αποσύνθεση. Το κίνημα για τη σωτηρία της πατρίδας απλώνεται στη χώρα ολόκληρη. Η Ενωση για την Ανεξαρτησία του Βιετνάμ (Βιετ Μιν) έχει εκατομμύρια μέλη απ' όλα τα κοινωνικά στρώματα, διανοούμενους, αγρότες, εργάτες, εμπόρους, στρατιώτες και από όλες τις εθνότητες, Θο, Νουνγκ, Μουόνγκ, Μαν. Στις γραμμές της, συμπατριώτες μου, νέοι και γέροι, άνδρες και γυναίκες πορεύονται σφιχτοδεμένοι, χωρίς διάκριση πίστης θρησκευτικής ή περιουσίας.

Αφίσα των Βιετμίνχ που παριστά την καταστροφή του γαλλικού στρατού το 1945 στο εκστρατευτικό σώμα της Ινδοκίνας
Αφίσα των Βιετμίνχ που παριστά την καταστροφή του γαλλικού στρατού το 1945 στο εκστρατευτικό σώμα της Ινδοκίνας
Η ένωση κάλεσε τελευταία το Εθνικό Κογκρέσο του Λαού και αυτό έβγαλε την Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης για να διευθύνει ολόκληρη τη χώρα στην πεισματική μάχη της για την ανεξαρτησία.

Είναι ένα μεγάλο βήμα μπροστά στην ιστορία του Αγώνα που διεξάγει ο λαός μας από έναν αιώνα για τη λευτεριά του. Είναι για τους συμπατριώτες μας ένα δυνατό τονωτικό και για μένα, χαρά απέραντη.

Αλλά δεν μπορούμε να σταματήσουμε εκεί. Ο αγώνας μας θα είναι πολύ μακρύς και σκληρός. Η ήττα των Γιαπωνέζων δε μας κάνει με μιας λεύτερους και ανεξάρτητους. Οφείλουμε να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες. Μόνο με την ενότητα και τον αγώνα η χώρα μας θα μπορέσει να ξαναβρεί την ανεξαρτησία της.

Το Βιετ Μιν χρησιμεύει τώρα σαν βάση της ενότητας και του αγώνα του λαού μας. Μπείτε στις γραμμές του Βιετ Μιν, υποστηρίχτε το και δυναμώστε το πιο πολύ.

Η Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης του Βιετνάμ ισοδυναμεί τούτη τη στιγμή με μια Προσωρινή Κυβέρνηση. Ενωθείτε γύρω της, επαγρυπνήστε για να εκτελούνται σε όλη τη χώρα οι διαταγές της και η πολιτική της. Τότε αναπόφευκτα, η Πατρίδα μας θα ξαναποκτήσει γρήγορα την ανεξαρτησία της και ο λαός μας τη λευτεριά του.

Αγαπητοί συμπατριώτες!

Η ώρα η αποφασιστική για τα πεπρωμένα του λαού μας σήμανε. Ορθιοι συμπατριώτες! Ας λευτερωθούμε με τις δικές μας δυνάμεις! Πολυάριθμοι λαοί στον κόσμο ολόκληρο συναγωνίζονται σε φλόγα στον αγώνα για την ανεξαρτησία τους.

Ας μην βραδυπορήσουμε! Προχωρούμε! Εμπρός Συμπατριώτες! Παλικαρίσια μπροστά ας πηγαίνουμε κάτω από τη σημαία του Βιετ Μιν!».

Το φλογερό αυτό προσκλητήριο έπιασε τόπο και φύτρωσε όπως ο σπόρος στην εύφορη γη. Πριν όμως δούμε τη συνέχεια, ας κάνουμε μια αναδρομή στα όσα προηγήθηκαν έως αυτό το σημείο.

Το Βιετνάμ υπό το καθεστώς των αποικιοκρατών

O Χο Τσι Μινχ χαιρετά τον Γάλλο Πρόεδρο, Ζωρζ Μπιντώ, 1946, μετά από την αναγνώριση της Δημοκρατίας του Βιετνάμ, από τη Γαλλία
O Χο Τσι Μινχ χαιρετά τον Γάλλο Πρόεδρο, Ζωρζ Μπιντώ, 1946, μετά από την αναγνώριση της Δημοκρατίας του Βιετνάμ, από τη Γαλλία
Ηταν Σεπτέμβρης του 1858, όταν τα γαλλικά στρατεύματα, με το πρόσχημα ότι ήθελαν να προστατεύσουν τους καθολικούς ιεραποστόλους, εισέβαλαν στο Βιετνάμ που τότε ήταν φόρου υποτελές στην Κίνα. Η καθυστέρηση της χώρας, που ως κύρια αιτία είχε το φεουδαρχικό σύστημα, οι εμφύλιοι πόλεμοι και οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στις ιθύνουσες κλίκες και οι εξωτερικές δυσκολίες δημιουργούσαν την εντύπωση πως η αποικιακή πολιτική της Γαλλίας δε θα συναντούσε ιδιαίτερες δυσκολίες σε τούτη δω τη χώρα της Ινδοκίνας. Εντούτοις, όταν ο γαλλικός στρατός αποβιβάστηκε στον όρμο Τουράν συνάντησε μεγάλη αντίσταση από τον ντόπιο πληθυσμό. Πολύ γρήγορα, μάλιστα, σ' ολόκληρη τη χώρα φούντωσε ο παρτιζάνικος πόλεμος, όπου πρωταγωνιστικός ήταν ο ρόλος των αγροτών. Οι Γάλλοι βρήκαν στην κυριολεξία το διάολό τους και σα να μην έφτανε η αντίσταση του βιετναμέζικου λαού είχαν και τον τροπικό πυρετό και τις αρρώστιες που τους θέριζαν στην κυριολεξία. Εντούτοις δεν παραιτήθηκαν των σχεδίων τους. Στα 1867 ολόκληρο το Νότιο Βιετνάμ έγινε γαλλική αποικία, ενώ από το 1863 η γειτονική Καμπότζη είχε μετατραπεί σε γαλλικό προτεκτοράτο6.

Από τις αρχές της 9ης δεκαετίας του 19ου αιώνα η Γαλλία ενέτεινε τις προσπάθειές της, για να καθυποτάξει ολόκληρο το Βιετνάμ. Στα 1884 άρχισε πόλεμο κατά της Κίνας για να την εξαναγκάσει να παραιτηθεί από τα κυριαρχικά της δικαιώματα εκεί. Οι συγκρούσεις ήταν σφοδρές και οι ήττες του γαλλικού στρατού πολλές και αλλεπάλληλες, αλλά τελικά έγινε κατορθωτό, προς το τέλος εκείνου του αιώνα, να μετατραπεί το Βιετνάμ σε γαλλικό προτεκτοράτο7. «Στα 1900 - γράφει ο Λουί Σωρέλ8- η Γαλλία κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της ινδοκινεζικής χερσονήσου. Οι Γάλλοι είχαν επικρατήσει στην αυτοκρατορία του Βιετνάμ (που την αποτελούσαν οι επαρχίες του Τογκίνου, του Ανάμ και της Κοχιγκίνας) και στα βασίλεια της Καμπότζης και του Λάος. Απ' όλες αυτές τις χώρες μόνο μία - το Λάος - είχε τεθεί θεληματικά κάτω από τη γαλλική προστασία. Οι υπόλοιπες είχαν υποταχθεί ύστερα από μια σειρά πολέμων που άρχισαν στα 1863». Σχολιάζοντας την αποικιακή πολιτική της Γαλλίας, αυτής της περιόδου, ο Λένιν σημείωνε πως όλη η ιστορία της Τρίτης Γαλλικής Δημοκρατίας είναι ιστορία «της πιο βρωμερής αποικιακής και χρηματιστικής ληστείας»9.

Τα γαλλικά στρατεύματα μπαίνουν στο Ανόι
Τα γαλλικά στρατεύματα μπαίνουν στο Ανόι
Κάνοντας μια σύνοψη των στόχων των Γάλλων αποικιοκρατών, οι Βιετναμέζοι ιστορικοί σημειώνουν10: «Σκοπός των Γάλλων αποικιοκρατών ήταν να μετατρέψουν τη χώρα σε αγορά για τα εμπορεύματά τους, να αρπάξουν τις πρώτες ύλες μας, να εκμεταλλευτούν την εργατική μας δύναμη σε εξευτελιστική τιμή, να υποχρεώσουν το λαό μας να τους χρησιμεύσει σαν κρέας για τα κανόνια. Διατηρούσαν το φεουδαρχικό καθεστώς για να το κάνουν ένα εργαλείο καταπίεσης και εκμετάλλευσης του πληθυσμού, χώρισαν τη χώρα μας σε τρία ''Κι'' (περιοχές) με διαφορετικές μορφές διοίκησης και νομοθεσίας και εφάρμοσαν μια πολιτική σκοταδισμού που απέβλεπε στο να αποβλακώσει το λαό μας».

Ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την αποικιακή πολιτική των Γάλλων στο Βιετνάμ δίνει και ο Stelio Marchese, ο οποίος γράφει11: «Η γαλλική αποικιακή πολιτική στην Ινδοκίνα εμπνεόταν από ταπεινές αρχές μονοπωλιακής οικονομίας, σαφώς διαχωρισμένες από τα πραγματικά συμφέροντα του τόπου. Αυτός ο διαχωρισμός σήμαινε, στην πράξη, μέσω μιας αστυνομικής νομοθεσίας φανερά καταπιεστικής, την ανακοπή της από αιώνες πορείας προς το νότο που προοριζόταν πια σχεδόν αποκλειστικά για την αποικιακή εκμετάλλευση, την απαγόρευση στους Βιετναμίτες να έχουν την οποιαδήποτε νέα οικονομική δραστηριότητα και τον περιορισμό των παλιών τους απασχολήσεων και ιδιαίτερα της βιοτεχνίας και των μικροβιομηχανιών. Σήμαινε εξάλλου μια αμείλικτη αφαίμαξη των πενιχρών οικονομικών πόρων της βιετναμέζικης μάζας με εφοριακή πίεση που ασκούσαν τέσσερις κύριοι κλάδοι: Ο κτηματικός φόρος, τα μονοπώλια του αλατιού, του οινοπνεύματος και του οπίου. Στους Βιετναμίτες απαγορευόταν η άνοδος σε μέσους και ανώτερους βαθμούς της διοικήσεως. Μ' αυτόν το στόχο στα σχολεία απαγορευόταν η διάδοση της γαλλικής κουλτούρας. Μόνον από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, για λόγους πολιτικής σκοπιμότητας επετράπη σε ελάχιστες σχολές να προσφέρουν συγχρόνως μια ανάμεικτη γαλλοβιετναμική εκπαίδευση».

Ο Χο Τσι Μινχ, επιφανής προσωπικότητα του βιετναμικού και γενικά του κομμουνιστικού κινήματος
Ο Χο Τσι Μινχ, επιφανής προσωπικότητα του βιετναμικού και γενικά του κομμουνιστικού κινήματος
Η γαλλική αποικιακή κυριαρχία στο Βιετνάμ διατηρήθηκε έως τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά μόλις τα χιτλερικά στρατεύματα κατέλαβαν τη Γαλλία και οι Γιαπωνέζοι επιτέθηκαν στην Ινδοκίνα οι Γάλλοι αποικιστές συνθηκολόγησαν, με αποτέλεσμα η περιοχή να βρεθεί υπό το καθεστώς της γιαπωνέζικής φασιστικής κατοχής. Πριν όμως δούμε την εξέλιξη των πραγμάτων στο πλαίσιο του τελευταίου παγκοσμίου πολέμου, ας μιλήσουμε, σύντομα, για το πώς ο βιετναμέζικος λαός αντέδρασε στο καθεστώτος της αποικιοκρατίας.

Ο αγώνας του βιετναμέζικου λαού κατά της αποικιοκρατίας

Οι Γάλλοι αποικιοκράτες, από την πρώτη στιγμή, που πάτησαν το πόδι τους στο Βιετνάμ, βρήκαν ισχυρή αντίσταση από τον ντόπιο πληθυσμό. Παρά το γεγονός ότι η τάξη των τσιφλικάδων πολύ γρήγορα βρήκε το δρόμο του συμβιβασμού με τους κατακτητές, ο βιετναμέζικος λαός εξεγέρθηκε κατ' επανάληψη, πήρε τα όπλα και υπεράσπισε την πατρίδα του με κάθε μέσο. Η αντίσταση του λαού ήταν τέτοια που οι αποικιστές χρειάστηκαν περίπου 30 χρόνια (1858 - 1884) για να εγκαταστήσουν το μηχανισμό κυριαρχίας τους. Ενα μηχανισμό όμως που ποτέ δεν ήταν σταθερός και που πάντα κλυδωνιζόταν από τις εκδηλώσεις της λαϊκής αντίστασης. Πώς, όμως, οι Βιετναμέζοι έφτασαν στις πρώτες απόπειρες μαζικών εξεγέρσεων; Στο ερώτημα αυτό ο Stelio Marchese απαντάει ως εξής12: «Οσον αφορά το Βιετνάμ είναι ακριβέστερο να αναρωτηθεί κανείς πώς ο αγώνας για την ανεξαρτησία της χώρας μεταμορφώθηκε σε αγώνα για μια καινούρια αντίληψη της ελευθερίας, με άλλα λόγια σε αγώνα κοινωνικό με επαναστατικές προοπτικές. Πράγματι η κυρίως αντίσταση είχε ξεκινήσει... όταν οι Γάλλοι είχαν αρχίσει τον εξαποικισμό της Ινδοκίνας και δεν είχε σταματήσει ποτέ εκτός από ορισμένες διακοπές από τον ένα κύκλο αγώνα στον άλλο, κύκλους που, κάθε φορά εξαντλούσαν και μια μορφή αντάρτικης εμπειρίας. Πρώτα είχαν δοκιμάσει την ένοπλη αντίσταση του τακτικού στρατού με την υποστήριξη των χωρικών, με τις μεθόδους των κρυμμένων χαρακωμάτων και τις παγίδες που πολλές φορές είχαν αποθαρρύνει τους Κινέζους εισβολείς των περασμένων αιώνων. Υστερα, την άρνηση συνεργασίας στη διοίκηση των κατακτητών, την απόκρυψη των φορολογικών βιβλίων, την εγκατάλειψη των συνοριακών περιοχών στο χάος και στους ληστές, για να ανακοπεί η προέλαση των Γάλλων προς την καρδιά του βασιλείου, την απροσδόκητη καταστροφή όλων των καθολικών χωριών και των γαλλικών αποστολών που είχαν συμβάλει, προσφέροντας το δίκτυο λογιστών και κατασκόπων, απαραίτητο για τη διείσδυση των στρατευμάτων. Υστερα είχαν πειραματιστεί με το σύστημα των επιχειρήσεων που διενεργούσαν επαναστατικές ομάδες, ανεξάρτητες από τα χωριά, που επιχειρούσαν να δημιουργήσουν ζώνες αυτόνομες, εκτός προτεκτοράτου, εφοδιασμένες ακόμη και με εργοστάσιο πυροβόλων όπλων κρυμμένο στα βουνά. Τέλος, στους επαναστάτες είχε μείνει ανοιχτός μόνον ο δρόμος της εξορίας και η ελπίδα να προκαλέσουν εκ των έξω την απελευθερωτική κίνηση... Υστερα από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο είχε ανοίξει ένας καινούριος κύκλος αγώνων που, αυτή τη φορά ξεπερνούσε την αναζήτηση μιας καινούριας στρατιωτικής στρατηγικής. Το ιδεολογικό περιεχόμενο το είχε. Σ' αυτό συνέβαλαν εξωτερικές πολιτικές επιρροές και συγκεκριμένοι εσωτερικής φύσεως λόγοι της χώρας».

Ο αντιστασιακός αγώνας του λαού του Βιετνάμ κατάφερε να πάρει ουσιαστικό περιεχόμενο και σαφή προσανατολισμό, όταν την πρωτοβουλία των κινήσεων την πήρε η εργατική τάξη και το κόμμα της. Οι τσιφλικάδες, όπως προαναφέραμε, είχαν συμβιβαστεί με τους αποικιστές, ενώ η αστική τάξη για λόγους ιστορικούς, που οφείλονται και στον τρόπο που οικοδομήθηκε το αποικιοκρατικό καθεστώς, ουδέποτε κατάφερε να αποκτήσει μια ισχυρή κοινωνικοπολιτική βάση. «Σ' αυτό το καθεστώς καταπιεστικού διαχωρισμού - γράφει ο Stelio Marchese13- ξεχώριζε η προνομιακή μεταχείριση στον οικονομικό, φορολογικό και διοικητικό τομέα λίγων Βιετναμιτών υποδουλωμένων στο αποικιακό καθεστώς, που οι Γάλλοι τούς πλήρωναν με εκχωρήσεις κτημάτων στο νότο, αγροτικές πιστώσεις, πρατήρια για την πώληση ειδών του μονοπωλίου και αστυνομική προστασία. Αυτό το φαινόμενο δεν παρατηρήθηκε σε μεγάλη έκταση, ώστε να δημιουργήσει μια αληθινή αστική τάξη, φιλικά διακείμενη προς τους Γάλλους, είτε γιατί σε μια οικονομία όπως η βιετναμική της περιόδου του αποικισμού οι δυνατότητες συσσώρευσης του κεφαλαίου ήταν πραγματικά περιορισμένες, ακόμα και στον προνομιούχο τομέα της τοκογλυφίας, είτε γιατί το συνηθισμένο αντίτιμο αυτού του προνομίου ήταν η απομόνωση από το λαό, στο μέσον του οποίου οι άνθρωποι αυτοί έπρεπε να ζήσουν».

Το Βιετναμέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα γεννήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου του 1930 και τον Οκτώβρη του ιδίου έτους μετονομάστηκε σε ΚΚ Ινδοκίνας. Ηγετική φυσιογνωμία από το ξεκίνημα του κόμματος υπήρξε ο Ντγκουγιέν Ε-Κουόκ, γνωστός παγκοσμίως με το όνομα Χο Τσι Μινχ. Πρόκειται για έναν επαναστάτη, που, όπως ο ίδιος έλεγε, την επανάσταση δεν την είχε διδαχτεί στη Μόσχα, αλλά στο Παρίσι, δεδομένου ότι έζησε εκεί, είχε συμμετάσχει στην ίδρυση του Γαλλικού ΚΚ, το Δεκέμβρη του 1920 και είχε πάρει ενεργό μέρος στους επαναστατικούς αγώνες της γαλλικής εργατικής τάξης14. Υπήρξε, μάλιστα, υπεύθυνος του Γαλλικού ΚΚ για τα αποικιακά ζητήματα.

Ο Χο Τσι Μινχ ήταν πολύ καλός γνώστης του αποικιακού προβλήματος και για το λόγο αυτό ήταν εξαιρετικά διεισδυτικός και αφοπλιστικά ρεαλιστής όταν αναφερόταν στο θέμα. Σ' ένα άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην «Ουμανιτέ» στις 23/5/1923, με τίτλο «Μερικές σκέψεις για το αποικιακό ζήτημα», γράφει: «Από τότε που το Γαλλικό Κόμμα, αποδέχτηκε τα "είκοσι ένα σημεία" (σ.σ. εννοεί τους 21 όρους προσχώρησης στην Κομμουνιστική Διεθνή) και προσχώρησε στην 3η Διεθνή, ανέλαβε ανάμεσα στ' άλλα καθήκοντα και μια εξαιρετικά λεπτή αποστολή: Την αποικιακή πολιτική. Δεν μπορεί, όπως η 1η και 2η Διεθνή, να περιοριστεί σε εκδηλώσεις καθαρά συναισθηματικές, χωρίς συνέχεια. Αλλά οφείλει να έχει ένα συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, μια πολιτική αποτελεσματική και ρεαλιστική. Σε αυτό το θέμα, περισσότερο απ' ό,τι στ' άλλα, το Κόμμα προσκρούει σε πολυάριθμες δυσκολίες». Τις κυριότερες δυσκολίες ο Χο Τσι Μινχ τις εντόπιζε στη μεγάλη έκταση των αποικιών, στην αδιαφορία του προλεταριάτου της μητρόπολης για τις αποικίες, στην άγνοια των ιθαγενών για τα ζητήματα της πάλης των τάξεων και την κομμουνιστική πολιτική, στις προλήψεις που υπήρχαν ανάμεσα στο προλεταριάτο της μητρόπολης και το προλεταριάτο των αποικιών και στη θηριωδία των καταπιεστών. Και κατέληγε: «Μπροστά σε αυτές τις δυσκολίες τι πρέπει να κάμει το κόμμα; Να δυναμώσει την προπαγάνδα του για να νικήσει»15. Το συμπέρασμα φαίνεται απλοϊκό. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι. Ο Χο τσι Μινχ ζητάει από το Κομμουνιστικό Κόμμα να βγάλει τις εργατικές μάζες από το σκοτάδι της άγνοιας που ήταν και η βασική αιτία της αδιαφορίας ή των προκαταλήψεών τους. Ζητά το φωτισμό των μαζών, τον οπλισμό τους με επαναστατική θεωρία που θα τις οδηγήσει στην επαναστατική πράξη.

Στη δεκαετία του 1920 ο Χο Τσι Μινχ ταξίδεψε πολλές φορές στη Σοβιετική Ενωση, όπου συμμετείχε στην ίδρυση του γραφείου Νοτιοανατολικής Ασίας της Κομιντέρν, στην ίδρυση της Αγροτικής Διεθνούς και σε άλλες εκδηλώσεις του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος. Βρέθηκε, επίσης, από το 1924 στην Καντόνα, ως μέλος του κλιμακίου της Κομιντέρν κι έζησε από κοντά την κινέζικη επανάσταση16.

Η ίδρυση του ΚΚ αποτέλεσε τη μεγάλη στροφή στους αντιαποικιακούς αγώνες του βιετναμέζικου λαού, οι οποίοι έγιναν πλέον οργανικό στοιχείο της προλεταριακής επανάστασης. Οι εξελίξεις, μάλιστα, υποχρέωσαν πολύ γρήγορα τους κομμουνιστές να αποδείξουν, ως οργανωμένη πλέον πολιτική δύναμη, αν ήταν σε θέση να ανταποκριθούν στην ιστορική τους αποστολή. Η ευκαιρία δόθηκε, όταν ταυτόχρονα με την ίδρυση του κόμματος ξέσπασε ένα νέο επαναστατικό - εθνικοαπελευθερωτικό - αντιαποικιακό κύμα στη χώρα. Ηταν Φλεβάρης του '30, όταν ξέσπασε το κύμα αυτό με την απεργία 3.000 του αγροκτήματος Φου Ριένγκ στο Κοσινσίν. Ακολούθησαν απεργία 4.000 εργατών της βαμβακοτεχνίας του Ναμ Ντιν στο Μπακ Μπο το Μάρτη και απεργία 400 εργατών του εργοστασίου σπίρτων και του πριονιστηρίου του Μπεν Θούι στο Τρουνγκ, τον Απρίλη. Από την Πρωτομαγιά του 1930, η επαναστατική πλημμυρίδα σκέπασε όλη τη χώρα με χιλιάδες εργατικές απεργίες, αγροτικές διαδηλώσεις, σχολικές απεργίες, κλείσιμο της αγοράς κ.ο.κ. «Στις ακτές των δύο επαρχιών του Κεντρικού Βιετνάμ (Νγκε - Αν και Χα - Τσιν) - γράφουν οι Σοβιετικοί ιστορικοί17- οι ξεσηκωμένοι αγρότες, με επικεφαλής τους κομμουνιστές, συγκρότησαν σοβιέτ και πήραν την εξουσία στα χέρια τους. Στα χωριά συγκροτήθηκαν επιτροπές, για να εφαρμόσουν την αγροτική μεταρρύθμιση».

Τέτοιας έκτασης γεγονότα συνέβησαν, αλλά στο τέλος οι Γάλλοι αποικιστές κατάφεραν να καταστείλουν την εξέγερση, χωρίς όμως να μπορέσουν να συντρίψουν το επαναστατικό κίνημα.

Νέα άνοδο το κίνημα γνώρισε στην περίοδο 1936 - '39, όπου στο πλαίσιο της εφαρμογής των αποφάσεων του 7ου Συνεδρίου της Κομμουνιστικής Διεθνούς προώθησε την πολιτική της συγκρότησης ενός Λαϊκού Αντιιμπεριαλιστικού Ινδοκινέζικου Μετώπου, το οποίο στη συνέχεια μετατράπηκε σε Δημοκρατικό Ινδοκινέζικο Μέτωπο.

Στις αρχές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου το ΚΚ Ινδοκίνας έθεσε το ζήτημα της προετοιμασίας της ένοπλης εξέγερσης. Στην 6η (1939), στην 7η (1940) και στην 8η (1941) Ολομέλεια της ΚΕ του πάρθηκε η απόφαση να θεωρηθεί σαν πρωτεύον το ζήτημα της εθνικής απελευθέρωσης. «Ηταν ανάγκη - γράφει ο Α. Σ. Βορόνιν18- να δημιουργηθούν ένοπλες οργανώσεις των εργαζόμενων μαζών και επαναστατικός στρατός, και συνδυάζοντας σωστά τον πολιτικό αγώνα με τον ένοπλο, να προχωρήσει η προετοιμασία της γενικής ένοπλης εξέγερσης με σκοπό την κατάληψη της εξουσίας». Η πρώτη μονάδα του λαϊκού στρατού δημιουργήθηκε στις 22/12/1944 και η εξέλιξή του από κει και πέρα υπήρξε ραγδαία.

Η Ανεξαρτησία

Η κορύφωση του εθνικοαπελευθερωτικού - επαναστατικού αγώνα στο Βιετνάμ ήρθε τον Αύγουστο του 1945 και σ' αυτό συνέβαλε η ήττα του φασιστικού άξονα σε παγκόσμιο επίπεδο και η πάλη του βιετναμέζικου λαού, σε συνδυασμό με την ήττα και συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας. Οπως προαναφέραμε, στις 13 Αυγούστου το ΚΚ αποφάσισε τη γενική εξέγερση και τρεις μέρες αργότερα στο Συνέδριο των Αντιπροσώπων του Λαού, που συγκάλεσε το Βιετ Μιν, υιοθετήθηκαν οι «10 μεγάλες πολιτικές αρχές» της οργάνωσης, καταρτίστηκε η διαταγή της γενικής ένοπλης εξέγερσης και εκλέχτηκε Κεντρική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, δηλαδή προσωρινή κυβέρνηση, με πρόεδρο τον Χο Τσι Μινχ.

Στις 19 Αυγούστου, η εξέγερση στέφθηκε με επιτυχία στο Ανόι, στις 23 Αυγούστου θριάμβευσε στο Χουέ και στις 25 Αυγούστου στη Σαϊγκόν. Σε διάστημα 11 ημερών η νικηφόρα εξέγερση ήταν γεγονός σε όλο το Βιετνάμ. Στις 2 Σεπτέμβρη του 1945 ο Χο Τσι Μινχ διάβασε τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Βιετνάμ, με την οποία η χώρα ονομαζόταν Λαϊκή Δημοκρατία19.

Ανάμεσα στα άλλα, εκείνη η Διακήρυξη έλεγε20: «Οι Γάλλοι έφυγαν, οι Ιάπωνες παραδόθηκαν, ο αυτοκράτορας Μπάο Ντάι παραιτήθηκε. Ο λαός μας έσπασε όλες τις αλυσίδες που μας βάραιναν περισσότερο από έναν αιώνα, για να κάνει το Βιετνάμ μας μια χώρα ανεξάρτητη. Ο λαός μας, με το ίδιο χτύπημα, ανέτρεψε την εγκατεστημένη από δεκάδες αιώνες μοναρχία, για να ιδρύσει τη Λαϊκή Δημοκρατία. Για τούτους τους λόγους, εμείς, μέλη της προσωρινής κυβέρνησης, στο όνομα ολόκληρου του λαού του Βιετνάμ απελευθερωνόμαστε ολοκληρωτικά από κάθε αποικιακή σχέση με την ιμπεριαλιστική Γαλλία, ακυρώνουμε όλες τις συνθήκες που η Γαλλία υπέγραψε για το Βιετνάμ, καταργούμε όλα τα προνόμια που οι Γάλλοι είχαν σφετεριστεί πάνω στο έδαφός μας. Ολος ο λαός του Βιετνάμ, εμψυχωμένος με μια θέληση, είναι αποφασισμένος να αγωνιστεί μέχρι το τέλος ενάντια σε κάθε επιθετική προσπάθεια των Γάλλων αποικιοκρατών. Είμαστε πεπεισμένοι πως οι σύμμαχοι που έχουν αναγνωρίσει τις αρχές της ισότητας των λαών στις συνδιασκέψεις της Τεχεράνης και του Σαν Φρανσίσκο δεν μπορούν να μην αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία το Βιετνάμ. Ενας λαός που πεισματικά αντιτάχθηκε για ογδόντα χρόνια στη γαλλική κυριαρχία, ένας λαός που τα τελευταία χρόνια τοποθετήθηκε αποφασιστικά στο πλευρό των συμμάχων, για να πολεμήσει εναντίον του φασισμού, αυτός ο λαός έχει το δικαίωμα να είναι ανεξάρτητος.

Για τούτους τους λόγους, εμείς, μέλη της Προσωρινής Κυβέρνησης της Λαϊκής Δημοκρατίας του Βιετνάμ διακηρύττουμε πανηγυρικά σε ολόκληρο τον κόσμο: Το Βιετνάμ έχει το δικαίωμα να είναι λεύτερο και ανεξάρτητο και, πραγματικά, έχει γίνει μια χώρα λεύτερη και ανεξάρτητη. Ολος ο λαός του Βιετνάμ είναι αποφασισμένος να κινητοποιήσει όλες τις υλικές και πνευματικές δυνάμεις του, να θυσιάσει τη ζωή και τα αγαθά του, για να διαφυλάξει το δικαίωμά του για λευτεριά και ανεξαρτησία». Πράγματι έτσι έγινε. Σε λίγο ο βιετναμέζικος λαός κλήθηκε «να κινητοποιήσει όλες τις υλικές και πνευματικές δυνάμεις του, να θυσιάσει τη ζωή και τα αγαθά του, για να διαφυλάξει το δικαίωμά του για λευτεριά και ανεξαρτησία», και πάλι ενάντια στο αποικιοκρατικό γαλλικό καθεστώς, το οποίο κατάφερε να παλινορθωθεί, με τη βοήθεια κυρίως των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας.

Ο νέος αυτός αντιαποικικαός αγώνας του βιετναμέζικού λαού θα οδηγήσει την Γαλλία στην ήττα, στο Ντιεν Μπιεν Φου, το Μάη του 1954 και στο χωρισμό της χώρας σε νότιο και σε βόρειο τμήμα με τις συμφωνίες της Γενεύης που υπεγράφησαν στις 20 Ιουλίου του ίδιου έτους. Η ενοποίηση του Βιετνάμ θα γίνει κατορθωτή το 1975 ύστερα από ένα σκληρό και μακροχρόνιο αγώνα, αυτή τη φορά εναντίον των ΗΠΑ που είχαν αντικαταστήσει την ηττημένη Γαλλία αλλά υπέστησαν οδυνηρότερη ήττα από εκείνη.

1. Χο Τσι Μινχ: «Εκλεκτά έργα», εκδόσεις ΜΝΗΜΗ, σελ. 22, Από άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην «Πράβντα» στις 27/1/1924.

2. Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», εκδόσεις «Μέλισσα», τόμος, 11 - Ι2, σελ. 760.

3. Υπουργείον Αμύνης ΕΣΣΔ: «Β' Παγκόσμιος Πόλεμος 1939 - 1945», εκδόσεις ΚΥΨΕΛΗ, τόμος Γ', σελ. 148 - 188.

4. Βιετ - Μιν: Ενωση για την Ανεξαρτησία του Βιετνάμ. Πρόκειται για οργάνωση που φτιάχτηκε το 1941, με πρωτοβουλία του ΚΚ Ινδοκίνας, στην οποία συμπεριλήφθηκαν οι Ενώσεις των διαφορετικών λαϊκών τάξεων και στρωμάτων.

5. Χο Τσι Μινχ: «Εκλεκτά έργα», εκδόσεις ΜΝΗΜΗ, σελ. 41- 42.

6. Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», εκδόσεις «Μέλισσα», τόμος ΣΤ2, σελ. 825.

7. Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», εκδόσεις «Μέλισσα», τόμος Ζ1, σελ. 127- 128.

8. Λουί Σωρέλ: «Η Ινδοκίνα υπό τους Γάλλους», στο ΠΑΡΝΕΛ: «Ιστορία του 20ού αιώνα», εκδόσεις «Χρυσός Τύπος», τόμος 1ος σελ. 316.

9. Β. Ι. Λένιν: «Πόλεμος και Επανάσταση», Απαντα, τόμος 32, εκδόσεις ΣΕ σελ. 88.

10. «Η Εποποιία του Βιετναμέζικου λαού - Σύντομη ιστορία του Κόμματος των Εργαζομένων του Βιετνάμ», εκδόσεις «Τύμφη», Αθήνα 1978, σελ. 11.

11. Stelio Marchese: «Η επανάσταση του Βιετνάμ», στο πολύτομο έργο «Ιστορία των Επαναστάσεων», εκδόσεις ΑΚΜΗ, τόμος 1ος, σελ. 60.

12. Stelio Marchese, στο ίδιο, σελ. 59.

13. Stelio Marchese, στο ίδιο, σελ. 60.

14. «Η Εποποιία του Βιετναμέζικου λαού - Σύντομη ιστορία του Κόμματος των Εργαζομένων του Βιετνάμ», εκδόσεις «Τύμφη», Αθήνα 1978, σελ. 13.

15. Χο Τσι Μινχ: «Εκλεκτά έργα», εκδόσεις ΜΝΗΜΗ, σελ. 15 - 17.

16. Stelio Marchese, στο ίδιο, σελ. 77 - 78.

17. Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», εκδόσεις «Μέλισσα», τόμος, Θ1 - Θ2, σελ. 373.

18. Α. Σ. Βορόνιν: «Ο αγώνας του βιετναμικού λαού για Ανεξαρτησία, ενότητα και σοσιαλισμό», Εκδόσεις ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ, σελ. 8.

19. Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ: «Παγκόσμια Ιστορία», εκδόσεις «Μέλισσα», τόμος, 11- Ι2, σελ. 777- 778.

20. Χο Τσι Μινχ: «Εκλεκτά έργα», εκδόσεις ΜΝΗΜΗ, σελ. 45 - 46.


Γιώργος ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ