Υπό τη Δαμόκλειο σπάθη της «αξιολόγησης» των δαπανών, κάτι που πρακτικά σημαίνει καρατόμηση, κυρίως των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα, προχωρεί η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, στην κατάρτιση του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2002.

Στα πλαίσια αυτά ο αρμόδιος- για την κατάρτιση και εκτέλεση του προϋπολογισμού- υφυπουργός Οικονομικών Γ. Δρυς, απέστειλε στις 25 Μάη προς τα υπουργεία εγκύκλιο με θέμα «Κατάρτιση Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2002». Στη συγκεκριμένη εγκύκλιο- με τις οδηγίες προς τους αρμοδίους- αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «... μαζί με τις προτάσεις σας (για τον προϋπολογισμό του 2002) θα πρέπει να μας υποβάλετε και ειδική έκθεση αξιολόγησης των αιτούμενων κονδυλίων, δηλαδή να αιτιολογήσετε την επίδραση των αποτελεσμάτων τους, στους στόχους για σταθερότητα, ανάπτυξη, καλύτερη και ποιοτικότερη εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου».

Σε άλλο, μάλιστα, σημείο η εγκύκλιος προειδοποιεί ότι «η σύνδεση του αποτελέσματος των δραστηριοτήτων κάθε φορέα με τους πόρους που ζητά να του διατεθούν από τον προϋπολογισμό θα αποτελέσει στον υπό κατάρτιση προϋπολογισμό του 2002, βασικό κριτήριο για τη μερική ή την εν όλω υιοθέτηση ή και την απόρριψή τους, όπως άλλωστε συμβαίνει και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ».

H περιβόητη αξιολόγηση των κοινωνικών δαπανών υποτάσσεται σε ακραίες νεοφιλελεύθερες λογικές, που κρίνουν τις κοινωνικές δαπάνες, με κριτήρια όχι κοινωνικά, αλλά ιδιωτικοοικονομικά. Δηλαδή, κριτήριο το κέρδος και όχι την ικανοποίηση συγκεκριμένων κοινωνικών αναγκών των οικονομικά ασθενέστερων. Με βάση την παραπάνω λογική, τα νοσοκομεία θα κληθούν να απαντήσουν πόσες εγχειρήσεις πραγματοποίησαν μέσα σε ένα έτος, το μέσο όρο των ημερών που παρέμειναν οι ασθενείς στα νοσοκομεία κλπ. Αντίστοιχες ποσοτικές μετρήσεις θα υπάρχουν και για τις δαπάνες στα δημόσια εκπαιδευτήρια όλων των βαθμίδων. Με λίγα λόγια, αξιολογούν τις κοινωνικές δαπάνες με λογικές... εργοστασίου και παραγωγικής νόρμας.

Πρόκειται για τις γνωστές πολιτικές, που συρρίκνωσαν τις κοινωνικές δαπάνες στη Μεγάλη Βρετανία, αρχής γενομένης με την Μ. Θάτσερ, που συνέχισε να εφαρμόζει με την ίδια συνέπεια ο Τ. Μπλερ. Αλλωστε, μετά από πρόσκληση του δικού μας υπουργείου Οικονομικών, έχει εγκατασταθεί στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υψηλόβαθμο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών της Αγγλίας, για να μεταφέρει την πείρα στους Ελληνες ομολόγους του.

Η εγκύκλιος μάλιστα είναι πολύ διαφωτιστική για τις προθέσεις των συντακτών της. Η αποτελεσματικότητα διαχείρισης των δαπανών συνδέεται με την επίτευξη των στόχων της σταθερότητας και της ανάπτυξης, στόχοι οι οποίοι παραπέμπουν ευθέως σε περικοπές. Γιατί, μόνο έτσι «σταθεροποιείται» και «αναπτύσσεται» η οικονομία. Οσο για το κριτήριο της ποιοτικότερης εξυπηρέτησης του πολίτη, αυτό είναι απλώς το κερασάκι στην τούρτα, καθώς η κυβέρνηση εκμεταλλεύεται με τον καλύτερο τρόπο την κακοδιαχείριση και τη ρεμούλα στο δημόσιο τομέα, για την οποία βέβαια ευθύνεται η ίδια.

Η εγκύκλιος αναδεικνύει και πάλι το πρόβλημα της συμπίεσης των δαπανών από την πολυετή λιτότητα που εξανάγκασε τα υπουργεία και άλλους φορείς του δημόσιου, εξαιτίας του γεγονότος ότι λειτουργούν με ελλιπείς πόρους, να ζητούν επιπρόσθετα κονδύλια, μια και αυτά που τους εγκρίθηκαν δεν επαρκούν. Μια τέτοια κατάσταση αντιμετωπίζει και φέτος το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, και για το λόγο αυτό στην εγκύκλιο επισημαίνεται πως «ορισμένοι φορείς φαίνεται ότι αγνοούν τους στόχους του προϋπολογισμού και τις βασικές κατευθύνσεις που συμφωνήθηκαν τόσο σε κυβερνητικό όσο και σε κοινοβουλευτικό επίπεδο...». Προφανώς οι... αγνοούντες, είναι οι άτακτοι που ζητούν επιπρόσθετα κονδύλια, στους οποίους φροντίζουν να υπενθυμίσουν ότι «... όπως σας έχει γνωστοποιηθεί αποθεματικό στον εκτελούμενο Προϋπολογισμό δεν έχει προβλεφτεί. Ως εκ τούτου κάθε πρόσθετη ανάγκη σας θα πρέπει να αντιμετωπίζεται εντός του συνολικού ύψους των πιστώσεων του Προϋπολογισμού σας».