ΚΟΠΕΓΧΑΓΗ - ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΛΟΝΔΙΝΟ - ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ.-

Η επόμενη μέρα για την Ευρώπη, μετά την απόρριψη των Δανών να ενταχθούν στην ΟΝΕ και στη ζώνη του Ευρώ, βρήκε τους οικονομικούς υπουργούς της ΕΕ να συναντώνται στις Βρυξέλλες και να συζητούν διεξοδικά πώς να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις του «ΟΧΙ» των Δανών σε όλη την Ευρώπη.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα χτες, οι Δανοί είπαν «ΟΧΙ» στο Ευρώ με ποσοστό 53,1% έναντι 46,9% των φιλικά προσκείμενων στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, κατά το δημοψήφισμα που διεξήχθη την Πέμπτη. Μάλιστα, η προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες ήταν η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια, καθώς το ποσοστό συμμετοχής στο δημοψήφισμα ανήλθε σχεδόν στο 90%.

Η επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων και κυρίως το αρνητικό για την κυβέρνηση αλλά και την ΕΕ κλίμα που διαμορφώνεται ήρθε από τα ίδια τα χείλη του Δανού πρωθυπουργού, Πουλ Νίρουπ Ράσμουσεν , που αμέσως μετά την ανακοίνωση των πρώτων και πολύ ενδεικτικών αποτελεσμάτων παραδέχτηκε την προσωπική αποτυχία της προσπάθειάς του να πείσει τους Δανούς να υιοθετήσουν το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. «Δε θα πρέπει να κρύψω το γεγονός ότι είμαι απογοητευμένος από το αποτέλεσμα», δήλωσε ο Δανός πρωθυπουργός στα μέλη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος και συμπλήρωσε πολύ χαρακτηριστικά ότι «πρόκειται για προσωπική μου ήττα, αλλά και ήττα για όλους μας». Ωστόσο, ο Ράσμουσεν πρόσθεσε ότι η κορόνα της Δανίας θα συνεχίσει να συνδέεται με το Ευρώ, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος.

Η διαμάχη πια μεταφέρεται σε άλλες χώρες, καθώς τόσο η Βρετανία όσο και η Σουηδία σχεδιάζουν να διεξαγάγουν δημοψήφισμα για το ίδιο ζήτημα στο επόμενο χρονικό διάστημα. Χρόνος που δεν έχει προσδιοριστεί, αλλά ίσως μετατεθεί ακόμη μακρύτερα, για να μπορέσει η λήθη να αναλάβει το ρόλο του συνηγόρου των φιλικών διακείμενων προς το Ευρώ...

Προσπάθεια ανατροπής του αρνητικού κλίματος που επικρατεί σε όλη την Ευρώπη, μετά την ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων και τη δήλωση του Δανού πρωθυπουργού ότι «είναι απογοητευμένος από το αποτέλεσμα», επιχείρησε η βρετανική κυβέρνηση, που ανακοίνωσε χτες ότι η απόφαση αυτή της Δανίας να μη συμμετάσχει στη ζώνη του Ευρώ δεν αλλάζει τη δική της θέση για είσοδό της στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, όπως δήλωσε η εκπρόσωπος της Ντάουνινγκ Στριτ. «Κατ' αρχήν είμαστε υπέρ της επιτυχημένης ένταξής μας στο ενιαίο νόμισμα, πρακτικά όμως πρέπει να ανταποκριθούμε σε πέντε οικονομικά τεστ. Αν η κυβέρνηση και το Κοινοβούλιο συστήσουν την ένταξή μας στο Ευρώ, η τελική απόφαση για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος επαφίεται στο βρετανικό λαό», πρόσθεσε η εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού.

Πάντως, ο σκιώδης πρωθυπουργός των Τόρις, Μάικλ Πορτίγιο, δήλωσε ότι τώρα υφίστανται ακόμη λιγότεροι λόγοι για το βρετανικό λαό να φοβάται ότι θα απομονωθεί αν παραμείνει έξω από την ΟΝΕ και τη ζώνη του Ευρώ.

Στο ίδιο περίπου μήκος κύματος, από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Γκόραν Πέρσον δήλωσε στη βρετανική τηλεόραση ότι η ψήφος των Δανών κατά της ένταξης της χώρας τους στο Ευρώ δε θα επηρεάσει το χρονοδιάγραμμα της Σουηδίας για το ανάλογο δημοψήφισμα. «Σίγουρα η απόφαση αυτή των Δανών θα έχει κάποια επίπτωση στη συζήτηση για το θέμα στη Σουηδία, αλλά δεν πρόκειται να επηρεάσει την απόφασή μας για το εάν θα προχωρήσουμε σε δημοψήφισμα και πότε» τόνισε ο Πέρσον στο BBC.

Γεγονός παραμένει ότι η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Σουηδίας έχει εκφράσει την υποστήριξή της στην ένταξη της χώρας στη ζώνη του Ευρώ, αλλά δεν έχει προσδιορίσει το χρόνο ένταξης. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης δεν αναμένουν τη διεξαγωγή σχετικού δημοψηφίσματος πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές που θα γίνουν το 2002

Οι πρώτες εντυπώσεις μετά το δημοψήφισμα δείχνουν να διαψεύδουν τους φόβους που υπήρχαν στους πολιτικούς και επιχειρηματικούς κύκλους ότι μια αρνητική ετυμηγορία των Δανών θα αποτελούσε πλήγμα για το ασθενές Ευρώ και θα επηρέαζε αρνητικά τις άλλες χώρες που σχεδιάζουν παρόμοια δημοψηφίσματα, όπως είναι η Σουηδία και η Βρετανία.

Αντεξε τελικά το Ευρώ, καθώς σημείωσε χτες μόλις οριακή πτώση έναντι του δολαρίου, παρά την άρνηση των Δανών στην ΟΝΕ. Το ευρωπαϊκό νόμισμα εμφάνισε ανθεκτικότητα λόγω των προσδοκιών ότι η Ομάδα των Επτά και οι κεντρικές τράπεζες θα επαναλάβουν την παρέμβαση της περασμένης βδομάδας, στην περίπτωση που πέσει κάτω από τα 87 σεντς. Εξάλλου, το «όχι» των Δανών ήταν αναμενόμενο και είχε προεξοφληθεί σε μεγάλο βαθμό από τις αγορές.

Από την άλλη πλευρά, η χρηματαγορά της Δανίας διατηρήθηκε ήρεμη ιδιαίτερα μετά την παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας να αυξήσει το βασικό επιτόκιο κατά 0,50% για να ανέβει στο 5,60% σήμερα το πρωί. Η εξήγηση της δανικής κεντρικής τράπεζας ήταν ότι παρενέβη για να αποτρέψει την αστάθεια της ισοτιμίας της κορόνας. Στις Βρυξέλλες, ο Βιμ Ντούιζενμπεργκ, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που μετείχε στη συνεδρίαση του ΕΚΟΦΙΝ, επέμεινε ότι η χτεσινή ήταν «μια συνηθισμένη ημέρα» για το Ευρώ, όταν ρωτήθηκε για το δημοψήφισμα της Δανίας. «Λυπούμαι για το αποτέλεσμα», είπε ο πρόεδρος της ΕΚΤ. «Ο λαός της Δανίας επέλεξε να στερήσει από τον εαυτό του τα οφέλη της συμμετοχής στην ΟΝΕ»! «Ωστόσο, σημείωσα με ικανοποίηση την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης της Δανίας και της κεντρικής της τράπεζας να ακολουθήσουν την πολιτική μιας ισχυρής και σταθερής πρόσδεσης στο Ευρώ», πρόσθεσε ο ίδιος.

Ουσιαστικά το αρνητικό κλίμα, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, που θα διαμορφωθεί μεσοπρόθεσμα εξαιτίας αυτής της άρνησης των Δανών να ενταχθούν στο Ευρώ, που είναι ουσιαστικά μία απόρριψη συνολικά για το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, θα φανεί με την ενδεχόμενη νομιμοποίηση και εγκαθίδρυση της «Ευρώπης των δύο ταχυτήτων», όπου οι χώρες που αποτελούν τον πυρήνα της ΕΕ θα έχουν πολύ στενές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις και οι υπόλοιπες θα λειτουργούν εν είδει δορυφόρων. Εξάλλου, είναι μία σκέψη εκπεφρασμένη από τις «ατμομηχανές» και που εναγωνίως προσπαθούν να το επιτύχουν επί μακρό χρονικό διάστημα, ακόμη και διά της πλαγίας οδού.

Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις του Γάλλου υπουργού Οικονομικών Λοράν Φαμπιούς, που εξέφρασε τη «λύπη» του, αλλά και «σεβασμό» για την έκβαση του δημοψηφίσματος, τονίζοντας παράλληλα ότι «η οικονομία της Δανίας εκπροσωπεί το 2% αυτής της Ευρωζώνης». Ως εκ τούτου θα είναι μικρές οι επιπτώσεις στα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα και στις προοπτικές του ενιαίου νομίσματος.

Οσον αφορά το μείζον ζήτημα που έθεταν και οι πολιτικοί αναλυτές, τις επιπτώσεις για την επέκταση της ΕΕ προς Ανατολάς, μια πρώτη απάντηση δόθηκε από το Ελσίνκι, από τον αρμόδιο επίτροπο της ΕΕ για θέματα Διεύρυνσης Γκίντερ Φερχόιγκεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χτες ότι η απόρριψη της ΟΝΕ από τους Δανούς δε θα επηρεάσει τη διεύρυνση προς την Ανατολική Ευρώπη. Ο Ευρωπαίος επίτροπος επισήμανε πάντως ότι το δημοψήφισμα έδειξε την αναγκαιότητα για περισσότερη διαφάνεια των αποφάσεων της ΕΕ και μεγαλύτερη προσέγγισή της στο λαό, που σημαίνει ότι οι ελίτ των Βρυξελλών πρέπει να κάνουν μεγαλύτερη προσπάθεια για να εξηγήσουν τα πλεονεκτήματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.