Την παρακμιακή πορεία της, προκειμένου να πέσει σαν ώριμο φρούτο στα χέρια όσων σχεδιάζουν να της δώσουν τη χαριστική βολή μέσα από το νέο πολυνομοσχέδιο για τον πολιτισμό, συνεχίζει σταθερά η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης (ΚΟΘ). Εδώ και δύο χρόνια η ορχήστρα λειτουργεί κάτω από τη διεύθυνση του διεθνούς φήμης σολίστα Λεωνίδα Καβάκου.Και ενώ όλοι περίμεναν να ανοίξει τα φτερά της για νέους ουρανούς, δυστυχώς, όπως φαίνεται, σε λίγο δε θα μπορεί ούτε να περπατήσει σε γνώριμα μονοπάτια. Μετά από πολύχρονη και καταξιωμένη πορεία, η ΚΟΘ καταδικάστηκε σε μαρασμό, ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση, με πιθανό αποτέλεσμα τη διάλυσή της.

Είναι, πλέον, σύνηθες φαινόμενο η καθυστέρηση στην ανακοίνωση του καλλιτεχνικού προγράμματος, ενός προγράμματος που, με άλλοθι την έλλειψη μόνιμης στέγης, καταρτίστηκε μόνο για 4 μήνες.Ετσι μετά τις 26 Δεκέμβρη, ημέρα που θα δοθεί η γιορταστική συναυλία του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, με σολίστ τον Λ. Καβάκο, ουδείς από τους μουσικούς γνωρίζει τι θα ακολουθήσει. Αξίζει να αναφέρουμε πως υπήρξαν περίοδοι όπου οι μουσικοί μέχρι και την τελευταία ώρα δε γνώριζαν σε ποιες συνθέσεις θα κάνουν πρόβα, ακόμη και το πού θα παίξουν.

Πολλά είναι τα κακώς κείμενα στην ΚΟΘ. Ενα από αυτά είναι η έλλειψη στέγης, που χρησιμοποιείται ως άλλοθι, ενώ ποτέ κανένας από τους υπεύθυνους δεν πάλεψε πραγματικά ώστε να δοθεί λύση.Ακόμη και όταν οι ίδιοι οι μουσικοί προχώρησαν με δική τους πρωτοβουλία σε επαφές με αιθουσάρχη της Θεσσαλονίκης, προκειμένου να εξασφαλίσουν στέγη τουλάχιστον για ένα χρόνο, η διεύθυνση δεν μπήκε καν στον κόπο να διερευνήσει το ενδεχόμενο αυτής της λύσης. Τώρα, όπως και παλιότερα, οι συναυλίες της ΚΟΘ φιλοξενούνται στην Αίθουσα Τελετών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Πρόβες γίνονται στην Εταιρεία Μουσικών Σπουδών, αλλά είναι περιορισμένες, εξαιτίας του προβλήματος θέρμανσης. Οι συνθήκες αυτές φέρνουν στο νου την περίοδο της πρώτης λειτουργίας της ΚΟΘ, πριν από 30 χρόνια. Στασιμότητα ή πισωγύρισμα;

Η ΚΟΘ αντιμετωπίζει και άλλες συμπληγάδες. Ενώ με βάση τον ιδρυτικό νόμο θα έπρεπε να έχει 126 μόνιμους μουσικούς, σήμερα απασχολεί μόλις 50, δηλαδή ούτε το 50% των προβλεπόμενων θέσεων.Και εξαιτίας των "καλών" προθέσεων του διευθυντή, ορισμένοι από αυτούς είναι εκτός προγραμματισμού. Τους έχει καταστήσει δηλαδή αργόσχολους, αφού πληρώνονται, αλλά δεν παίζουν.Από την άλλη για να καλύψει τα κενά που δημιουργούνται, παίρνει ωρομίσθιους. Παράλληλα, απασχολεί με συμβάσεις ορισμένου χρόνου 35 μουσικούς, οι οποίοι μετά το Δεκέμβρη, οπότε λήγει η σύμβαση, θα μείνουν άνεργοι.

Τα μέτωπα που έχει ανοίξει ο καλλιτεχνικός διευθυντής είναι πολλά και κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγήσουν. Οι φίλοι της μουσικής, που χρόνια τώρα γνώρισαν και αγάπησαν την κρατική μουσική σκηνή της Θεσσαλονίκης, ελπίζουν πως η άσχημη αυτή πορεία θα ανακοπεί. Δυστυχώς, όμως, η αισιοδοξία στερεύει. "Βόμβες" έτοιμες να εκραγούν είναι δύο υποθέσεις που βρίσκονται στα Διοικητικά Εφετεία Αθηνών και Θεσσαλονίκης.Η μία αφορά τη δυσμενή μετάθεση παλιών μουσικών στα πίσω αναλόγια (!), κάτι που απαγορεύεται με βάση τον ιδρυτικό νόμο, ο οποίος προβλέπει ξεκάθαρα ότι οι μουσικοί τοποθετούνται με σειρά αρχαιότητας. Η δεύτερη αφορά τον αδιαφανή τρόπο με τον οποίο έγιναν πέρσι οι προσλήψεις μουσικών.Κάποιοι εκτιμούν πως τελικά ο διαγωνισμός θα ακυρωθεί.

Τα δεινά όμως θα συνεχιστούν, αφού το νέο Πολυνομοσχέδιο για τον Πολιτισμό, που προβλέπει τη μετατροπή των Κρατικών Σκηνών σε ΝΠΙΔ, δίνει τη δυνατότητα ίδρυσης και λειτουργίας μουσικών συνόλων,γεγονός που - όπως εκτιμούν οι άνθρωποι του χώρου - θα οδηγήσει στη διάλυση της ορχήστρας και στη σταδιακή, πλήρη ιδιωτικοποίησή της.

Οι ίδιοι οι μουσικοί, που χρόνια στηρίζουν την πορεία της ΚΟΘ, δεν κλήθηκαν ποτέ να πουν τη γνώμη τους. Μάλιστα φοβούνται ότι με το νέο καθεστώς, που εύχονται να μην περάσει, θα εργάζονται, όλοι, υπό καθεστώς μόνιμης ομηρίας.

Αναπάντητο μένει ένα μεγάλο "Γιατί". Γιατί, δηλαδή, η ΚΟΘ καταδικάστηκε σε μαρασμό; Κάποιοι προσπαθώντας να απαντήσουν στρέφουν το βλέμμα τους στο, υπό ανέγερση, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.Αλλοι προτρέχουν (;) και βλέπουν τον Λ. Καβάκο να μετακομίζει... κιόλας στο Μέγαρο. Πάντως, οι περισσότεροι θεωρούν απίθανο να είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής μοναδικός εμπνευστής και εκτελεστής του σχεδίου διάλυσης της ΚΟΘ. Και δείχνουν τον γνωστό σε όλους άνθρωπο της "τέχνης" και του "πολιτισμού", των μεγάρων και των διαπλεκομένων, Χρ. Λαμπράκη.

Αννα ΑΝΑΝΙΑΔΟΥ