«Η φροντίδα ενός παιδιού δεν είναι μόνο λόγια, αλλά πράξεις». Ηταν η τελευταία φράση, που μοιράστηκε με τους μπριγαδίστες της ΚΝΕ ο επιστημονικός υπεύθυνος του ιδρύματος «Ρόζα Λούξεμπουργκ» (πρόκειται για ίδρυμα ειδικευμένο στην παρακολούθηση και θεραπεία παιδιών με προβλήματα φυσικής και νοητικής ανάπτυξης), παιδίατρος Χόρχε Ροντρίγκες. «Η υγεία των παιδιών», είναι η φράση που αποτυπώνει μία από τις βασικές προτεραιότητες του συστήματος Πρόνοιας της Κούβας, κάτι που αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του κράτους και εξασφαλίζεται δωρεάν για όλους τους πολίτες χωρίς καμία διάκριση.

Το ίδρυμα «Ρόζα Λούξεμπουργκ», το οποίο είναι ενσωματωμένο στο δημόσιο σύστημα Πρόνοιας της Κούβας, στεγάζεται σε αναπαλαιωμένο κτίριο του 1885, που περατώθηκε με την οικονομική βοήθεια του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γερμανίας. Στις εργασίες της ανακατασκευής, δούλεψαν εθελοντικά Κουβανοί και Γερμανοί και εγκαινιάστηκε το 2000. Οπως εξήγησε ο Χ. Ροντρίγκες, το ίδρυμα φιλοξενεί κάθε χρόνο συνολικά γύρω στα 3.000 παιδιά. Η ηλικία τους κυμαίνεται από λίγους μήνες μέχρι και τα δεκαοκτώ χρόνια.

Το επιστημονικό προσωπικό περιλαμβάνει παιδιάτρους, πολλοί με εξειδίκευση στη λογοθεραπεία και τη νευροφυσιολογία, φυσικοθεραπευτές, ορθοπεδικούς, ψυχιάτρους και επιστήμονες με ειδίκευση σε συγκεκριμένες μεθόδους θεραπείας, όπως, π.χ., η μουσικοθεραπεία και η χοροθεραπεία. Επιπλέον, υπάρχουν εκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι. Στο προσωπικό συμπεριλαμβάνονται και επιστήμονες από τη Γερμανία.

Η καθημερινή θεραπεία που προβλέπεται για όλα τα παιδιά διαρκεί πενήντα λεπτά τη μέρα και διαμορφώνεται ανάλογα με την ιδιαιτερότητα της περίπτωσης. Οταν το παιδί φτάσει στην ηλικία των πέντε χρόνων, η ιατρική ομάδα που το παρακολουθεί εκτιμά την κατάστασή του, προκειμένου να αποφασιστεί, αν θα πάει σε συμβατικό σχολείο, ή αν θα συνεχίσει να παρακολουθείται στο ίδρυμα.

Ο στόχος που θέτει το επιστημονικό δυναμικό του ιδρύματος δεν περιορίζεται στη σταδιακή βελτίωση της υγείας των παιδιών. Αποσκοπεί και στην εξομάλυνση της κοινωνικής τους ενσωμάτωσης. Σ' αυτήν την κατεύθυνση κινούνται, άλλωστε, και οι θεραπευτικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται, οι οποίες αξιοποιούν τη μουσική, το χορό (που βοηθούν στην εξοικείωση των παιδιών με την κίνηση του σώματός τους), τις χειροτεχνικές δραστηριότητες, τις παραστάσεις με μαριονέτες και άλλα παρόμοια. Ανάλογες είναι και οι υποδομές του ιδρύματος, στις οποίες περιλαμβάνονται αίθουσες ψυχαγωγίας, γυμναστήριο, εργαστήριο με Η/Υ, αίθουσα όπου πραγματοποιούνται οι συναντήσεις των γονιών με τους καθηγητές.

Οι παιδικοί σταθμοί στην Κούβα λειτουργούν από τις 6 π.μ. έως τις 7 μ.μ. Οι εργαζόμενοι γονείς μπορούν να εμπιστεύονται εκεί τα παιδιά από τη βρεφική τους ηλικία μέχρι να κλείσουν τα έξι τους χρόνια, πριν, δηλαδή, εγγραφούν στο Δημοτικό. Πρόκειται για υπηρεσίες Πρόνοιας, που παρέχονται σε κάθε κουβανική οικογένεια, εντελώς δωρεάν.

Ο παιδικός σταθμός, τον οποίο επισκέφτηκαν οι μπριγαδίστες της ΚΝΕ στο Δήμο του Ματάνσας, φιλοξενεί 135 παιδιά. Δεκαπέντε από αυτά, μένουν μόνιμα σε ειδικά διαμορφωμένη πτέρυγα του σταθμού, είτε επειδή έχουν χάσει τους γονείς τους, είτε επειδή οι γονείς τους αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας, που τους εμποδίζουν να τα φροντίσουν. Για τα συγκεκριμένα παιδιά, προγραμματίζονται κάθε Σαββατοκύριακο επισκέψεις, ψυχαγωγικές και πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως η παρακολούθηση θεατρικής παράστασης, μπάνιο στη θάλασσα κ.ά. Ενώ, όπως υπογραμμίστηκε από την υπεύθυνη του παιδικού σταθμού, πάντα υπάρχει η δυνατότητα της υιοθεσίας.

Η κουβανική πολιτεία προνοεί, ώστε κάθε παιδί, το οποίο στερείται τους γονείς του, να μην αναγκάζεται σε καμία περίπτωση να στερηθεί όλα όσα χρειάζεται, όχι απλά για να επιβιώσει, αλλά και για να αναπτυχθεί φυσιολογικά και ολόπλευρα: Στέγαση, σίτιση, μόρφωση, ψυχαγωγία κτλ. Οταν τα παιδιά που δε μεγαλώνουν με την οικογένειά τους συμπληρώσουν τα έξι τους χρόνια, τα αναλαμβάνουν ειδικά ιδρύματα, που εγγυώνται για όλα τα παραπάνω. Ενώ, με την ολοκλήρωση του σχολείου, ενσωματώνονται στην ακαδημαϊκή κοινότητα, όπου, πέρα από στέγη, τροφή και μόρφωση, εντάσσονται σε μια πολύπλευρη διαδικασία για την πνευματική τους διαμόρφωση, αλλά και με στόχο την ένταξή τους στην παραγωγική διαδικασία.

Στο προσωπικό κάθε παιδικού σταθμού της Κούβας, υπάρχει μόνιμα γιατρός παρών σε όλο το ωράριο λειτουργίας και όχι «επισκέπτης». Η ιατρική παρακολούθηση κάθε παιδιού γίνεται μέσα στον παιδικό σταθμό και με ευθύνη του προσωπικού του (εξετάσεις, εμβόλια κτλ.). Και, φυσικά, δε λείπει η διαρκής προσπάθεια των παιδαγωγών να αφυπνίσουν τη δημιουργικότητα των λιλιπούτειων Κουβανών, που σύντομα θα κληθούν να συναγωνιστούν τις γενιές των γονιών τους στην εργατικότητα και την κοινωνική προσφορά. Δείγμα αυτής αντίκρισαν οι μπριγαδίστες στον κήπο του παιδικού σταθμού: Εκεί όπου φυτεύονται και καλλιεργούνται λουλούδια και λαχανικά από κάθε πιτσιρικά. «Εδώ είναι όσα κάνουν τα παιδιά 2-4 χρονών... Εδώ αυτά ηλικίας από 4 μέχρι 6...», εξήγησε η υπεύθυνη του παιδικού σταθμού.