Συμπληρώθηκαν στις 9 Μάη 52 χρόνια από το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Η μέρα της συντριβής του φασισμού. Μέρα της Νίκης των λαών ενάντια στο τέρας της βαρβαρότητας και της καταστροφής. Μέρα Νίκης ενάντια στον πιο καταστροφικό πόλεμο.Λίγες μόλις μέρες νωρίτερα, στις 30 Απρίλη, στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού ανέβηκε με πολύ κόπο και στερέωσε τη σοβιετική σημαία στην κορυφή του Ράιχσταγκ. Η Μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη όλων των λαών ήταν πλέον μια πραγματικότητα. Το τέρας του φασισμού είχε υποκύψει από τα συντριπτικά πλήγματα των Συμμάχων και ιδιαίτερα αυτά του Σοβιετικού Κόκκινου Στρατού. Ομως, οι θυσίες ήταν τεράστιες. Περίπου πενήντα εκατομμύρια οι νεκροί, ακόμα περισσότεροι οι τραυματίες και οι πρόσφυγες, ενώ οι υλικές καταστροφές ήταν ανυπολόγιστες.

Πέρασαν από τότε 52 χρόνια. Οι μνήμες όμως παραμένουν ζωντανές, τόσο απ' αυτούς που τα έζησαν, όσο και απ' αυτούς που μαθαίνουν για τη φρίκη του πολέμου αυτού και τη μεγάλη αυτοθυσία των λαών ενάντια στο φασισμό. Ο φασισμός, σε όποια έκδοση και μορφή του, ήταν, είναι και θα είναι, ένας θανάσιμος εχθρός της ειρήνης, της προόδου, της δικαιοσύνης και της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης και ζωής.

Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος άρχισε επίσημα την 1η Σεπτέμβρη 1939 με την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία. Κράτησε 5 χρόνια, 8 μήνες και 4 μέρες, περίοδος που οι λαοί γεύτηκαν το πικρό ποτήρι του φασισμού. Ο πόλεμος αυτός όμως έφερε τον εξευτελισμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, βασανιστήρια, πείνα, θανάτους και ερείπια.

Για να συντριβούν οι σιδηρόφρακτες στρατιές των φασιστών και να αποτραπεί ο κίνδυνος, χρειάστηκαν κολοσσιαίες προσπάθειες και αμέτρητα θύματα.Δόθηκαν σκληρές και αιματηρότατες μάχες από όλους τους λαούς. Μάχες όπως αυτές κοντά στη Μόσχα στο Στάλινγκραντ, στο Κουρκ, στην Κριμαία, στο Βερολίνο και σε τόσα και τόσα άλλα μέρη έχουν μείνει αξέχαστες.

Οι καμπάνες στη Μόσχα, το Λονδίνο, το Παρίσι και σε άλλες χώρες ηχούσαν χαρμόσυνα από τα ξημερώματα της 9ης Μάη 1945. Η φασιστική Γερμανία αναγνώρισε την ήττα της και υπέγραψε "τη συνθηκολόγηση άνευ όρων". Η ένδοξη νίκη των λαών, που αγωνίστηκαν για λευτεριά και δημοκρατία, επικράτησε.

Τα μεσάνυχτα στις 8 προς 9 Μάη 1945 υπογράφτηκε στο Βερολίνο από τους εκπροσώπους των συμμάχων η συμφωνία της άνευ όρων παράδοσης της χιτλερικής Γερμανίας.Το κείμενο της συμφωνίας έγραφε: "Οι υπογραφόμενοι ενεργούντες εξ ονόματος της ανωτάτης γερμανικής διοικήσεως συμφωνούμε για συνθηκολόγηση άνευ όρων όλων των δυνάμεων ξηράς, θαλάσσης και αέρος, καθώς και όλων των δυνάμεων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή υπό γερμανική διοίκηση στην Ανωτάτη Στρατιωτική Ηγεσία του Κόκκινου Στρατού και ταυτόχρονα στην Ανωτάτη Διοίκηση των συμμαχικών εκστρατευτικών δυνάμεων".

Με τη συνθηκολόγηση της 9ης Μάη 1945 τελείωσε ο πόλεμος στην Ευρώπη, με την κοσμοϊστορική νίκη των λαών κατά της χιτλερικής Γερμανίας και των φασιστών των συμμάχων της. Ο πόλεμος αυτός, που το κύριο βάρος του σήκωσε η Σοβιετική Ενωση, υπήρξε μια σκληρή δοκιμασία για όλους τους Σοβιετικούς πολίτες και το σοσιαλιστικό καθεστώς. Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος - όπως την ονόμασαν οι Σοβιετικοί - κόστισε 27 εκατομμύρια νεκρούς και τεράστιες καταστροφές της χώρας από τις ναζιστικές ορδές. Στην ΕΣΣΔ δεν υπάρχει οικογένεια, που να μη δοκίμασε τον πόνο για την απώλεια συγγενών και φίλων. Είκοσι πέντε εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν άστεγοι, η χώρα έχασε από τον πόλεμο το 30% του εθνικού της πλούτου. Καταστράφηκαν 1.710 πόλεις και κωμοπόλεις της και πάνω από 70 χιλιάδες χωριά, καταστράφηκαν ή λεηλατήθηκαν 32 χιλιάδες βιομηχανικές της επιχειρήσεις και πάνω από 100 χιλιάδες μεγάλα αγροτικά νοικοκυριά, ανατινάχτηκαν πάνω από 65 χιλιάδες χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών.

Ο σοβιετικός λαός δικαιούται να τονίζει τη συμβολή του σ' αυτή τη νίκη. Μια συμβολή που εκφράστηκε στο λόγο του Ι. Β. Στάλιν, ο οποίος στη μεγάλη εκδήλωση για την Αντιφασιστική Νίκη στη Μόσχα δήλωνε: "... γνωρίζοντας τις "λυκοσυνήθειες" των Γερμανών ηγετών, που δε λογαριάζουν συμφωνίες, δε δώσαμε βάση στην υπογραφή τους χτες. Σήμερα όμως τα γερμανικά στρατεύματα καταθέτουν τα όπλα... Οι θυσίες που προσφέραμε δεν πήγαν χαμένες. Στο μέλλον πάνω από την Ευρώπη θα κυματίζει η σημαία της ελευθερίας και της ειρήνης των λαών... Πριν τρία χρόνια ο Χίτλερ έλεγε πως θα εξόντωνε τη Ρωσία, θα αποσπούσε την Ουκρανία, τον Καύκασο, τη Λευκορωσία, τις Βαλτικές χώρες και άλλες περιοχές... Μα αυτές οι παράφρονες ιδέες δεν πραγματοποιήθηκαν... η περίοδος του πολέμου στην Ευρώπη τέλειωσε. Αρχίζει η περίοδος της ειρηνικής ανάπτυξης".

Καταλήγοντας, πρέπει να πούμε πως, από πολιτική άποψη, την ανθρωπότητα την οδήγησε στον παγκόσμιο αυτό πόλεμο ο φασισμός. Γι' αυτό ακριβώς και το μεγάλο δίδαγμα των λαών από τον πόλεμο αυτό είναι: "Ποτέ πια φασισμός. Ποτέ πια πόλεμος!".

Γι' αυτό, πρέπει να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι για τα δεινά του πολέμου αυτού, τις αιτίες και τα συμπεράσματα. Δεν πρέπει ούτε στιγμή να ξεχάσουμε τα δεινά που σωρεύει ο φασισμός και ο πόλεμος. Ετσι, για να λέμε πως τιμάμε τους νεκρούς του Β Παγκοσμίου Πολέμου, τιμάμε τις θυσίες και τους αγώνες των λαών για την κατάκτηση της Αντιφασιστικής Νίκης, σημαίνει ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τις φιλειρηνικές δυνάμεις και παλεύουμε για την ειρήνη και κατά του ιμπεριαλισμού που την απειλεί.