Δεκατρία Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου και πολλά άλλα (βλ. μουσεία), είσοδος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας,υπερεξουσίες του υπουργού με διατάξεις που θυμίζουν άλλες εποχές (ο ίδιος διορίζει 13 διοικητικά συμβούλια), παροχές στη Θεσσαλονίκη, συνιστούν την ουσία του πολυνομοσχεδίου που προωθεί το ΥΠΠΟ. Ενας στημένος προεκλογικός μηχανισμός εξυπηρέτησης του νυν και των επόμενων υπουργών Πολιτισμού. Ενα κατασκεύασμα, που διέπεται από τους νόμους της ελεύθερης αγοράς και εκμετάλλευσης αγαθών, τους οποίους και προσπαθεί να εισάγει στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς.Αυτό είναι το προφίλ του πολυνομοσχεδίου, που την προηγούμενη εβδομάδα έφτασε στα χέρια των συλλόγων του ΥΠΠΟ.

Ενα νομοσχέδιο, που αλώνει στην κυριολεξία το πολιτιστικό τοπίο και ό,τι έχει σχέση με την προστασία και την ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Σημείο αιχμής η υπό ίδρυση Ανώνυμη Εταιρία, με την ψευδεπίγραφη επωνυμία"ΑΕ Προβολής της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς",που αναλαμβάνει ό,τι έκανε μέχρι σήμερα το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων (ΤΑΠΑ) και όχι μόνο. Πριν λίγο καιρό ο Ευάγγελος Βενιζέλος δήλωνε ότι "η ΑΕ δε θ' αντικαταστήσει το ΤΑΠΑ". Τελικά, το ΤΑΠΑ όχι μόνο αποστερείται αρμοδιοτήτων του, αλλά περιορίζεται στο ρόλο του λογιστηρίου και ταυτόχρονα αφήνεται ανεκμετάλλευτη η κεκτημένη εμπειρία του στο χώρο των εκδόσεων και αντιγράφων.Η ΑΕ θα αναλάβει την παραγωγή, έκδοση, διάθεση βιβλίων και άλλων αντικειμένων, που συνδέονται με την προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, και την παραγωγή, κατασκευή εκμαγείων και αντιγράφων, χρησιμοποιώντας τους χώρους και τα εργαστήρια του ΤΑΠΑ. Μπορεί να προβαίνει σε απευθείας αναθέσεις σε ιδιώτες, να συνάπτει συμβάσεις με ιδιωτικά εργαστήρια, να εκπονεί μελέτες και να διενεργεί διαγωνισμούς,με σκοπό δήθεν "το σχεδιασμό και την εφαρμογή εθνικής πολιτικής για την ανάδειξη και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς και του πολιτιστικού δυναμικού της χώρας" (!!!). Με άλλα λόγια, αναλαμβάνει ένα ρόλο που θα έπρεπε να παίζει, αποκλειστικά και μόνον, το ΥΠΠΟ.

Πού ακούστηκε ΑΕ να σχεδιάζει εθνική πολιτική; Οταν μάλιστα, στο πολυνομοσχέδιο δεν προβλέπεται την εποπτεία της ΑΕ να έχει το ΤΑΠΑ, ούτε καν το ΥΠΠΟ.

Ο υπουργός Πολιτισμού φροντίζει να κρατάει για τον εαυτό του άκρως καθοριστικές... ευχέρειες, τις οποίες ονοματίζει αόριστα για να τις ερμηνεύει κατά το δοκούν: "μέρος των κερδών (σσ. της ΑΕ) διατίθεται με αποφάσεις του υπουργού Πολιτισμού για την προβολή και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς...".Κι αλλού: "με αποφάσεις του υπουργού Πολιτισμού μπορούν να επιχορηγούνται από κάθε είδους πιστώσεις νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου με κοινωφελείς ή ιδιωτικούς σκοπούς..." (βλ. εκλογική πελατεία).

Και στο κεφάλαιο των ειδικών διατάξεων: "ο υπουργός Πολιτισμού μπορεί, κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη, να προβαίνει σε απευθείας αναθέσεις οιονδήποτε (!) καλλιτεχνικών πολιτιστικών εργασιών (;) ή μεταφορών ή αγορών έργων τέχνης και λοιπού καλλιτεχνικού υλικού που απαιτούν ειδικές ικανότητες και γίνονται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του ΥΠΠΟ και της ΑΕ Προβολής της Πολιτιστικής Κληρονομιάς".Πίσω από τις λέξεις υπάρχει ηδυνατότητα της Ανώνυμης Εταιρίας, με την κάλυψη του υπουργού, να προβαίνει ακόμα και σε απευθείας αναθέσεις έργων σε εργολάβους (!).

Η... μουσειακή πολιτική, που εκφράζεται μέσω του πολυνομοσχεδίου συνοψίζεται στην παράγραφο "με Προεδρικά Διατάγματα (...) μπορεί να μετατρέπονται μουσεία από υπηρεσίες του ΥΠΠΟ σε αυτοτελή νομικά πρόσωπα, να καθορίζεται η ειδικότερη νομική μορφή τους, να ρυθμίζονται όλα τα θέματα τα σχετικά με την οργάνωση, τη λειτουργία, την οικονομική διαχείριση, το προσωπικό και τις δραστηριότητές τους, την περιουσία τους και την αξιοποίησή της, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια".Δηλαδή όχι μόνο πουθενά δε γράφεται ότι οι δραστηριότητες των μουσείων με τη μορφή ΝΠΙΔ θα διέπονται από τους περιορισμούς του ισχύοντος αρχαιολογικού νόμου, αλλά αντίθετα η λειτουργία τους θα ρυθμίζεται με Προεδρικά Διατάγματα, τα οποία έρχονται και παρέρχονται... όπως άλλωστε οι υπουργοί και οι κυβερνήσεις.

Ηδη, οι σύλλογοι άρχισαν να αντιδρούν. Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων αναφέρει: "Δε σχεδιάζεται η πολιτιστική πολιτική στο σύνολό της, αλλά προωθείται με βιαστικό και αδόκιμο τρόπο η δυνατότητα απόσπασης των μουσείων από τους αρχαιολογικούς χώρους στους οποίους ανήκουν και από τους οποίους τρέφονται..." και καταγγέλλει την "ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης των Εθνικών Θησαυρών κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος".

Δήμητρα ΜΥΡΙΛΛΑ