ΛΕΥΚΩΣΙΑ (του ανταποκριτή μας). - Ενα τέταρτο του αιώνα συμπληρώθηκε χτες από το προδοτικό πραξικόπημα της χούντας, που άνοιξε τις πόρτες στον τουρκικό Αττίλα, προκαλώντας την τραγωδία της Κύπρου και την αρχή πολλαπλών δεινών για ολόκληρο τον κυπριακό λαό, που θα τον μαστίζουν για πολλά ακόμη χρόνια.

Οι σειρήνες, που ήχησαν στις 8.20 το πρωί σ' όλες τις ελεύθερες πόλεις, έφεραν στη μνήμη του λαού μας τις τραγικές εκείνες στιγμές, που τα τανκς της χούντας εφορμούσαν, με εντολές της αμερικανικής ΣΙΑ και των επιτελών του αμερικανικού Πενταγώνου, κατά του Προεδρικού Μεγάρου, όπου τη στιγμή εκείνη ο εκλεγμένος αρχιεπίσκοπος Μακάριος και Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υποδεχόταν μια ομάδα μαθητών από την Αίγυπτο. Η αυλαία του πιο φρικτού δράματος, που γνώρισε το νησί της Αφροδίτης στη μακραίωνη ιστορία του, είχε ανοίξει, φέρνοντας μαζί και την ταφόπετρα πάνω από την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και ο πόνος του δράματος αυτού γίνεται ακόμη πιο φρικτός και ανυπόφορος, όταν αναλογιστεί κανείς ότι, παρά την παρέλευση 25 ολόκληρων χρόνων, ο "Φάκελος της προδοσίας της Κύπρου" παραμένει ερμητικά κλειστός σε κάποιο υπουργείο της Ελληνικής Δημοκρατίας!

Την ώρα που ηχούσαν οι σειρήνες, τελούνταν στη Λευκωσία το μνημόσυνο για τους πεσόντες στο πραξικόπημα της 15ης Ιούλη 1974, παρουσία του Προέδρου Γλ. Κληρίδη και ολόκληρης της πολιτικής ηγεσίας, πρωτοστατούντος του αρχιεπισκόπου Χρυσόστομου. Ομιλητής στο μνημόσυνο ήταν ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Σπύρος Κυπριανού, ο οποίος, στην τετρασέλιδη ομιλία του, ξεσκέπασε τα αντεθνικά και αντιλαϊκά σχέδια που ετοίμαζαν οι αντιδραστικοί κύκλοι στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τη CIA, για να τονίσει: "Η δική μου θέση είναι ότι το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 στην Ελλάδα δεν έγινε για να μπει ο ελληνικός λαός στο "γύψο", αλλά για να μεθοδευτεί το κλείσιμο των εθνικών θεμάτων και βασικά το κλείσιμο του κυπριακού προβλήματος".

Επίσης, η Βουλή συνήλθε χτες σε έκτακτη συνεδρία για καταδίκη του δίδυμου εγκλήματος, του πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής. Η συνεδρία άρχισε με μονόλεπτη σιγή, στη μνήμη των ηρώων και μαρτύρων της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας. Ακολούθησαν ομιλίες του προέδρου της Βουλής Σπ. Κυπριανού και αρχηγών ή εκπροσώπων των κομμάτων.

Αποκορύφωμα των χτεσινών εκδηλώσεων καταδίκης του χουντικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής ήταν το μεγάλο και μαχητικό συλλαλητήριο του ΑΚΕΛ στην καρδιά της Λευκωσίας, με κύριο ομιλητή τον ΓΓ του κόμματος Δημ. Χριστόφια, ο οποίος άρχισε την ομιλία του με την ακόλουθη διαπίστωση:

"Κάποτε αυτή η πλατεία στις μέρες των μαύρων επετείων γινόταν ο χώρος έκφρασης των συναισθημάτων, της αποφασιστικότητας και των προσδοκιών του λαού μας, μέσα από ογκώδη συλλαλητήρια. Με την άνοδο στην εξουσία αυτών που σήμερα κυβερνούν τον τόπο, μέσα στα πλαίσια της πολιτικής της λήθης, επικράτησε η άποψη ότι τα συλλαλητήρια είναι αχρείαστα".

Η προσέγγιση του ΑΚΕΛ, τόνισε ο Δημ. Χριστόφιας, είναι εντελώς διαφορετική. Θεωρεί την κινητοποίηση του λαού και τη διοργάνωση συλλαλητηρίων ως θέμα συνείδησης, θέμα ιστορικού χρέους, θέμα πάλης και αγώνα. Ιδιαίτερα φέτος, που συμπληρώνονται 25 ολόκληρα χρόνια από το φασιστικό πραξικόπημα και την τουρκική επιβολή, θα ήταν εγκληματικά απαράδεκτο να περάσει αυτή η επέτειος, χωρίς ο λαός να έχει την ευκαιρία να διαδηλώσει τα αισθήματα και τους πόθους του. Τόνισε, επίσης, ότι το ΑΚΕΛ θεωρεί τη διοργάνωση συλλαλητηρίων αυτές τις μέρες του Ιούλη ως χρέος έναντι των αγωνιστών της δημοκρατικής αντίστασης κατά της ΕΟΚΑ Β και του χουντοφασιστικού πραξικοπήματος, έναντι όλων εκείνων, που, αψηφώντας τους κινδύνους, θυσίασαν τη ζωή τους, υπερασπιζόμενοι τη δημοκρατία και τον παλλαϊκά εκλεγμένο Πρόεδρο της Κύπρου, Μακάριο.

Σήμερα, 25 χρόνια μετά, είπε συνεχίζοντας ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, καταδικάζουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας την προδοσία της χούντας, της ΕΟΚΑ Β και του Γρίβα. Οσο περνά ο καιρός και παγιώνονται τα τετελεσμένα της διχοτόμησης, όσο οι προοπτικές λύσης του Κυπριακού απομακρύνονται, τόσο μεγαλώνει η οργή και η αγανάκτησή μας για το έγκλημα και την προδοσία που ευθύνονται για τη σημερινή τραγική κατάσταση.

Εκτιμώντας τα 25 χρόνια που πέρασαν, το ΑΚΕΛ διαπιστώνει ότι, όχι μόνο δεν έχει σημειωθεί πρόοδος προς την επίλυση του Κυπριακού, αλλά, αντίθετα, υπήρξε σοβαρότατη οπισθοδρόμηση. Το Κυπριακό βρίσκεται στη χειρότερη θέση που βρέθηκε ποτέ και οι κίνδυνοι οριστικοποίησης της διχοτόμησης είναι περισσότερο από απτοί.

Αποτιμώντας την πορεία του Κυπριακού, ο Δημ. Χριστόφιας είπε ότι η διαιώνιση του αδιεξόδου στο Κυπριακό οφείλεται, βέβαια, στην αδιαλλαξία της Αγκυρας και του Ντενκτάς, που συνεχώς αναβαθμίζεται. Οφείλεται, όμως, και στο γεγονός ότι στο διεθνή χώρο έχουν επικρατήσει εκείνες οι δυνάμεις που βρίσκονταν πίσω από το πραξικόπημα και την εισβολή. Οι ίδιες αυτές δυνάμεις αρνούνται να ασκήσουν πιέσεις πάνω στην τουρκική πλευρά, όπως κυνικά δήλωσε μόλις προχτές ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ ευρισκόμενος στην Αθήνα. Ταυτόχρονα όμως, ασκούν σήμερα πιέσεις και μεθοδεύουν μετακίνηση και αυτού του ΟΗΕ και του Γενικού Γραμματέα από το πλαίσιο και τις αρχές λύσης του Κυπριακού, που προνοούνται στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Καταλογίζοντας ευθύνες στη σημερινή κυβέρνηση για τις άσχημες εξελίξεις στο Κυπριακό, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ παρατήρησε ότι, υπό την παρούσα κυβέρνηση, λείπει η συλλογική και δυναμική προσπάθεια για ανακοπή αρνητικών εξελίξεων και για διαμόρφωση θετικών προοπτικών. Ακόμα χειρότερα, τόνισε, άρχισε να επικρατεί ανάμεσα στους κυβερνώντες η φιλοσοφία ότι με τους Αμερικανούς να διαφεντεύουν τον κόσμο δεν μπορούμε να κάνουμε και πολλά πράγματα. Αν αυτή η ηττοπαθής φιλοσοφία αγκαλιάσει ολόκληρη την κοινωνία και υιοθετηθεί από ολόκληρο τον πολιτικό κόσμο, τότε οι προοπτικές λύσης του Κυπριακού, στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των Συμφωνιών Κορυφής, περιορίζονται κατά πολύ, αν δεν εξανεμίζονται. Εμείς, διακήρυξε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, αρνούμαστε να αποδεχτούμε αυτή τη φιλοσοφία. Αρνούμαστε να παραδοθούμε στα κελεύσματα των πλανηταρχών και των συμμάχων τους. Και επιμένουμε ότι με σωστά μεθοδευμένο αγώνα, παρά τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες, έχουμε τη δυνατότητα να πετύχουμε λύση, που να είναι προς το συμφέρον του συνόλου του Κυπριακού λαού.

Καθορίζοντας τις προϋποθέσεις επίτευξης πραγματικής ενότητας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κινδύνων που απειλούν την Κύπρο, ο Δημ. Χριστόφιας υπογράμμισε ότι η ενότητα οικοδομείται μέσα από τον αμοιβαίο σεβασμό των πολιτικών δυνάμεων, την πλήρη και ενδελεχή αλληλοενημέρωση, την τακτική και συλλογική λειτουργία του Εθνικού Συμβουλίου.

Η δικαίωση των πραξικοπηματιών, είπε, ιδιαίτερα εκείνων των αμετανόητων, που σήμερα επαναλαμβάνουν χωρίς ίχνος ντροπής ότι αν τους δινόταν η ευκαιρία θα έκαναν ακριβώς τα ίδια, όπως το 1974, ο εξαγνισμός και η ηρωοποίηση του Γρίβα, η περιφρόνηση των αντιστασιακών - ζώντων και πεσόντων - η προσπάθεια εξίσωσης των πεσόντων μαχητών της αντίστασης με όσους σκοτώθηκαν διενεργώντας το πραξικόπημα, όλα αυτά δεν προάγουν την ενότητα. Οπως δεν προάγουν την ενότητα η κομματικοποίηση του κράτους, το ρουσφέτι, οι δυσμενείς διακρίσεις σε βάρος αριστερών πολιτών και τόσα άλλα απαράδεκτα, που συμβαίνουν σε τούτο τον τόπο με την παρούσα διακυβέρνηση.

Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ ξεκαθάρισε ακόμα μια φορά ότι η Αριστερά είναι έτοιμη να συνεργαστεί μέσα στα πλαίσια του Εθνικού Συμβουλίου για την αναζήτηση και τον καθορισμό κοινών προσεγγίσεων και θέσεων, με στόχο να προωθηθεί ο αγώνας της Κύπρου για δικαίωση.

Τελειώνοντας την ομιλία του, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ διακήρυξε: "Είκοσι πέντε χρόνια μετά την προδοσία και την εισβολή, κρατούμε ψηλά τα λάβαρα του αγώνα ενάντια στην κατοχή, τη διχοτόμηση, τον εποικισμό, το ξεπούλημα του πολιτισμού μας στα παζάρια του κόσμου. Κρατούμε ψηλά με στιβαρά χέρια τα λάβαρα της πάλης ενάντια στο φασισμό, στο σοβινισμό, για επαναπροσέγγιση, για ειρηνική συμβίωση με τους Τουρκοκυπρίους συμπατριώτες μας. Κρατούμε ψηλά τα λάβαρα του αγώνα για την επανένωση και τη δικαίωση της μαρτυρικής μας προδομένης πατρίδας. Και όσο η Αριστερά αγωνίζεται και παλεύει, όσο ο απλός κόσμος αυτού του τόπου δεν το βάζει κάτω, η Κύπρος έχει και ελπίδα και προοπτική. Το όραμα μιας ειρηνικής, ηνωμένης, δημοκρατικής και ευημερούσας Κύπρου, μιας Κύπρου της ανθρωπιάς και του πολιτισμού, μπορεί και θα γίνει πραγματικότητα".

Το συλλαλητήριο ενέκρινε ψήφισμα προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, με το οποίο τον καλεί να προσφέρει τις καλές του υπηρεσίες για την προώθηση λύσης, στη βάση των ψηφισμάτων του Διεθνούς Οργανισμού.