Ως κοινοί τζογαδόροι του Χρηματιστηρίου ενεργούν οι κυβερνώντες, προβάλλοντας τις καλές τιμές που εξασφαλίζουν από τη συνεχή πώληση περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου, τα οποία βέβαια, ανεξάρτητα από το όποιο τίμημα, παύουν αυτόματα να ανήκουν στον ελληνικό λαό από τη στιγμή της μεταβίβασής τους σε ιδιώτες. Σ' αυτά τα πλαίσια και σχεδόν με πανηγυρικό τρόπο, στήθηκε χτες συνέντευξη Τύπου, για να διαφημιστεί η "ιδιαίτερη επιτυχία", που σημείωσε "η διαδικασία διάθεσης του πακέτου των μετοχών της Εθνικής Τράπεζας" και τα 117,25 δισ. δραχμών που εισέπραξε το δημόσιο από την πώληση 2,5 εκατ. μετοχών της Εθνικής Τράπεζας σε ξένους και εγχώριους θεσμικούς επενδυτές. Βέβαια, ο διοικητής της Εθνικής Θ. Καρατζάς και ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης δεν είπαν κουβέντα για το γεγονός ότι η πώληση των μετοχών αυτών σημαίνει αυτόματα μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής και, ταυτόχρονα, απώλεια μέρος της ιδιοκτησίας του Δημοσίου. Οι μετοχές που εκποιήθηκαν ήταν στην κατοχή της ΔΕΚΑ (Δημόσια Εταιρία Κινητών Αξιών) από τη μετατροπή του ομολογιακού δανείου της Εθνικής σε μετοχές και διατέθηκαν σε θεσμικούς επενδυτές.

Το παραπάνω πακέτο μετοχών της Εθνικής αποτελεί το 30,95% του μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου, συνολικού ύψους 8.076.171 ομολογιών, που έχει στα χέρια του το ελληνικό δημόσιο. Με βάση τη σχετική συμφωνία που έχει γίνει το 1996, κάθε χρόνο - με αρχή το Νοέμβρη του 1997 - το 20% των ομολογιών θα μετατρέπεται σε ισάριθμες μετοχές, διαδικασία που θα ολοκληρωθεί το 2001. Στα πλαίσια της συμφωνίας αυτής, τον περασμένο Νοέμβρη είχε γίνει η πρώτη μετατροπή 1,6 εκατ. ομολογιών (που αντιστοιχεί στο 20% του δανείου), αλλά η διάθεσή τους στην αγορά είχε αναβληθεί τότε, λόγω της νομισματικής κρίσης που ακολούθησε. Τελικά, αποφασίστηκε η διάθεση 2,5 εκατ. μετοχών (αντί των 1,6 εκατ.) της Εθνικής και η σχετική διαδικασία ολοκληρώθηκε προχτές. Το 90% περίπου των μετοχών αυτών εκχωρήθηκε σε ξένους θεσμικούς επενδυτές και το υπόλοιπο 10% σε εγχώριους.

Σε ό,τι αφορά τη συνεχή μείωση της συμμετοχής του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής, ο υφυπουργός Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης υποστήριξε χτες ότι η διαφορά αυτή θα καλυφθεί με την επόμενη μετατροπή του 20% του ομολογιακού δανείου, που θα γίνει φέτος, από την οποία θα διατηρηθεί ένα μέρος των μετοχών, που θα προκύψουν στο χαρτοφυλάκιο του υπουργείου Οικονομικών.

Πάντως, η σημερινή σύνθεση του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής Τράπεζας, με βάση όσα ανέφερε ο Θ. Καρατζάς, έχει ως εξής: Στο Δημόσιο ανήκει μόλις το 4,5% των μετοχών, στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο το 10,5%, στα ασφαλιστικά ταμεία το 27%, σε ξένες πολυεθνικές το 18%, σε εγχώριους θεσμικούς επενδυτές το 15%, ενώ το υπόλοιπο 25% βρίσκεται σε διασπορά. Είναι φανερό ότι και με βάση τα παραπάνω στοιχεία, στην καλύτερη των περιπτώσεων (αν δηλαδή θεωρήσει κανείς ότι το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο θα παραμείνουν στο Δημόσιο και πως η κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να έχει στο χέρι την περιουσία των ασφαλιστικών ταμείων), ο ευρύτερα ελεγχόμενος από το Δημόσιο τομέας κατέχει μόλις το 42% των μετοχών της Εθνικής.

Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο Θ. Καρατζάς, το πακέτο μετοχών διατέθηκε στην τιμή των 46.900 δραχμών ανά μετοχή, τιμή που είναι ελαφρώς χαμηλότερη από την τιμή κλεισίματος της συνεδρίασης του Χρηματιστηρίου της Παρασκευής 15.5.98. Κύριοι ανάδοχοι της διάθεσης - η οποία έγινε με τη διαδικασία του λεγόμενου book building (υπολογισμός τιμής μεταβίβασης με το μέσο όρο των προσφορών από τους ενδιαφερόμενους αγοραστές) - ήταν οι επενδυτικοί οίκοι Merrill Lynch και SBC Warburg Dillon Read και συνάδοχος η HSBC. Η προμήθεια που θα πάρουν οι παραπάνω οίκοι ανέρχεται στο 3% των εσόδων (περίπου 3,5 δισ.).