Η μεγάλη φοροδιαφυγή γινόταν και συνεχίζει να γίνεται - και μάλιστα με οργανωμένο τρόπο - από τις μεγάλες επιχειρήσεις, όπως μαρτυρούν και τα επίσημα στοιχεία του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) του υπουργείου Οικονομικών που δόθηκαν χτες στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία των ελέγχων του ΣΔΟΕ, για το εννιάμηνο Γενάρης - Σεπτέμβρης 2000, μία στις τέσσερις μεγάλες επιχειρήσεις έχει υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις (δηλαδή φοροδιαφεύγει), αφού διαπιστώθηκαν φορολογικές ή τελωνειακές παραβάσεις για το 24,4% των μεγάλων επιχειρήσεων. Το ποσοστό αυτό, είναι διπλάσιο του μέσου ποσοστού φοροδιαφυγής, που προκύπτει (12,2%) για το σύνολο των επιχειρήσεων που ελέγχθηκαν.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί, ότι το ΣΔΟΕ δεν έδωσε απολογιστικά στοιχεία για το χρηματικό ύψος των παραβάσεων, ενώ ήταν αρκετά φειδωλός στους ελέγχους του σε μεγάλες και άλλες ειδικού ενδιαφέροντος επιχειρήσεις, οι οποίες διακινούν και τη μεγαλύτερη μάζα εμπορευμάτων.

Πάντως, η κατηγοριοποίηση των ελέγχων από το ΣΔΟΕ δεν ενδείκνυται για εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Για παράδειγμα, αναφέρονται περισσότεροι από 21.000 έλεγχοι στη διακίνηση προϊόντων χωρίς να προσδιορίζεται και η ταυτότητα των εταιριών. Από τα αναλυτικά στοιχεία του ΣΔΟΕ, προκύπτει επίσης ότι το ποσοστό παραβάσεων για ενισχύσεις:

• στην παραγωγή - μεταποίηση φτάνει σε 66,7%
• στην αποθεματοποίηση σε 50%
• στα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σε 40%
• στα πνευματικά δικαιώματα σε 36,4%.

Οι παραβάσεις που διαπιστώθηκαν σε ελεύθερους επαγγελματίες ανέρχονται σε 25,7%.

Χαμηλή παραβατικότητα εμφανίζουν ορισμένοι κλάδοι, αλλά σύμφωνα με το ΣΔΟΕ αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, καθώς σε ορισμένες κατηγορίες οι παραβάσεις δεν μπορούν να εντοπιστούν από ένα συνηθισμένο έλεγχο. Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρονται χαρακτηριστικά τα κέντρα διασκέδασης, μπαρ, καφετερίες με ποσοστό 16,8%, τα αλκοολούχα ποτά (11,1%), καύσιμα (8,7%), καπνικά (5,1%).

Ο ΣΔΟΕ επισημαίνει την καλή πορεία των κρατικών εσόδων από ΦΠΑ, θεωρώντας ότι είναι αποτέλεσμα της δραστηριότητας των ελεγκτικών μηχανισμών από όλες τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. Τα έσοδα αυτά στο εννιάμηνο Γενάρη - Σεπτέμβρη 2000 αυξήθηκαν σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 1999 κατά 11,57% και ήταν πολύ πάνω από τον ετήσιο στόχο 6,5%. Αν τελικά, επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για την πορεία των εσόδων από ΦΠΑ σε ολόκληρο το 2000, που περιλαμβάνονται στον κρατικό προϋπολογισμό του 2001, τότε τα έσοδα από ΦΠΑ φέτος θα είναι αυξημένα κατά 10%.