Στα 100 χρόνια από την ίδρυση του Σοσιαλδημοκρατικού Εργατικού Κόμματος Ρωσίας και στα 150χρονα του "Κομμουνιστικού Μανιφέστου" ήταν αφιερωμένη η κοινή Σύνοδος της Γραμματείας του Συμβουλίου της Ενωσης Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ και του Προεδρείου του Κεντρικού Συμβουλίου του Συλλόγου "Επιστήμονες Σοσιαλιστικού Προσανατολισμού της Ρωσίας" (ΕΣΠΡ) που έγινε στις 9 του Μάρτη.

Στον εναρκτήριο λόγο ο πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΚΚ-ΚΚΣΕ Ολέγκ Σένιν αναφέρθηκε στην ιστορία εμφάνισης του μαρξισμού, την επαφή με τις ιδέες του των εργατών σειράς χωρών της Δυτικής Ευρώπης, στην ιστορία της ίδρυσης των κέντρων ιδεολογικής και οργανωτικής ένωσης - της Πρώτης και κατόπιν της Δεύτερης Διεθνούς και στη συνέχεια, στο μεταίχμιο του περασμένου και του τωρινού αιώνα, η μεταφορά στη Ρωσία του κέντρου του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος. Ο Ολ. Σένιν σημείωσε ότι το 1ο Συνέδριο του ΣΔΕΚΡ "δεν ήταν ούτε μπολσεβίκικο, ούτε, ακόμα περισσότερο, κομμουνιστικό, μολονότι έφερνε φανερά τη μαρξιστική σφραγίδα. Αλλά, ως προς τις πολιτικές και ιστορικές συνέπειές του, το συνέδριο παραμένει ένα εξαιρετικό γεγονός της εποχής μας. Και πρόλογός του αποτέλεσε το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο". Το βιβλιαράκι αυτό αξίζει πολλούς τόμους, αυτή ήταν η γνώμη του Β. Ι. Λένιν, ενώ ο Στάλιν χαρακτήρισε το "Μανιφέστο" Ασμα των Ασμάτων του μαρξισμού. Και δεν μπορεί κανείς να μη συμφώνησε μ' αυτή την εκτίμηση, διότι οι Μαρξ - Ενγκελς αποκάλυψαν αυστηρά επιστημονικά τις ταξικές αντιθέσεις του καπιταλισμού και μπόρεσαν να προβλέψουν το μέλλον μέσα από το πέπλο των αιώνων, υπογράμμισε ο Σένιν.

Για τους κομμουνιστές είναι σήμερα ιδιαίτερα πολύτιμος, όχι μόνο ο επιστημονικός, αλλά και ο βαθιά κομματικός χαρακτήρας των θεμελιωτών, ο οποίος είναι πολύ ευρύτερος από την υπαγωγή στο κόμμα, εφόσον αποτελεί αφοσίωση στην ιδέα, στο ιδανικό. Και οι ιδέες, σύμφωνα με τον Μαρξ, είναι τέτοια δεσμά, από τα οποία δεν μπορεί κανείς να απαλλαγεί, χωρίς να σκίσει την καρδιά του. Καταλήγοντας, ο Σένιν τόνισε ότι οι Σοβιετικοί κομμουνιστές οφείλουν να ενωθούν και να κατευθύνουν όλες τις προσπάθειές τους στη δημιουργία ενός ενιαίου και ισχυρού κόμματος, που θα αγωνίζεται υπό τη σημαία του επαναστατικού μαρξιστικολενινιστικού κόμματος, που θα διατηρεί τη συνέχεια του κινήματος και θα υποστηρίζει συστηματικά την οργανωτική δομή του.

Η συζήτηση στη Σύνοδο διεξήχθη απ' αυτή τη σκοπιά σε πρακτικό επίπεδο. Ο δρ. Φιλοσοφίας, καθηγητής, μέλος της ΚΕ του ΚΚΡΟ Ρίτσαρντ Κοσολάποφ σημείωσε ότι το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο" επιστρέφει σήμερα σε μας, η ίδια η ζωή επιβεβαιώνει την ορθότητα του μαρξισμού. Η παρέκκλιση απ' αυτόν οδήγησε σε τραγικές συνέπειες. Δεν καλλιεργήθηκε στην εργατική τάξη η προλεταριακή ταξική συνείδηση. Και σήμερα θεωρείται ότι η εργατική τάξη πρέπει να έρθει σε μας. Κανείς δε θα έρθει έτσι απλά σε μας. Γιατί, στις αρχές του αιώνα, οι εργάτες πήγαν στους μπολσεβίκους; Επειδή οι μπολσεβίκοι ήταν άξιοι σεβασμού της εργατικής τάξης.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο ζήτημα αν υπάρχει σήμερα επαναστατική κατάσταση. Το μέλος της ΚΕ του ΚΕΚΡ Μπορίς Χόρεφ, θεωρεί ότι σήμερα στη χώρα υπάρχει αντεπαναστατική κατάσταση και γι' αυτό μπαίνει τώρα το καθήκον της ανακοπής της. Το καθήκον αυτό πρέπει να λυθεί σε σύντομο ιστορικά χρονικό διάστημα. Ο λαός πρέπει να διατηρήσει αυτό που του ανήκει δικαιωματικά και να ξαναχτίσει αυτά που του αφαιρέθηκαν.

Ο υποψήφιος διδάκτορας Φιλοσοφίας, μέλος του Προεδρείου του Κεντρικού Συμβουλίου του Συλλόγου "ΕΣΠΡ" Αλεξέι Βασαλάι επισήμανε ότι οι κομμουνιστές υπέστησαν ήττα στην ιδεολογία. Ορισμένοι απέρριψαν το μαρξισμό, άλλοι ακόμα ψάχνουν ελαττώματα και πάνω σ' αυτή τη βάση απορρίπτουν τον μαρξισμό - λενινισμό. Γι' αυτό, χρειάζεται η ιδεολογική πάλη. Στο μεταξύ, όμως, δεν υπάρχει ούτε μια αντιπολιτευόμενη εφημερίδα που να υποστηρίζει καθημερινά τα ταξικά συμφέροντα. Πρέπει ν' αρχίσουμε με μια ενιαία ισχυρή μαρξιστικολενινιστική εφημερίδα.

Ο δρ. Φιλοσοφίας Μιχαήλ Ιγκόλκιν είναι πεπεισμένος ότι "το φάντασμα του κομμουνισμού" αποτελεί η κοινωνικοπολιτική πρακτική εκατομμυρίων ανθρώπων και υπογράμμισε ότι με την εμφάνιση του "Κομμουνιστικού Μανιφέστου" ο αντικομμουνισμός έγινε κρατική πολιτική. Στη δεκαετία του '70 ο αντικομμουνισμός μας "περιέβαλλε" απ' όλες τις πλευρές: το διεθνές κεφάλαιο χρηματοδοτούσε 400 και πλέον αντικομμουνιστικά κέντρα. Από τη δεκαετία του '80 διεξαγόταν μια τεράστια χειραγώγηση του πληθυσμού από τα κέντρα αντισοβιετισμού και αντικομμουνισμού του εξωτερικού. Η αντεπανάσταση ξεκίνησε με τον πλουραλισμό και μετά ακολούθησε η διαδικασία της καπιταλιστικοποίησης. Ο πλουραλισμός συνεχίζεται και στις γραμμές των κομμουνιστών. Το κεφάλαιο είναι διεθνές, γιατί λοιπόν η εργατική τάξη πρέπει να είναι εθνική;

Πολλοί ομιλητές επέκριναν το ΚΚΡΟ, γιατί αφαίρεσε από το Πρόγραμμά του το σύνθημα του "Κομμουνιστικού Μανιφέστου" - "Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!" Σήμερα το σύνθημα αυτό είναι επίκαιρο, όσο ποτέ άλλοτε. Και η ιδέα της ενότητας του κομμουνιστικού κινήματος κυριάρχησε σε όλες τις παρεμβάσεις των μετεχόντων στη Σύνοδο, οι οποίοι χαιρέτισαν τη συμφωνία για κοινή δράση, που υπέγραψαν πρόσφατα ο πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΡΟ Γκενάντι Ζιουγκάνοφ και πρώτος γραμματέας της ΚΕ του ΚΕΚΡ Βίκτορ Τιούλκιν, εκτιμώντας την ως "πρώτο βηματάκι" προς την ενοποίηση.

"Γιατί δουλεύουμε; Στα προγράμματα όλων των κομμουνιστικών κομμάτων αναφέρεται: Υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντα της εργατικής τάξης. Ενα τέτοιο καθήκον θέτουν οι σοσιαλδημοκράτες. Οι κομμουνιστές πρέπει να θέτουν το καθήκον της κατάληψης της εξουσίας. Το σωστά καθορισμένο καθήκον, το σωστά τοποθετημένο ζήτημα, θα οδηγήσει στη σωστή απάντηση. Μεγάλο λάθος ήταν η επιβληθείσα σε όλο το κομμουνιστικό κίνημα θέση ότι η εξουσία μπορεί να κατακτηθεί με κοινοβουλευτικές μεθόδους. Σήμερα η κατάσταση είναι τέτοια που αρκεί μια σπίθα... Ποιος θα ανάψει αυτή τη σπίθα; Το καθήκον είναι ένα: να δημιουργηθεί ενιαίο κομμουνιστικό κόμμα και για το σκοπό αυτό πρέπει να γίνει ενωτικό συνέδριο", σημείωσε ο αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ Κονσταντίν Νικολάγεφ.

Ο πρόεδρος της οργάνωσης Μόσχας του συλλόγου "ΕΣΠΡ", καθηγητής Βλαντίμιρ Κότσνεφ επέκρινε δριμύτατα τη θέση του Γκενάντι Ζιουγκάνοφ ότι "η Ρωσία εξάντλησε το όριο της επανάστασης". Κατά τη γνώμη του, η θέση αυτή οδηγεί στην πλήρη αποθάρρυνση των κομμουνιστών και παραλύει την επαναστατική κατάσταση. "Φλυαρούμε τόσα χρόνια για την ενότητα! Και ποια η δικαίωση: "ένα κόμμα του καναπέ", "εφτά άτομα". Εργάζεται για την ποσότητα και η λέξη "κομμουνιστής", "ιδέα"!", αναφώνησε ο Κότσνεφ.

"Εναντίον μας έχουμε σήμερα τον υπεριμπεριαλισμό, ο οποίος ως διακρατική ουσία, έγινε πραγματικότητα. Ο εχθρός σε παγκόσμια κλίμακα δρα συντονισμένα εναντίον μας. Γι' αυτό, χρειάζεται ένα σύγχρονο ανάλογο της Κομιντέρν. Στο πρόσωπο της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ έχουμε το έμβρυο της νέας Κομιντέρν. Ο Λένιν στην αυγή του αιώνα καλούσε να ενωθούμε μπροστά στον κίνδυνο του παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου. Βρισκόμαστε σήμερα σε πιο τρομερή κατάσταση - στην απειλή της καταστροφής του παγκόσμιου πολιτισμού. Σ' αυτό οδηγεί ο υπεριμπεριαλισμός", υποστήριξε ο επιστήμονας Γκριγκόρι Ζμιέφσκι.

Ο καθηγητής Βλαντίμιρ Γκράνοφ υπενθύμισε ότι το κόμμα ακόμα στο ξεκίνημά του αντιμετώπισε δυο ρεύματα: τους ναρόντνικους και τους νόμιμους μαρξιστές. Σήμερα υπάρχουν δυο τάσεις: μας ωθούν στο δρόμο των "πολιτισμένων" κρατών και μας καλούν να σοσιαλδημοκρατικοποιήσουμε το κόμμα, δηλαδή να μετατραπεί σε "εποικοδομητική" αντιπολίτευση. Η δεύτερη τάση είναι η ρωσική ιδέα, δανεισμένη από τους σλαβόφιλους του περασμένου αιώνα. Τάχθηκε κατά των προσπαθειών να τεθεί η γεωπολιτική δίπλα στο μαρξισμό ως δεύτερη ιδεολογία. Κύριο καθήκον σήμερα είναι η διαμόρφωση του μαρξισμού του 21ου αιώνα, του μη δογματικού μαρξισμού, του αυστηρά επιστημονικού μαρξισμού. Σε ό,τι αφορά την ψευτοπατριωτική ιδεολογία, πρέπει να σταλεί στο μουσείο.

Ακολούθησαν άλλοι ομιλητές, συνολικά 16 άτομα.

Κλείνοντας τη συζήτηση, ο Σένιν επισήμανε ότι όσα ειπώθηκαν απαιτούν ερμηνεία σε βάθος. Ασφαλώς, η ίδια η εποχή απαιτεί την ενότητα των κομμουνιστών. Για την ενοποίηση χρειάζεται ενιαίο προγραμματικό ντοκουμέντο. Σχετικά με την κριτική και αυτοκριτική (στη συνάντηση ο ακαδημαϊκός και βουλευτής του ΚΚΡΟ Β. Σεβελούχα είπε ότι "πρέπει να προφυλάξουμε τον ηγέτη μας από τις επιθέσεις και την κριτική") ο Σένιν σημείωσε: "Οι θέσεις - "να μην κριτικάρουμε, θα νικήσουμε και τότε θα ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα", προκάλεσαν ήδη μεγάλη ζημιά. Η τακτική είναι καλό πράγμα, αλλά όταν "καταβροχθίζει" τη στρατηγική, δεν αξίζει τίποτα". Απευθυνόμενος στους επιστήμονες, ο Σένιν ζήτησε να σκεφτούν και τα ζητήματα της προετοιμασίας του 31ου Συνεδρίου της ΕΚΚ - ΚΚΣΕ: πώς θα οργανωθεί αυτό, πώς θα πάνε και πώς θα φύγουν απ' αυτό οι κομμουνιστές. Ηρθε η ώρα να ξεκαθαριστούν και ορισμένες έννοιες: τι είναι εξουσία, ιδιοκτησία, δικτατορία. Διότι ορισμένοι προσπαθούν να "βελτιώσουν" τον μαρξισμό - λενινισμό. Κανείς όμως δε θα κατορθώσει ποτέ να εξαλείψει την αντίθεση ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο, χωρίς να αλλάξει το πολιτικό σύστημα. Σε ό,τι αφορά την επαναστατική κατάσταση, δεν πρέπει να την περιμένουμε, αλλά να τη δημιουργήσουμε. Με τα τελευταία αυτά λόγια του Σένιν συμφώνησαν όλοι.

Ν. Γ.