«Ανησυχία» για τυχόν κατακόρυφη πτώση των πωλήσεών τους και μείωση των κερδών τους προκαλούν σε κολοσσούς προϊόντων υψηλής τεχνολογίας - όπως η «Apple» - οι μαζικές αυτοκτονίες στο εργοστάσιο της «Foxconn», στην κινεζική πόλη Σενζέν, που παράγει σειρά προϊόντων υψηλής τεχνολογίας. Η «βουτιά στο κενό», ως ύστατη πράξη απελπισίας για τους εργαζόμενους, δεν είναι νέο φαινόμενο, καθώς οι αυτοκτονίες στη συγκεκριμένη βιομηχανία, που έχει την έδρα της στην Ταϊβάν, έχουν ξεκινήσει από το 2007 και η εταιρεία πάντα έβρισκε τρόπο συγκάλυψης των συμβάντων και απόκρυψής τους από τη δημοσιότητα. Η κατάσταση ξέφυγε από τον «έλεγχο», φέτος, αφού από τις αρχές του χρόνου 11 εργαζόμενοι έδωσαν τέλος στη ζωή τους με τραγικό τρόπο, δίνοντας στο θέμα διαστάσεις που δεν μπορούσαν πλέον να καλυφθούν από τη διοίκηση και να αποδοθούν σε «μεμονωμένα περιστατικά», καθώς οι θάνατοι συνδέθηκαν άμεσα με τις συνθήκες εργασίας.

Η «Foxconn Technology Group», εμπορική ονομασία της «Hon Hai Precision Industry Co. Ltd», είναι ο μεγαλύτερος πολυεθνικός όμιλος παραγωγής ηλεκτρονικών συσκευών και τμημάτων ηλεκτρονικών υπολογιστών στον κόσμο. Κυρίως αναλαμβάνει «φασόν» την κατασκευή ηλεκτρονικών προϊόντων με βασικούς της πελάτες εκτός από την «Apple», για την οποία κατασκευάζει μεταξύ άλλων τα Mac mini, iPod, iPad και iPhone, την «Hewlett Packard», την «Dell», τη «Sony», τη «Nintendo», τη «Motorolla», την «Amazon Kindle» και τη «Cisco». Οι εργαζόμενοι που απασχολεί μόνο στις κεντρικές εγκαταστάσεις της ξεπερνούν τις 400.000, ενώ διατηρεί εργοστάσια και εγκαταστάσεις στη Βρετανία, τις ΗΠΑ, την Τσεχία, την Ουγγαρία, το Μεξικό, τη Βραζιλία, την Ινδία και το Βιετνάμ, με συνολικό προσωπικό 800.000 εργαζόμενους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2009, η εταιρεία είχε μεικτά έσοδα από τις πωλήσεις της 61,8 δισεκατομμύρια δολάρια. Iδρυτής της και κάτοχος του πλειοψηφικού μετοχικού κεφαλαίου είναι ο Τέρι Γκου, με ποσοστό 30%, ο οποίος και φιγουράρει στη λίστα των πλουσιότερων ανθρώπων του πλανήτη. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1974 και εισήχθη στο χρηματιστήριο της Ταϊβάν το 1991.

Το 2006 δημοσιοποιήθηκαν τα πρώτα στοιχεία που στοιχειοθετούσαν κατηγορίες εναντίον της εταιρείας για εφαρμογή απάνθρωπων εργασιακών συνθηκών, που παραβίαζαν κατάφορα την κινεζική νομοθεσία. Η διοίκηση της «Foxconn» φυσικά αρνήθηκε τις κατηγορίες, ενώ η «Apple» πραγματοποίησε έρευνα και επιτόπιο έλεγχο των συνθηκών εργασίας και χαρακτήρισε επίσης τις κατηγορίες «αβάσιμες», καθώς αυτό συνέφερε. Παράλληλα προχώρησε σε μηνύσεις εναντίον των δύο δημοσιογράφων, Γουάνγκ Μπου και Γουγκ Μπάο, οι οποίοι τόλμησαν να αποκαλύψουν τα όσα συνέβαιναν, με το δικαστήριο να διατάζει δέσμευση των περιουσιών τους και να επιδικάζει υπέρ της «Foxconn» το ποσό των 3,77 εκατομμυρίων δολαρίων. Ακολούθησε συμβιβασμός με την παρέμβαση διεθνών οργανώσεων και της «Apple», υπό το κλίμα του πανικού ότι η ιστορία θα μπορούσε να πάρει τεράστια δημοσιότητα, βλάπτοντας τα κέρδη των ηλεκτρονικών κολοσσών.

Στην πραγματικότητα οι εργαζόμενοι στην εταιρεία εργάζονται περισσότερες από 60 ώρες τη βδομάδα, με τον κανόνα του ωραρίου να ανέρχεται στις 12 ώρες ημερησίως, χωρίς ρεπό και 80 ώρες υπερωρίες το μήνα, αντί για τις 35 που επιτρέπει η τοπική νομοθεσία και μισθό από 50 έως 150 δολάρια το μήνα. Σε περιόδους υψηλής παραγωγής δε οι ώρες εργασίας ήταν ακόμα περισσότερες.

Στην πλειοψηφία τους οι εργάτες είναι ηλικίας 15 έως 30 ετών, από ιδιαίτερα φτωχές επαρχίες της Κίνας, που αναγκάζονται να αναζητήσουν εργασία σε βιομηχανικά κέντρα. Η δεινή οικονομική τους κατάσταση τους υποχρεώνει να ανέχονται τις συνθήκες που επικρατούν στα εργοστάσια, ενώ οι περισσότεροι δεν αντέχουν περισσότερο από δύο με τρία χρόνια.

Εργαζόμενοι στο εργοστάσιο της «Foxconn», οι οποίοι στην πλειοψηφία τους ζουν μέσα σε αυτό, σε κοιτώνες, οι οποίοι εμφανίζονται να είναι σε άθλια κατάσταση, ακατάλληλοι για να κατοικούνται, δηλώνουν ότι κατά τη διάρκεια των εξουθενωτικών βαρδιών, στις οποίες υποχρεούνται να εργάζονται, δεν επιτρέπεται να μιλούν μεταξύ τους, να ακούν μουσική, να πιουν ή να φάνε τίποτα, να σηκωθούν από τη θέση τους ή ακόμα και να επισκεφθούν την τουαλέτα, ούτε σε περίπτωση ανάγκης ή ασθένειας, παρά μόνο στα διαλείμματα, ενώ καταγγέλλονται και καψώνια για να επιβληθεί «στρατιωτική πειθαρχία».

Και όλα αυτά με την ανοχή των κινεζικών αρχών, στο όνομα της μεγιστοποίησης του κέρδους... Μετά τα τελευταία περιστατικά ωστόσο οι τοπικές αρχές, για τη διάσωση των προσχημάτων, πιέζουν την εταιρεία να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας και να «εφαρμόσει το νόμο». Η εταιρεία συναίνεσε και στο άνοιγμα των εγκαταστάσεών της στην Σενζέν στους δημοσιογράφους, για να πείσει για την «αθωότητά» της, επιδεικνύοντας πισίνες και γήπεδα, που δήθεν προορίζονται για τους επί 15 ώρες την ημέρα εργαζόμενους...

Συνολικά στη βιομηχανική μονάδα της Σενζέν έχουν αυτοκτονήσει 16 εργαζόμενοι από το 2007. Οι πρώτες ευθύνες στην εταιρεία άρχισαν να αποδίδονται με την περίπτωση του 25χρονου Σουν Ντανιόνγκ, το 2009, ο οποίος φέρεται να έχασε 15 πρωτότυπα iPhone τέταρτης γενιάς. Σύμφωνα με αναφορές του αυτόχειρα στους συγγενείς του πριν το τραγικό τέλος, ανώτεροί του στο εργοστάσιο, μετά την απώλεια των πρωτοτύπων, τον ξυλοκόπησαν άγρια και υπέστη σοβαρή σωματική και ψυχολογική πίεση.

Μετά την «έκρηξη» της δημοσιότητας, η εταιρεία προχώρησε και σε ανακοίνωση μέτρων, που μόνο φαιδρά μπορούν να χαρακτηρισθούν, όπως η υπογραφή δέσμευσης από τους εργαζόμενους ότι δεν προτίθενται να αυτοκτονήσουν, η τοποθέτηση διχτυών ασφαλείας για να συγκρατούν όποιον πέφτει από το κτίριο και υποχρέωση των εργαζομένων να επισκεφθούν ψυχίατρο αν αυτό κριθεί απαραίτητο από τους προϊσταμένους τους. Υποσχέθηκε δε και αύξηση μισθών, 20%, χωρίς όμως να διευκρινίζει πότε θα τη δώσει...

Οσο για τους μισθωτές της, όπως η «Apple», δηλώνουν εκ των υστέρων και ενώ μέχρι πρότινος δεν έδειχναν ίχνος ενδιαφέροντος για τους εργαζόμενους της βιομηχανίας πως «δεσμεύονται να διασφαλίσουν ότι οι συνθήκες στα δίκτυα παραγωγής είναι ασφαλείς και ότι η αντιμετώπιση των υπαλλήλων διακρίνεται από σεβασμό και αξιοπρέπεια», ενώ «Dell» και «HP» διέταξαν έρευνα... Δηλώσεις για λαϊκή κατανάλωση, χωρίς αντίκρισμα.

Φυσικά η «Foxconn» δεν αποτελεί μοναδικό παράδειγμα στην Κίνα. Αντίστοιχη εμφανίζεται να είναι η περίπτωση της «KYE Systems Corp.», με έδρα επίσης στην Ταϊβάν, η οποία συνεργάζεται με τις ίδιες πολυεθνικές ηλεκτρονικών προϊόντων και με τη «Foxconn» παρασκευάζοντας πληκτρολόγια ηλεκτρονικών υπολογιστών και άλλα αποσπώμενα μέρη και έχει κατηγορηθεί για τις ίδιες εργασιακές πρακτικές.

Οι κινεζικές αρχές εμφανίζονται να τηρούν σιγήν ιχθύος, πέρα από τις τελευταίες δηλώσεις των τοπικών αρχών, που «ψελλίζουν» ότι πρέπει να εφαρμοσθεί η νομοθεσία, ωστόσο η Κίνα, στο όνομα του «σοσιαλισμού με κινεζικά χαρακτηριστικά», της δήθεν «αρμονικής κοινωνίας», έχει υιοθετήσει τις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, κάνει ανοίγματα σε ξένα κεφάλαια, τα οποία προσπαθεί να προσελκύσει άνευ όρων και με πολλούς κινδύνους για τους εργαζόμενους, καθιερώνοντας οικονομικές ζώνες «ελεύθερων συναλλαγών», βαθαίνοντας τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της χώρας. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η ένταση της ταξικής διαφοροποίησης και της αύξησης της ανεργίας, με επιδράσεις στο πολιτικό σύστημα.

Είναι σαφές ότι η εμφάνιση εκμεταλλευτικών κοινωνικών δυνάμεων με πολιτικές εκφράσεις στην κινεζική κοινωνία (οι καπιταλιστές με έγκριση και του συνεδρίου μπορούν να γίνονται μέλη του ΚΚ Κίνας) περικλείει κινδύνους για τα συμφέροντα του κινεζικού λαού.

Η Κίνα εντάχτηκε στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, συνδέθηκε με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα και διατηρεί στρατηγικές συνεργασίες με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η ΕΕ, ενώ συμμετέχει έστω και εμμέσως σε ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις όπως του Αφγανιστάν. Αυτές οι εξελίξεις και το δυνάμωμα της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας και των σχέσεων παραγωγής είναι προφανές ότι θα εντείνουν τις κοινωνικές ανισότητες.