Είναι όμως επαρκής η δρομολόγηση μιας αναπτυξιακής πορείας χωρίς άλλους προσδιορισμούς για να επιλύσει (ή τουλάχιστον να αμβλύνει) το τεράστιο πρόβλημα της αστικής κοινωνίας που ακούει στο όνομα "ανεργία" και το οποίο έχει άμεση την αντανάκλασή του σε άλλα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως η αλματώδης αύξηση της εγκληματικότητας και της διάδοσης των ναρκωτικών;

Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου για το σύνολο του πληθυσμού βασίζεται σε δύο παράγοντες. Ο ένας είναι η αύξηση του προϊόντος που διανέμεται και ο άλλος είναι η ίδια η διαδικασία διανομής του προϊόντος. Η αύξηση του προϊόντος έχει άμεση σχέση με τους ρυθμούς ανάπτυξης μιας χώρας (Εθνικό Προϊόν) ή ενός κοινωνικού συνόλου χωρικά εντοπισμένου (π.χ., πόλης, νομού, περιφέρειας). Η βελτίωση όμως του βιοτικού επιπέδου και η αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων, πρώτα από όλα της ανεργίας, βασίζεται και στο δεύτερο ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα, δηλαδή στο σύστημα της διανομής του παραγόμενου προϊόντος. Η χάραξη μιας αναπτυξιακής πορείας, είναι ζήτημα πολιτικό και τεχνοκρατικό, ενώ η επιλογή ενός συστήματος δίκαιης κοινωνικά διανομής του παραγόμενου προϊόντος είναι καθαρά πολιτικό ζήτημα, είναι η "λυδία λίθος" για το χαρακτηρισμό μιας πολιτικής θέσης, μιας κυβέρνησης, μιας πολιτικής προσωπικότητας, ενός πολιτικού χώρου. Η δυνατότητα της επιλογής των κριτηρίων για μια ουσιαστική εκτίμηση της θέσης μιας πολιτικής οντότητας (προσώπου, σχηματισμού, κόμματος) έχει ιδιαίτερη σημασία σήμερα, καθώς η εποχή μας χαρακτηρίζεται από σύγχυση, όσον αφορά κλασικούς πολιτικο - οικονομικούς όρους, η εννοιολογική αξία των οποίων μέχρι πρότινος ήταν λίγο πολύ μονοσήμαντη (π.χ., αριστερός, σοσιαλιστής κλπ.).

***

Σωστά όλα αυτά βέβαια, θα πει κάποιος, αλλά η αναφορά αυτή αφορά αυτούς οι οποίοι έχουν, έστω και με κουτσουρεμένο μεροκάματο, το δικαίωμα στην εργασία. Ας δούμε λοιπόν και ένα συγκεκριμένο παράδειγμα που αφορά στους ανέργους και στους εν δυνάμει ανέργους εργαζόμενους.

Μέσω των αναπτυξιακών προγραμμάτων χρηματοδοτείται η εφαρμογή νέων τεχνολογιών σε όλο σχεδόν το φάσμα των οικονομικών δραστηριοτήτων. Η εφαρμογή σήμερα, στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, των νέων τεχνολογιών αυξάνει την παραγωγικότητα με ταυτόχρονη μείωση των θέσεων απασχόλησης. Καταγράφεται λοιπόν η δομική αντίφαση, ότι δηλαδή τα επιτεύγματα του ανθρωπίνου πνεύματος, που είναι συλλογικό προϊόν, οδηγούν στην υποβάθμιση μέχρι την εξαθλίωση το μεγαλύτερο μέρος του κοινωνικού συνόλου, λόγω της ιδιοποίησης των ωφελειών τους από την ολιγαρχία των καπιταλιστών.Καταγράφεται όμως επίσης και μία άλλη προφανής επιμέρους αντίφαση, ότι δηλαδή ο ίδιος ο φορολογούμενος, μέσω της νομοθεσίας περί αναπτυξιακών κινήτρων, που ο χαρακτήρας της αποτελεί βέβαια συγκεκριμένη πολιτική επιλογή και θέση, χρηματοδοτεί ακούσια δράσεις που οδηγούν στην εξαθλίωσή του και όχι μόνο δε δίνουν διέξοδο στο πρόβλημα της ανεργίας, αλλά δημιουργούν και νέες στρατιές ανέργων. Να μην υπάρχουν λοιπόν αναπτυξιακά κίνητρα; Βεβαίως και να υπάρχουν, αλλά με μια βασική και πρωτεύουσα προϋπόθεση. Το πρώτο και ιερό κριτήριο για την ένταξη μιας δραστηριότητας στα κίνητρα αυτά να είναι η διατήρηση των υφισταμένων και η δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης, με συγκεκριμένες εγγυήσεις, ότι αυτές οι θέσεις αποτελούν λειτουργική ανάγκη της μονάδας και επομένως θα διατηρηθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δραστηριότητες που επιδιώκουν την οικονομική τους επέκταση με ταυτόχρονη μείωση του απασχολούμενου δυναμικού, δεν πρέπει να χρηματοδοτούνται από τη φορολόγηση των εργαζομένων. Ας αναζητήσουν αλλού πηγές χρηματοδότησης, όπου σίγουρα το κόστος της θα είναι βαρύτερο.

****

Τάκης ΜΙΡΚΑΣ

Ο ίδιος ο φορολογούμενος, μέσω της νομοθεσίας περί αναπτυξιακών κινήτρων, που ο χαρακτήρας της αποτελεί βέβαια συγκεκριμένη πολιτική επιλογή και θέση, χρηματοδοτεί ακούσια δράσεις που οδηγούν στην εξαθλίωσή του και όχι μόνο δε δίνουν διέξοδο στο πρόβλημα της ανεργίας, αλλά δημιουργούν και νέες στρατιές ανέργων.