Τρίτη 6 Γενάρη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 23
ΑΡΘΡΟ
Για τη διαδικασία αδειοδότησης της βιομηχανίας στη Βοιωτία

Συμπεράσματα από μελέτη περιπτώσεων

Οταν ένας επενδυτής κάνει μια αίτηση ίδρυσης, είτε επέκτασης, ενός εργοστασίου, είναι αναμενόμενο και λογικό να δηλώνει σαφώς: Τι ακριβώς θέλει να παράγει; Πόσα θέλει να παράγει και με πια διαδικασία παραγωγής (τεχνολογία). Ταυτόχρονα, η κάθε τέτοια πρόταση υποχρεώνεται να συνοδεύεται από μια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ), που ο επενδυτής τη φτιάχνει για να πει, «ποιες επιδράσεις έχει η επένδυσή του στο περιβάλλοντα χώρο που θα στηθεί η μονάδα» και «τι ακριβώς σκοπεύει να κάνει για να αρθούν οι επιπτώσεις αυτές». Δηλαδή: Πρέπει να είναι, μια μελέτη άρσης των περιβαλλοντικών συνεπειών της επένδυσής του. Αυτή η μελέτη είναι προϋπόθεση έγκρισης της χωροθέτησης, της εγκατάστασης και μια βάση, για την έκδοση Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) λειτουργίας της επένδυσης. Μετά έρχονται οι «άδειες υλοποίησης», των όσων η ΑΕΠΟ ορίζει από τη νομαρχία Βοιωτίας, γνωστές σαν πολεοδομική άδεια, άδεια διάθεσης αποβλήτων και άδεια λειτουργίας της εγκατάστασης.

Ενώ όμως η κατάκτηση από έναν επενδυτή, της «νόμιμης άδειας υλοποίησης και λειτουργίας» σημαίνει, έναρξη κερδοφορίας, με έναρξη παραγωγής, με συμμετοχή στις επιδοτήσεις των αναπτυξιακών νόμων, με νόμιμη παρουσία στο χρηματιστήριο κ.λ.π., η αποσαφήνιση ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων της παραγωγής του και o ακριβής προσδιορισμός της όχλησης που προκαλείται, από αυτήν, σημαίνει δεσμεύσεις για σχετικά έξοδα του επενδυτή, σε κατασκευή και λειτουργία, αντιρρυπαντικών εγκαταστάσεων για το εργοστάσιό του.

Διότι σε μια σωστή και ολοκληρωμένη, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, είναι υποχρεωμένος να παρουσιάσει σχεδιασμό ανάλογων αποτελεσματικών έργων. Μετά, πρέπει να κάνει τις κατασκευές τους. Μετά, τα έργα, πρέπει να δοκιμαστούν, για το εάν παράγουν, το απορρυπαντικό αποτέλεσμα, προκειμένου να νομιμοποιηθούν με άδεια λειτουργίας, από το Νομάρχη. Φυσικά, αν όλα είναι εντάξει, πρέπει, τις εγκαταστάσεις αυτές να τις λειτουργεί, καθημερινά, το εργοστάσιο ώστε με αυτές, να επιτυχαίνει πραγματική απορρύπανση κάθε μέρα, που το εργοστάσιο δουλεύει. Και φυσικά, αυτές οι γραπτές δεσμεύσεις, αποτελούν το πλαίσιο ελέγχων σωστής λειτουργίας της παραγωγικής μονάδας, από τους «ελεγκτές περιβάλλοντος» και, πρέπει, να λειτουργούν συνεχώς και αποτελεσματικά. Και αυτό σημαίνει ένα συνεχές λειτουργικό κόστος (έξοδα για τον βιομήχανο).

Βασικό ερώτημα

Εδώ μπαίνει λοιπόν το πρώτο βασικό ερώτημα: Μπορεί μια ΜΠΕ, (που την ετοιμάζει μάλιστα ο επενδυτής), να καλύψει με ειλικρίνεια, αυτόν τον αντιφατικό ρόλο; Για τον βιομήχανο επενδυτή, το να αποφεύγει δεσμεύσεις και έργα (που σημαίνουν έξοδα), και το να μην υπάρχει γραπτή βάση για υποχρεώσεις, και διεξαγωγή ελέγχων κατά τη λειτουργία, είναι κάτι το επιθυμητό και επιδιώκεται. Ετσι, ήταν αναμενόμενο, ο συντάκτης της ΜΠΕ, να δέχεται συγκεκριμένες πιέσεις, προκειμένου να ακολουθήσει δεδομένες κατευθύνσεις, ελαχιστοποιώντας τις δηλωνόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις των μονάδων τους.

Για τον κρατικό μηχανισμό, όμως τα πράγματα ήταν, μέχρι πρόσφατα, εντελώς παράδοξα: τα παλιότερα χρόνια ήταν κυριολεκτικά «Τραβάτε με και ας κλαίω». Ουδεμία πολιτική βάση και νόμος υπήρχε, για να σταθούν και να επιβάλλουν έστω τα όσα, η κοινή λογική και η έμπειρη γνώση τους, μπορούσε να τους δείξει, για κάθε εργοστασιακή παραγωγή. Η έλλειψη αυτή, ανάγκαζε να αποδέχονται, ό,τι η άλλη πλευρά ισχυριζόταν. Και έφτασαν να το εγκρίνουν, προικίζοντάς τους με άδειες εγκατάστασης, όπου εκείνοι διάλεγαν και άδειες λειτουργίας της όποιας εγκατάστασης και αν έφτιαχναν. Αυτή ήταν η επίσημη κυβερνητική πολιτική. Ετσι αποκτήσαμε πολλά ρυπαντικά εργοστάσια, με παράλογα αλλά «νομότυπα» εκδομένες άδειες.

Η ιστορία αυτή όμως, τράβηξε πολύ. Η εισαχθείσα, και ισχύουσα πλέον, νέα νομοθεσία, έφτασε να μπορεί να διορθώσει κάπως τα πράγματα, να λύνει τα χέρια τους. Αλλά δυστυχώς στη Βοιωτία η παραμορφωμένη και στραβή «αδειοδοτική διαδικασία» συνεχίστηκε. Τα «δεμένα χέρια», τους άρεσαν ή τους βόλευαν πλέον. Τίποτα δεν άλλαζε στα εργοστάσια που ρύπαιναν και αυτό, για τον κόσμο και το περιβάλλον, κατέληξε σε σκέτη τραγωδία. Τις συνέπειες αυτές, τελικά, με χίλιες δυσκολίες και βάσανα, τώρα καταγράφουμε, στους τόπους της «Ταναγραϊκής γης», και σήμερα πλέον τα επισημαίνουμε, με τον τίτλο «τραγωδία του Ασωπού».

Παρακολουθώντας «σαν μοντέλο πλέον», ενός «αδειοδοτικού μηχανισμού» τις σχετικές εξελίξεις της διαδικασίας αδειοδότησης των βιομηχανιών, από το 1995 και μετά, και μέχρι σήμερα, στο «κράτος της Βοιωτίας» (Οινοφυστάν), μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι:

Μελέτες - «μαϊμούδες»

Ξεκίνησαν το παιχνίδι της παραμόρφωσης - αλλοίωσης των δεδομένων για τα εργοστάσια, παίζοντας με τις λέξεις και τις διατυπώσεις, πάνω στις υποβαλλόμενες ΜΠΕ σχετικά με το τι παράγουν, και το πώς διαλέγουν να το παράγουν... Δυστυχώς: Επειδή δεν ασκούνταν ουδείς έλεγχος. Επειδή οι υπηρεσιακώς κρίνοντες, δεν είχαν οδηγό και δεσμεύσεις, κατάντησαν, οι επενδυτές, να καταρτίζουν και οι υπηρεσιακοί, να δέχονται, «μαϊμούδες» Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων(ΜΠΕ). Αλλοίωναν το δηλωνόμενο ότι θα παράγουν σαν προϊόν, έλεγαν παραμύθια και τερατουργήματα για τις επιπτώσεις και τις συνέπειες της παραγωγής τους, πάνω στο περιβάλλον. Ελεγαν μισές αλήθειες για τα χρησιμοποιούμενα, παραγωγικά τμήματα, για τους χρησιμοποιούμενους φυσικούς πόρους στην παραγωγή τους (π.χ. νερό και την προέλευσή του). Δε δήλωναν τίποτα για την τεχνολογία παραγωγής τους και τις ύλες που χρησιμοποιούσαν, και κατά συνέπεια δεν έβγαινε ποιοτικό και ποσοτικό νόημα, για τα απόβλητα που δημιουργούσαν. Το πιο εντυπωσιακό είναι το τι δήλωναν ότι θα τα κάνουν και το τι τελικά τα έκαναν! (και τα κάνουν δυστυχώς) αυτά τα απόβλητα..!!!

Με τέτοιες ΜΠΕ, αφού τα εργοστάσια, δηλώνουν ό,τι τους συμφέρει μόνο, ελαχιστοποιούν υποχρεώσεις έργων απορρύπανσης, και δεσμεύσεις, ποιοτικού και ποσοτικού αποτελέσματος. Κατασκεύαζαν - αν ήθελαν - αυθαίρετα, ό,τι ήθελαν εκείνοι να ονοματίζουν, εγκαταστάσεις απορρύπανσης, απλά για να εισπράττουν τις επιδοτήσεις έργων τις (δήθεν) απορρύπανσης και απέφευγαν (και συνεχίζουν να αποφεύγουν) ελέγχους για τη λειτουργική απόδοση, των όποιων, παράνομων ιδιο-κατασκευών έχουν και παρουσιάζουν, σαν σχετικές εγκαταστάσεις επίδειξης και προκάλυψης, για τα «μάτια του κόσμου».

Φυσικά και μια τέτοια δουλειά, δεν μπορεί να συντελείται χωρίς ανοχή και συνεργασία «από τα μέσα». Τέτοιες μελέτες έχουν γίνει αποδεκτές, και συνέχιζαν να γίνονται αποδεκτές, από τις αδειοδοτικές υπηρεσίες, για τις επεκτάσεις εργοστασίων «των ρυπαντών μας». Το ξεκίνησε η Δ/νση περιβάλλοντος και η Δ/νση Υγείας της Νομαρχίας (1990 - 2000) και τις ανακρίβειες αυτές, τις σέρνουν μέχρι σήμερα, με τις σχετικές ΑΕΠΟ των εργοστασίων αυτών, που τις βγάζει η δ/νση ΕΑΡΘ/ΥΠΕΧΩΔΕ, κάθε πενταετία, από το κέντρο της Αθήνας.

Στο μεταξύ, τα εργοστάσια αυτά έχουν γιγαντωθεί. Εχει πολλαπλασιαστεί η ρυπαντική τους επίδραση στον τόπο, καθώς και οι συνέπειες. Ομως, στο μεταξύ, έχουν ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο και πολλές νέες αποφάσεις και νόμοι για το περιβάλλον και την προστασία του, αλλά και την αδειοδότηση των βιομηχανιών. Το σημαντικό είναι ότι: Στη Βοιωτία, απλά τις αγνοούν. Δεν τις εφαρμόζουν για τα λειτουργούντα εργοστάσια. Πάλι τους επιτρέπουν να λειτουργούν με βάση, τα όσα λένε και γράφουν στις παλιές μελέτες (και κάποια νέα στοιχεία ενσωματώνονται στις υποχρεώσεις τους, μόνο όποτε τους στριμώξουν οι περιστάσεις. Και αυτό με αόριστες ευχές υλοποίησης).

Δυστυχώς: Σωρεία τέτοιων ΜΠΕ με λειψά - αλλοιωμένα στοιχεία, συνεχίζουν να γίνονται δεκτές και βάση για την έκδοση, των Νέων είτε αναθεωρούμενων ΑΕΠΟ λειτουργίας των εργοστασίων αυτών. Δηλαδή: Δέχεται η διοίκηση πάλι, το ψεύτικο μεγάλο παιχνίδι των «αδειών-μαϊμού», να παιχτεί «με βάση τα όσα καταδέχεται να δηλώνει ο επιχειρηματίας».

Φαύλος κύκλος

Στο «Μοντέλο της Βοιωτίας» λοιπόν, συνεχίζουν τελικά, τον «φαύλο κύκλο» των παράνομων αδειοδοτήσεων, χωρίς αντιστοιχία με τους ισχύοντες νόμους. Χωρίς πλήρη επαναπροσδιορισμό των αναγκαίων έργων και όρων λειτουργίας των νέων γιγαντωμένων εργοστασίων. Χωρίς να έχουν δηλωθεί όλες οι διεργασίες παραγωγής τους. Χωρίς κανέναν ουσιαστικό έλεγχο εκτέλεσης έργων και άδεια Δ/σης πολεοδομίας - βιομηχανίας, νομαρχίας, για την κατασκευή των όσων οικοδομικών-μηχανολογικών έργων, παραγγέλλονται, προκειμένου να δουλέψουν για την απορρύπανση. Αλλά κυρίως, χωρίς τεκμηρίωση, για την τελική απόδοση των αντιρρυπαντικών έργων και κατασκευών, στα εργοστάσια. Δεν έχει γίνει ακόμη συνείδηση ότι: Αυτά τα έργα και οι κατασκευές, δε γίνονται, απλά για να γίνουν. Φτιάχνονται για να λειτουργήσουν σωστά. Αν αυτό δεν το κάνουν τεκμηριωμένα και ελεγχόμενα, κάθε μέρα, είναι «δώρο άδωρον» και τζάμπα έργα! Ετσι φτάνουν και συνεχίζουν να εκδίδουν (και να ανανεώνουν), τις άδειες διάθεσης - απόρριψης ειδικών - επικίνδυνων αποβλήτων, σε Ασωπό και στα παλιά πηγάδια - απορροφητικούς βόθρους.

Δεν ελέγχονταν - και δεν ελέγχεται - το άνοιγμα πηγαδιών υδροληψίας και η λειτουργία αντλιοστασίων στα εργοστάσια. Δε γίνονταν ποτέ και δε γίνονται και τώρα, ουσιαστικοί έλεγχοι για τη διαχείριση στέρεων ειδικών - επικίνδυνων αποβλήτων και βιομηχανικών λασπών και ολοκληρωμένοι περιβαλλοντικοί έλεγχοι λειτουργίας. Ετσι, φτάσαμε να τρώμε και να πίνουμε το «χρώμιο 6» και τα άλλα τοξικά απόβλητα... Και τώρα θέλουν να συνεχιστεί η ίδια κατάσταση!

Αλλά έχουμε και χειρότερα. Μετά την κρίση της αποκάλυψης του εξασθενούς χρωμίου και των άλλων τοξικών ρυπαντών, στην περιοχή (Αύγουστος 2007), τώρα, κάνουν ξανά τα ίδια. Ερχονται οι Νομαρχιακοί της Δ/νσης Υγείας και βάζουν ξανά μπροστά, την ίδια «φάμπρικα» έκδοσης παράνομων «αδειών διάθεσης υγρών αποβλήτων» για τη συνέχιση της τοξίνωσής μας, χωρίς να έχει αλλάξει τίποτα στα εργοστάσια από έργα απορρύπανσης και τρόπο δουλειάς. Απλά επανεκδίδουν, με την ίδια ανεύθυνη και παράνομη διαδικασία, τις ίδιες παλιές «Οριστικές άδειες απόρριψης αποβλήτων» που εξέδιδαν τότε, για απόρριψη, αναγνωρισμένων πλέον, τοξικών αποβλήτων, είτε στον Ασωπό κατευθείαν, είτε υπεδάφια, σε απορροφητικούς βόθρους είτε και επιφανειακά στο έδαφος, με το να ποτίζουν δέντρα...!


Αθαν. ΠΑΝΤΕΛΟΓΛΟΥ
ΙΤΑΠ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ