Στο σκληρό πυρήνα των «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» μετατοπίζεται το κέντρο βάρους του μείγματος της αντιλαϊκής πολιτικής που θα εφαρμοστεί στην επόμενη φάση, για την εμπέδωση και ανάκαμψη της επιχειρηματικής κερδοφορίας και των επενδύσεων. Τα επιτελεία της ΕΕ αποστέλλουν το μήνυμα για την «έγκαιρη εφαρμογή του μεγάλου πακέτου των μεταρρυθμίσεων», το οποίο και θα αποτελέσει το κεντρικό ζήτημα της επικείμενης αξιολόγησης, σε συνδυασμό και με τη «διευθέτηση» του κρατικού χρέους. Τα επιτελεία της τρόικας επανέρχονται στην Αθήνα την ερχόμενη Τρίτη και αναμένεται να παραμείνουν ως τις 8 Οκτώβρη, ενόψει και της «διακοπής» που θα μεσολαβήσει για την Ετήσια Σύνοδο του ΔΝΤ και τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γιούρογκρουπ.

Πηγές της Κομισιόν τονίζουν ότι σε περίπτωση που δεν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα, «θα πρέπει να συζητηθεί η επόμενη μέρα», επισημαίνοντας ότι «η τρόικα δεν μπορεί να συνεχιστεί με τη σημερινή της μορφή». Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τρόικα και δανειακές συμβάσεις, η «επιτήρηση» της αντιλαϊκής πολιτικής θα διατηρηθεί, στο πλαίσιο της «ενισχυμένης δημοσιονομικής εποπτείας» που ισχύει για όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ.

Σε πρώτη «δόση» θα συζητηθούν η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού του 2014 (με έμφαση στην πορεία των κρατικών δαπανών), καθώς και το προσχέδιο προϋπολογισμού για το 2015. Η Κομισιόν εκτιμά το «δημοσιονομικό κενό» για το 2015 στα 2 δισ. ευρώ, κάτι που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα καλυφθεί με νέα αντιλαϊκά μέτρα κυρίως από την πλευρά των δαπανών.

Με το δεδομένο ότι δεν πρόκειται να υπάρξει απόκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους, τα παζάρια με τη συγκυβέρνηση θα περιστραφούν στο κατάλληλο μείγμα της πολιτικής για τη διασφάλιση των στόχων. Το λεγόμενο χρηματοδοτικό κενό, δηλαδή οι ανάγκες νέων κρατικών δανείων για το 2015, σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, υπολογίζεται σε 12 δισ. ευρώ.

Το τελικό ύψος του συνδυάζεται κατ' αρχάς με τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, καθώς ενδεχόμενη μείωση των κεφαλαιακών αναγκών, που θα προκύψουν για τις τράπεζες, ανοίγει δυνατότητες αποδέσμευσης κεφαλαίων που διαχειρίζεται το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ). Τα κεφάλαια αυτά θα ανακατευθυνθούν σε άλλους σκοπούς, όπως στην αναχρηματοδότηση του κρατικού χρέους, περιορίζοντας τα «χρηματοδοτικά κενά» του 2015.

«Η κυβέρνηση δεν θέλει να ξοδέψει, αν δεν παραστεί ανάγκη, τα 11,4 δισ. του ΤΧΣ, για να παραμείνουν ως μαξιλάρι ασφαλείας και αν δεν χρειαστούν να επιστραφούν προκειμένου να μειωθεί το χρέος», ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Γκ. Χαρδούβελης, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΟΤΟΕ για τη μεταξύ τους συνάντηση.

Στο μεταξύ, στα 19,7 δισ. ευρώ αποτιμάται η αξία των τραπεζικών μετοχών που διακατέχει το ΤΧΣ, σύμφωνα με τον ισολογισμό για το Α' εξάμηνο του 2014. Στις 31/12/2013 η αξία του χαρτοφυλακίου αποτιμήθηκε στα 22,6 δισ., δηλαδή στο τελευταίο εξάμηνο καταγράφεται πτώση 12,8%. Η συγκεκριμένη εξέλιξη αντανακλά την υποχώρηση της χρηματιστηριακής αξίας των μετοχών, η οποία αποτιμάται σε τρέχουσες τιμές.

Μετά τα διαβούλια ΔΝΤ και Γιούρογκρουπ, η συζήτηση συγκυβέρνησης - τρόικας θα περιστραφεί στις αντιλαϊκές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Η Κομισιόν διαπιστώνει «μεγάλες αποκλίσεις» μεταξύ ανώτατων και κατώτατων μισθών στο στενό και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Σε αυτό το πλαίσιο δρομολογείται η μείωση του μέσου μισθού στο Δημόσιο, καθώς και του μισθού των νεοπροσλαμβανόμενων υπαλλήλων, οι οποίοι θα αμείβονται με τον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα. Στο αντιλαϊκό στόχαστρο μπαίνουν οι συντάξεις, μέσω της συνένωσης ασφαλιστικών ταμείων, ενώ ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται τα ζητήματα της απελευθέρωσης των ομαδικών απολύσεων, καθώς και οι αντεργατικές ανατροπές μέσω του νέου συνδικαλιστικού νόμου.

Επίσης, στα κρίσιμα θέματα των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων συγκαταλέγεται η «διαχείριση» των «κόκκινων» δανείων, η διαδικασία επιτάχυνσης των πλειστηριασμών ακόμη και για την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών, καθώς και οι ιδιωτικοποιήσεις της επόμενης περιόδου σε συνδυασμό με το νέο «αναπτυξιακό πρότυπο».

Τα «μη συμβατικά μέτρα νομισματικής πολιτικής και η πρόοδος προς την τραπεζική ένωση είναι ύψιστης σημασίας», τόνισε ο επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, στο πλαίσιο ομιλίας σε τραπεζικό συνέδριο στη Σλοβενία. Σύμφωνα με τον ίδιο, «η κρίση έπληξε τις τράπεζες στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, καθώς οι ξένες τράπεζες περιόρισαν τη δραστηριότητά τους στην περιοχή, ενώ η υπερχρέωση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων - απότοκος της πιστωτικής επέκτασης που είχε προηγηθεί - οδήγησε σε ένα σημαντικό και αυξανόμενο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα δάνεια αυτά έφθασαν ή υπερέβησαν το 20% του συνόλου των δανείων».

Μιλώντας στο ίδιο συνέδριο, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μπ. Κερέ, εστίασε στην ανάγκη των «μεταρρυθμίσεων» και στον ιδιωτικό τομέα. Οπως είπε, πρόσθετο εργαλείο είναι τα επενδυτικά κεφάλαια της ΕΕ να διανέμονται με τη μορφή ιδίων κεφαλαίων και όχι μόνο με τη μορφή του χρέους, όπως συμβαίνει ήδη σε πολλές χώρες μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και του Διεθνούς Οργανισμού Χρηματοδότησης (IFC) της Παγκόσμιας Τράπεζας. Το παραπάνω αποτελεί πρόταση συμμετοχής του δανειστή στα μετοχικά κεφάλαια των δανειοδοτούμενων επιχειρήσεων.