Στις 31/5/1961 στις φυλακές Αίγινας κρατούνταν 468 πολιτικοί κρατούμενοι,οι οποίοι είχαν εκτίσει 6.463 χρόνια φυλάκισης με μέσο όρο για τον καθένα 14 χρόνια. Την παραπάνω πληροφορία μας τη δίνει μία μικροσκοπική μπροσούρα με τα χειρόγραφα των τότε πολιτικών κρατούμενων, μεταφρασμένα στη γαλλική γλώσσα. Τα χειρόγραφα με ποικίλους τρόπους έβγαιναν έξω από τη φυλακή για να διακινηθούν στον Τύπο του εξωτερικού και κυρίως της Γαλλίας.

Από κει μαθαίνουμε ότι όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι της Αίγινας πήραν μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Η πέμπτη χειρόγραφη σελίδα της μπροσούρας, με τίτλο "Πολιτικοί Κρατούμενοι οι Ποινικοί;" γράφει: "267 δικάστηκαν και καταδικάστηκαν σαν μέλη των Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων για πράξεις της Εθνικής Αντίστασης που στρέφονταν κατά των Γερμανών κατακτητών και των συνεργατών τους.

182 δικάστηκαν βάσει αντισυνταγματικών και ανελεύθερων νόμων και ψηφισμάτων (...) που απαγορεύουν τη νόμιμη πολιτική δράση ορισμένων δημοκρατικών κομμάτων και προβλέπουν τη δίωξη των μελών και οπαδών τους.

19 κρατούμενοι, μέλη και οπαδοί των απαγορευμένων δημοκρατικών κομμάτων, βάσει του ΑΝ 375/1936 της φασιστικής δικτατορίας του Μεταξά, παραπέμφθηκαν - κατά παράβαση του Συντάγματος - και εν καιρώ ειρήνης στα Στρατοδικεία και καταδικάστηκαν διά σαφώς πολιτικά αδικήματα. Συμπέρασμα: και οι 468 είναι πολιτικοί κρατούμενοι".

Από τους 468 τραυματίστηκαν 79,έμειναν ανάπηροι 8 και παρασημοφορήθηκαν 16.Το 75% των κρατουμένων της Αίγινας μπήκαν στη φυλακή σε ηλικία από 21 έως 35 ετών.Οι 322 από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο τουλάχιστον μία φορά.Αλλά οι κρατούμενοι, που επιμελήθηκαν τα χειρόγραφα, κάνοντας συγκεντρωτική ανάλυση, γράφουν: "268 δικάστηκαν σε θάνατο 1.925 φορές ή επτά φορές ο καθένας. 157 καταδικάστηκαν σε ισόβια,δηλαδή δέκα φορές ο καθένας. 49 κρατούμενοι καταδικάστηκαν σε πρόσκαιρη φυλάκιση".Οσο για το θεσμό της απονομής χάριτος παρακάτω σημειώνεται: "Από τους 468 κρατούμενους της Αίγινας υποβλήθηκαν 1.998 αιτήσεις χάριτος.Δηλαδή ο κάθε κρατούμενος υπέβαλε κατά μέσο όρο 4 αιτήσεις.Αν λογαριάσουμε ότι κάθε φυλακισμένος έμενε, κατά μέσο όρο, 14 χρόνια, η κάθε αίτηση χρειαζόταν 3,5 χρόνια για να διεκπεραιωθεί. Ο μέσος όρος του απαιτούμενου χρόνου για να διεκπεραιωθεί μια αίτηση από ένα Συμβούλιο Χάριτων, που λειτουργεί στοιχειωδώς ομαλά, δεν ξεπερνάει τους τρεις μήνες. Πού οφείλεται αυτή η καθυστέρηση; Σε κακή λειτουργία της Υπηρεσίας ή σε σκόπιμη κωλυσιεργία;". Σε άλλη σελίδα δίνεται ότι κάθε χρόνο δίνονται 4 αιτήσεις χάριτος. Με άλλα λόγια, για να μετριαστεί η ποινή των 363 ισοβιτών, που κρατούνταν το 1961 στην Αίγινα, χρειάζονταν 91 χρόνια.

Οι ...στατιστικές αναλύσεις των κρατούμενων ασχολήθηκαν ακόμα και με την κατάσταση υγείας. Η σχετικά μικρή χειρόγραφη σελίδα τιτλοφορείται "Φυσική Λευκή Εξόντωση" και παραθέτει: "Οταν μπήκαν στη φυλακή οι 468 πολιτικοί κρατούμενοι της Αίγινας είχαν όλοι μαζί 66 αρρώστιες. Τώρα έχουν 1.659. Δηλαδή 25 φορές αύξηση. Στον καθένα αναλογούν 3,5 ασθένειες και χρειάστηκε να κάνουν 467 εγχειρήσεις. Δηλαδή μία εγχείριση ο καθένας".

Υπάρχουν και οι περισσότερο πικρές στατιστικές: "17 χρόνια 299 οικογένειες περιμένουν τον προστάτη τους. 17 χρόνια 109 γυναίκες περιμένουν τους άνδρες τους. 17 χρόνια 268 παιδιά μεγάλωσαν και μεγαλώνουν χωρίς να γνωρίσουν τον πατέρα τους. 17 χρόνια 468 οικογένειες πολιτικών κρατούμενων ζουν στο πένθος με την ελπίδα στην καρδιά".

Δώδεκα χρόνια μετά το κλείσιμο των φυλακών απλώς παραθέτουμε το σημείωμα της σπουδάστριας της Αρχιτεκτονικής, Ειρήνης Χατζηδημητρίου - συμπεριλαμβάνεται στο δημοσίευμα της Μ. Καρδαμίτση - Αδάμη, στο "Μέντορα" - που γράφει: "Τώρα καταλαβαίνω ότι η δύναμη που αισθάνεσαι όταν μπαίνεις στο χώρο αυτό είναι γιατί αυτά που είναι καταγραμμένα στους τοίχους του, στις αυλές του, στην πιο μικρή γωνία του, σου μιλούν, έχουν κάτι να σου πουν, γιατί μέσα σου αναγνωρίζεις και ψηλαφίζεις τα ίχνη τους, τα σημάδια τους. Και πρέπει να απαντήσεις σε όλα αυτά. Πρέπει να απαντήσεις στο κτίριο αυτό, που χτίστηκε μέσα από τη λαχτάρα κάποιων ανθρώπων να μάθουν και που όμως έγινε φορέας πειθαρχικής καταστολής για να γίνει στο τέλος σύμβολο ελευθερίας. Πρέπει να απαντήσεις στο λόγο του κτιρίου αν θες η δύναμη, ο παλμός, η ζωή του να συνεχίσουν να υπάρχουν...".