Το σίγουρο είναι ότι το ΠΑΣΟΚ και η κυβέρνηση διέρχονται από μια νέα φάση εσωτερικών αναταράξεων. Αναταράξεις για τις οποίες υπάρχουν αρκετές αφορμές ώστε να εκδηλωθούν: Εσωκομματικές αρχαιρεσίες για την ανάδειξη οργάνων στις νομαρχικές οργανώσεις του κόμματος, σύγκληση συνεδρίου της Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ, επισημοποίηση των επιλογών της ηγετικής ομάδας για τους υποψήφιους στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές κλπ. Ταυτόχρονα, η λεγόμενη εσωκομματική αντιπολίτευση συνεχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία της, προβάλλοντας την ένστασή της σε ορισμένες πρωθυπουργικές επιλογές και κυβερνητικές αποφάσεις (περίπτωση Μπέη για τη δημαρχία της Αθήνας, "διαφοροποιήσεις" σε επίπεδο δηλώσεων για το φορολογικό από βουλευτές, που τελικά και ως συνήθως το ψήφισαν επί της αρχής κλπ.).

Το σχετικά νέο στοιχείο είναι ότι σε αυτό το παιχνίδι εντυπώσεων έχουν αρχίσει να συμμετέχουν και υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη: Είτε αυτοπροσώπως, όπως ο Θ. Πάγκαλος, που θέλησε να δώσει τροφή περί δήθεν "αντιπαράθεσής" του με τον Σημίτη, μέσω των δηλώσεών του για την επιλογή της Μ. Δαμανάκη ως υποψήφιας του ΠΑΣΟΚ στην Αθήνα ή όπως ο Γερ. Αρσένης, με το γνωστό θέμα της νέας δομής του ΝΑΤΟ, είτε μέσω "διαρροών", στις οποίες καταφεύγουν οι περισσότεροι (ο Λαλιώτης εμφανίζεται "δυσαρεστημένος" για τον αποκλεισμό του από την υπόθεση των Ολυμπιακών Αγώνων, ο Τσοχατζόπουλος "ενοχλημένος" για αναφορές του Σημίτη σχετικά με τις μεταθέσεις στρατιωτών, ο Πάγκαλος "οργισμένος" με τους ανθρώπους του Σημίτη στο υπουργείο Εξωτερικών κ. ο. κ.).

***

Ποια είναι τα αίτια, λοιπόν, των "κρισιακών" συμπτωμάτων στο ΠΑΣΟΚ; Πριν δοθεί απάντηση, πρέπει να ληφθούν υπόψη ορισμένα δεδομένα:

Πρώτον, παρά τις όποιες θεωρίες περί "παντοκρατορίας" και "κυριαρχίας" Σημίτη, που επιμελούνται τα ΜΜΕ, δεν πρέπει να ξεχνιέται ότι ο σημερινός πρωθυπουργός είναι ο πρωθυπουργός του 41%, δηλαδή της χαμηλότερης λαϊκής αποδοχής - σε επίπεδο εκλογικής καταμέτρησης - που έχει κυβέρνηση μετά τη μεταπολίτευση.

Δεύτερον, η κυβέρνηση διαχειρίζεται την υπάρχουσα κοινωνικο-πολιτική πραγματικότητα και προωθεί την περαιτέρω αντιδραστικοποίησή της σε όλα τα επίπεδα, έχοντας ένα σημαντικό σύμμαχο σε πολιτικό επίπεδο: την αξιωματική και την υπόλοιπη δικομματικότροπη "αντιπολίτευση", η οποία συναινεί και στηρίζει την κυβερνητική πολιτική.

Τρίτον, η ανυπαρξία έστω και προσχηματικής αντιπολίτευσης από τη ΝΔ και το ΣΥΝ, σε συνδυασμό με τις "αναμνήσεις" περί "καλού ΠΑΣΟΚ" που εκπροσωπεί το ΔΗΚΚΙ, αφ' ενός δίνει τη δυνατότητα στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ να επιδεικνύει την αλαζονεία που αρμόζει στις περιπτώσεις του "εν ου παικτοίς", αφ' ετέρου παρέχει την εξασφάλιση της δυνατότητας στους εσωκομματικούς "αντιρρησίες" να επιδεικνύουν κάλπικες "φυγόκεντρες" τάσεις, χωρίς σοβαρό κίνδυνο για τη διατάραξη των εξουσιαστικών δομών που τους συντηρούν και τους τρέφουν.

Τέταρτον, και σημαντικότερο: Παρά το τι συμβαίνει στο αστικό πολιτικό εποικοδόμημα, υπάρχουν δυο παράμετροι εξαιρετικά σημαντικοί και καθόλου υποβοηθητικοί για το μεγάλο κεφάλαιο και κατ' επέκταση για τους σημερινούς κυβερνητικούς του υπαλλήλους. Η μία παράμετρος είναι ο ίδιος ο λαός, που ασφυκτιά, δυσανασχετεί, οργίζεται, αντιστέκεται στην ακολουθούμενη πολιτική και αντιλαμβάνεται την ανάγκη, όλο και περισσότερο, να συσπειρωθεί και να αρχίσει την αντεπίθεσή του κατά των πολιτευτών που θέλουν να τον καταστήσουν "απασχολήσιμο". Η δεύτερη παράμετρος είναι το ΚΚΕ. Οι κομμουνιστές με την πολιτική και τις θέσεις τους, αφ' ενός αποδεικνύουν ότι η θεωρία του "μονόδρομου" είναι φιλική μόνο για εκείνους που θέλουν να διασχίζουν τους δρόμους με "Μερσεντές", στέλνοντας τους υπόλοιπους, τους πολλούς, στο καλντερίμι του περιθωρίου και της ανέχειας, γωνία... Αφ' ετέρου, το ΚΚΕ με τη δράση του αποτυπώνει τον κίνδυνο του συστήματος να βρεθεί αντιμέτωπο σε πολιτικό επίπεδο με ένα λαό που, συσπειρωμένος σε ένα λαϊκό μέτωπο πάλης, θα αμφισβητήσει την πολιτική εξουσία του κεφαλαίου.

***

Εχει ανάγκη, ως εκ τούτου, τη στήριξη όλου του δυναμικού του ΠΑΣΟΚ και κυρίως όλων των πρωτοκλασάτων στελεχών για να τα βγάλει πέρα. Μόνο που οι άλλοι ζητούν ανταλλάγματα. Ζητούν περισσότερα "πόστα" στα κέντρα νομής της εξουσίας. Ζητούν εκχώρηση από τον πρωθυπουργό και της ομάδας των "ευρύτερων αρμοδιοτήτων". Ζητούν, δηλαδή, από το Σημίτη να λειτουργεί ως πρωθυπουργός και πρόεδρος του... 51% του ΠΑΣΟΚ και κατοχύρωση του ρόλου τους ως εν δυνάμει διάδοχοί του.

Από τη μεριά του ο Κ. Σημίτης, μέσα από τις εσωκομματικές αρχαιρεσίες, αλλά και στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, το 1999, θέλει να καταγραφεί ως ο "αδιαφιλονίκητος άρχων". Θέλει να "νικήσει" οριστικά, ώστε να είναι εκείνος που θα ηγηθεί του ανασυντιθέμενου αστικού πολιτικού σκηνικού, μέσα από τα "κεντρο-αριστερο-δέξια" σενάρια. Και γι' αυτό βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού: Να παραχωρήσει "ζωτικό χώρο" στις άλλες ομάδες του ΠΑΣΟΚ, εξαργυρώνοντας τη βοήθειά τους και τις "πλάτες" που θα βάλουν για την υπεράσπιση της αντιλαϊκής κυβερνητικής πολιτικής ή να προχωρήσει μόνος του, βάζοντας τον Γιαννόπουλο να αποκαλεί "αποστάτη" και "διασπαστή" όποιον παίζει το παιχνίδι της "αντιπολίτευσης";

***

Εναν καλό σταθμό αποτύπωσης του πραγματικού προβλήματος του ΠΑΣΟΚ και της ακολουθούμενης πολιτικής, του προβλήματός του με την κοινωνία, μπορεί και πρέπει να αποτελέσουν οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές. Εκεί που οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι ψαράδες, οι εκπαιδευτικοί, οι φοιτητές δε θα καταψηφίσουν απλώς το ΠΑΣΟΚ και τις "αντάρτικες" παραφυάδες του. Δε θα καταψηφίσουν απλώς την πολιτική των "μπλε", "πράσινων" ή "ροζ" αποχρώσεων που τους καταδυναστεύει, αλλά θα υπερψηφίσουν εκείνη την πολιτική που θα είναι σύμφυτη με τους αγώνες τους.

Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Σημίτης ξέρει ότι το 1998 είναι ο "ωφέλιμος χρόνος", εντός του οποίου θα περάσει ή θα επιχειρήσει να περάσει το σύνολο, σχεδόν, της αντιλαϊκής πολιτικής του, παρά τον υπαρκτό κίνδυνο να υποστεί σοβαρό πλήγμα στις δημοτικές εκλογές (σοβαρό πλήγμα που υπολογίζει να ξεπεράσει με διάφορα "τρυκ", όπως ανασχηματισμός κλπ...