Ο πληθωρισμός μειώνεται, αλλά η επαχθής έμμεση φορολογία, που πλήττει κατ' εξοχήν τα λαϊκά στρώματα, σε περιόδους... χαμηλού πληθωρισμού, αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού του 1998, σύμφωνα με τα οποία ο μέσος πληθωρισμός κατά την περίοδο 1996-1998 προβλέπεται να αυξηθεί κατά 9,6%, ενώ αντίθετα την ίδια περίοδο, οι έμμεσοι φόροι μεσοσταθμικά αναμένεται να αυξηθούν κατά 25,6% και σε ορισμένες περιπτώσεις (οινοπνευματώδη) μέχρι και 41%

Και πρέπει να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι η κυβέρνηση στον νέο προϋπολογισμό "απέφυγε" να προχωρήσει σε... ουσιαστικές παρεμβάσεις, από το φόβο των πληθωριστικών πιέσεων. Αν, βέβαια, μπορεί να χαρακτηριστεί συγκρατημένη μια μέση αύξηση 11,4% των έμμεσων φόρων το '98, όταν έχουν θέσει σαν στόχο μέσο πληθωρισμό 3,7%.

Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι έχουν λιώσει τους εργαζόμενους στους φόρους, μειώνοντας έτσι την αγοραστική τους δύναμη, με αρνητικές όμως συνέπειες στην κατανάλωση, την παραγωγή και την απασχόληση, αλλά με θετικέςεπιπτώσεις στον πληθωρισμό, αφού ο περιορισμός της ζήτησης πιέζει καθοδικά τις τιμές. Ετσι κατάφεραν να μειώσουν τα τελευταία χρόνια τον πληθωρισμό και όχι με τον ανύπαρκτο ανταγωνισμό των επιχειρήσεων, όπως προσπαθούν να μας πείσουν οι κυβερνητικοί παράγοντες.

Η εξέλιξη των έμμεσων φόρων 96-'98

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Κρατικού Προϋπολογισμού, το 1998 προβλέπεται να εισπραχθούν 5,4 τρισ. δραχμές από έμμεσους φόρους, έναντι 4,85 τρισ. δραχμές το 1997 και 4,3 τρισ. δραχμές το 1996. Δηλαδή, μεταξύ '96 και '98 η κυβέρνηση φιλοδοξεί να αυξήσει τους έμμεσους φόρους κατά 25,6% ή κατά 2,7 φορές περισσότερο από τον προβλεπόμενο πληθωρισμό.

Ενδιαφέρον έχει να δούμε και τη σχέση των άμεσων προς τους έμμεσους φόρους, η οποία μειώθηκε από 35% / 65% το '96 σε 35,8% / 64,2% το 1997, ενώ σύμφωνα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, η σχέση αυτή το 1998 θα πρέπει να διαμορφωθεί στο 36,6% / 63,4%. Υπάρχει, δηλαδή, μία τάση βελτίωσης των άμεσων φόρων σε βάρος των έμμεσων, αλλά η εξέλιξη αυτή κάθε άλλο από θετική μπορεί να χαρακτηριστεί, καθώς οφείλεται στην εφαρμογή των "αντικειμενικών" κριτηρίων φορολόγησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των ελεύθερων επαγγελματιών, η οποία οδηγεί σε αυθαίρετη αύξηση του φορολογηθέντος εισοδήματος των στρωμάτων αυτών.

Η εξέλιξη τώρα των κυριότερων έμμεσων φόρων κατά την περίοδο 1996-1998 (αν και τα στοιχεία του 1998 αποτελούν προβλέψεις, ωστόσο δείχνουν την τάση, η οποία θα διαμορφωθεί στο φορολογικό χάρτη τον επόμενο χρόνο) είναι η ακόλουθη,

• οι Φόροι Συναλλαγών αυξήθηκαν από 2,55 τρισ. δραχμές το 1996 σε 2,91 τρισ. δραχμές το 1997, ενώ προβλέπεται να αυξηθούν σε 3,30 τρισ. δραχμές το 1998. Προκύπτει, δηλαδή, ποσοστιαία αύξηση 29,94%. Ο κυριότερος φόρος συναλλαγών, ο ΦΠΑ αυξήθηκε από 2,15 τρισ. δραχμές το 1996 σε 2,45 τρισ. δραχμές το 1997, ενώ για το 1998 ο στόχος εισπράξεων είναι 2,77 τρισ. δραχμές και συνολικά για την τριετία προκύπτει αύξηση 28,6%.
• Οι Φόροι Κατανάλωσης από 1,64 τρισ. δραχμές το 1996 αυξήθηκαν σε 1,79 τρισ. δραχμές το 1997 και προβλέπεται να φτάσουν 1,93 τρισ. δραχμές το 1998. Συνολικά δηλαδή προβλέπεται να αυξηθούν 18%.

Από τους επιμέρους φόρους κατανάλωσης, ο φόρος στα καύσιμα μεταξύ '96 και '97 αυξήθηκε από 821, σε 835 δισ. δραχμές, ενώ προσδοκούν να εισπράξουν 865 δισ. δραχμές το '98. Είναι η μικρότερη ποσοστιαία αύξηση της τριετίας, μόλις 5,35%, η οποία μειώνει και το γενικό ποσοστό αύξησης.

Από τους άλλους φόρους, ο φόρος καπνού προβλέπεται να αυξηθεί κατά 26,4% και να εισπραχθούν 512 δισ. δραχμές το 1998, ο φόρος οινοπνεύματος κατά 40,7%, των τελών κυκλοφορίας κατά 33,5% και ο φόρος στα επιβατικά αυτοκίνητα κατά 21%.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ