Eurokinissi

Οταν οι λαϊκές κινητοποιήσεις αντιμετωπίζονται με δυνάμεις καταστολής...

Μέσα σ' αυτό το σκηνικό ήρθαν σαν ...ώριμο φρούτο τον τελευταίο καιρό οι προτάσεις της επιτροπής του ΕΣΥΠ που φτιάχνει το προσχέδιο του νέου νόμου-πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση και της επιτροπής της Συνόδου των πρυτάνεων που ασχολείται με το ίδιο θέμα. Η πρώτη επιτροπή προτείνει να διευρυνθεί με τους αντιπρυτάνεις η επιτροπή ασύλου (που με βάση το νόμο είναι η αρμόδια επιτροπή η οποία μπορεί να αποφασίσει σε συγκεκριμένες συνθήκες την άρση του ασύλου) και να παίρνει αποφάσεις με απλή πλειοψηφία, αντί με ομοφωνία που ισχύει μέχρι τώρα. Η επιτροπή των πρυτάνεων προχώρησε ακόμα παραπέρα και πρότεινε: Αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για το πανεπιστημιακό άσυλο, ώστε αυτό να καλύπτει μόνο τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας (!) και, ακόμα, η παρακώλυση λειτουργίας των πανεπιστημιακών οργάνων να αποτελεί ποινικό αδίκημα!

Φοιτητές, εκπαιδευτικοί κι εργαζόμενοι βροντοφωνάζουν «Κάτω τα χέρια από το άσυλο, το άσυλο ανήκει σε όλο το λαό»!

Αν ρίξουμε μια προσεκτική ματιά στα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων μας, θα διαπιστώσουμε ότι τα μαρξιστικά μαθήματα, ακόμα και από τις οικονομικές και γενικότερα τις κοινωνικές σχολές, έχουν εξοβελιστεί. Από τις αρχές της δεκαετίας του '90 πέρασαν σε δεύτερη μοίρα ως μαθήματα «επιλογής» και σταδιακά ...καταργήθηκαν.

Επίσης, στις σημερινές συνθήκες, η έρευνα προχωράει μέσα στα ιδρύματα μόνο στο βαθμό που χρηματοδοτείται από ευρωπαϊκά προγράμματα ή απευθείας από ιδιώτες. Ομως, οι κατευθύνσεις που επιβάλλονται από την ΕΕ και οι έρευνες που χρηματοδοτούνται από τις επιχειρήσεις έχουν συγκεκριμένο προσανατολισμό, σκοπό και αποτέλεσμα. Κρίνονται και αναπτύσσονται στο βαθμό που εξασφαλίζουν κέρδη στο κεφάλαιο, στο βαθμό που υπηρετούν την επιβίωση και την ισχυροποίηση του καπιταλισμού. Η ιδεολογική μονομέρεια, που τείνει να επικρατήσει στις σπουδές και στη διαδικασία εξέλιξης της επιστήμης, τσακίζει κόκαλα!

Μοναδική διαφορετική φωνή (η οποία για την άρχουσα τάξη αποτελεί παραφωνία που πρέπει να σιγήσει) είναι το εργατικό κίνημα και το πρωτοπόρο εκείνο τμήμα του φοιτητικού κινήματος που συντονίζει τη δράση και τις διεκδικήσεις του μαζί του.

Το άσυλο προστατεύει ακριβώς αυτή τη διαφορετική φωνή, αυτές τις θέσεις που ακούγονται πραγματικά αιρετικές για την άρχουσα τάξη, αυτές τις δυνάμεις που αντιστέκονται στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, παλεύουν για τη διεύρυνση των λαϊκών δικαιωμάτων και κατακτήσεων και για τον κοινωνικό χαρακτήρα της επιστήμης και των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Γι' αυτό εντείνονται οι προσπάθειες της άρχουσας τάξης να το χτυπήσει, να το καταστήσει ανενεργό, να το καταργήσει εντελώς.

Στην ανώτατη εκπαίδευση τα πράγματα θα χειροτερέψουν ακόμα περισσότερο αν εφαρμοστεί το σύνολο των αναδιαρθρώσεων που προβλέπονται από τη διακήρυξη της Μπολόνια και γενικότερα από το πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας. Το σύνολο των προτάσεων της κυβέρνησης, του ΠΑΣΟΚ και των διάφορων «πάνσοφων» επιτροπών για το μέλλον της ανώτατης εκπαίδευσης οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων ιδρυμάτων. Σε ένα ιδιωτικοποιημένο ίδρυμα, πλήρως ευθυγραμμισμένο με τις απαιτήσεις της «αγοράς», δε χωράει μια λαϊκή κατάκτηση, ένας δημοκρατικός θεσμός, όπως το ακαδημαϊκό άσυλο! Σε ένα ίδρυμα όπου θα έχουν διεισδύσει οι επιχειρήσεις και θα παραγγέλνουν τους αποφοίτους που θέλουν να έχουν αύριο ως εργαζόμενους και την έρευνα που θα καθιστά πιο κερδοφόρα τα προϊόντα τους... οι επιχειρήσεις θα είναι τα αφεντικά, η δικιά τους γνώμη θα κυριαρχεί, η όποια πολυφωνία θα αποτελεί ...κόστος για την επιχείρηση, ενώ τα συμφέροντα του λαού και των εργαζομένων θα κρίνονται εξ ορισμού εχθρικά!

Από την ιστορική απαρχή του μέχρι τις μέρες μας, το ακαδημαϊκό άσυλο αποτελεί μια προοδευτική κατάκτηση του κινήματος, με την έννοια ότι προστάτευε την εξέλιξη της επιστήμης από το σκοταδισμό και τη χειραγώγηση που πάντα προσπαθούσε να ασκήσει η εκάστοτε άρχουσα τάξη. Στη χώρα μας το άσυλο κατοχυρώθηκε νομικά στο νόμο-πλαίσιο για την ανώτατη εκπαίδευση του 1982, ήταν όμως ανέκαθεν θεσμός συνυφασμένος με τη φύση του πανεπιστημίου.

Ως λαϊκή κατάκτηση, χρήζει σθεναρής υπεράσπισης από το ίδιο το λαϊκό κίνημα, είναι υπόθεση του λαού η υπεράσπιση και η περιφρούρηση του ασύλου. Πρέπει να πάρει σάρκα και οστά το σύνθημα των φοιτητών «Κάτω τα χέρια από το άσυλο - το άσυλο ανήκει σε όλο το λαό».

Οσο για τα δήθεν επεισόδια που θρέφει ο θεσμός του ασύλου, φοιτητές, πανεπιστημιακοί κι εργαζόμενοι οφείλουν να είναι κάθετοι: Δε φταίει το άσυλο για την εγκληματικότητα. Η εγκληματικότητα είναι κοινωνικό πρόβλημα που υπάρχει παντού και όχι μόνο στο πανεπιστήμιο. Δε γεννιέται, ούτε θρέφεται στο πανεπιστήμιο. Αν η αστυνομία ήθελε να συλλάβει όποια «κακοποιά στοιχεία» μπορεί να το κάνει στους χώρους εκτός πανεπιστημίου και τα συλλογικά όργανα των ιδρυμάτων έχουν όλα τα μέσα να περιφρουρήσουν τα ιδρύματα, αρκεί να το θέλουν.

Το παράδειγμα της περιφρούρησης του Πολυτεχνείου, στο πλαίσιο του ετήσιου τριήμερου γιορτασμού του ξεσηκωμού του Νοέμβρη του '73, είναι χαρακτηριστικό για την υπόθεση περιφρούρησης του ασύλου. Από τα τέλη της δεκαετίας του '90 η Σύγκλητος του Πολυτεχνείου πήρε απόφαση ότι η περιφρούρηση του γιορτασμού και του ιστορικού ιδρύματος είναι υπόθεση του λαού, γι' αυτό και συγκρότησε την επιτροπή γιορτασμού αποτελούμενη από την ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και αντιστασιακούς, εργατικά σωματεία, φορείς του κινήματος ειρήνης, του γυναικείου κινήματος, κτλ. Πήρε μέτρα περιφρούρησης του χαρακτήρα του γιορτασμού ως παλλαϊκού που πρέπει να είναι και από τότε σταμάτησε και το «θέατρο επεισοδίων» που διαδραματίζονταν συχνά - πυκνά στην επέτειο του Νοέμβρη.

Το σίγουρο είναι πως η έρευνα, η επιστήμη, ο κοινωνικός χαρακτήρας του πανεπιστημίου δεν κινδυνεύουν από την όποια στημένη προβοκάτσια. Το άσυλο δεν είναι εμπόδιο, αλλά απαραίτητος όρος για τη λειτουργία των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Το μόνο που στην πραγματικότητα κινδυνεύει από το θεσμό του ασύλου είναι τα κέρδη του κεφαλαίου και τα κέρδη των πανεπιστημίων που ...βιάζονται να λειτουργούν ως επιχειρήσεις. Εξάλλου, σε καμιά ιδιωτική επιχείρηση δεν υφίσταται άσυλο!