Οταν πριν από μερικά χρόνια άναψε η συζήτηση για την εκτεταμένη εφαρμογή κατ' αρχήν στη βιομηχανία και το εμπόριο των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων (RFID) ήταν έντονες οι αντιδράσεις και οι ανησυχίες ότι τελικά κι αυτή η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί ως ηλεκτρονικός χαφιές. Οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων είναι γενικά μικρού μεγέθους παθητικά ηλεκτρονικά κυκλώματα (χωρίς μπαταρία), που ενεργοποιούνται όταν βρεθούν κοντά σε ειδικές συσκευές (σε απόσταση μερικών εκατοστών ή μέτρων) και ταυτοποιούν το αντικείμενο στο οποίο έχουν κολληθεί ή ενσωματωθεί. Το αντικείμενο μπορεί να είναι ένα κιβώτιο με εμπορεύματα που διακινείται σε κάποια αποθήκη εργοστασίου ή καταστήματος, αλλά και ένα ρούχο ή άλλο είδος, το οποίο χρησιμοποιείται από τους ανθρώπους στην καθημερινή τους ζωή.

Ο συσχετισμός μιας ταυτότητας ραδιοσυχνοτήτων με κάποιο άτομο μπορεί να διευκολύνει την παρακολούθησή του όταν κινείται μέσα σε μια πόλη. Στα χρόνια που πέρασαν, η παραπέρα σμίκρυνση των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων, αλλά και νέες ιδέες για εφαρμογές τους, με κυριότερη τη χρήση τους για την πιστοποίηση της γνησιότητας των χαρτονομισμάτων, εντείνουν τις ανησυχίες ότι τα καπιταλιστικά κράτη, αλλά και μεγάλες εταιρείες, θα αρχίσουν να χρησιμοποιούν RFID για την παρακολούθηση της καταναλωτικής, αλλά και της πολιτικής συμπεριφοράς των ανθρώπων.

Το 2005, στην παγκόσμια εμπορική έκθεση Expo, που έγινε στην Ιαπωνία, χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων για την εξασφάλιση της γνησιότητας των εισιτηρίων των επισκεπτών της έκθεσης. Μέσα σε κάθε εισιτήριο υπήρχε ένα τετράγωνο κύκλωμα πλευράς 0,4 χιλιοστών και πάχους 0,06 χιλιοστών. Καθώς ο κάτοχός του περνούσε από κάποια πύλη εισόδου στην έκθεση, το μικροσκοπικό κύκλωμα ενεργοποιούνταν από το σήμα της ειδικής συσκευής ανάγνωσης RFID και εξέπεμπε από μια μικρή κεραία (επίσης ενσωματωμένη στο εισιτήριο) έναν μοναδικό αριθμό ταυτοποίησης.

Τώρα, η Hitachi, κατασκευαστής του τσιπ, έχει βάλει στόχο την παραπέρα σμίκρυνση των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων και ήδη έχει ανακοινώσει μια εκδοχή τους με πλευρά μόλις 50 εκατομμυριοστά και πάχος 5 εκατομμυριοστά του μέτρου! Το νέο κύκλωμα είναι σχεδόν αόρατο και αν και έχει μόλις το ένα εξηκοστό τέταρτο του εμβαδού του προκατόχου του, διατηρεί την ίδια λειτουργικότητα με το τσιπ της έκθεσης Expo 2005. Οι διαστάσεις του νέου τσιπ, του επιτρέπουν να ενσωματωθεί σε συνηθισμένα φύλλα χαρτιού και γι' αυτό το λόγο σηματοδοτεί την εποχή που σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να μαρκαριστεί και να ταυτοποιηθεί από μια συσκευή ανάγνωσης χωρίς η συσκευή να χρειαστεί να ακουμπήσει το αντικείμενο.

Οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων παραμένουν ακριβότερες από το σύστημα των ραβδωτών κωδικών (bar code), αλλά είναι πολύ πιο εύχρηστες απ' αυτούς. Η σάρωση του κωδικού μπορεί να γίνει αυτόματα, χωρίς την ύπαρξη ανθρώπου που θα στρέψει κατάλληλα το αντικείμενο (όπως κάνουν οι ταμίες στα σούπερ μάρκετ). Και βέβαια μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την αυτόματη χρέωση διοδίων. Η επικοινωνία των συσκευών ανάγνωσης με τα παθητικά μικροσκοπικά κυκλώματα γίνεται με μικροκύματα συχνότητας 2,45 γιγαχέρτζ, στα οποία οι ταυτότητες ραδιοσυχνοτήτων ανταποκρίνονται εκπέμποντας έναν κωδικό μεγέθους 128 bit, που είναι αποθηκευμένος στη μνήμη μόνο ανάγνωσης (ROM), που διαθέτουν. Τα 128 bit επιτρέπουν 10³⁸ (1 με 38 μηδενικά) δυνατούς συνδυασμούς, επιτρέποντας την ταυτοποίηση πρακτικά απεριόριστου αριθμού αντικειμένων.

Αν πριν από 60 χρόνια ο κωδικός που έγραφαν οι ναζί στα χέρια των ανθρώπων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ήταν ένα από τα πιο μισητά συστήματα «διαχείρισης» ανθρώπων, σήμερα στις καπιταλιστικές χώρες όπου οι ανθρώπινες αξίες διαστρέφονται υπό την επίδραση των εκμεταλλευτικών σχέσεων, υπάρχουν και κάποιοι που φτάνουν να αυτομαρκάρονται με RFID, τυφλωμένοι από ένα καταναλωτισμό, που επιδιώκει ασήμαντες καθημερινές διευκολύνσεις, όπως το αυτόματο άνοιγμα της πόρτας του σπιτιού, απεμπολώντας το δικαίωμα της μη κοινοποίησης της προσωπικής ζωής.

Διακηρυγμένος στόχος της Hitachi είναι η χρήση του νέου μικροσκοπικού κυκλώματος ως τεχνολογία ενάντια στην παραχάραξη κάθε λογής τραπεζογραμματίων, εισιτηρίων και άλλων ανάλογων χρεογράφων μεγάλης αξίας. Αν υποθέσουμε ότι οι κυβερνήσεις θα πείσουν τους λαούς να ενσωματωθεί η σχεδόν αόρατη ταυτότητα ραδιοσυχνοτήτων μαζί με την εξίσου μικροσκοπική κεραία της μέσα στα χαρτονομίσματα, στο όνομα της καταπολέμησης του κοινού εγκλήματος (παραχαράκτες), του οργανωμένου (μαφία, καρτέλ ναρκωτικών κτλ.) και πιθανότατα της τρομοκρατίας (χρηματοδότηση κτλ.) τότε το σύστημα θα λειτουργεί κάπως έτσι: Τα χαρτονομίσματα μπαίνουν στην κυκλοφορία όπως συνήθως μέσω των τραπεζών. Κάποια στιγμή φτάνουν στα χέρια κάποιου εργαζόμενου ή συνταξιούχου, ως πληρωμή μισθού ή σύνταξης. Ο καταναλωτής αγοράζει με αυτά διάφορα προϊόντα. Στο κατάστημα, όπως και πρώτα, τα χρήματα ελέγχονται για τη γνησιότητά τους, αλλά τώρα αυτό γίνεται με συσκευές ανάγνωσης ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων. Οι συσκευές στέλνουν τους κωδικούς που λαμβάνουν σε κεντρικές (κρατικές) βάσεις δεδομένων, όπου συγκρίνονται με τους κωδικούς των νόμιμων χαρτονομισμάτων. Αν οι κωδικοί υπάρχουν στη βάση δεδομένων τότε τα χαρτονομίσματα γίνονται αποδεκτά. Ηδη, το κράτος γνωρίζει και μάλιστα σε πραγματικό χρόνο (real time) ότι ο καταναλωτής ή κάποιο μέλος της οικογένειάς του βρίσκεται σε συγκεκριμένο σημείο (το κατάστημα) και με λίγη συνεργασία από το κατάστημα μπορεί να ξέρει και τι αγόρασε. Αν υπάρχει καλή θέληση και αντίστροφα (με κάποια πρόφαση), τότε και το κατάστημα θα μπορέσει να συνδέσει τον συγκεκριμένο καταναλωτή ή οικογένεια με τα προϊόντα που αγόρασε και να αρχίσει μετά η πολιορκία του για νέες αγορές με βάση το διαμορφωμένο καταναλωτικό προφίλ.

Σε άλλη περίπτωση, ο εργαζόμενος ή ο συνταξιούχος αποφασίζει να δώσει κάποια χαρτονομίσματα ως ενίσχυση ενός πολιτικού κόμματος. Το πολιτικό κόμμα κάποια στιγμή θα διακινήσει τα χρήματα αυτά μέσω τραπεζικών λογαριασμών, ή θα τα ξοδέψει στο εμπόριο. Μέσω του μηχανισμού πιστοποίησης της γνησιότητας η πορεία των χαρτονομισμάτων θα μπορεί να παρακολουθηθεί σε κάθε βήμα από τη στιγμή που μπαίνουν στην κυκλοφορία μέχρι τη στιγμή που αποφασίζεται από την κεντρική τράπεζα η καταστροφή τους λόγω φθοράς κι έτσι το κράτος θα είναι σε θέση να ξέρει ποιος ενίσχυσε ποιο κόμμα.

Βέβαια, πιθανοί είναι και άλλοι τρόποι επικίνδυνης αξιοποίησης των ταυτοτήτων ραδιοσυχνοτήτων, όπως η ανίχνευση από κάποιον επίδοξο ληστή του είδους και της ποσότητας χαρτονομισμάτων που έχει κανείς στο πορτοφόλι του (με την προϋπόθεση να έχει εξασφαλίσει με κάποιο τρόπο πρόσβαση στις βάσεις δεδομένων με τους κωδικούς, π.χ. να έχει κλέψει μια συσκευή ανίχνευσης από κάποιο κατάστημα).

Αυτά είναι μάλλον αρκετά, χωρίς να μπούμε σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας (είναι άραγε;) όπου η αστυνομία ψεκάζει σκόνη RFID σε διαδηλωτές για να μπορέσει να τους εντοπίσει αργότερα, σε ανύποπτο χρόνο, καθώς θα περνάνε κοντά από έναν ανιχνευτή ασφαλείας. Και δε χρειάζονται περισσότερα τέτοια σενάρια επειδή βλέπουμε ήδη καθημερινά το κράτος της σύγχρονης αστικής δημοκρατίας (δικτατορίας) να εντείνει τον αυταρχισμό και την αστυνομοκρατία (κάμερες, απαγορεύσεις απεργιών κτλ.), προσπαθώντας να θωρακιστεί απέναντι στον «εχθρό λαό».