Ως «εντυπωσιακή αλλαγή στάσης» παρουσιάστηκε η ανακοίνωση της Ουάσιγκτον ότι θα στηρίξει και θα συμμετάσχει στη σύνοδο «για το μέλλον της ασφάλειας» στο Ιράκ, στα μέσα του μήνα στη Βαγδάτη. Ιδιαίτερα εφόσον έχουν προσκληθεί και θα συμμετάσχουν γειτονικές, στο Ιράκ, χώρες, όπως το Ιράν και η Συρία. Θέμα άμεσου διαλόγου μεταξύ των ΗΠΑ και των δύο αυτών χωρών δεν τέθηκε. Αλλωστε, ο Λευκός Οίκος επιμένει στην απειλητική ρητορική του απέναντι κυρίως στο Ιράν, κατηγορώντας το για ενίσχυση αντάρτικων ομάδων στο Ιράκ και για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, όμως, φέρεται να δήλωσε στη Γερουσία ότι «η κυβέρνηση Μπους εξέτασε σοβαρά τη διάσταση της θετικής επιρροής στην ιρακινή ασφάλεια γειτονικών, στο Ιράκ, χωρών - διάσταση που έθετε και η έκθεση Μπέικερ και Χάμιλτον στα τέλη του περασμένου χρόνου - και την επανεκτίμησε». Πολλοί μίλησαν για «στροφή του Λευκού Οίκου προς τη λύση της έναρξης διαλόγου» με τον «άξονα του κακού». Μια τέτοια κίνηση, τουλάχιστον σε επίπεδο εντυπώσεων, δεν αποκλείεται.

Παράλληλα, όμως, είναι πολλά και τα σενάρια που απεργάζεται η αμερικανική ηγεσία με πυρήνα το Ιράν και γενικότερα την ευρύτερη περιοχή. Και με βάση τις υπάρχουσες διαρροές, τα σενάρια αυτά κάθε άλλο αισιόδοξα μηνύματα για τους, εκεί και όχι μόνο, λαούς κομίζουν.

Το πιο γνωστό, ίσως, είναι πως ο Λευκός Οίκος μπορεί να διαβεβαιώνει ότι δεν προτίθεται να επιτεθεί στρατιωτικά στο Ιράν, αλλά παράλληλα προετοιμάζεται για «πλήγματα ακριβείας». Το σενάριο αυτό δεν είναι τόσο καινούριο, αν σκεφθεί κανείς ότι περίπου πριν από ενάμιση χρόνο υπήρξε μια ροή πληροφοριών, για μικρό χρονικό διάστημα, που ήθελε τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες να εκπαιδεύουν Ιρανούς Κούρδους αυτονομιστές στο Βόρειο Ιράκ, προκειμένου να πραγματοποιήσουν «επιχειρήσεις στοχοθέτησης» κατά των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες, η Τεχεράνη επιβεβαιώνει ότι σημειώνονται πολύνεκρες συγκρούσεις με ενόπλους Κούρδους αυτονομιστές πολύ κοντά στα σύνορά της με Ιράκ και Τουρκία.

Το νέο στοιχείο είναι οι πληροφορίες που θέλουν ένα ειδικό γραφείο στο Πεντάγωνο να έχει, ήδη, συλλέξει τις απαραίτητες πληροφορίες για την εξαπόλυση αεροπορικών επιδρομών σε νευραλγικούς ιρανικούς στόχους, εντός 24ώρου από μια ενδεχόμενη εντολή του Προέδρου Μπους. Το ψυχροπολεμικό κλίμα ενισχύεται και από την άφιξη στον Κόλπο δεύτερου αμερικανικού αεροπλανοφόρου. Οι αντιδράσεις ως προς την εφαρμογή μιας τέτοιας επιλογής είναι ηχηρές και, αναμφιβόλως, ξεχωρίζουν οι παρατηρήσεις πρώην υψηλόβαθμων Αμερικανών στρατιωτικών, που προειδοποιούν ότι εκτός από τεχνικές αδυναμίες, ένα τέτοιο σχέδιο ισοδυναμεί με «καταστροφή λόγω των πολυεπίπεδων και απρόβλεπτων συνεπειών του».

Το δεύτερο, και πιθανώς συμπληρωματικό, σενάριο που κυκλοφορεί, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες, όμως, είναι αναμφιβόλως πολύ πιο επικίνδυνο. Οπως υποστηρίζει σε πρόσφατο άρθρο του ο Σέιμουρ Χερς, στο «Νιου Γιόρκερ», επικαλούμενος υψηλόβαθμους αξιωματούχους της αμερικανικής ηγεσίας, η κυβέρνηση Μπους έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα υπόγειο «δίκτυο» υπόσκαψης της εμβέλειας επιρροής της Τεχεράνης. Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες, ο Λευκός Οίκος εκτιμά πλέον ότι η στενή συνεργασία του με τους σιίτες στο Ιράκ έχει ενισχύσει τον περιφερειακό ρόλο του σιιτικού Ιράν σε όλη την περιοχή, ιδιαίτερα εφόσον, παρά τις αμερικανικές πιέσεις, οι ιρακινές σιιτικές οργανώσεις διατηρούν πάντα τις στενότατες σχέσεις τους με την ιρανική ηγεσία.

Την ίδια ώρα, ιδιαίτερα μετά την ισραηλινή εισβολή στο Λίβανο το περασμένο καλοκαίρι, η σιιτική «Χεζμπολάχ» αναδύεται, εξίσου, σε παράγοντα επιρροής, διατηρώντας επίσης στενότατες σχέσεις με την Τεχεράνη. Και σε όλα αυτά, θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του ότι παρά τη διαφορά δόγματος, το Ιράν στηρίζει και την κυβέρνηση της σουνιτικής «Χαμάς» στα παλαιστινιακά εδάφη. Είναι σαφές ότι στα μάτια της μεικτής αραβικής κοινής γνώμης, ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις του τελευταίου χρόνου, οι «σύμμαχοι» του Ιράν, όπως γίνονται αντιληπτοί από την Ουάσιγκτον, έχουν λάβει διαστάσεις ηρώων απέναντι στις ΗΠΑ και στο χωροφύλακά τους στην περιοχή, το Ισραήλ. Να συνυπολογιστεί, βέβαια, ότι στη σκακιέρα της περιοχής προσπαθούν, με διάφορους τρόπους και συλλέγοντας ποικίλους και ετερόκλητους συμμάχους, να πλασαριστούν και άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις (π.χ. Ρωσία, Γαλλία κ.ά.) και μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι ευχάριστη για τους πρώην μονοκράτορες της Ουάσιγκτον.

Το σενάριο αυτό, λοιπόν, υποστηρίζει ότι τελικά ο Λευκός Οίκος συναίνεσε στην πρόταση που υπομονετικά έθετε εδώ και καιρό ο Σαουδάραβας πρίγκιπας Μπαντάρ μπιν Σουλτάν, πρέσβης στις ΗΠΑ επί 22 χρόνια, προσωπικός φίλος της οικογένειας Μπους και του αντιπροέδρου Τσένεϊ και νυν σύμβουλος ασφαλείας του βασιλείου. Η πρόταση δεν είναι καν καινούρια: Ενίσχυση ακραίων σουνιτικών οργανώσεων (ακόμη και φανατικά ισλαμιστικών σχετιζόμενων με την αλ Κάιντα - αξίζει εδώ να θυμηθεί κανείς πώς ακριβώς «γεννήθηκε» το φαινόμενο αλ Κάιντα υπό την καθοδήγηση της CIA και τα σαουδαραβικά χρήματα στα σύνορα του Αφγανιστάν, με στόχο τα σοβιετικά στρατεύματα), οι οποίες θα αναλάβουν να πλήξουν τους «συμμάχους» της Τεχεράνης όπου αυτοί βρίσκονται, είτε απευθείας, είτε μέσα από προβοκάτσιες, είτε προκαλώντας συγκρούσεις που θα καλλιεργήσουν τις απαραίτητες αφορμές.

Να σημειωθεί, βεβαίως, ότι η Σαουδική Αραβία επιδιώκει να παραμείνει ο στενότερος και ισχυρότερος σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή, όρος επιβίωσης για τη βασιλική οικογένεια, που δε θέλει να δει την Ουάσιγκτον να βρίσκει έναν καλό συνομιλητή και προμηθευτή Ενέργειας στο πρόσωπο της Τεχεράνης. Πόσο μάλλον, που στις πλουσιότερες πετρελαϊκά σαουδαραβικές περιοχές κατοικεί σιιτικός μειονοτικός πληθυσμός. Υπό αυτό το πρίσμα, εξαιρετικό ενδιαφέρον λαμβάνει η επίσκεψη του Ιρανού Προέδρου στη Σαουδική Αραβία, καθώς εκτιμάται ότι η Τεχεράνη δεν είναι και εντελώς ανίδεη ως προς τα σενάρια αυτά, ενώ είναι γνωστή η κόντρα των δύο χωρών, ιδιαίτερα μετά το 1979, καθώς διεκδικούν το ρόλο «του συμβόλου» για τον μουσουλμανικό κόσμο, έστω και από διαφορετικές δογματικές θέσεις.

Ο Χερς παραθέτει και ορισμένα συγκεκριμένα παραδείγματα ως απόδειξη ότι το σχέδιο αυτό έχει, ήδη, τεθεί σε εφαρμογή. Ως ένα από τα σημαντικότερα αναδεικνύεται το «άξαφνο» ενδιαφέρον του Ριάντ για το Παλαιστινιακό και το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Η Ουάσιγκτον φέρεται να ζήτησε από τη βασιλική οικογένεια να ασκήσει την επιρροή (τη χρηματική της επιρροή κυρίως εννοείται) στη «Χαμάς», προκειμένου να προβεί έστω και σε σταδιακές μικρές υποχωρήσεις και να εξευρεθεί μια προσωρινή ισορροπία στο Παλαιστινιακό. Με τον τρόπο αυτό και η αραβική κοινή γνώμη κατευνάζεται, για κάποιο χρονικό διάστημα, και κλείνει ένα παράθυρο «επιρροής» της Τεχεράνης.

Ενα δεύτερο παράδειγμα, που αναφέρει ο Χερς, αφορά στο Λίβανο. Υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος φέρεται να διαβεβαιώνει ότι εκτός από τα υπέρογκα ποσά που η Ουάσιγκτον δεσμεύτηκε να χορηγήσει ως βοήθεια στη φιλοαμερικανική (και σουνιτική κυρίως) κυβέρνηση Σινιόρα, έχει, ήδη, αρχίσει να χορηγεί, κάτω από το τραπέζι, πολλά χρήματα σε σκοτεινά κέντρα μυστικών υπηρεσιών στο Λίβανο, προκειμένου να εξοπλιστούν μικρές ακραίες ισλαμιστικές σουνιτικές οργανώσεις που εδρεύουν, κυρίως, στο βόρειο τμήμα της χώρας, ως ανάχωμα στη «Χεζμπολάχ». Ο Αλαστερ Κρουκ, πρώην αξιωματικός των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών με ειδίκευση στο Λίβανο, τονίζει ότι η ασήμαντη ισλαμιστική οργάνωση «Φάταχ αλ Ισλάμ», που εδρεύει κοντά στον καταυλισμό Ναχρ αλ Μπάρεντ στο Βόρειο Λίβανο, μέσα σε λίγα 24ωρα (πριν λίγες εβδομάδες) βρέθηκε με πολλά νέα μέλη και σημαντικό εξοπλισμό.

Το 2005, η αμερικανική οργάνωση «Διεθνής ομάδα Κρίσης» αναφέρει ότι ο Σάαντ Χαρίρι, γιος του δολοφονημένου πρώην πρωθυπουργού, πλήρωσε περισσότερα από 48.000 δολάρια ως εγγύηση για την αποφυλάκιση 4 μελών μιας άλλης μικρής ακραίας ισλαμιστικής σουνιτικής οργάνωσης από την Ντίνιγια. Η «Διεθνής Ομάδα Κρίσης» αναφέρει ότι πολλά μέλη της συγκεκριμένης οργάνωσης έχουν καταγραφεί ως μαχητές της «αλ Κάιντα» στο Αφγανιστάν. Ο Χαρίρι φέρεται αναμεμειγμένος και στη χορήγηση αμνηστίας σε άλλα φυλακισμένα μέλη της ίδιας οργάνωσης. Ας σημειωθεί η προσωπική σχέση της οικογένειας Χαρίρι με τη σαουδαραβική ηγεσία.

Ο Σαουδάραβας σύμβουλος Ασφαλείας, πρίγκιπας Μπαντάρ μπιν Σουλτάν, διαβεβαιώνει ότι η κατάσταση θα παραμείνει υπό έλεγχο και δε θα επαναληφθούν τα λάθη που έγιναν με τον μπιν Λάντεν. Βέβαια, όπως σχολιάζουν πολλοί αναλυτές, οι διαβεβαιώσεις αυτές δεν είναι αρκετές, κάτι που μοιάζει να γίνεται ήδη πραγματικότητα στο Ιράκ, όπου και Αμερικανοί αξιωματούχοι παραδέχονταν ότι «τα όπλα και τα χρήματα, που θεωρητικώς χορηγούνται σε ακραίες σουνιτικές οργανώσεις για να πλήξουν το Ιράν, συχνά στρέφονται εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων».

Από την πλευρά του, το πρώην μέλος του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων των ΗΠΑ, Βάλι Νασρ, προειδοποιεί ότι «όταν απελευθερώνονται τέτοιες δυνάμεις τυφλού φανατισμού, τότε είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθούν». Ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στο Ισραήλ και νυν διευθυντής Κέντρου Μελετών για τη Μέση Ανατολή, Μάρτιν Ιντικ, αρκέστηκε απλώς να παρατηρήσει με νόημα: «Η Ουάσιγκτον πάλευε ένα πολύ σκληρό στοίχημα στο Ιράκ. Τώρα, πλέον, μοιάζει να διπλασιάζει το στοίχημα για ολόκληρη την περιοχή και αυτό περιπλέκει απίστευτα την κατάσταση, καθιστώντας κάθε πρόβλεψη εξαιρετικά επισφαλή».