Αν υπάρχει κάποιος λόγος που οι λαϊκές ρήσεις μένουν πάντα επίκαιρες και άφθαρτες, είναι ότι βρίσκουν συνεχή επιβεβαίωση στη ζωή, κάνοντας έτσι ακόμα πιο δεικτική την κοινωνική πραγματικότητα που βιώνουμε. Μία από αυτές λέει «ο λύκος κι αν εγέρασε κι άσπρισε το μαλλί του, μήτε τη γνώμη άλλαξε μήτε την κεφαλή του», και έρχεται στο μυαλό με αφορμή δισέλιδη συνέντευξη του Λ. Κύρκου στην «Αυγή της Κυριακής» (13/4/2008).

Οι άνθρωποι του ΣΥΝ, επιχειρώντας να αναμετρηθούν με τα απωθημένα τους ως οπορτουνιστές και προσπαθώντας να δείξουν ότι οι δημοσκοπικές τους επιτυχίες συνδέονται με την ιστορική συνέπεια και φερεγγυότητα του πολιτικού τους φορέα, άφησαν τον Λ. Κύρκο για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Και εκείνος προσπάθησε να διακηρύξει σήμερα, εν έτει 2008, ότι ...τώρα δικαιώνεται η τακτική υπονόμευσης και διάσπασης του ΚΚΕ, στην οποία είχε πρωτοστατήσει το 1968. Και κοντά στα άλλα κατορθώματα της αποστασίας και του οπορτουνισμού, αυτός ο ένθερμος διαδηλωτής των εθνικιστικών συλλαλητηρίων του 1992 διαπιστώνει δικαίωση των θέσεων του ΣΥΝ, ακόμα και στα ζητήματα για τα Βαλκάνια και την ΠΓΔΜ, κατηγορώντας το ΚΚΕ για τις θέσεις αρχών τις οποίες πρόβαλλε και τότε όπως και σήμερα. Να τι λέει στην προαναφερόμενη συνέντευξη:

«Μετά από μια αρχική ταλάντευση στην οποία παρασύρθηκε και ο ΣΥΝ, που δέχτηκε μια μεγάλη πίεση του εθνικιστικού κλίματος και μέσα στις γραμμές της αριστεράς, ισορρόπησε πολύ γρήγορα (...) Σήμερα ο ΣΥΝ βγαίνει πλήρως δικαιωμένος (...) Η φράση μου (σ.σ. "ήμασταν όλοι εδώ πλην Λακεδαιμονίων") καυτηρίαζε τη στάση του ΚΚΕ, που παρακολουθούσε παθητικά τις εκδηλώσεις, το συλλαλητήριο, τις ομιλίες. Δεν έκανε καμιά προσπάθεια να επηρεάσει προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως κάναμε εμείς. Μπροστά στον όγκο του συλλαλητηρίου, η μικρή φωνή μας καταπνίγηκε».

Κάθε λέξη από την παραπάνω τοποθέτηση είναι μια ακόμα επιβεβαίωση του άκρατου καιροσκοπισμού, που διακρίνει τον συγκεκριμένο πολιτικό φορέα. Τον φορέα ο οποίος ακόμα και σήμερα, που (τουλάχιστον φραστικά) έχει αλλάξει θέση στο ζήτημα της ονομασίας και μόνο, πασχίζει να πείσει ότι οι διαμετρικά αντίθετες επιλογές του την περίοδο του 1991-'92, τις οποίες στη συνέχεια αναθεώρησε, ήταν επίσης συνεπείς και σωστές. Για να υπάρχει, όμως, το πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτού του είδους οι μπαγαποντιές μπορεί να γίνουν πιστευτές, δε διστάζει να διαστρεβλώσει και να παραποιήσει την αλήθεια και τα πραγματικά γεγονότα. Ξεκινώντας από το μέγεθος της ...ταλάντευσης και φτάνοντας στην ασύλληπτης επινόησης ερμηνεία που δίνεται εκ των υστέρων για την προβοκάτσια σε βάρος του ΚΚΕ, τότε που μαζί με τα πλέον αντιδραστικά και σκοταδιστικά στοιχεία, ο ΣΥΝ και ο Κύρκος, επιζητώντας την εύνοια της άρχουσας τάξης και του πολιτικού της συστήματος, αναφωνούσαν το «όλοι πλην Λακεδαιμονίων», για να ψέξουν τους κομμουνιστές επειδή απείχαν από τα εθνικιστικά συλλαλητήρια.

Ο Λ. Κ., για να δικαιολογήσει ότι ο ΣΥΝ συμμετείχε στα εθνικιστικά συλλαλητήρια που είχαν και συνθήματα του τύπου «τσεκούρι και φωτιά στα γυφτοσκοπιανά σκυλιά», μιλά για «αρχική ταλάντευση στην οποία παρασύρθηκε και ο ΣΥΝ». Τα αληθινά γεγονότα, βέβαια, τον διαψεύδουν. Αν ο ΣΥΝ ταλαντεύτηκε και παρασύρθηκε, αυτό δεν έγινε ούτε λιγότερο, ούτε περισσότερο από όσο γίνεται κάθε φορά με τα σοβαρά ζητήματα που ανακύπτουν στο πολιτικό σκηνικό. Πράγματι, ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τις πολιτικές τους τοποθετήσεις είναι τα «ήξεις αφήξεις», προκειμένου να είναι πιο αποτελεσματικό το ψάρεμα στα θολά νερά. Αυτό όμως είναι ένα ζήτημα που αφορά στη δική τους φερεγγυότητα και στις δικές τους αξιακές κλίμακες. Μόνο που στα θέματα των Βαλκανίων και της ΠΓΔΜ, ο ΣΥΝ ούτε ταλαντεύτηκε, ούτε παρασύρθηκε.

Δεν ταλαντεύτηκε, το Δεκέμβρη του 1991, όταν υπογράφτηκε η Συνθήκη μετατροπής της ΕΟΚ σε Ευρωπαϊκή Ενωση, με την ταυτόχρονη απόφαση των υπουργών Εξωτερικών να αναγνωρίσουν (στην πραγματικότητα να ευνοήσουν) τη διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Αντίθετα, ως συνεπής «ανανεωτική δύναμη» χαιρέτιζε τις σχετικές εξελίξεις και έκανε λόγο για «προκλήσεις» που πρέπει να «αξιοποιηθούν», ποντάροντας και στη «συμμετοχή της χώρας στις ευρωπαϊκές κοινότητες» («Αυγή», 1/1/1992). Οι πολιτικές εκτιμήσεις του ΣΥΝ ήταν απόλυτα σαφείς, άλλο που ήταν και ταυτισμένες με τις θέσεις της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΣΕΒ. Ολοι μαζί - και ο ΣΥΝ - διέβλεπαν «προκλήσεις» που μπορούσαν να αξιοποιηθούν με «επιθετική αντίδραση», αξιοποιώντας μάλιστα την ΕΕ. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μα, την πολιτική οικονομικής εισβολής της ελληνικής πλουτοκρατίας στις γειτονικές χώρες, όπου με σημείο εκκίνησης το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας κάνει χρυσές δουλειές, αξιοποιώντας ακριβώς τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ΕΕ.

Δεν ταλαντεύτηκε όταν έπαιρνε μέρος στα εθνικιστικά συλλαλητήρια (Φλεβάρης και Απρίλης του 1992). Αντίθετα, εκτός από τα συλλαλητήρια συμμετείχε και στο αντιΚΚΕ μέτωπο μαζί με ό,τι πιο αναχρονιστικό και ύποπτο βγήκε στην επιφάνεια εκείνες τις μέρες. Ηταν εκεί, στη Θεσσαλονίκη, που υπό τις ιαχές «φωτιά φωτιά στα σκοπιανά σκυλιά» ο Λ. Κύρκος είπε το αμίμητο «είμαστε όλοι εδώ πλην Λακεδαιμονίων», κατηγορώντας τους κομμουνιστές επειδή απείχαν.

Δεν ταλαντεύτηκε στην πρώτη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών (18/2/1992), όταν πάνω στην έξαψη του εθνικιστικού παραληρήματος μαζί με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ είπαν ότι «η Ελλάδα δεν πρόκειται να αναγνωρίσει τα Σκόπια, αν δεν ικανοποιηθούν οι τρεις όροι που είχε θέσει στην Κοινότητα στις 16/12/1991».

Δεν ταλαντεύτηκε με τις συμβιβαστικές προτάσεις («πακέτο Πινέιρο») που έγιναν τις πρώτες μέρες του Απρίλη, αλλά, αντίθετα, συμφώνησε με τις νέες απολυτότητες που υιοθετήθηκαν στη δεύτερη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών, στις 13 του Απρίλη, το επίσημο ανακοινωθέν της οποίας ανέφερε: «...Σχετικά με το θέμα των Σκοπίων, η πολιτική ηγεσία της χώρας, με εξαίρεση το ΚΚΕ, συμφώνησε ότι η Ελλάδα θα αναγνωρίσει ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων, μόνο εάν τηρηθούν και οι τρεις όροι που έθεσε η ΕΟΚ, στις 16 Δεκεμβρίου '91, με την αυτονόητη διευκρίνιση ότι στο όνομα του κράτους αυτού δε θα υπάρχει η λέξη "Μακεδονία"».

Ο ΣΥΝ, λέει, ο Λ. Κύρκος, «δέχτηκε μια μεγάλη πίεση του εθνικιστικού κλίματος και μέσα στις γραμμές της αριστεράς». Μα εδώ ακριβώς κρίνονται ο ρόλος και η συνέπεια της κάθε πολιτικής δύναμης. Εδώ αναδεικνύονται ο χαρακτήρας και η ταυτότητα κάθε πολιτικής δύναμης, δηλαδή με ποιον είναι, σε αντιδιαστολή με την αριστερόστροφη φρασεολογία της ενσωμάτωσης και της συμπληρωματικότητας στο κυρίαρχο πολιτικό σύστημα. Το να μην υποχωρείς, ειδικά όταν δέχεσαι πιέσεις, για τους πραγματικούς αγωνιστές του λαού μας είναι αδιαπραγμάτευτη αξία, που καταχτήθηκε στις εξορίες και στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Και ας μην ξεχνάμε. Οχι πίεση, αλλά ενορχηστρωμένη επίθεση δέχτηκε εκείνον τον καιρό το ΚΚΕ - και από τον ΣΥΝ - αλλά οι κομμουνιστές επέλεξαν να σταθούν όρθιοι και να υπερασπιστούν αταλάντευτα τις αρχές και τις θέσεις τους. Την ίδια ώρα, που οι ...πιεζόμενοι ανανεωτές - όπως λέει εκ των υστέρων και ο Λ. Κύρκος - προτίμησαν να ταυτιστούν με το περιρρέον εθνικιστικό κλίμα, αλλά και να καταγραφούν και ως ...επιμελέστεροι, κατακεραυνώνοντας τους κομμουνιστές.

Πάντως, κατά τον Λ. Κύρκο, ο ΣΥΝ «ισορρόπησε πολύ γρήγορα».Τώρα, που αναγκαστικά προβάλλουν την εκδοχή της ταλάντευσης, μένει στους ίδιους να αποδείξουν πότε επήλθε η ...ισορροπία και πόσο γρήγορα επιτεύχθηκε.

• Το καλοκαίρι του 1992, όταν ψήφισαν αναφανδόν «ναι» στη Συνθήκη του Μάαστριχτ;
• Ολόκληρο το 1992 και το 1993, όταν διακαώς ζητούσαν τη σύσταση Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής με τα κόμματα της πλουτοκρατίας, ως πανάκεια για την επίλυση των λεγόμενων εθνικών προβλημάτων;
• Στα τέλη του 1992, που η ηγεσία του ΣΥΝ μαζί με το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ χαιρέτιζαν την εκλογή του Κλίντον - του μετέπειτα μακελάρη των Βαλκανίων - ως τον άνεμο της αλλαγής και της ανανέωσης στις ΗΠΑ;
• `Η μήπως όλα τα επόμενα χρόνια όταν ζητούσαν την προώθηση Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ και τη δημιουργία «ευρωπαϊκού στρατού»;

Ας απαντήσουν οι ίδιοι.

Βέβαια, ακόμα πιο σημαντικό είναι να προσδιορίσουν τι χαρακτήρα είχε και από ποια σκοπιά εξασφαλίστηκε αυτή η ...ισορροπία. Συνοδεύτηκε, για παράδειγμα, με συμπεράσματα για το ρόλο και την ιμπεριαλιστική επέμβαση μαζί με το ΝΑΤΟ και της ΕΕ; Οχι, επιχειρήθηκε μια προσαρμογή στις γενικές γεωστρατηγικές επιδιώξεις και κατευθύνσεις της ΕΕ. Συνδυάστηκε με την ανάγκη ανάπτυξης του αντιιμπεριαλιστικού - αντιμονοπωλιακού κινήματος; Οχι, επιζητήθηκε η συμφωνία με τους Ευρωπαίους ιμπεριαλιστές στα πλαίσια του μοιράσματος ρόλων ανάμεσα σε εταίρους. Οδήγησε στην απερίφραστη καταγγελία της ιμπεριαλιστικής στρατιωτικής επέμβασης ΗΠΑ - ΕΕ στη Γιουγκοσλαβία; Οχι, υιοθέτησαν την πολιτική των ίσων αποστάσεων, βάζοντας στην ίδια ζυγαριά τους βομβαρδισμούς με την υποτιθέμενη γενοκτονία του Μιλόσεβιτς.

Ο ισχυρισμός του Λ. Κύρκου ότι όταν κατηγορούσε τους κομμουνιστές ως Λακεδαιμονίους με τη φράση αυτή «καυτηρίαζε τη στάση του ΚΚΕ, που παρακολουθούσε παθητικά τις εκδηλώσεις, το συλλαλητήριο, τις ομιλίες», είναι από την αρχή μέχρι το τέλος ψευδής. Ψευδέστατος. Οχι μόνο επειδή έτσι προσπαθεί να συγκαλύψει τη βρώμικη προβοκάτσιά του σε βάρος του Κόμματος, αλλά και επειδή το Κόμμα ούτε στιγμή δεν παρέμεινε παθητικός θεατής των εξελίξεων. Το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που, από την πρώτη στιγμή, πριν ακόμα από τη 16η του Δεκέμβρη 1991 και τη Σύνοδο του Μάαστριχτ, παρενέβη στις σχεδιαζόμενες εξελίξεις και αποκάλυψε τις μεθοδεύσεις της πλουτοκρατίας της ΕΟΚ. Με απόλυτη συνέπεια παρακολούθησε, ανέλυσε και φώτισε την κατάσταση που προέκυψε με την απόφαση για τη δημιουργία της ΕΕ και την αναγνώριση της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας. Και, παρά το κλίμα ευφορίας που προσπάθησαν να καλλιεργήσουν η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ για τη δρομολογούμενη ιμπεριαλιστική ενοποίηση των χωρών - μελών της ΕΟΚ και τις προοπτικές οικονομικής λεηλασίας των γειτονικών λαών, το ΚΚΕ - και μόνο το ΚΚΕ - με αλλεπάλληλες παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες, έκανε γνωστές τις θέσεις του στην εργατική τάξη της χώρας και στους άλλους εργαζόμενους. Θέλουν οι άνθρωποι του ΣΥΝ και συγκεκριμένα στοιχεία; Ιδού μερικά από αυτά, μόνο για το διάστημα μέχρι το πρώτο συλλαλητήριο:

11/12/1991: Το Γραφείο Τύπου, αναφερόμενο στις επικείμενες αποφάσεις του Μάαστριχτ, μίλαγε για «αποφάσεις πολλαπλών και οδυνηρών επιπτώσεων».

11/12/1991: Παρέμβαση του ΚΚΕ στο Ευρωκοινοβούλιο.

31/12/1991: Στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμα της ΚΕ δίνεται έμφαση στην ανάγκη να προστατευτεί το απαραβίαστο των συνόρων στα Βαλκάνια.

08/01/1992: Με κύριο άρθρο στον «Ρ» επισημαίνεται ο κίνδυνος αναζωπύρωσης του «νεοελληνικού εθνικισμού».

11/01/1992: Η Σύνοδος της ΚΕ του Κόμματος που συνήλθε με θέμα τις εξελίξεις στα Βαλκάνια, κατήγγειλε την πράξη και τις μεθοδεύσεις διαμελισμού της Γιουγκοσλαβίας.

13/01/1992: Το ΚΚΕ αναλαμβάνει πρωτοβουλία και ζητά συνάντηση με τον πρωθυπουργό.

14/01/1992: Οι εξελίξεις στα Βαλκάνια στο επίκεντρο της συνεδρίασης του ΠΓ. Αποφασίζεται η σύγκληση Συνόδου της ΚΕ για τα Βαλκάνια.

15/01/1992: Παρέμβαση του ΠΓ της ΚΕ που ζητά να διακηρυχτεί το απαραβίαστο των διεθνών συνόρων στα Βαλκάνια.

16/01/1992: Ανακοίνωση - καταγγελία του ΚΚΕ για τις αναγνωρίσεις Κροατίας, Σλοβενίας.

21/01/1992: Νέα παρέμβαση του ΠΓ της ΚΕ, το οποίο επισημαίνει ότι οι εθνικιστικές θέσεις που προβάλλονται από ορισμένες πλευρές είναι άκρως επιζήμιες και επικίνδυνες.

26/01/1992: Σύνοδος της ΚΕ για τα Βαλκάνια. Μόνη θετική λύση για τους λαούς είναι η απόκρουση των ιμπεριαλιστικών παρεμβάσεων. Ειδικά για το θέμα της ΠΓΔΜ σημειώνεται ότι είναι αρνητική εξέλιξη «η ίδια η απόσχισή του» από τη Γιουγκοσλαβία, και τονίζει: «Ασχετα από τη χρησιμοποίηση ή όχι του ονόματος "Μακεδονία", που για το ΚΚΕ έχει μόνο γεωγραφική έννοια, είναι υπαρκτός ο κίνδυνος να δημιουργηθεί πρόβλημα γενικής αμφισβήτησης των συνόρων στα Βαλκάνια».

29/01/1992: Συνέντευξη Τύπου της Αλέκας Παπαρήγα για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια. Η ΓΓ της ΚΕ ανακοίνωσε ότι πέρα από τις πρωτοβουλίες που παίρνει το ΚΚΕ στο εσωτερικό της χώρας, σχεδιάζει να έρθει σε επαφή με πολιτικές και άλλες δυνάμεις των γειτονικών χωρών που υποστηρίζουν το απαραβίαστο των συνόρων, που σέβονται τα δικαιώματα των μειονοτήτων και θέλουν τη συνεργασία των λαών της περιοχής.

30/01/1992: Επίσκεψη της Αλ. Παπαρήγα στη Θεσσαλονίκη, από όπου τονίζει ότι πόλεμος σημαίνει ήττα για όλους τους λαούς και καλεί σε μέτωπο για να μπει φραγμός στο βαλκανικό εθνικιστικό ρεύμα.

04/02/1992: Δημοσιοποιούνται οι θέσεις του ΚΚΕ για τις εξελίξεις στα Βαλκάνια.

05/02/1992: Ανακοίνωση του ΠΓ της ΚΕ για την ενορχηστρωμένη επίθεση που δέχεται το Κόμμα.

11/02/1992: Λίγες μέρες πριν από την πραγματοποίηση του εθνικιστικού συλλαλητηρίου στη Θεσσαλονίκη, και με αφορμή την πρόσκληση που είχαν απευθύνει προς τα κόμματα φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, «επισημαίνει ότι το ΚΚΕ θεωρεί απαραίτητη την κινητοποίηση του ελληνικού λαού για καίρια προβλήματα που αφορούν το παρόν και το μέλλον της χώρας, για την ειρήνη, μέσα από πρωτοβουλίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνολικά των μαζικών του οργανώσεων», ωστόσο με βάση το σκηνικό που ήταν ήδη διαμορφωμένο το ΚΚΕ «εκφράζει ανησυχίες ότι η εκδήλωση αυτή θα σηματοδοτήσει την έξαρση ενός άρρωστου και επικίνδυνου εθνικισμού, γεγονός που τίποτα καλό δεν προμηνύει για το λαό και τη χώρα μας».

Το ΚΚΕ, λέει ο Κύρκος, «δεν έκανε καμιά προσπάθεια να επηρεάσει προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως κάναμε εμείς». Η διαλεκτική, ως μέθοδος ανάλυσης και σύνθεσης, η ανάγκη να κατανοείς σωστά και ολόπλευρα τα πραγματικά δεδομένα και τους συσχετισμούς και με βάση αρχές και θέσεις να καταλήγεις σε συμπεράσματα, είναι ολοφάνερο ότι αποτελούν στοιχεία που απουσιάζουν από τη λογική του ΣΥΝ. Και απουσιάζουν ακριβώς επειδή είναι φορέας του οπορτουνισμού. Μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθούν τα φαιδρά περί συμμετοχής σε μια εθνικιστικού - αντιδραστικού τύπου εκδήλωση, στην οποία φύσει και θέσει είσαι αντίθετος, με στόχο να επηρεάσεις το αποτέλεσμά της. Αν βέβαια είσαι πράγματι αντίθετος στο χειραγωγημένο παραλήρημα, σαν και αυτό του Φλεβάρη του 1992 στη Θεσσαλονίκη. Ηταν; `Η δεν τον βόλευε αργότερα η πλήρης ταύτιση με ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και έκανε πως διαφοροποιείται;

Για το ΚΚΕ τα πράγματα ήταν από τότε ξεκάθαρα. Εκτός από τις έντονες ανησυχίες που είχε διατυπώσει το ΠΓ για το χαρακτήρα του περιβόητου συλλαλητηρίου, με αφορμή την ενεργοποίηση κάθε είδους παρακρατικών, παραχριστιανικών, φιλοβασιλικών, ακόμα και φασιστικών οργανώσεων, στις 12/02/1992, δόθηκε στη δημοσιότητα αναλυτική ανακοίνωση της ΚΟΘ, όπου ανάμεσα στα άλλα σημειωνόταν: «Είναι πλέον φανερό ότι το συλλαλητήριο ούτε στην υπόθεση των εθνικών συμφερόντων και της ειρήνης μπορεί να συμβάλει, ούτε και το λαό μπορεί να τον ενώσει και να τον προσανατολίσει σωστά. Πολύ περισσότερο που γίνεται προσπάθεια από τις συγκεκριμένες δυνάμεις να εκμεταλλευτούν τα γνήσια πατριωτικά αισθήματα του λαού. Αν στην αρχή η εκδήλωση ήταν αμφίβολης σκοπιμότητας, τώρα πλέον η κατεύθυνση και το περιεχόμενό της εξελίσσεται φανερά σε εθνικιστικό και γι' αυτό εθνικά επιζήμιο».Η απόφαση του ΚΚΕ να μην πάρει μέρος αποδείχτηκε από τη ζωή η μόνη σωστή. Ας γνωρίζουν, ο ΣΥΝ και ο Κύρκος, ότι με τα φούμαρα της συμμετοχής για επηρεασμό δεν καλύπτονται οι βαρύτατες ευθύνες που έχουν (μαζί με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ) για το γεγονός ότι ακόμα και τώρα, που αυτοί αναθεώρησαν τη στάση τους, το 80% περίπου του ελληνικού λαού απορρίπτει κάθε ιδέα ονομασίας με παράγωγο το «Μακεδονία», ενώ ποσοστό πάνω από το 50% θεωρεί το λαό του γειτονικού κράτους εχθρικό.

Τελικά, βέβαια, ο Λ. Κύρκος παραπονιέται ότι «μπροστά στον όγκο του συλλαλητηρίου, η μικρή φωνή μας καταπνίγηκε». Αν πράγματι ήταν έτσι, θα μπορούσε να του απαντήσει κανείς ότι κακώς παραπονιέται, αφού γι' αυτή την πολιτική που ακολουθεί ο ΣΥΝ, αυτά είναι τα επίχειρα. Μόνο που τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Το συμμετέχω σε διάφορους αντιδραστικούς - αντιλαϊκούς θεσμούς για να τους επηρεάσω από τα μέσα, για τον ΣΥΝ είναι απλά το πρόσχημα, πίσω από το οποίο θέλει να συσκοτίσει την πολιτική ενσωμάτωσής του και το συμπληρωματικό του ρόλο στα σχέδια και στην πολιτική της άρχουσας τάξης. Ετσι έκανε με την ΠΓΔΜ, το ίδιο και με την ΕΕ. Ετσι έκανε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τη «Λευκή Βίβλο», τη συμφωνία του Αμστερνταμ, την Ενιαία Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ και τον ευρωπαϊκό στρατό, τους περιβόητους «κοινωνικούς διαλόγους» για το Ασφαλιστικό και τις εργασιακές σχέσεις, την «απελευθέρωση» των αγορών, τα «αναπτυξιακά κίνητρα» προς το κεφάλαιο, τις ιδιωτικοποιήσεις, με κάθε αντιλαϊκό μέτρο και πολιτική που κατά καιρούς έρχεται - έστω ερχόταν - στην επικαιρότητα. Και όταν αυτές οι πολιτικές επιλογές γίνεται φανερό ότι αντιτίθενται στα συμφέροντα των εργαζομένων, τότε θυμούνται τη ...«μικρή φωνή που καταπνίγηκε». Μόνο που η πολιτική φωνή, η φωνή του πολιτικού φορέα που υπηρετεί τα πραγματικά λαϊκά συμφέροντα γι' αυτό και έχει συνέπεια και αρχές, πραγματική αξιοπιστία και ουσιαστική παρέμβαση, αγώνες και επιμονή στα δίκια της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων, δεν πνίγεται έτσι εύκολα. Εκτός κι αν αρχίσει τις κολιγιές με εκείνους που υποτίθεται πως οφείλει να τους έχει στην κόντρα. Είτε πρόκειται για τους διοργανωτές εθνικιστικών συλλαλητηρίων, είτε για τους εμπνευστές της καπιταλιστικής ενοποίησης στην Ευρώπη και τη χιονοστιβάδα των αντιλαϊκών πολιτικών που την ακολουθούν.

Εμεινε για το τέλος η αποστροφή Κύρκου, ότι «σήμερα ο ΣΥΝ βγαίνει πλήρως δικαιωμένος». Οχι επειδή στο θέμα της ΠΓΔΜ αποδεδειγμένα δεν έχει καμιά απολύτως ισχύ. Ούτε μόνο επειδή μένει στον ίδιο και στο κόμμα του να κατονομάσουν έστω και έναν τομέα όπου πράγματι να υπάρχει δικαίωση των θέσεων και της πολιτικής του ΣΥΝ. Περισσότερο επειδή το να μιλάνε στον ΣΥΝ για δικαίωση θέσεων, όταν είναι γνωστό ότι οι θέσεις τους μεταλλάσσονται ανάλογα με τις κατά καιρούς εκλογικές σκοπιμότητες, φέρνει στο μυαλό το «όσα δε φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια»...