Περί Πολιτισμού

Στην εποχή μας ο "υπνωτισμός" έχει αναχθεί σε μεγάλη τέχνη της απανταχού- και της εγχώριας - ολιγαρχίας (οικονομικής, πολιτικο - κυβερνητικής, ΜΜΕ). Οι επαγγελματίες του είδους ωχριούν μπροστά στους "άρχοντες" που "υπνωτίζουν" το λαό και διά της "ύπνωσης" των πραγματικών αξιών και αληθών μορφών του πολιτισμού, που αφικνούνται από το λαό και σ' αυτόν καταλήγουν. Αυτόν τον πολιτισμό υπερασπίστηκε το ΚΚΕ, με την επερώτησή του (24/1) στη Βουλή. Η αναφορά (εισηγητικά από τον Μ. Κωστόπουλο), στον Γκαίτε (ψηλά γράμματα... και ο πολιτισμός και ο Γκαίτε, για τους απέχοντες από τη συζήτηση βουλευτές και των τριών κομμάτων), μας θύμισε μια συλλογή κειμένων του Γκαίτε,με τίτλο "Περί Τέχνης" (εκδόσεις "Printa",μετάφραση - εισαγωγή Βασίλη Τομανά). Οι καιροί επιβάλουν την "επιστροφή" και σε κορυφαία, διαχρονικά, "ανοιχτά" πνεύματα του παρελθόντος, όπως ο Γκαίτε, για να αντληθούν δυνάμεις γνώσης και αντίστασης στην ιμπεριαλιστική λαίλαπα της υποκουλτούρας.

Ποιητής, δραματουργός, πεζογράφος, ζωγράφος, τεχνοκρίτης ο Γκαίτε, είχε αποκρυσταλλώσει βαθιά στην ψυχή και στη συνείδησή του ότι, "ο άνθρωπος είναι το ανώτερο και το καθαυτό θέμα της τέχνης".Δηλαδή, ότι ο άνθρωπος είναι η αφετηρία και ο προορισμός της τέχνης, του πολιτισμού γενικότερα. Πίστευε ότι ο καλλιτέχνης είναι όμοιος με όλους τους άλλους ανθρώπους, αλλά ότι "διαθέτει μεγάλη ευαισθησία, που του δίνει τη δυνατότητα να φορτωθεί και να εκφράσει τα προβλήματα του κοινωνικού του περίγυρου",αλλά και ότι "θα πρέπει να προσέχει ζωηρά και σταθερά όλα όσα τον περιβάλλουν". Επισήμανε, μάλιστα, ότι σε ζητήματα της τέχνης και της επιστήμης "οτιδήποτε πραγματοποιεί ή σκέφτεται ο άνθρωπος και το οποίο παρουσιάζει γενικό ενδιαφέρον" δεν ανήκει σ' αυτόν, αλλά "ανήκει στον κόσμο". Ο Γκαίτε δεν έτρεφε αυταπάτες. Ηξερε ότι κάθε πολιτιστικό εγχείρημα, "όπως και κάθε άνθρωπος, είναι εκτεθειμένο στις καλές ή τις καλές επιρροές του καιρού του" και ότι, όσον αφορά και τον πολιτισμό "βλέπουμε ό,τι ξέρουμε". Γι' αυτό και οι "υπνωτιστές" του καιρού μας, προσπαθούν να βλέπουμε ό,τι επιδιώκουν να ξέρουμε. Την υποκουλτούρα των συμφερόντων τους.

Αριστούλα ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ