Μετά απ' τον τραυματισμό μου από ριπή κυβερνητικού αεροπλάνου τον Ιούλη του 1948, με αποτέλεσμα να μείνω ανάπηρος απ' το αριστερό μου χέρι, κοντά στη Φιλιππιάδα της Ηπείρου, που κατέλαβαν τα τμήματά μας του ΔΣΕ, οι δρόμοι του αγώνα με έφεραν την ίδια χρονιά στο Βίτσι. Εκεί κατέληξα να υπηρετήσω στο επιτελείο της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ.

Επίτροπος της Μεραρχίας ήταν τότε ο Νίκος Μπελογιάννης. Η διοίκηση στεγαζόταν σ' ένα ευρύχωρο κτίριο στο χωριό Τρίγωνο. Ηταν μια ηλιόλουστη μέρα του Φλεβάρη του 1949. Στο ισόγειο αρκετοί μαχητές και αξιωματικοί. Ο Μπελογιάννης ήταν εγκατεστημένος στον πρώτο όροφο. Εκεί άκουσα για πρώτη φορά το όνομά του, πριν να τον γνωρίσω προσωπικά. Απ' τις συζητήσεις κατάλαβα ότι πρόκειται για έναν δίκαιο, αυστηρό και απαιτητικό λαϊκό καθοδηγητή, για τον οποίον μιλούσαν με σεβασμό, αλλά και κάποιο δέος, γιατί δε χάριζε κάστανα σε όσους δεν εκπλήρωναν στο ακέραιο τα καθήκοντά τους. Αργότερα διαπίστωσα ότι ο Μπελογιάννης, όντας ο ίδιος πολύ απαιτητικός προς τον εαυτό του και προς τους άλλους, έδινε μεγάλη προσοχή στα ζητήματα της πειθαρχίας, η οποία αποτελεί το γρανιτένιο βάθρο του κόμματος της εργατικής τάξης. Ηθελε την πειθαρχία σιδερένια και συνειδητή.

Εκτιμούσε βαθιά όλους, όσοι συνειδητά, πρόθυμα, με ζήλο και όρεξη εκτελούσαν τα καθήκοντά τους. Τέτοιους αγωνιστές τους ενθάρρυνε και τους ανέδειχνε. Στις σχέσεις με τους μαχητές και τους αξιωματικούς ήταν απλός, καταδεκτικός, ήρεμος και πράος. Σεμνός και ευγενικός γοήτευε με την ανθρωπιά του και τη συντροφικότητα. Γνήσιος επαναστάτης λενινιστής, ολόψυχα αφοσιωμένος στην υπόθεση της νίκης του κομμουνισμού. Ακραιφνής Ελληνας πατριώτης. Διεθνιστής. Πιστός και ειλικρινής φίλος της Σοβιετικής Ενωσης. Και πάνω απ' όλα ήταν πραγματικός Ανθρωπος. Με αρχές. Αγαπούσε βαθιά το λαό μας και ήθελε να τον λυτρώσει απ' τα δεσμά της καπιταλιστικής καταπίεσης. Να γίνει λεύτερος και νοικοκύρης στον τόπο του χωρίς ντόπιους και ξένους δυνάστες. Ηταν επαναστάτης, διανοούμενος, επιστήμονας.

Ηταν λιγόλογος. Το πάντα παλυέγνοιαστο και στοχαστικό πρόσωπό του καταυγαζόταν συχνά από ένα μειλίχιο χαμόγελο γεμάτο ανθρωπιά και καλοσύνη. Εδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, στοργή και φροντίδα για τους μαχητές και τους αξιωματικούς.

Ο Μπελογιάννης ήταν άνθρωπος που τίποτε το ανθρώπινο δεν του ήταν ξένο. Ηξερε να αγαπάει ειλικρινά και ωραία. Εδειχνε βαθύ σεβασμό προς τις γυναίκες μαχήτριες. Τις βοηθούσε με το κύρος του και τη μεγάλη κομματικότητά του. Είχε τις χαρές και τις λύπες του. Υπόφερε απ' το τραύμα του από τις μάχες του Γράμμου. Είχε συρίγγιο. Του έκανε αλλαγές η νοσοκόμα μας Ελένη. Ο Επίτροπός μας βρισκόταν πάντα σε εγρήγορση. Εργαζόταν ακατάπαυστα. Πήγαινε στα τμήματα. Ζούσε ένα λιτό και απλό βίο, γεμάτο επαναστατική δράση και ανθρωπιστικό νόημα. Στη μάχη της Φλώρινας τον είδα να δοκιμάζει μεγάλη λύπη για την ήττα μας. Ομως ποτέ δεν το "έβαζε κάτω" μπροστά στις αποτυχίες. Με καινούριες δυνάμεις ριχνόταν ξανά πιο αποφασιστικά στην πάλη.

Ωριμος επαναστάτης και επιστήμονας με ευρύτατους πνευματικούς ορίζοντες μελετούσε πάντα τη μαρξιστικο - λενινιστική θεωρία. Πλούτιζε διαρκώς τις γνώσεις του, διαβάζοντας λογής λογής βιβλία. Θυμάμαι πάνω στο τραπέζι του, στο αμπρί του δέσποζαν τα βιβλία η "Ιστορία του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κινήματος (Μπ)" και η βιογραφία του Λένιν, το περιοδικό "Δημοκρατικός Στρατός", επίσης άλλα ελληνικά και σοβιετικά βιβλία, μια έγχρωμη φωτογραφία του Ι. Β. Στάλιν.

Στις 25 του Μάρτη 1949 στην έδρα της 10ης Μεραρχίας του ΔΣΕ έγινε ο γιορτασμός της επετείου του αθάνατου Εικοσιένα. Μετά την πανηγυρική ομιλία τραγουδήσαμε επαναστατικά πατριωτικά τραγούδια. Στήθηκε χορός. Πιάστηκε και ο Μπελογιάννης ανάμεσα απ' τους μαχητές. Ομως εκφράστηκε γενική επιθυμία να σύρει πρώτος ο Επίτροπος το χορό, όπως και έγινε. Πού να ξέραμε τότε ότι ύστερα από τρία ακριβώς χρόνια ο Νίκος Μπελογιάννης θα έσερνε τον τιμημένο και περήφανο χορό της λευτεριάς και της αθανασίας, θα γινόταν εθνικός ήρωας του λαού μας.

"Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της, είπε στο στρατοδικείο. Το δείξαμε όταν κινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και ακριβώς αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για το σκοπό αυτό αγωνιζόμαστε και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας".

Το ηρωικό μας Κόμμα, το ΚΚΕ, τραβώντας για το 15ο Συνέδριό του, με απέραντη αισιοδοξία, επαναστατική έξαρση και πατριωτικό ενθουσιασμό, κρατά ψηλά τη σημαία του μαρξισμού - λενινισμού, πιστό στις ιστορικές υποθήκες όλων των ηρώων των προλεταριακών επαναστάσεων, αντάμα και του αθάνατου ηγέτη κομμουνιστή Νίκου Μπελογιάννη.

Δημήτρης ΠΑΝΟΣ