ΣΚΟΠΙΑ.--

Νέο «νερό στο μύλο» των παρεμβάσεων των ΗΠΑ στην τεταμένη πολιτική σκηνή της ΠΓΔΜ, με φόντο την αντιπαράθεση ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ με τη Ρωσία, έριξε το τελευταίο 48ωρο στα Σκόπια ο Αμερικανός αναπληρωτής υφυπουργός Εξωτερικών Χόιτ Μπράιαν Γι, που είχε συναντήσεις με πολιτικούς της χώρας. Η ρωσική κυβέρνηση εξέφρασε ανησυχία για τις εξελίξεις και τις βιαιοπραγίες που πραγματοποιήθηκαν το βράδυ της περασμένης Πέμπτης (27 Απρίλη) στη Βουλή των Σκοπίων, όπου τραυματίστηκαν πάνω από 100 άτομα, ανάμεσά τους βουλευτές και ο αρχηγός της Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης, Ζόραν Ζάεφ. Τα γεγονότα ακολούθησαν την εκλογή στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής του Ταλάτ Τζαφέρι, πρώην στελέχους των αυτονομιστών του ΟΥΤΣΕΚΑ, τον οποίο εξέλεξαν διά βοής οι Σοσιαλδημοκράτες και αλβανικά κόμματα, με 67 έδρες σε σύνολο 120.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος συναντήθηκε χτες με τον Πρόεδρο της ΠΓΔΜ, Γκεόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος μετά τη συνάντηση εξέφρασε την αντίθεσή του «σε κάθε πολιτική και φυσική βία», τονίζοντας ότι «ο διάλογος είναι μονόδρομος για την εξεύρεση λύσης στη δεδομένη πολιτική κατάσταση». Αφησε ανοιχτό «παράθυρο» συμβιβασμών, προσθέτοντας ότι αν υπάρχει «πραγματική πολιτική ηγεσία» από τους αρχηγούς των κοινοβουλευτικών κομμάτων της χώρας, τότε τα νομικά και πολιτικά εμπόδια για την ανάθεση εντολής σχηματισμού κυβέρνησης «μπορεί να ξεπεραστούν»... Αποκάλεσε τις ΗΠΑ «στρατηγικό εταίρο» και τις ενθάρρυνε «να βοηθήσουν» στην άρση εμποδίων, ώστε να δοθεί εντολή στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ο Γι ζήτησε από τον Ζάεφ να εκπληρώσει τις εγγυήσεις που έχει δημοσίως ανακοινώσει πως δίνει, μαζί με τα αλβανικά κοινοβουλευτικά κόμματα, «ώστε να ενισχύσουν τον ενιαίο χαρακτήρα της χώρας, σύμφωνα με το Σύνταγμα της Μακεδονίας».

Ακόμα, κάλυψε πλήρως την παράτυπη εκλογή του Τ. Τζαφέρι, ισχυριζόμενος ότι εξελέγη «νόμιμα», «σύμφωνα με τους κανονισμούς, τους νόμους και το Σύνταγμα της χώρας», και ζήτησε να προχωρήσουν οι διαδικασίες για τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης και την προώθηση «μεταρρυθμίσεων».

Δριμύτατη ήταν η αντίδραση της Ρωσίας στις πολιτικές εξελίξεις στην ΠΓΔΜ, που αναδεικνύεται ως ένας από τους πιο αδύναμους «κρίκους» στα Δυτικά Βαλκάνια.

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, σε ανακοίνωσή του, κατήγγειλε την αντιπολίτευση ότι προσπαθεί να καταλάβει την εξουσία διά της βίας, με τη στήριξη των ΗΠΑ και της ΕΕ. Σημείωσε ότι η σπουδή των ΗΠΑ και της ΕΕ να χαιρετίσουν άμεσα την εκλογή νέου «προέδρου» της Βουλής των Σκοπίων και η συγχρονισμένη τους αντίδραση «αποδεικνύει πως ήταν προσχεδιασμένες οι εξελίξεις». Επισήμανε πως τα γεγονότα στα Σκόπια συνδέονται με την απόφαση γαλλικού δικαστηρίου να μην απελάσει στη Σερβία τον πρώην πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου, Ράμους Χαραντινάι, που κατηγορείται για εγκλήματα πολέμου, και σημείωσε ότι υπάρχει «απροκάλυπτη υποστήριξη του στόχου της "Μεγάλης Αλβανίας" από τη Δύση».

Η εκλογή του Ιλίρ Μέτα στη θέση του Προέδρου της Αλβανίας το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου, με 87 ψήφους υπέρ και 2 κατά, δεν φαίνεται να καταλαγιάζει την ενδοαστική αντιπαράθεση ανάμεσα στην κυβέρνηση του Σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού Εντι Ράμα και τον αρχηγό του κεντροδεξιού Δημοκρατικού Κόμματος, Λουλζίμ Μπασά, που μαζί με άλλα αντιπολιτευόμενα κόμματα μποϊκοτάρουν τις εργασίες του κοινοβουλίου, διεκδικώντας το διορισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης, προκειμένου να διεξαχθούν «ελεύθερες και δίκαιες εκλογές» στις 18 Ιούνη.

Ο Μέτα, που είχε διατελέσει πρωθυπουργός της Αλβανίας την περίοδο 1999 - 2002, είναι αρχηγός του κόμματος LSI, που συγκυβερνά με το Σοσιαλιστικό Κόμμα του Ράμα. Απηύθυνε, αμέσως μετά την εκλογή του, έκκληση για συνάντηση όλων των πολιτικών αρχηγών, ώστε να βρεθεί λύση στην αντιπαράθεση κυβέρνησης - αντιπολίτευσης. Τόνισε ότι θα πρέπει στην Αλβανία να αποτραπεί πολιτική κρίση παρόμοια με αυτήν που ξεδιπλώνεται εδώ και καιρό στην ΠΓΔΜ. Η εκλογή του πάντως χαιρετίστηκε από αξιωματούχους και ηγέτες χωρών της ΕΕ, ανάμεσά τους και της ελληνικής κυβέρνησης, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Ν. Κοτζιάς, ενώ ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας τηλεφώνησε για να τον συγχαρεί.

Ο αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος, Λ. Μπασά, απέρριψε την πρόταση του Μέτα για συνάντηση, λέγοντας ότι η εκλογή του ήταν προϊόν «πολιτικής συναλλαγής». Απέρριψε επίσης τον ισχυρισμό του πρωθυπουργού ότι ο νέος Πρόεδρος είναι πιο κοντά στο αντιπολιτευόμενο Δημοκρατικό Κόμμα από το Σοσιαλιστικό. Εδωσε, τέλος, τελεσίγραφο 48 ωρών στον πρωθυπουργό Ράμα να ικανοποιήσει τα αιτήματα της αντιπολίτευσης για την εξασφάλιση διεξαγωγής ελεύθερων εκλογών.

Η πόλωση στο πολιτικό σκηνικό του Μαυροβουνίου εντείνεται, μετά την έγκριση του πρωτοκόλλου επικείμενης ένταξης του κρατιδίου στο ΝΑΤΟ, με τις ψήφους 46 βουλευτών της κυβέρνησης και του μοναδικού αντιπολιτευόμενου κόμματος, SDP, που ήταν παρόν στη συνεδρίαση. Οι άλλοι 35 βουλευτές των μεγαλύτερων κομμάτων της αντιπολίτευσης μποϊκοτάρισαν και αυτή τη συνεδρίαση της Βουλής, κατηγορώντας την κυβέρνηση και τους βουλευτές που τη στηρίζουν πως ταπεινώνουν τη χώρα, εντάσσοντάς την σε έναν στρατιωτικό συνασπισμό που τη βομβάρδισε ανηλεώς το 1999, όταν ήταν ακόμη μέλος της τότε ΟΔ Γιουγκοσλαβίας. Μετά την έγκριση (αναμένεται μέσα στο Μάη) στη Βουλή σημειώθηκαν διαδηλώσεις κατά της απόφασης, ενώ και η Ρωσία θεωρεί την εξέλιξη αρνητική, που θα εντείνει την αντιπαράθεση.

Εντείνονται οι ενδοαστικές αντιπαραθέσεις και στην Κροατία, μετά την αποχώρηση του μικρότερου κόμματος «MOST» (Γέφυρα) από την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αντρέι Πλένκοβιτς - αρχηγού της Κροατικής Δημοκρατικής Ενωσης (HDΖ) - στο τέλος της περασμένης βδομάδας.

Ο Πλένκοβιτς ανακοίνωσε τη διάλυση της κυβέρνησής του και την έναρξη διεργασιών και «ζυμώσεων» με στόχο την αναζήτηση νέου κυβερνητικού εταίρου, ενώ οι νέες κάλπες είναι μάλλον πιο κοντά.