Σε μια χρονική περίοδο που καταστρατηγούνται βασικά δικαιώματα των εργαζομένων, η αναγκαστική ασφάλισή τους μόνο ύποπτη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Πολύ περισσότερο, όταν αυτή η ασφάλιση θέλει να καλύψει ένα χώρο σαν αυτό των εικαστικών καλλιτεχνών. Κι αυτό, γιατί η ανταποδοτικότητα, που είναι και η βάση της ασφάλισης, δεν μπορεί να λειτουργήσει στους καλλιτέχνες εικαστικούς.

Στην πλειοψηφία τους, οι ζωγράφοι, οι γλύπτες ή οι χαράκτες, είναι κατά κανόνα άνεργοι, γιατί το έργο που παράγουν δεν έχει τακτή διακίνηση, αλλά άναρχη και κυρίως μικρή. Ετσι, λοιπόν, δεν είναι δυνατόν να καταβάλουν για ασφάλισή τους ποσά των 600.000 περίπου δραχμών ετησίως, όταν τα έσοδά τους δεν αρκούν πολλές φορές για να καλύψουν το ενοίκιο του εργαστηρίου τους ή την αγορά βασικών υλικών τους.

Οι ίδιοι οι καλλιτέχνες, γνωρίζοντας πολύ καλά την ιδιαιτερότητα της εργασίας τους, πρότειναν κατά καιρούς στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, αλλά και στο υπουργείο Πολιτισμού, να δημιουργηθούν πόροι για το οποιοδήποτε Ταμείο των εικαστικών: Από τα εισιτήρια Μουσείων και Πινακοθηκών, από πωλήσεις έργων τους μέσω του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, αλλά και κάποια ποσοστά από τα έσοδα πωλήσεων της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας.

Τα αρμόδια υπουργεία, κάνοντας ξεκάθαρη την πολιτική τους, αρνούνται κάθε πρόταση των εικαστικών, με αποτέλεσμα να θέλουν να ρυθμίσουν το θέμα με τον πιο ακατάλληλο τρόπο: Την υπαγωγή των καλλιτεχνών στο ΤΕΒΕ, αλλάζοντας έτσι το χαρακτήρα τους, χρίζοντάς τους "εμποράκους", που θα πασχίζουν να πουλήσουν την πραμάτεια τους, προκειμένου να συγκεντρώσουν χρήματα για να πληρώνουν τα ασφάλιστρά τους. Η άποψη αυτή θα τους έβγαζε από τους στόχους της τέχνης τους, που, αν και εμπορεύεται, δεν προγραμματίζεται από τους δημιουργούς της γι' αυτό. Φανταστείτε, για παράδειγμα, έναν ποιητή, την ώρα που γράφει, να σκέφτεται την πώληση του έργου του. Το ίδιο συμβαίνει και με έναν εικαστικό και είναι αυτό που διαφοροποιεί τους δημιουργούς από τους άλλους εργαζόμενους.

Η τακτική της κυβέρνησης είναι συνεπής με την ιδεολογία της και η φρασεολογία της είναι άκρως εκφραστική. Τη λύση σε κάθε μας πρόβλημα - λέει- θα τη δώσει η αγορά, και η πρόοδος της κοινωνίας μας θα στηριχτεί στην πρωτοβουλία του ιδιώτη. "Αγορά" - ιδιώτης: Εννοιες που μια ετυμολογική εμβάθυνσή τους θα ήταν αρκετά αποκαλυπτική. Η θέση μας, λοιπόν, είναι στην αγορά, ή στην πιάτσα αν θέλετε, και η φυσιογνωμία μας εκείνη του ιδιώτη. Εάν κινηθούμε αλλάζοντας στο αντίθετό τους αυτές τις δύο έννοιες, τότε θα βρεθούμε σ' ένα χώρο, όπου η αγορά μετατρέπεται σε δήμο και ο ιδιώτης σε πολίτη. Αυτός είναι και ο φυσικός χώρος του καλλιτέχνη - δημιουργού, που παράγει έργο για το δήμο. Και αυτό δεν είναι αγοραίο, αλλά μέσο επικοινωνίας και δημοκρατικού διαλόγου με όλους τους συντελεστές μιας κοινωνίας, που στόχο έχει την απελευθέρωση των πολιτών της, δηλαδή απελευθέρωση του είδους στην πορεία της εξέλιξής του.

Βασίλης ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

Ζωγράφος