ΤΙΡΑΝΑ.-

"Μη αρκετή" χαρακτήρισε το Δημοκρατικό Κόμμα την παραίτηση του - πρώην πλέον, από προχτές το βράδυ - πρωθυπουργού Φάτος Νάνο και, αρπάζοντας την "υπέροχη ευκαιρία" πρόβαλε ξανά το αίτημα σχηματισμού κυβέρνησης τεχνοκρατών και τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Αλλά το Σοσιαλιστικό Κόμμα είχε άλλες έγνοιες: Ετοιμαζόταν να διορίσει νέο πρωθυπουργό (τουλάχιστον για μια "μεταβατική" περίοδο), τον 31 ετών Παντελί Μάικο. Υπό την καθοδήγηση του Προέδρου Μεϊντάνι, κατά πάσα πιθανότητα.

Η παραίτηση Νάνο υπήρξε απόρροια έντονων εσωτερικών και σταθερών εξωτερικών πιέσεων. Ως αιτιολογία της απόφασής του ο πρώην πρωθυπουργός πρόβαλλε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, χτες το μεσημέρι, το ότι "δεν είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των μελών της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματός του για τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης τον οποίο θα επιχειρούσε". Κάτι που αποτελεί "μερική" αλήθεια: Από πολλού λεγόταν στα Τίρανα ότι "πολλοί, ακόμη κι εντός κυβερνώντος κόμματος, θέλουν την πτώση Νάνο", είτε "για να έρθει η σειρά τους στη νομή της εξουσίας", είτε επειδή "είχαν "δυσαρεστηθεί" από τα πεπραγμένα του". Ενώ ήταν σαφής η εχθρική στάση της διπλωματίας των Ηνωμένων Πολιτειών, τόσο άμεσα - επιστολή του Μπιλ Κλίντον προς τον Πρόεδρο Ρετζέπ Μεϊντάνι, με την οποία δήλωνε τη στήριξή του σε αυτόν αντί του πρωθυπουργού για την επίλυση της πρόσφατης κρίσης - όσο και έμμεσα - πολλάκις έχει λεχθεί πως η Αμερικανίδα πρέσβειρα Μαρίζα Λίνο ήθελε "επί πίνακι" την... κεφαλή του πρωθυπουργού, ειδικά μετά την επίθεση στην πρεσβεία από Αλβανό μουσουλμάνο αστυνομικό τον Αύγουστο, όταν ο "αγώνας κατά της τρομοκρατίας" αποκορυφωνόταν.

Αν το χρονικό της παραίτησης Νάνο ανήκει πλέον στη σφαίρα της πολιτικής ιστορίας, το τι μέλλει γενέσθαι της εξουσίας είναι αντικείμενο έντονου "παζαριού".

Το επικρατέστερο σενάριο στα Τίρανα χτες ήταν ότι πρωθυπουργός, για ένα (απροσδιόριστο) χρονικό διάστημα, επρόκειτο να οριστεί ο Παντελί Μάικο, ο γενικός γραμματέας του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Ο Μάικο, σχολίαζε το "Ασοσιέιτεντ Πρες", είναι από εκείνους τους φοιτητές που συμμετείχαν στις "αντικομμουνιστικές διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις του 1990, γεγονός που σημαίνει μια σημαντική αλλαγή... από τους πρώην κομμουνιστές στους "μετριοπαθείς"".

Το Κοινοβούλιο (όπου οι Σοσιαλιστές πλειοψηφούν με 155 έδρες), συνέχιζε το σενάριο, θα "επικυρώσει άνετα", μια από τις επόμενες μέρες, την υποψηφιότητα.

Το ένα ερώτημα όμως είναι τι είδους κυβέρνησης θα ηγηθεί ο Μάικο. Το Δημοκρατικό Κόμμα του Σαλί Μπερίσα, που προκάλεσε την κρίση πριν δύο βδομάδες μετά τη δολοφονία του Ατζέμ Χαϊντάρι, ανακοίνωσε χτες ότι "θα στηρίξει" τη νέα κυβέρνηση αν πρόκειται να είναι αποτέλεσμα ευρείας συνεργασίας των κομμάτων - διασαφηνίζοντας πάντως πως δε θα συμμετάσχει σε αυτήν.

Ο Σαλί Μπερίσα υπέδειξε τις νέες κατευθύνσεις και προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης: "Θα πρέπει να οδηγήσει τον τόπο σε νέες εκλογές" (ο πρώην Πρόεδρος ουδέποτε έκρυψε την ελπίδα του για επιστροφή στην κατάσταση του 1997) και "στις άμεσες προτεραιότητές της θα πρέπει να τεθούν το ζήτημα της συλλογής των όπλων στην Αλβανία, της αποκατάστασης της τάξης και της διατήρησης της σταθερότητας του πολιτικού κλίματος". Ο Μάικο, μάλιστα, προσέθετε το "Ρόιτερς", λόγω του παρελθόντος του, είχε πραγματοποιήσει "μεσολαβητικές προσπάθειες" στις διαμάχες μεταξύ της κυβέρνησης Νάνο και του Δημοκρατικού Κόμματος του Σαλί Μπερίσα.

Το δεύτερο ερώτημα αφορά τον ίδιο τον Μπερίσα. Κατά ανταποκρίσεις ειδησεογραφικών πρακτορείων, από το πρωί χτες Δυτικοί διπλωμάτες πίεζαν για να υποβάλει και ο Σαλί Μπερίσα την παραίτησή του, σε μια προσπάθεια "αποκατάστασης του κλίματος ηρεμίας στην Αλβανία" (διάβαζε, ξεκαθαρίσματος του πολιτικού σκηνικού από τους δύο "αντιπάλους" και ανάδειξης νέων προσώπων, με την παρουσία του Προέδρου Μεϊντάνι ως "εγγυητή" σταθερότητας, σε αγαστή συνεργασία με την πέραν του Ατλαντικού "φίλη" υπερδύναμη).

Το τρίτο ερώτημα αφορά τη συνταγματική μεταρρύθμιση. Το Δημοκρατικό Κόμμα πρότεινε δημοψήφισμα στα τέλη Νοέμβρη για την επικύρωση νέου Συντάγματος, και κατόπιν την προσφυγή σε εκλογές. Η κατάρτισή του θα αποτελέσει αφορμή για νέες συγκρούσεις.

Το τέταρτο ερώτημα είναι ποιος θα αναλάβει τα υπουργεία Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης. Ο άνθρωπος που κατείχε έως προχτές "τα κλειδιά" και των δύο θέσεων, ο Περικλί Τέτα, υπέβαλε παραίτηση κάνοντας δηλώσεις τουλάχιστον "εκρηκτικές": "Δεν μπορώ να συνεργαστώ και να εργαστώ με μία διεφθαρμένη και ανίκανη πολιτική τάξη... Η αλβανική πολιτική είναι ανάξια και ανίκανη να βγάλει την Αλβανία από την κρίση", φωτογραφίζοντας το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους κυβερνητικούς εταίρους του στον πεντακομματικό συνασπισμό.