Ποιες οι εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων στους ΟΤΑ; Ποια η σχέση τους με τον μονόδρομο - όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση - των ιδιωτικοποιήσεων; Ποια η πρόταση για μια αξιοπρεπή δουλιά στον ευαίσθητο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ); Είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέσαμε στον γενικό γραμματέα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΠΟΕ - ΟΤΑ), Γιάννη Στρατηγό.Αυτόματα έρχεται σαν απάντηση η καταγραφή της πληθώρας των εργασιακών σχέσεων και ο στόχος που εξυπηρετεί αυτή η κατάσταση: "Να διασπάσει τους εργαζόμενους και να δημιουργήσει προνομιακό έδαφος για την είσοδο της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης".

Μόνιμοι, αορίστου χρόνου, έκτακτοι, εποχιακοί - 8μηνίτες, 4μηνίτες και άλλοι - προσωπικό αυτεπιστασίας "και δεν ξέρω ποιες άλλες σχέσεις εργασίας μπορούν ακόμα να εφευρεθούν" συνθέτουν το παζλ των εργασιακών σχέσεων στο χώρο της ΤΑ. Αυτό δεν είναι τυχαίο, μας λέει ο Γ. Στρατηγός. Κινείται στη λογική της διάσπασης των εργαζομένων στον ευαίσθητο χώρο της ΤΑ, προκειμένου ο θεσμός να λειτουργεί πιο εύκολα ως ένας μηχανισμός υλοποίησης των αντεργατικών κυβερνητικών επιλογών. Αυτές τις συνθέτουν επιγραμματικά οι ιδιωτικοποιήσεις, το χτύπημα των εργασιακών σχέσεων, η εμπορευματοποίηση των πάντων, σε μια προσπάθεια να πείσει η κυβέρνηση πως αυτός είναι ο μόνος δρόμος "ανάπτυξης".

Επιλογές που "περνούν" και στην ΤΑ, με διατάξεις ή νομοσχέδια που δίνουν στους ΟΤΑ το δικαίωμα να εκχωρούν έργα, υπηρεσίες, τομείς, αρμοδιότητες τους στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Αυτό γίνεται, μας λέει ο Γ. Στρατηγός, είτε άμεσα, με απευθείας δηλαδή εκχώρηση αρμοδιοτήτων σε ιδιώτες, είτε με τη λειτουργία δημοτικών επιχειρήσεων. Η πολιτική αυτή δίνει βορά στους ιδιώτες υπηρεσίες κυρίως κοινωνικού χαρακτήρα και επιβαρύνει τους δημότες - χρήστες των υπηρεσιών αυτών. Και βέβαια - συνεχίζει ο Γ. Στρατηγός - δεν μπορεί να αποκομίσει κάποιος κέρδος και ιδιαίτερα ο ιδιώτης επενδυτής, αν ταυτόχρονα δε μειώσει το κόστος, αν δε μειώσει και την εργατική δύναμη.

Σε αυτή τη λογική, λοιπόν, θέλουν να καταλύσουν και τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας - τα ελάχιστα κεκτημένα που έχουν οι εργαζόμενοι. Στην ίδια λογική, προωθούν τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης (ΤΣΑ), ένα εταιρικό σχήμα στο οποίο συμμετέχουν ιδιώτες, τοπικοί παραγωγικοί φορείς και φορείς Αυτοδιοίκησης. Δραστηριοποιούνται σε διάφορους τομείς, κοινωνικούς κυρίως, ενώ οι εργαζόμενοι που θα κληθούν να δουλέψουν σε αυτά, είναι ωρομίσθιοι, χωρίς ουσιαστικά ασφαλιστικά δικαιώματα. Μάλιστα, μας λέει ο γραμματέας της ΠΟΕ ΟΤΑ, "σπρώχνουν" την ΤΑ να συμμετέχει στα ΤΣΑ, "αξιοποιώντας" την όποια πολιτική εξουσία έχει, ώστε ο εργαζόμενους να συναινέσει πιο εύκολα σε μικρά μεροκάματα, στη μερική απασχόληση, στην ατομική συμφωνία.

Αντιλαμβάνεται κανείς πως οι εργασιακές σχέσεις που προωθούνται, χρησιμοποιούνται για το πέρασμα επιλογών που στρέφονται τελικά σε βάρος των εργαζομένων. Στον χώρο της ΤΑ την πολιτική αυτή υπηρετεί, σε μεγάλο βαθμό, το καθεστώς των "μονίμων" εκτάκτων. "Θέλουν να διαιωνίσουν το καθεστώς του εκτάκτου, του απασχολήσιμου και για τον πρόσθετο λόγο ότι εξυπηρετούν πελατειακές σχέσεις", λέει ο Γ. Στρατηγός. Ο ίδιος μας πληροφορεί πως, παρότι πρόσφατα πέρασε διάταξη που επιτρέπει την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε κενές θέσεις - που προβλέπονται δηλαδή από τους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας των Δήμων - μόνο όμως σε ανταποδοτικές υπηρεσίες, όπως καθαριότητα, ηλεκτροφωτισμός, νεκροταφεία, οι περισσότεροι δήμοι δεν προχωρούν στην προκήρυξη θέσεων.

Γιατί; Ο Γ. Στρατηγός μας λέει: "Γιατί το καθεστώς των εκτάκτων τούς επιτρέπει να αναπτύσσουν πελατειακές σχέσεις, να εκμαυλίζουν συνειδήσεις και να έχουν τους εργαζόμενους υποχείριά τους. Είναι οι δήμοι που συμβιβάζονται στη γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης".

Γίνεται φανερό πως η διαιώνιση του θεσμού των εκτάκτων όχι μόνο δεν υπηρετεί τα συμφέροντα των εργαζομένων και την πάλη τους για αξιοπρεπή εργασία, αλλά υποβαθμίζει και το ρόλο του θεσμού. Ο Γ. Στρατηγός μας λέει στο σημείο αυτό πως η μόνη πρόταση - απάντηση στην ποικιλομορφία των εργασιακών σχέσεων και πολυδιάσπαση έτσι των εργαζομένων, είναι η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού για τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες των δήμων και εκτάκτου για τις εποχιακές ανάγκες, αυστηρά όμως καθορισμένου από τους Οργανισμούς Εσωτερικής Υπηρεσίας.

"Η ΤΑ, μας λέει ο Γ. Στρατηγός, πρέπει και μπορεί να επιτελέσει ένα σημαντικότατο κοινωνικό έργο. Για να συμβεί αυτό, είναι απαραίτητο το προσωπικό που απασχολεί στις υπηρεσίες της, να είναι μόνιμο, με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου. Κάθε άλλη σχέση εργασίας ανοίγει το δρόμο για άρση της μονιμότητας, που αποτελεί και βασική επιλογή της άρχουσας τάξης. Η κυβερνητική πολιτική, που δίνει προνόμια και εξυπηρετεί το μεγάλο κεφάλαιο, δε θέλει αυτή τη μονιμότητα στην εργασία και ανοίγει - και με το πρόσφατο νομοσχέδιο για τις εργασιακές σχέσεις - το δρόμο για τη μερική απασχόληση".Το έκτακτο προσωπικό, συνεχίζει ο γραμματέας της ΠΟΕ ΟΤΑ, πρέπει να είναι περιορισμένο - σε καμία περίπτωση να μην υπερκαλύπτει το τακτικό, μόνιμο προσωπικό - και να προσδιορίζεται αυστηρά από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του κάθε δήμου.

Τις πελατειακές σχέσεις προωθούν και οι δημοτικές επιχειρήσεις, καθώς οι προσλήψεις προσωπικού σε αυτές γίνονται έξω από κάθε νόμιμη διαδικασία. Ετσι προωθείται πιο εύκολα η αποδοχή της μερικής απασχόλησης, αλλά και "η αποδοχή της δημοτικής επιχείρησης από το δημότη ως κομμάτι του δήμου, που απλά λειτουργεί ευέλικτα στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς", σημειώνει ο Γ. Στρατηγός.

"Απέναντι στη λαίλαπα των αντεργατικών μέτρων που προωθεί η κυβέρνηση - καταλήγει ο Γ. Στρατηγός - οι εργαζόμενοι πρέπει να προτάξουν το συντονισμό της δράσης τους, που να καταλήγει σε ένα μέτωπο ενάντια στην πολιτική που δίνει προνόμια στα μονοπώλια σε βάρος του λαού. Δεν μπορεί να υπάρχει άλλη λύση".

Χριστίνα ΔΙΑΜΑΝΤΗ