«Το κύριο ζήτημα στον οπορτουνισμό είναι η ιδέα της συνεργασίας των τάξεων... Οπορτουνισμός σημαίνει να θυσιάζονται τα ζωτικά συμφέροντα των μαζών στα προσωρινά συμφέροντα μιας ασήμαντης μειοψηφίας εργατών ή, με άλλα λόγια, σημαίνει συμμαχία μιας μερίδας εργατών με την αστική τάξη ενάντια στη μάζα του προλεταριάτου... Η τεράστια δύναμη που διαθέτουν οι οπορτουνιστές και οι σοβινιστές προέρχεται από τη συμμαχία τους με την αστική τάξη, με τις κυβερνήσεις και τα γενικά επιτελεία»... Αυτά τα πολύ ενδεικτικά σκόρπια αποσπάσματα είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικά για το πόσο επίκαιρο είναι το μικρό αυτό βιβλίο του Β. Ι. Λένιν: «Η χρεοκοπία της Δεύτερης Διεθνούς». Γράφτηκε σαν άρθρο στο περιοδικό «Κόμουνιστ», που κυκλοφόρησε το 1915. Σ' αυτό το άρθρο ο επαναστάτης θεωρητικός της εργατικής τάξης αναπτύσσει τους λόγους της πραγματικής χρεοκοπίας της Δεύτερης Διεθνούς και όχι την τυπική της πλευρά, που είχε συμβεί έτσι και αλλιώς με τις δυσκολίες σύνδεσης, που δημιούργησε ο παγκόσμιος πόλεμος. Τον Λένιν απασχολεί η τότε «κραυγαλέα προδοσία της πλειονότητας των επίσημων σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων απέναντι στις πεποιθήσεις τους». Αναλύει με επιστημονικό κατανοητό τρόπο τις κοινωνικές και ιστορικές ρίζες του οπορτουνισμού, που «δεν είναι κάτι το τυχαίο, δεν είναι σφάλμα, δεν είναι αστοχία, δεν είναι προδοσία ορισμένων ατόμων, αλλά κοινωνικό προϊόν μιας ολόκληρης εποχής». Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».