Το πρώτο μεγάλο πλήγμα σε μία περιοχή που την παραλάβαμε ίδια από την αρχαιότητα, τα Μεσόγεια,ήταν το αεροδρόμιο των Σπάτων με αποτέλεσμα την καταστροφή αρχαιολογικών τόπων (βλ. Ζάγανι), την αλλοίωση του φυσικού τοπίου και βέβαια ό,τι άλλο επακολουθήσει και θεωρείται αναπτυξιακό (οικίες, καταστήματα, εγκαταστάσεις κ.ά).

Το δεύτερο θα είναι οι Ολυμπιακές εγκαταστάσεις,που έχουν, επίσης, αναχθεί σε ύψιστο αναπτυξιακό γεγονός και βέβαια πρώτης τάξεως εργολαβική ευκαιρία. Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα ανακοινώθηκε από τον υπουργό Πολιτισμού, Ευάγγελο Βενιζέλο, ότι το κωπηλατοδρόμιο χωροθετήθηκε στη θέση Σχοινιά του Δήμου Μαραθώνα.Η άποψη της Β' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (ΕΠΚΑ) μάλλον τυπικά ζητήθηκε, με την αποστολή της σχετικής μελέτης, αφού παρά την αντίθετη γνώμη της δεν άλλαξε η αρχική χωροθέτηση.

Η Β' ΕΠΚΑ επισημαίνει, εκτός από το αρχαιολογικό ενδιαφέρον, ότι θα διαταραχτεί η εικόνα της περιοχής και θα σημειωθεί μη αναστρέψιμη αλλοίωση και βλάβη της φυσικού τοπίου,που αποτελεί άλλωστε και το περιβάλλον των αρχαιοτήτων μέσα στο οποίο αναδεικνύονται.

Οσο για τα αρχαιολογικά δεδομένα, εκεί εικάζεται ότι βυθίστηκαν τα πλοία του Ξέρξη μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Πολύ κοντά βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας Μεσοσπορίτισσας και η θέση όπου οι Ελληνες εγκατέστησαν το τρόπαιο αμέσως μετά τη μάχη και τη νίκη τους κατά των Περσών. Θυμίζουμε ότι από το τρόπαιο έχει βρεθεί μόνο το ιωνικό κιονόκρανο, που ανήκε σε κίονα μεγάλων διαστάσεων. Στην ευρύτερη περιοχή, σύμφωνα με τη Β' ΕΠΚΑ, έχει εντοπιστεί αρχαίος δήμος,καθώς και ερείπια πρωτοελλαδικού οικισμού.Αλλά, σύμφωνα με τη μελέτη που στάλθηκε στην Εφορεία, τμήμα του κωπηλατοδρομίου εισχωρεί στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο,εκεί δηλαδή που διεξήχθη η περίφημη μάχη.

Η Β' ΕΠΚΑ είχε αντιπροτείνει δύο λύσεις προκειμένου να απομακρυνθούν οι εγκαταστάσεις από το Σχοινιά. Να χωροθετηθούν είτε πίσω από τον οικισμό των δικαστών και εισαγγελέων είτε στην Αυλίδα. Καμία λύση δεν έγινε δεκτή, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι τα σημάδια για τη μελλοντική εικόνα της περιοχής δεν είναι ευοίωνα. Η επιβάρυνση αναμένεται να πάρει τραγικές διαστάσεις δεδομένου ότι εκτός από το προγραμματισμένο κωπηλατοδρόμιο, στον ευρύτερο χώρο βρίσκονται οικόπεδα και διαρκώς επεκτεινόμενοι οικισμοί, οι οποίοι είναι αμφίβολο αν και πόσο ελέγχονται. Ολα αυτά στη λογική της ανάπτυξης που δεν έχει ως μέτρο τον άνθρωπο, αλλά την εξυπηρέτηση μεγάλων οικονομικών και άλλων συμφερόντων. Μήπως η ίδια περιοχή δεν είναι αυτή, της οποίας κάθε χρόνο αποτεφρώνεται κι ένα ακόμα κομμάτι της;

Δ. ΜΥΡΙΛΛΑ