Το «Μόναχο», λοιπόν, είναι μια ακόμα προπαγανδιστική, υπέρ των Ισραηλινών, ταινία! Μια ταινία που κι αυτή εξισώνει θύματα και θύτες. Μη σας παρασύρουν κάποιες, υποτονικές έτσι κι αλλιώς, ισραηλινές φωνές διαμαρτυρίας. Οι διαμαρτυρόμενοι θέλανε ακόμα περισσότερα από τον Σπίλμπεργκ, φαίνεται. Εκείνος, βέβαια, σκεφτόμενος ίσως την ιστορία του, προσπάθησε να κρατήσει κάποια προσχήματα. Δεν έκρυψε, δηλαδή, τα αυτονόητα! Ή, και το πιο πιθανό, αυτός να έχει περισσότερο μυαλό από τους ακραίους. Να ξέρει καλύτερα, δηλαδή, πώς να «περάσει» την ισραηλινή άποψη, για τα γεγονότα.

Η ταινία του, η οποία βασίζεται στη νουβέλα του Καναδού Τζορτζ Τζόνας «vengeance» (εκδίκηση), αναφέρεται στο γνωστό ιστορικό επεισόδιο που συνέβη κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου (5 Σεπτέμβρη του 1972). Οκτώ Παλαιστίνιοι κομάντος εισβάλλουν στο Ολυμπιακό χωριό, αιχμαλωτίζουν εννέα Ισραηλινούς αθλητές και συνοδούς και ζητάνε την απελευθέρωση 234 συμπατριωτών τους, που κρατούνται στις φυλακές υψίστης ασφαλείας, καθώς και την απελευθέρωση του Αντρέα Μπάαντερ και της Ούλρικε Μάινχοφ (Γερμανοί αντάρτες των πόλεων, όπως έμειναν γνωστοί στην ιστορία).

Θυμίζουμε, για να υπάρξει μια πλήρης εικόνα της κατάστασης, πως, όπως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις έτσι και τότε στο Μόναχο, αμέσως άρχισαν οι διαπραγματεύσεις. Κάποιοι πίστευαν σε αυτές και κάποιοι άλλοι απλώς τις χρησιμοποιούσαν. Είτε για να κερδίσουν χρόνο, είτε για να δικαιολογηθεί η ένοπλη «λύση» του ζητήματος, την οποία επιθυμούσαν και τελικά επέβαλαν. Πάντως, μόλις άρχισε να διαφαίνεται κάποια ελπίδα, για αναίμακτη λύση της κρίσης, τότε, αμέσως τότε, το τοπίο πήρε φωτιά. Αποτέλεσμα: νεκροί και οι εννέα όμηροι. Νεκροί, ακόμα, πέντε Παλαιστίνιοι και ένας Γερμανός αστυνομικός! Αλλά και «αφορμή», για ισραηλινούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς στο Λίβανο και τη Συρία!

Φυσικά, εκείνο τον καιρό, έγινε μεγάλη κουβέντα, για την τελική αιματηρή κατάληξη του επεισοδίου και μεγάλες ευθύνες έπεσαν στη γερμανική αστυνομία, η οποία κατηγορήθηκε, πως ενήργησε «τουλάχιστον άστοχα και βεβιασμένα». Σήμερα, πάντως, ξέρουμε, πως στο Μόναχο η γερμανική αστυνομία και η Μοσάντ (και όχι μόνον αυτές οι δύο), έκαναν μια επίδειξη, μια πρόβα τζενεράλε, των «αντιτρομοκρατικών» μεθόδων, που θα εφαρμόζονταν στο μέλλον. Επρεπε να δείξουν σκληροί και αποφασισμένοι. Αργότερα, βέβαια, το παιχνίδι χόντρυνε. Εισβολή κατευθείαν στο ψαχνό. Αφγανιστάν, Γιουγκοσλαβία, Ιράκ...

Ο Σπίλμπεργκ αντί να «σκύψει» πάνω στα συμπεράσματα αυτής της ημέρας (για την ακρίβεια των 21 μόλις ωρών, που κράτησε η κρίση) και να φωτίσει τις σκοτεινές πλευρές εκείνης της φρίκης, προτίμησε να μας δείξει τις αξιοσύνες της Μοσάντ και την αυταπάρνηση των ανθρώπων της. Αντί να μελετήσει τα λάθη και να καταδείξει τους καλύτερους τρόπους επίλυσης τέτοιων πολύπλοκων γεγονότων, προτίμησε να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, δείχνοντας τα «αδιέξοδα» των Ισραηλινών, οι οποίοι από τα «πράγματα», σύμφωνα με την ταινία, είναι «αναγκασμένοι» να πολεμούν. Διαρκώς να πολεμούν και διαρκώς να σκοτώνουν!

Φυσικά, για να μην αδειάσει τελείως η αίθουσα, ο Σπίλμπεργκ, όπως σας ανέφερα και παραπάνω, κράτησε τα προσχήματα. Κατά διαστήματα, παρουσιάζει και τη «θέση» των Παλαιστινίων. Ομως, αυτή ακούγεται, αν ακούγεται, και περνάει! Το μελό, ο κορμός της ταινίας, το δράμα, δηλαδή, η κινηματογραφική «ουσία» που κερδίζει το θεατή, υπάρχει και παίζεται στην πλευρά των Ισραηλινών. Ο θεατής καλείται να παρακολουθήσει, με άκριτο συναισθηματικό τρόπο μάλιστα, την Ισραηλινή Αντιτρομοκρατική Ομάδα, η οποία, μετά τη λήξη του αιματηρού επεισοδίου του Μονάχου και με εντολή της ισραηλινής κυβέρνησης, ανέλαβε να εντοπίσει τους υπεύθυνους του Μαύρου Σεπτέμβρη και να τους εξοντώσει έναν - έναν. Να τους τιμωρήσει και να αποτρέψει παρόμοια κρούσματα στο μέλλον!

Η αποστολή, όπως αντιλαμβάνεστε, εκτελείται με μαθηματική ακρίβεια και με αποτελεσματικότητα! Πώς θα γινόταν αλλιώς; Η Μοσάντ και οι πράκτορές της, πρέπει να ακουστεί, είναι μηχανές. Ρομπότ! Ομως, για να χρυσωθεί το χάπι, αυτή η δολοφονική οργάνωση και αυτοί οι στυγνοί πράκτορες, σύμφωνα με την ταινία, πρέπει να φανούν ότι διαθέτουν και «αισθήματα». Είναι οικογενειάρχες, οι οποίοι αγαπάνε τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους. Και οι οποίοι, όπως ο αρχηγός της ομάδας, ας πούμε, κάποια στιγμή χορταίνουν αίμα και θέλουν να σταματήσουν. Να αποστρατευτούν και να ζήσουν ειρηνικά με τις οικογένειές τους. Και δίνουν μάχη γι' αυτό!

Οταν η ιστορία μεταβάλλεται σε ερωτικό, ψυχολογικό, οικογενειακό δράμα, τότε τα αληθινά ιστορικά γεγονότα χάνουν την αξία τους. Το «Μόναχο», λοιπόν, δε φωτίζει κανένα σκοτεινό σημείο της αληθινής ιστορίας. Αντίθετα, συσκοτίζει και αυτά που ο χρόνος τα έχει φέρει στην επιφάνεια. Και αυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, και η «συνεισφορά» της ταινίας και γι' αυτό έγινε. Να καταφέρει, με «αξιόπιστες» κινηματογραφικές εικόνες, με δράση σε πολλούς και διαφορετικούς χώρους, (μια από τις εκτελέσεις της Μοσάντ έγινε στην Αθήνα), με εκρήξεις και αστυνομικές και πολιτικές ίντριγκες, με αρκετά σφιχτό ρυθμό, να αποπροσανατολίσει. Να παρασύρει τον θεατή να κοιτάζει το δέντρο, για να μη βλέπει το δάσος. Να βλέπει το δράμα του πράκτορα, για να μη βλέπει το δράμα ενός ολόκληρου λαού (των Παλαιστινίων).

Κινηματογραφικά εξετάζοντας κανείς την ταινία, δεν μπορούμε να πούμε πως είναι από τις καλύτερες του σκηνοθέτη. Ομως, διατηρεί όλους τους κανόνες του καλού αμερικάνικου εμπορικού κινηματογράφου. Το συναίσθημα, η αγωνία, η δράση είναι σε σωστές δόσεις. Ο θεατής δε θα πλήξει! Ομως, τα είπαμε. Χρειάζεται προσοχή. Η ταινία ανά πάσα κινηματογραφική στιγμή περνάει και μια πολιτική άποψη. Μια πολιτική άποψη που δεν είναι πάντα καθαρή (αρνητικά ή θετικά).

Παίζουν: Ερικ Μπάνα, Αγελέ Ζορέρ, Ντάνιελ Κρεγκ, Τζόφρι Ρας, Ματιέ Κασοβίτς, Χανς Ζίχλερ, Κιάραν Χιντς, Μιχάλης Γιαννάτος, κ.ά.