Το 1969 ο Τζέσε Οουενς βρέθηκε στην Αρχαία Ολυμπία, προσκαλεσμένος της Ολυμπιακής Ακαδημίας. Μιλώντας στην 9η Σύνοδο της ΔΟΑ, μεταξύ των άλλων αναφέρθηκε στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου. Ενα μέρος τις ομιλίας του φιλοξενεί ο "Ρ".

"Οταν είχα την ευτυχία να συμπεριληφθώ στην ολυμπιακή ομάδα των ΗΠΑ, ο κόσμος βρίσκονταν σε αναβρασμό. Το ναζιστικό κόμμα είχε καταλάβει την εξουσία στη Γερμανία και η Ιταλία είχε επιτεθεί κατά της Αιθιοπίας. Η Ιαπωνία είχε αποσυρθεί από την Κοινωνία των Εθνών και ένας τρομερός εμφύλιος πόλεμος είχε ξεσπάσει στην Ισπανία, με αποτέλεσμα η ισπανική ομάδα να επιστρέψει στην πατρίδα της, εγκαταλείποντας το ολυμπιακό χωριό.

Οι πιο σημαντικές φιλίες που έκανα στο Βερολίνο, ήταν με τον Γερμανό άλτη του μήκους Λουτς Λονγκ και τον Ιταλό Μπεκάλι.

Μια πράξη φιλάθλου πνεύματος στην οποία ευρέθηκα αναμεμειγμένος, θα μου μείνει αλησμόνητη. Πολλοί δε θα την πιστεύουν.

Οι προκριματικοί του άλματος εις μήκος διεξαγόταν συγχρόνως με τις δοκιμαστικές διαδρομές των 200μ. Με την έξαψη της στιγμής, δεν έδωσα τη δέουσα προσοχή στο αγώνισμα του άλματος εις μήκος, στο οποίο είχα δηλώσει συμμετοχή.

Χωρίς να σκεφθώ, προχώρησα στην αρχή του διαδρόμου, έτρεξα στο διάδρομο και πέρασα περπατώντας το σκάμμα. Δεν είχα ρωτήσει για να μάθω ότι θα κρινόταν ως πρώτη μου προσπάθεια. Ταραγμένος από την απειρία μου σε διεθνείς συναντήσεις, απέτυχα και στη δεύτερη προσπάθεια. Ημουνα συντετριμμένος και απελπισμένος. Τότε ο Γερμανός πρωταθλητής Λουτζ Λονγκ με πλησίασε και μου έδωσε μια σώφρονα συμβουλή: "Χάραξε μία γραμμή ένα πόδι (30 πόντους), μπροστά από τη σανίδα και πήδα από εκεί. Θα προκριθείς εύκολα".

Χωρίς την αζήτητο αυτή συμβολή, δε θα κατόρθωνα ποτέ να φτάσω στους τελικούς.

Κατά τους τελικούς είχα την τύχη να περάσω μπροστά από την αρχή, αλλά ο Λονγκ με "έπιασε" στο τελευταίο του άλμα. Στην έκτη μου προσπάθεια, πάτησα σωστά τη σανίδα και ξεπετάχτηκα σε ένα νέο ολυμπιακό ρεκόρ. Ο Λονγκ έτρεξε και με συνεχάρη πριν ακόμα εγκαταλείψω το σκάμμα.

Ο Λουτζ Λονγκ σκοτώθηκε στη Σικελία κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Επισκέφθηκα τη σύζυγο και το γιο του πολλές φορές μετά τον πόλεμο. Ηταν πολύ θαρραλέο εκ μέρους του Λονγκ να με βοηθήσει ενώπιον του Χίτλερ.

Η προσωπική μου εμπειρία στην αφετηρία, ίσως να αντικατοπτρίζει τις σκέψεις χιλιάδων αθλητών κατά το βάπτισμά των στην ολυμπιακή αναμέτρηση.

Καθώς εκοίταζα το στίβο, έβλεπα το πράσινο χόρτο και τον κόκκινο διάδρομο με τις λευκές γραμμές. Καθώς εκοίταζα τις κερκίδες, έβλεπα 120.000 άτομα. Εβλεπα επίσης τις σημαίες των συμμετασχόντων κρατών κάτω από το γαλανό ουρανό. Η προσοχή μου αποσπάστηκε από την ωραία αυτή εικόνα, όταν ήχησε η σφυρίχτρα για να δοθούν οι τελικές οδηγίες.

Ο αφέτης απομακρύνθηκε δέκα βήματα και διέταξε με δυνατή γερμανική φωνή Auf die platze. Ολοι ελάβαμε τις θέσεις μας. Οταν ο αφέτης είπε σε μαλακή φωνή Fertig, ελάβαμε θέση ετοιμότητας. Ολοι οι μυς του σώματος ήταν τεταμένοι. Ακούστηκε ο πυροβολισμός... και τότε πλέον ήταν ο άνθρωπος εναντίον ανθρώπου.

Το ρίγος και η συγκίνησης που αισθάνεται ο αθλητής στην αφετηρία, είναι η καλύτερη αποζημίωση για τις ατέλειωτες ώρες που πέρασε προετοιμαζόμενος για την ολυμπιακή αναμέτρηση.

Σε αυτή τη βάση, επιθυμώ να σας αφήσω με μίαν τελική σκέψη, ένα φόρο τιμής προς τον ιδρυτή των Ολυμπιακών Αγώνων, ο οποίος τόσο σωστά διατύπωσε την άποψη:

"Το σημαντικότερο στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν είναι η νίκη, αλλά η συμμετοχή, όπως το σημαντικότερο στη ζωή δεν είναι ο θρίαμβος αλλά η πάλη. Το ουσιώδες δεν είναι να κατακτήσεις, αλλά να αγωνιστείς καλώς".