Το "ενδιαφέρον" που επιδεικνύει η "Ομάδα των οχτώ" πιο αναπτυγμένων, οικονομικά, κρατών, για το Κυπριακό, προκαλεί ανησυχία σε Αθήνα και Λευκωσία, έστω κι αν στις δημόσιες τοποθετήσεις τους τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή κυβέρνηση, χαρακτηρίζουν "θετική" τη διακήρυξη που υιοθέτησε η ομάδα των οχτώ ισχυρών κρατών.

Οι ανησυχίες της ελληνικής πλευράς πολλαπλασιάζονται καθώς γίνεται ορατή η διάθεση των ισχυρών να παρακάμψουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, τα οποία αποτελούσαν το αποδεκτό πλαίσιο για την εξέλιξη της όποιας διπλωματικής προσπάθειας αναζήτησης λύσης. Η υπονόμευση των αποφάσεων του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις ελληνικές ανησυχίες, ανοίγει το δρόμο για την αναγνώριση του ψευδοκράτους, ως νόμιμης οντότητας και τη νομιμοποίηση της διχοτόμησης στην Κύπρο.

Από την άλλη πλευρά, η νέα τουρκική κυβέρνηση και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ρ. Ντενκτάς, πολλαπλασιάζουν τις απαιτήσεις τους, υιοθετώντας μιαν άκαμπτη στάση απέναντι στη διακήρυξη των οχτώ. Η αναγνώριση της υπόστασης του ψευδοκράτους, αποτελεί για την τουρκική πλευρά την απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη των όποιων συνομιλιών για την επίλυση του προβλήματος.

"Η διακήρυξη της "Ομάδας των οχτώ" για το Κυπριακό, θα ενισχύσει τα Ηνωμένα Εθνη", δήλωσε ο Υπατος Αρμοστής της Βρετανίας στη Λευκωσία, Εντουαρντ Κλέι.Ο Ε. Κλέι έκανε τη δήλωση, ύστερα από συνάντηση χτες το πρωί με τον Πρόεδρο Κληρίδη, με τον οποίο συζήτησε το περιεχόμενο της διακήρυξης των "οχτώ".

Από τη μια, είπε ο Ε. Κλέι, διότι το θέμα θα συζητηθεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, την επόμενη βδομάδα, και από την άλλη διότι ενθαρρύνει το Γενικό Γραμματέα να προσπαθήσει να δώσει νέα έμφαση και ώθηση στη διαδικασία αναζήτησης λύσης.

Κληθείς να σχολιάσει την αντίδραση του Ντενκτάς στη διακήρυξη των "οχτώ", ο Βρετανός Υπατος Αρμοστής είπε πως οι "οχτώ" πιο ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες, όχι μόνο έχουν δικαίωμα, αλλά και καθήκον, να μεριμνούν για τα προβλήματα που εκκρεμούν σε όλον τον κόσμο.

"Και το Κυπριακό, πρόσθεσε, παραμένει σε εκκρεμότητα για υπερβολικά πολύ καιρό". Σχολιάζοντας την αξίωση Ντενκτάς για αναγνώριση του ψευδοκράτους, ο Ε. Κλέι είπε ότι η λύση που αναζητείται στο Κυπριακό είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία.

"Η Λευκωσία δε θα τοποθετηθεί επί του παρόντος στο κείμενο που έχουν εγκρίνει οι ηγέτες των οχτώ πλουσιοτέρων κρατών του κόσμου", δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κώστας Σερέζης. Ο εκπρόσωπος είπε πως η τοποθέτηση θα γίνει μετά την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό, στο οποίο ο Γενικός Γραμματέας θα καλεί τις δύο πλευρές σε διάλογο. Σημειώνεται πως ήδη από την πλευρά των Οχτώ έχει δηλωθεί πως το κείμενό τους θα περιληφθεί στο ψήφισμα του Γενικού Γραμματέα.

Αναφερόμενος στο σημείο του κειμένου όπου σημειώνεται ότι "όλα τα θέματα είναι στο τραπέζι", είπε πως αυτό ικανοποιεί τη Λευκωσία. Σε ερώτηση κατά πόσο αυτό περικλείει κινδύνους για συζήτηση και της τουρκικής θέσης για συνομοσπονδία, είπε ότι η συνομοσπονδία δεν περιλαμβάνεται στα ψηφίσματα. Η κυβέρνηση, είπε, τάσσεται υπέρ της εφ' όλης της ύλης συζήτησης του Κυπριακού.

Ο Κ. Σερέζης αναφέρθηκε στις προσπάθειες που καταβλήθηκαν από πλευράς της κυβέρνησης και του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά τα τελευταία 24ωρα μέχρι να εκδοθεί το κείμενο, απέφυγε όμως να επεκταθεί.

Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση του Γάλλου Προέδρου, Ζακ Σιράκ, ο οποίος υποστήριξε ότι η Κύπρος δεν μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ χωρίς προηγουμένως να επιλυθεί το Κυπριακό, ο εκπρόσωπος είπε ότι "εμείς περισσότερο από τον Γάλλο Πρόεδρο επιθυμούμε την επίλυση του Κυπριακού".

Από την άλλη πλευρά, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετσεβίτ, σχολιάζοντας την έκκληση της Ομάδας των "Οχτώ" για την έναρξη συνομιλιών για το Κυπριακό, υποστήριξε σήμερα ότι "ορισμένοι διεθνείς κύκλοι" έχουν ταραχτεί με την "ηρεμία" που επικρατεί στην Κύπρο μετά την εισβολή των τουρκικών δυνάμεων το 1974.

Οι οχτώ ισχυρότερες χώρες του κόσμου κάλεσαν χθες με ανακοίνωσή τους τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόφι Ανάν να προσκαλέσει τους ηγέτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Τουρκοκυπρίων σε συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις.

Ο Ετσεβίτ ισχυρίστηκε ότι η Τουρκία "σταμάτησε και θα συνεχίσει να αποτρέπει οποιαδήποτε μορφή εθνικών εκκαθαρίσεων" στην Κύπρο.

"Στην Κύπρο εμποδίσαμε γεγονότα σαν κι αυτά που συνέβησαν στη Βοσνία και το Κόσσοβο και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε και στο μέλλον", δήλωσε ο Ετσεβίτ, μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Αγκυρα.