Στην Ισπανία, μετά από ένα πρώτο κύμα αγωνιστικών διαμαρτυριών των δημοσίων υπαλλήλων, ενάντια στην πολιτική της λιτότητας της κυβέρνησης Αθνάρ, τον Οκτώβρη ακολούθησε η μεγάλη κινητοποίηση των μαθητών και των σπουδαστών στις 14 Νοέμβρη για την υπεράσπιση του δημόσιου δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Η συνέχεια δόθηκε με την απεργιακή κινητοποίηση 26.000 ανθρακωρύχων, που απέκλεισαν τις εθνικές οδούς και υποχρέωσαν την ισπανική κυβέρνηση να έρθει σε συμβιβασμό μόλις δύο μέρες μετά. Η μερική αυτή κατάκτηση αναβάθμισε τη μαχητικότητα της απεργιακής διαδήλωσης των δημόσιων υπαλλήλων στις 24 Νοέμβρη, που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις όλων των πλευρών, ήταν η μεγαλύτερη σε μαζικότητα, μετά τη γενική απεργία του Δεκέμβρη του '88. Μόνο στη Μαδρίτη οι διαδηλωτές ξεπέρασαν τους 250.000!

***

Τα αιτήματα επικεντρώθηκαν στη μείωση της ανεργίας, στη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων και στις εργασιακές σχέσεις. Ακολούθησε στις 19 Νοέμβρη η μεγάλη απεργία των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων, που γνώρισε ένα εκπληκτικά ψηλό ποσοστό συμπαράστασης απ' τη γαλλική κοινή γνώμη(75%). Η απεργία αυτή ανέδειξε τις εφιαλτικές συνθήκες ζωής αυτού του κλάδου εργαζομένων, που, ενώ υπογράφουν συλλογικές συμβάσεις με εβδομαδιαία απασχόληση 38 ωρών, βρίσκονται στο τιμόνι από 50 έως 62 ώρες!

Η μορφή πάλης με τις ατέλειωτες ουρές από νταλίκες, που έκλεισαν το εθνικό δίκτυο, αποδείχτηκε ιδιαίτερα πετυχημένη και βρήκε μιμητές τους Δανούς οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων, που έκλεισαν με τη σειρά τους τα σύνορα της χώρας με τη Γερμανία και τη Σουηδία. Είχε ως αποτέλεσμα τη μερική κατάκτηση ενός από τα βασικά αιτήματα, δηλαδή τη μείωση του ορίου συνταξιοδότησης των εργαζομένων του κλάδου.

Στις Βρυξέλλες, τη στιγμή που ξεσπούσε η απεργία των Γάλλων οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων, διαδήλωναν χιλιάδες Δυτικοευρωπαίοι σιδηροδρομικοί κατά της "Λευκής Βίβλου" της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αφού διαπιστώνει τη φθίνουσα πορεία των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων, συνιστά την "απορύθμισή" τους, αποσιωπώντας ότι αυτή η φθίνουσα πορεία οφείλεται κυρίως στις κοινοτικές επιλογές.

Στη Γερμανία η I. G. Metall αντέδρασε στην ψήφιση από την Ομοσπονδιακή Βουλή νόμου, που οδηγούσε σε περικοπή των επιδομάτων ασθενείας, αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης και των ασφαλιστικών εισφορών. Στη 1/10, 200.000 μεταλλεργάτες έκαναν στάσεις εργασίας και ανάγκασαν την πρωτοπόρα επιχείρηση στην εφαρμογή του νόμου το κοντσέρν της Damler Benz να υποχωρήσει προσωρινά και να προτείνει στο σύλλογο των εργοδοτών του μετάλλου κεντρικές διαπραγματεύσεις. Στις 24/10 το απεργιακό κύμα κορυφώνεται με 500.000 απεργούς μεταλλεργάτες σε πάνω από 1.000 επιχειρήσεις. Στις 19 και 20 του Δεκέμβρη, στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, κέρδισαν το επίδομα ασθενείας. Λίγο αργότερα στην Ιταλία, η Ρώμη θα παραλύσει από μια μεγάλη απεργιακή διαδήλωση 300.000 εργαζομένων στη βιομηχανία μετάλλου.

***

Φυσικά, οι δυσκολίες είναι πάρα πολλές και δε θα μπορούσε κανείς να τις παραγνωρίσει. Η εδραίωση ενός ταξικού πολιτικού προσανατολισμού του κινήματος, που θα σημαδεύει τον πραγματικό ένοχο, την πραγματική αιτία των προβλημάτων, απαιτεί πολλά ακόμα βήματα, για να κατακτηθεί. Και η διαπάλη για την κατάκτηση ενός πραγματικά αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού προσανατολισμού του κινήματος, θα είναι μια υπόθεση δύσκολη και μακρόχρονη. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι μόλις δυο βδομάδες μετά την απεργία της 24/10, ο πρόεδρος της I. G. Metall κ. Τσβίκελ, τόνιζε σε συνέδριο της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών της Γερμανίας (DGB) ότι η λογική του εργατικού κινήματος πρέπει να είναι "η πολιτική και κοινωνική δυνατότητα διαμόρφωσης του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματος και όχι η εξάλειψή του σαν προϋπόθεση συνδικαλιστικής δράσης". Ωστόσο, δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει ότι δυναμώνει η πάλη ενάντια στις συνέπειες της πολιτικής του Μάαστριχτ, έστω και αν αυτή περιορίζεται ακόμα μόνο στο οικονομικό - συνδικαλιστικό επίπεδο και έχει προς το παρόν αμυντικά χαρακτηριστικά, περιορίζεται στην υπεράσπιση κάποιων κατακτήσεων των προηγούμενων ετών. Διαφαίνονται, δηλαδή, οι δυνατότητες για να βαθύνει ο πολιτικός προσανατολισμός του κινήματος, να αυξηθεί η μαζικότητά του και να εδραιωθεί ο συντονισμός των διαφόρων τμημάτων του.

Αντίστοιχες δυνατότητες υπάρχουν και για το συντονισμό σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, παρά τη μεγάλη καθυστέρηση που υπάρχει και σ' αυτό το επίπεδο. Η συμπαράσταση που εξέφρασαν στους Ελληνες αγρότες οι Γάλλοι συνάδελφοί τους την περίοδο αυτή, είναι αναμφισβήτητα μια θετική ένδειξη στην κατεύθυνση αυτή.

***

Μάκης ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει ότι δυναμώνει η πάλη ενάντια στις συνέπειες της πολιτικής του Μάαστριχτ. Διαφαίνονται ήδη οι δυνατότητες για να βαθύνει ο πολιτικός προσανατολισμός του κινήματος, να αυξηθεί η μαζικότητά του και να εδραιωθεί ο συντονισμός των διαφόρων τμημάτων του