ΝΤΟΝΕΤΣΚ.--

Στο πλαίσιο του προσωρινού συμβιβασμού που επιτεύχθηκε στις 5 Σεπτέμβρη και συμπληρώθηκε στις 20 Σεπτέμβρη στο Μινσκ της Λευκορωσίας, συνεχίστηκε χτες η απόσυρση βαρέων όπλων και από την πλευρά των δυνάμεων της ουκρανικής κυβέρνησης και από την πλευρά των ρωσόφωνων πολιτοφυλάκων στις ανατολικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Η συμφωνία προβλέπει τη δημιουργία μιας «ζώνης ασφαλείας» πλάτους 30 χιλιομέτρων ώστε να σταματήσουν οι συγκρούσεις και να συνεχιστεί το παζάρι για πολλά άλλα θέματα. Τέτοια θέματα που δείχνουν ότι η αντιπαράθεση δεν πρόκειται να σταματήσει είναι ο καθορισμός του λεγόμενου ειδικού καθεστώτος στις δύο επαρχίες που αυτοαποκαλούνται Λαϊκές Δημοκρατίες, το ζήτημα της φύλαξης των συνόρων, όπου υπάρχει διχογνωμία για το αν ο λεγόμενος Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) - που συμφωνήθηκε να επιβλέπει την κατάπαυση του πυρός - θα έχει και αυτή την αρμοδιότητα, αλλά και άλλα που έχουν σχέση με την αποκατάσταση των τεράστιων καταστροφών σε σπίτια και υποδομές. Επίσης, συνολικά το ζήτημα του πολέμου στην ανατολή είναι θέμα έντονης ενδοαστικής διαπάλης που αναμένεται να κορυφωθεί έως τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές στις 26 Οκτώβρη.

Ενδεικτική της κατάστασης είναι η δήλωση του Αλεξάντρ Ζαχαρτσένκο, πρωθυπουργού της αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ, στο ρωσικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «Interfax», που σημείωσε: «Αποσύραμε το πυροβολικό μας από τις περιοχές όπου οι δυνάμεις του τακτικού ουκρανικού στρατού έπραξαν το ίδιο. Στα σημεία όπου το πυροβολικό του ουκρανικού στρατού δεν έχει αποσυρθεί, δεν έχουμε αποσύρει το δικό μας».

Ο ουκρανικός στρατός είχε ήδη ανακοινώσει ότι άρχισε να εφαρμόζει διατάξεις του σχεδίου, το οποίο, εκτός από την αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, προβλέπει κατάπαυση του πυρός σε όλες τις περιοχές, καθώς και απαγόρευση των πτήσεων στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο των ρωσόφωνων πολιτοφυλάκων.

Επίσης, τη συμφωνία του Μινσκ χαιρέτισαν σε τηλεφωνική επικοινωνία τους ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, και ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, λέγοντας, σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου, ότι «υποστηρίζουν πλήρως την προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας».

Ταυτόχρονα, παρόλο που η κατάσταση είναι ήρεμη στις 2 επαρχίες και παρατηρείται μια επιστροφή προσφύγων στις εστίες τους, ο επικεφαλής της υπηρεσίας μετανάστευσης της Ρωσίας, Κονσταντίν Ρομοντανόβσκι, ανέφερε ότι 180.000 Ουκρανοί υπήκοοι έχουν κάνει αίτηση για προσωρινό άσυλο και ότι η χώρα του σκέφτεται να ικανοποιήσει κάθε αίτημα. Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση, 110.000 Ουκρανοί έχουν πάρει ήδη άσυλο στη Ρωσία, ενώ 5.000 - 9.000 άνθρωποι φτάνουν καθημερινά στη ρωσική μεθόριο του Ροστόφ.

Οπως ανακοίνωσε χτες η λεγόμενη Ομοσπονδιακή Αντιμονοπωλιακή Υπηρεσία της Ρωσίας (FAS), δεν θα απαντήσει στις πρόσφατες κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ για να μη συνεχιστεί η αντιπαράθεση. Ο επικεφαλής της υπηρεσίας μάλιστα ανέφερε ότι θα μπορούσε ήδη να ξεκινήσει διαδικασίες κατά πολλών δυτικών επιχειρήσεων, αλλά «η στάση της ρωσικής κυβέρνησης είναι να αποφύγει τη χρήση των μηχανισμών αυτών, τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο, για να αποτρέψει την επιδείνωση». Τέτοια παραδείγματα, όπως είπε, θα ήταν οι διεθνείς εταιρείες χρηματοοικονομικών υπηρεσιών «Visa» και «Mastercard», που παραβιάζουν την αντιμονοπωλιακή νομοθεσία γιατί αρνούνται να εξυπηρετήσουν ρωσικές τράπεζες εφαρμόζοντας τις κυρώσεις. Η απάντηση της ρωσικής κυβέρνησης ήταν να δημιουργήσει ένα νέο μηχανισμό συστήματος πληρωμών.

Είναι ωστόσο καθαρό ότι αφήνεται ανοιχτό το να αλλάξει η τακτική της ρωσικής κυβέρνησης και να προχωρήσει σε αντίμετρα, όπως ισχύει με τις εισαγωγές αγροτικών και άλλων προϊόντων.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η Ρωσία απήθυνε πρόσκληση σε τουρκικά μονοπώλια να επενδύσουν στην Κριμαία, που ενσωματώθηκε στη Ρωσία, και ειδικά στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού και της αγροτικής παραγωγής και διατροφής.

Ταυτόχρονα, ο αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας, Κίριλ Μολοτσόφ, διαβεβαίωσε ότι οι δυτικές κυρώσεις δεν πρόκειται να εμποδίσουν τα σχέδια ενίσχυσης της ροής πετρελαίου προς την Κίνα. «Εχουμε τους φυσικούς πόρους που χρειαζόμαστε, είμαστε σε θέση να αυξήσουμε την παραγωγή (στην ανατολική Σιβηρία) και έχουμε τα οικονομικά μέσα γι' αυτό», είπε ο Μολοτσόφ κατά τη διάρκεια διάσκεψης για την Ενέργεια στη Σαχαλίνη, ρωσικό νησί στην Απω Ανατολή. «Η Ρωσία δεν βλέπει κανένα ρίσκο ή κίνδυνο σε αυτά τα σχέδια (για να αυξηθούν οι ροές πετρελαίου προς την Κίνα) και θα πρέπει να τεθούν σε λειτουργία όπως αποφασίστηκε», κατέληξε. Η Ρωσία και η Κίνα υπέγραψαν τον περασμένο χρόνο συμφωνίες για τον τριπλασιασμό των προμηθειών ρωσικού πετρελαίου προς την Κίνα έως και ένα (1) εκατομμύριο βαρέλια ανά μέρα μετά το 2018.

Πάντως, σε επιστολή του ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, προς τον Ουκρανό ομόλογό του, Πέτρο Ποροσένκο (που έγινε γνωστή χτες, σύμφωνα με το πρακτορείο «Ρόιτερς»), προειδοποίησε ότι η χώρα του θα περιορίσει την πρόσβαση της Ουκρανίας σε ζωτικής σημασίας ρωσικές αγορές εάν αυτή εφαρμόσει οποιοδήποτε σκέλος της εμπορικής συμφωνίας που σύναψε με την Ευρωπαϊκή Ενωση, και θα τεθεί σε ισχύ από τις αρχές του 2016.

Στην επιστολή του σημειώνει: «Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μόνο οι συστημικές τροποποιήσεις της Συμφωνίας Σύνδεσης, που θα λαμβάνουν υπόψη το πλήρες εύρος των κινδύνων για τους οικονομικούς δεσμούς Ρωσίας - Ουκρανίας και ολόκληρης της ρωσικής οικονομίας, θα επιτρέψουν να διατηρήσουμε την υπάρχουσα εμπορική και οικονομική συνεργασία μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας».

Ο Ρώσος Πρόεδρος δεν αναφέρθηκε στην ενδεχόμενη λήψη αντιμέτρων, ωστόσο ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, δήλωσε την περασμένη βδομάδα ότι είχε υπογράψει ένα διάταγμα που περιορίζει την πρόσβαση των Ουκρανών εξαγωγέων στη Ρωσία. Η ενδεχόμενη αύξηση των ρωσικών δασμών θα μπορούσε να ισοδυναμεί με ζημίες ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο για την Ουκρανία, που εξάγει κυρίως χάλυβα, άνθρακα, χημικά και σιτηρά στη Ρωσία.