Κυριακή 22 Δεκέμβρη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 19
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Να αντισταθούμε, για να μην τρελαθούμε

Συζήτηση με την Ελένη Γερασιμίδου

Συχνά αναρωτιόμαστε σε τι κόσμο ζούμε. Αλλοτε μελαγχολούμε, άλλοτε αγανακτούμε. Κάποτε ίσως και να αδιαφορούμε. Οχι με μια αδιαφορία που θα σκοτείνιαζε τον κόσμο, αλλά με μια αδιαφορία που ίσως ξεκουράζεται στο όνειρο. Στο όνειρο που πολλές φορές μοιάζει ανεκπλήρωτο. Οταν όμως η ελπίδα αγανακτεί, σηκώνει ψηλά το κεφάλι σε πείσμα όσων τη θέλουν σε μια γωνιά να οδύρεται για τη μοίρα του κόσμου. Εμείς φτιάχνουμε τη μοίρα μας, εμείς και την ορίζουμε. Λείπουν πολλά πράγματα από τη ζωή μας. Οχι από τη στενά δική μας ζωή, αλλά τη ζωή και τον κόσμο μέσα στον οποίο ο καθένας μας προσπαθεί πρώτα να ερμηνεύσει και μετά να αγαπήσει.

Συχνά νιώθουμε μόνοι, εγκαταλειμμένοι μέσα σε τέτοιου είδους σκέψεις, αλλά πόσο ανακουφισμένοι αισθανόμαστε όταν αυτές οι σκέψεις, οι ίδιες ελπίδες, τα ίδια όνειρα, συναντηθούν με τον άνθρωπο που βρίσκεται απέναντί μας. Μια τέτοια ανακούφιση και αισιοδοξία έφερε και η συζήτηση με την Ελένη Γερασιμίδου,που παίζει, στο θέατρο "Βεάκη",στο έργο των Θ. Παπαθανασίου - Μιχάλη Ρέππα,σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.Η συζήτηση ξεκινά από το έργο. Οι ήρωες του, άνθρωποι με την "κουλτούρα" της τηλεόρασης, άνθρωποι που παλεύουν και επιδιώκουν τον εύκολο πλουτισμό, που χρησιμοποιούν κάθε τρόπο, προκειμένου να κερδίσουν αυτό που επιδιώκουν, οδηγούν τη συζήτηση στον πανικόβλητο τρόπο της ζωής μας.

Τα όνειρα δεν τελειώνουν

Καταναλώνουμε τη ζωή χωρίς να τη γευόμαστε, χωρίς να βλέπουμε τα κύματα που έστρεψαν κατά πάνω μας, παίρνοντας μαζί τους πολύτιμα αγαθά, αναγκαία για να συνθέσουν τη λέξη άνθρωπος και ζωή. Κοινωνικές συμβάσεις και συμβιβασμοί, υποχωρήσεις και αποχωρήσεις, θλιμμένες σιωπές επιτρέπουν στους στείρους εγωισμούς της εξουσίας, στις "ιδεολογίες" της κονόμας και του εύκολου πλουτισμού, στην αδιάλλακτη πλουτοκρατία να επαίρονται για το αποτέλεσμα της μιζέριας και της ανέχειας που έχουν οδηγήσει ένα λαό που έστεκε πάντα με το κεφάλι ψηλά.

Το κορίτσι από το Πανόραμα Θεσσαλονίκης, που ξέρει και να δακρύζει και να γελάει, η Ελένη Γερασιμίδου,μπορεί ακόμη να ονειρεύεται, πιστεύει με θέρμη στην προσωπική αντίσταση και εξακολουθεί να παλεύει. Γι' αυτήν, οι λέξεις "αντιστέκομαι", "αντίσταση", "μπορούμε" είναι λέξεις που τις συναντάς σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης.

"Οσο μπορούμε, πρέπει να αντιστεκόμαστε, αλλιώς θα τρελαθούμε. Πολλές φορές πιάνω τον εαυτό μου να θλίβεται τόσο πολύ και να απογοητεύεται από πράγματα που βλέπει και ακούει, που νιώθω να χάνω το κουράγιο μου. Αν απομακρυνθείς κιόλας, όπως απομακρυνόμαστε ο ένας από τον άλλο, τα πράγματα μοιάζουν πιο δύσκολα. Δεν είμαστε δηλαδή όπως παλιά, πιο οργανωμένοι... Τώρα είμαστε λίγο απομονωμένοι. Κι αυτό φέρνει μια μιζέρια. Οταν σκέφτεται ο καθένας μοναχός του είναι και πιο ευάλωτος".

Πόσο εύκολο είναι να αντισταθεί κανείς; Ποιες δυνάμεις μπορούν να ενεργοποιήσουν και πάλι τη φυσική εξέλιξη του ανθρώπου και της κοινωνίας; Ακόμη κι εκείνοι που έχουν τη θέληση και τη δύναμη να αντισταθούν, πολλές φορές δε χάνονται μέσα σε αναβολές ή απαισιόδοξες στιγμές της ζωής τους;

"Οι άνθρωποι που έχουν μια ιδεολογία και θέλουν να αντισταθούν - λέει η Ελένη Γερασιμίδου - άθελά τους αρκετές φορές χάνονται μέσα στο παιχνίδι της επαγγελματικής επιτυχίας. Κι αυτό ξεκινάει από την ανασφάλεια που νιώθουν οι άνθρωποι μέσα σ' ένα τέτοιο σύστημα. Υπάρχει μια ανασφάλεια για την εργασία, για το ψωμί, για το καθημερινό. Οι ώρες της εργασίας πολλαπλασιάζονται συνέχεια και μπαίνουμε σε ένα ρυθμό δουλιάς και ζωής, με αποτέλεσμα να χάνουμε την ίδια τη ζωή".

...αυτοί είχαν την έγνοια του ψωμιού

Ναι, τελικά λείπουν πολλά από τη ζωή μας. Λείπει ο ελεύθερος χρόνος. Λείπει και η ποίηση από τη ζωή μας. Λείπει ο ενθουσιασμός, ο ρομαντισμός, η ευαισθησία. Μόνο η αγωνία και το άγχος, το βάρος και η θλίψη δε μας λείπουν. Αλλά και οι ενοχές δε μας λείπουν, όταν σκεφτόμαστε την πολυτέλεια που έχουμε έστω και να σκεφτόμαστε, έστω και να ονειρευόμαστε, όταν υπάρχουν άνθρωποι στα όρια της φτώχειας και της ανέχειας.

Η Ελένη Γερασιμίδου θυμάται τα λόγια του μεγάλου μας ποιητή του Γιάννη Ρίτσου,που γράφει στο "Χρονικό" "αυτοί είχαν την έγνοια του ψωμιού", όταν δηλαδή κάποιοι άλλοι απασχολούσαν τη σκέψη τους με τα μεταφυσικά προβλήματα. Πράγματι και είναι πολλοί, δυστυχώς ακόμη και σήμερα, που έχουν την έγνοια του ψωμιού. Βέβαια πάρα πολλοί απ' αυτούς μπορεί να διψάνε, ίσως και περισσότερο, για αυτά που λέμε, αλλά κυρίως και πρώτα απ' όλα πρέπει να λύσουν το βιοποριστικό τους πρόβλημα".

Ενα πρόβλημα που πάντα παλεύουν οι λαοί και πάντα φαίνεται άλυτο.

"Οσο δε λύνεται, ο κόσμος θα παλεύει. Η ανάγκη ενώνει τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι θα συναντηθούν στον αγώνα κι αυτό αποδεικνύεται με το ξεσήκωμα και τον αγώνα των αγροτών. Και βλέπουμε ότι άνθρωποι συντηρητικοί καταλαβαίνουν και παραδέχονται σήμερα πόσο κακό μας έκανε η ΕΟΚ. Επαληθεύονται αυτοί που φώναζαν και αντιδρούσαν με την ΕΟΚ.Οι αγρότες δείχνουν μια ομοψυχία, γιατί στη βάση τους τα προβλήματα και οι ανάγκες είναι κοινές. Οσο κι αν προσπαθούν να τους διασπάσουν, στρέφοντας άλλες κοινωνικές δυνάμεις εναντίον τους, δε θα το πετύχουν. Πρέπει πρώτα να κοιτάξουμε μέσα μας, να καταλάβουμε τι θέλουμε και πώς θα το επιτύχουμε και το επόμενο βήμα είναι η κοινή στάση και αντίσταση, αλλά πάντα με άλλους μαζί, γιατί μόνο σου δεν κάνεις τίποτα. Ο αγώνας τότε μόνο γίνεται αποτελεσματικός, όταν είναι κοινός".

Από τη μια αυτοί που ονειρεύονται, αυτοί που αγωνίζονται για την επιβίωση. Αυτοί που στέλνουν χαιρετίσματα στην εξουσία, αυτοί που χαμογελούν. Ποιοι και πόσοι; Κάποιοι ...λίγοι ή πολλοί, αλλά υπάρχουν... Κι από την άλλη, κάποιοι άλλοι, για τους οποίους αναρωτιόμαστε ποιοι είναι και τι επιδιώκουν. "Ποιος είναι ο κύριος κορμός της ελληνικής κοινωνίας σήμερα; Ποιοι είναι αυτοί οι πλαδαροί κύριοι μέσα στην Τουότα Τσέλικα; Ποιες είναι αυτές οι κυρίες με το οξυζεναρισμένο μαλλί που διασκεδάζουν στην παραλιακή; Ποιοι καμαρώνουν τι κορούλες τους στα καλλιστεία; Ποιοι καταναλώνουν τη λάμψη των τηλεοπτικών αστέρων;", αναρωτιούνται ο Θανάσης Παπαθανασίου και ο Μιχάλης Ρέππας,που με τη συγγραφική τους πένα "γέννησαν" τους "Μπαμπάδες με ρούμι"."Η κονόμα - γράφουν - είναι το μόνο όραμα που έχει νόημα γι' αυτούς. Προσπαθούν απεγνωσμένα να πιαστούν από το είδωλο της κοινωνικής επιτυχίας, του ίματζ και του λάιφ στάιλ. Αποτρελαμένοι από τη διαφήμιση και τις κοσμικές στήλες, τις σαχλαμάρες των τηλεοπτικών σόου, είναι ικανοί να κάνουν τα πάντα. Εδώ δεν υπάρχει ούτε πουκάμισο, ούτε Ελένη".

Να μην είμαστε παθητικοί θεατές

Το "Μπαμπάδες με ρούμι" είναι μια καυστική σάτιρα για όσα συμβαίνουν σήμερα και για την επιρροή της τηλεόρασης στην καθημερινή ζωή. Παίζουν: Σταμάτης Φασουλής, Ελένη Γερασιμίδου, Χρύσα Ρώπα, Μαίρη Καβογιάννη, Κατιάνα Μπαλανίκα και Απόστολος Γκλέτσος.Οι ήρωες του έργου έχουν την "κουλτούρα" της τηλεόρασης. Η τηλεόραση, με την υπερπληροφόρηση και παραπληροφόρηση, καθορίζει και διαμορφώνει πρόσωπα και πράγματα.

Αισιόδοξη πάντα η Ελένη Γερασιμίδου πιστεύει ότι ναι μεν η τηλεόραση "φτιάχνει" ανθρώπους "κατ' εικόνα" της, αλλά "δεν είναι ευτυχώς όλοι έτσι. Αυτός μπορεί να είναι ο στόχος τους, να γίνουμε δηλαδή όλοι έτσι, να κυνηγάμε το χρήμα, τη δόξα, τη δημοσιότητα. Αυτά δεν είναι τα πρότυπα που προβάλλουν; Αλίμονό μας αν ήταν όλοι έτσι. Δεν πιστεύω ότι θα επιτευχθεί ο στόχος τους. Οχι, όσο υπάρχουν άνθρωποι που αντιστέκονται. Και γίνονται όλο και περισσότεροι αυτοί που αντιστέκονται. Ετσι μειώνεται σιγά σιγά η πελατεία τους".

Αραγε αυτό γίνεται σκόπιμα ή από μια κακώς εννοούμενη ελευθερία της έκφρασης;

"Σκόπιμα. Βέβαια από κάποια άλλα "κέντρα", όχι από αυτούς που τα παρουσιάζουν. Και οι ίδιοι γίνονται θύματα μέσα σ' αυτό το παιχνίδι. Οσο για μας, δεν πρέπει να είμαστε παθητικοί θεατές. Ούτε μόνο θεατές φυσικά. Υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα ικανά να μας ψυχαγωγήσουν και να μας "πλουτίσουν". Το διάβασμα, η μουσική, το θέατρο, ο κινηματογράφος".

Μετά την επιτυχία του βιβλίου της "Το Σινέ Πανόραμα",η Ελένη Γερασιμίδου ετοιμάζει το επόμενο, που αφορά στα "Εφηβικά". Οπως η ίδια λέει "είναι ένα παραλήρημα, από τη μια ανάμνηση στην άλλη". Μνήμες, ευχάριστες, αλλά και δυσάρεστες, που "ζεσταίνουν" όμως εξίσου την καρδιά και την πένα της.

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ