"Λεωφορείον ο πόθος" στο "Κάτια Δανδουλάκη"

Σχεδόν μισό αιώνα "ζωής" μετρά στις σκηνές όλου του κόσμου το "Λεωφορείον ο πόθος", του μεγάλου, καταραμένου "ποιητή" του σύγχρονου αμερικάνικου θεάτρου Τένεσι Ουίλιαμς και ουκ ολίγες στις ελληνικές σκηνές, καθώς εξακολουθεί να αποτελεί ερμηνευτικό πόθο πολλών ηθοποιών, ως προς τους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους του, αλλά και να γοητεύει το κοινό. Το γοητεύει με την αλήθεια και το βάθος της "όρασής" του για τους ανεκπλήρωτους πόθους, τα ανομολόγητα πάθη, τα καθημερινά μικροβάσανα, που τυραννούν και "τρελαίνουν" τον άνθρωπο. Το γοητεύει γιατί στο πρόσωπο της κεντρικής ηρωίδας του, της Μπλανς ντι Μπουά, μπορεί να ανακαλύψει σαν σε μεγεθυντικό καθρέφτη στοιχεία των δικών του τιθασευμένων, ίσως, απωθημένων και ναρκωμένων ίσως στο υποσυνείδητο, πόθων, παθών και πόνων που επιφυλάσσει η ζωή και στο πρόσωπο του Κοβάλσκι όλη τη σκληρότητα και την οδύνη που μπορεί να επιφυλάσσει ένα αιφνίδιο, αταίριαστο, ανταγωνιστικό ερωτικό αντικείμενο του πόθου. Πέρα όμως από τα δύο αυτά πρόσωπα, ο θεατής γοητεύεται και από τη ρεαλιστική, ωμή αλήθεια, την καθημερινότητα του αμερικανικού κοινωνικού τοπίου - ενός τοπίου όπου ή είναι ανέφικτη σχεδόν και η παραμικρή δυνατότητα ευτυχίας, όπου δηλητηριάζεται ακόμα και η ψευδαίσθηση της ευτυχίας - μέσα στο οποίο ο Ουίλιαμς μεταμορφώνει (στο πρόσωπο της Μπλανς) τους δικούς του πόθους, τους δικούς του πόνους, τη δική του υπαρξιακή αγωνία και κραυγή απελπισίας από τη στέρηση της ευτυχίας και την ανθρώπινη σκληρότητα που γεύτηκε στη ζωή του.

Η Κάτια Δανδουλάκη, σε ώρα υποκριτικής ωριμότητας, μπήκε στον πειρασμό να δοκιμαστεί με το ρόλο της Μπλανς ντι Μπουά, ρόλο που έχει πίσω του ολόκληρη ερμηνευτική μυθολογία. Η απόπειρά της είχε εκ προοιμίου ένα μεγάλο στήριγμα. Τη μετάφραση του Μάριου Πλωρίτη,μετάφραση που αποτελεί υποδειγματική σύνθεση ρεαλιστικής και ταυτόχρονα ποιητικής γλώσσας. Δεύτερο σκηνικό πλεονέκτημα ήταν η συνεργασία με τη φημισμένη ενδυματολόγο Θεώνη Βαχλιώτη - Ολντριτς,η οποία σχεδίασε θαυμάσια κοστούμια, ιδιαίτερα για την Μπλανς, κοστούμια που τονίζουν την υπερευαίσθητη, διαταραγμένη, απροσάρμοστη με την κοινωνική και με τη δική της πραγματικότητα ψυχοσύνθεση της ηρωίδας, την άλλη κουλτούρα που κουβαλά, τη "μυθολογία" που η ίδια πλάθει για να υπεκφεύγει από τον πόνο που της προκαλεί η σκληρή πραγματικότητα. Τρίτος καλός συντελεστής της απόπειρας, τα καλαίσθητα, λιτά, λειτουργικά σκηνικά (κλειστού και ανοιχτού ταυτόχρονα χώρου) του Γιώργου Ασημακόπουλου και το ατμοσφαιρικό μουσικό περιβάλλον που δημιούργησε ο Ιάκωβος Δρόσος.Σίγουρο εχέγγυο, όπως αποδείχτηκε, για μια παράσταση επιπέδου, ζωντάνιας και αλήθειας, ήταν η σκηνοθεσία από έναν μάστορα πλέον της σκηνής, του Σταμάτη Φασουλή,ο οποίος καθοδήγησε σωστά, με μέτρο, όλους τους ηθοποιούς, αποσπώντας καλές ερμηνείες από την αισθαντική Κοραλία Καράντη,από τον κατάλληλο ως φυζίκ για το ρόλο του Κοβάλσκι Απόστολο Γκλέτσο,ο οποίος με την αφτιασίδωτη αμεσότητά του ανταποκρίνεται στις βασικές απαιτήσεις του ρόλου, από τον απέριττο Θάνο Δαδινόπουλο (εξαίρετος στον τελευταίο ρόλο του), και γόνιμες από τους Μέμο Μπέγνη, Σπύρο Κουβαρδά, Ζώγια Σεβαστιανού, Ντίνα Αβαγιανού, Κλέονα Γρηγοριάδη, Πάνο Σταθακόπουλο.

Η εμπειρότατη, σκηνικά λαμπερή, αισθαντική ηθοποιός η Κάτια Δανδουλάκη,επέλεξε, ίσως οδηγημένη από τη σκηνοθεσία, μια Μπλανς διαφορετική από το παραδεδεγμένο ερμηνευτικό "πρότυπο" που συνοδεύει αυτό το ρόλο. Η Μπλανς της Δανδουλάκη, δεν είναι εύθραυστη, αδύναμη, αμήχανη, σαστισμένη στην επικοινωνία της με τους άλλους. Είναι μια γυναίκα με προσωπικότητα, με δυναμισμό, με νεύρο, με επίγνωση της υψηλής κουλτούρας της, με επιβολή στην αδελφή της, αλλά και με βαθιά επίγνωση των αθεράπευτων τραυμάτων της. Μια γυναίκα, που δεν μπορεί, αλλά και κυριευμένη από την απελπισία ίσως κατά βάθος δε θέλει να πολεμήσει τον αλκοολισμό της, την ερωτομανία της, να αντιμετωπίσει την ωμή πραγματικότητα, το φάσμα των γηρατειών. Μια γυναίκα που, στην ουσία δεν "τρελαίνεται" από τη σκληρότητα των άλλων, απλώς αφήνεται στην ψυχολογική της κούραση, παραιτείται από τα ανθρώπινα και αποδέχεται τον εγκλεισμό της στο ψυχιατρείο. Η ερμηνεία της Κ. Δανδουλάκη είναι, απλώς, μια άλλη άποψη για το ρόλο.

ΘΥΜΕΛΗ