«Τέχνη - κοινωνία - πολιτική». Ενα τρίπτυχο που ακολουθεί τη σαραντάχρονη εικαστική πορεία του Γιάννη Ψυχοπαίδη. Σ' αυτούς τους τρεις άξονες στηρίζεται η έκθεση, με τίτλο «Πατριδογνωσία», που φιλοξενείται έως τις 11 του Ιούνη στο «Σπίτι της Κύπρου» (Ηρακλείτου 10). Μία «ειδικού τύπου», όπως τη χαρακτηρίζει ο δημιουργός, αναδρομική παρουσίαση, «όπου δίνεται έμφαση στα ζητήματα που αφορούν στην κοινωνία, την ιδεολογία, την πολιτική και την ιστορία». Πενήντα τέσσερις συνολικά δημιουργίες διατρέχουν τέσσερις δεκαετίες νεοελληνικής ιστορίας και προσωπικής ιστορίας του καλλιτέχνη και αποτελούν «διαδρομή που έχει σαφή πολιτική και κοινωνική αναφορά. Μια νοητή γραμμή, που συνδέει τους προβληματισμούς και τις ιδέες της γενιάς μας από το '60 έως σήμερα, με άξονα την ανατροπή και την αμφισβήτηση».

Εκτίθενται χαρακτηριστικές δημιουργίες από τις σειρές «Διαδηλώσεις», «Παρελάσεις», «Σκηνές του δρόμου», τα πολιτικά πορτρέτα της δεκαετίας του '60. Τις «Σημειώσεις στο Ρενουάρ», που «ξεδιπλώνουν τις αντιθέσεις ανάμεσα σε έναν κόσμο ευδαιμονισμού και στυγνής, σκληρής πραγματικότητας». Τις «Καρτ ποστάλ», «ειρωνικά σχόλια πάνω σε μια πλαστή ευτυχία...». Τα «Κάτω άκρα», ένας μεγάλος κύκλος με αναφορές «στη σκοτεινή, αφώτιστη πλευρά της ιστορίας». Το «Αγγλικό πρόγευμα», τη σειρά πάνω στον Γκόγια, το «Μάθημα ανατομίας», τις «Πατριδογνωσίες» που έδωσαν και τον τίτλο στην έκθεση. Ανάμεσα στα παρουσιαζόμενα έργα και ένας κύκλος χαρακτικών (χαλκογραφίες, ξυλογραφίες, λιθογραφίες) της δεκαετίας του '60 που εκτίθενται για πρώτη φορά. Θέμα τους: διαδηλώσεις, σκηνές του δρόμου, εικόνες βίας, πολιτικά πρόσωπα της εποχής.., «όλος αυτός ο μαυρόασπρος κόσμος με τη μορφή της χαρακτικής, που ήταν το θέμα που ζούσαμε την ημέρα και το ζωγραφίζαμε το βράδυ. Ενα στοιχείο ρευστό ανάμεσα στην τέχνη και τη ζωή, που τα έκανε μια ενότητα ενιαία και αδιαχώριστη».

Η τέχνη για τον Γ. Ψυχοπαίδη «έχει πάντα μια άποψη, είτε το φανερώνει, είτε το κρύβει. Είτε προβάλλοντάς το, είτε καλύπτοντάς το, είτε αγνοώντας το, στην ουσία έχει μια σαφέστατη θέση απέναντι στα ανθρώπινα. Και αυτό είναι μια στάση πολιτική με την ευρύτερη έννοια του όρου. Η έκθεση στο "Σπίτι της Κύπρου", αναφέρεται ανοιχτά στην κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, θέλοντας όμως ταυτόχρονα να διαφυλάξει αυτό που λέμε "εικαστική γλώσσα", "καλλιτεχνική φόρμα". Δηλαδή, μέσα από τους όρους της τέχνης να μιλήσει κανείς για την πολιτική και μέσα από την πολιτική να μιλήσει κανείς για την τέχνη. Αυτά σαν δύο αδιάσπαστα στοιχεία... Η τέχνη δεν είναι εικονογραφία. Είναι η μεταφορά σε ένα άλλο επίπεδο κάποιων ιδεών. Αυτή η μεταφορά γίνεται με όρους πλαστικούς. Και αυτό είναι που τη διαφυλά και τη διασώζει: είναι ο εαυτός της και δε χρησιμοποιεί δεκανίκια ξένα. Μιλά με τη γλώσσα της και συνδιαλέγεται με την κοινωνία. Μ' αυτή την έννοια μιλάμε για μια τέχνη πολιτική».

Εκτός από τη γενέθλια αναφορά, η πραγματοποίηση της έκθεσης, ήταν για τον Γ. Ψυχοπαίδη ένα «ξανακοίταγμα προς τα πίσω όχι με μια νοσταλγική ματιά, αλλά με μια ματιά κριτική». Ιδιαίτερα στους σημερινούς καιρούς, «όπου κυριαρχούν ζητήματα όπως η ανεργία, η κοινωνική αδικία σε παγκόσμιο επίπεδο, το ζήτημα της παγκοσμιοποίησης, των μέσων ενημέρωσης και του ρόλου που παίζουν, δηλαδή μια σειρά από φαινόμενα μαζικής επιβολής».

«Το οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα της εργασίας, κυρίως της ανεργίας, μας οδηγεί σε μια νέου τύπου απελπισία και μας υποχρεώνει να κλειστούμε ο καθένας μέσα στο καβούκι του και να επιδιώκουμε προσωπικές "νίκες", έχοντας όμως γύρω μας μια τεράστια συλλογική ήττα. Αυτό το στοιχείο του ιδιωτικού είναι που κυριαρχεί, που έχει διαποτίσει τα πάντα. Το στοιχείο της αδιαφορίας και της αποδοχής...».

Τα πράγματα που αισθάνεται, που τον κεντρίζουν, που τον απασχολούν, είναι αυτά που μεταφέρει ο Γ. Ψυχοπαίδης στο εργαστήριο και στη Σχολή Καλών Τεχνών. «Θεωρώ ότι η ΑΣΚΤ πρέπει να είναι ένα ανοιχτό πεδίο ανταλλαγής ιδεών. Τελικά, η τέχνη δεν είναι κάτι που διδάσκεται. Αυτό που μπορεί να διδάξει κανένας είναι το τι δεν είναι τέχνη. Τι είναι όλα αυτά που την κάνουν φτηνή, επιφανειακή, ευτελή, όλα αυτά τα στοιχεία που την εμπορευματοποιούν, που την κάνουν να έχει ημερομηνία λήξης».

«Δεν είναι εύκολα τα πράγματα σήμερα. Πολύ εύκολα οδηγείται κανείς στο παιχνίδι του εμπορίου, γιατί δεν υπάρχουν οι αντιστάσεις και τα παραδείγματα. Κυρίως οι νέοι άνθρωποι αισθάνονται ότι αυτός είναι ένας μονόδρομος. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Πρέπει να είναι πιο κριτικοί, να καλλιεργούν τη συλλογικότητα απέναντι σε ένα σύστημα το οποίο λειτουργεί λίγο - πολύ ως οδοστρωτήρας... Από κεκτημένη ταχύτητα μιας κοινωνίας ισοπεδωτικής και αποχαυνωμένης, οδηγούνται σε μία παθητική απόσυρση, αποδεχόμενοι περίπου τα πάντα ως ισότιμα. Ομως, θεωρώ ότι λίγο χρειάζεται για να συνειδητοποιήσει, ακόμα και ο πιο "απαθής" νέος καλλιτέχνης, πως το καλλιτεχνικό του έργο μπορεί να γίνει πολύ πιο ενδιαφέρον και ζωντανό, όταν δεν αφήνεται στις "γοητευτικές" σειρήνες μιας εύπεπτης καταναλωτικής αντίληψης για την τέχνη».