Σε «καθρέφτη» των ανταγωνισμών που οξύνονται τόσο συνολικά όσο και στο εσωτερικό της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας εξελίσσεται το ζήτημα των αμυντικών δαπανών, στο οποίο αφιερώθηκε μεγάλο κομμάτι των διαβουλεύσεων και της συγκεκριμένης Συνόδου, με τη διοίκηση του ΝΑΤΟ να επιμένει όλα τα κράτη - μέλη να πιάσουν προοπτικά τη νόρμα που αποφάσισαν το 2014, 2% του ΑΕΠ τους να πηγαίνει ετησίως για τέτοια έξοδα.

Ο Γ. Στόλτενμπεργκ παρουσίασε στοιχεία όπως ότι οι δαπάνες συνολικά των ΝΑΤΟικών κρατών αυξήθηκαν στην τριετία 2014 - 2017 κατά 46 δισ. δολάρια, δείγμα κι αυτό της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, αλλά και εκτιμήσεις ότι φέτος 8 κράτη - μέλη θα πιάσουν το στόχο και έως το 2024 τουλάχιστον 15, σημειώνοντας ωστόσο ότι «πρόκειται για σημαντική πρόοδο και καλό ξεκίνημα. Αλλά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο» και προσθέτοντας ότι χρειάζονται όχι μόνο «περισσότερα μετρητά», αλλά και περαιτέρω ανάπτυξη στρατιωτικών ικανοτήτων πάνω σε στοχευμένα σχέδια, περισσότερες «συνεισφορές» σε προσωπικό και μέσα για τις αποστολές και επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ.

Ταυτόχρονα, δείχνοντας τις «τριβές» στο εσωτερικό της συμμαχίας χαιρέτισε και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν αύξηση κατά 1,7 δισ. δολάρια των δαπανών τους για την «ευρωπαϊκή άμυνα» («European Deterrence Initiative»), ανεβάζοντάς τες συνολικά σε 6,5 δισ. δολάρια, χαρακτηρίζοντάς το «έναυσμα» για τους Ευρωπαίους εταίρους, όπου εστιάζεται η κριτική των ΗΠΑ για μικρές εισφορές, «ώστε να κάνουν περισσότερα».

Εξίσου ενδεικτικές είναι και οι «επισημάνσεις» Στόλτενμπεργκ ότι οι «περισσότερες ευρωπαϊκές δαπάνες και ικανότητες στον τομέα της άμυνας μπορούν να ενισχύσουν το ΝΑΤΟ και να συμβάλουν στη δικαιότερη κατανομή των βαρών (...) μόνο αν οι προσπάθειες της ΕΕ αναπτυχθούν ως συμπλήρωμα και όχι ως εναλλακτική απέναντι στο ΝΑΤΟ», παραπέμποντας εμμέσως και σε αντιθέσεις στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού άξονα, για το πόσο μπορεί τελικά να αυτονομηθεί στρατιωτικά η ΕΕ και ιδίως τα ισχυρότερα κράτη της, από το ΝΑΤΟ, τα σχέδια και τα προτάγματά του.

Στο ΝΑΤΟ έχουν βάλει στο μικροσκόπιο τη λεγόμενη μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία «PESCO», που θεσμοθέτησε τέλη του 2017 η ΕΕ, με τον τόνο να δίνει η γαλλογερμανική συνεργασία και το «βλέμμα» στην εξοικονόμηση οικονομικών και άλλων πόρων, αλλά και τη δυνατότητα της ΕΕ να αναπτύσσεται «αυτοτελώς» στα μέτωπα των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Προβλέπει τη δυνατότητα ορισμένων κρατών - μελών της ΕΕ να συνεργάζονται στενότερα στον τομέα «ασφάλειας και άμυνας», να αναπτύξουν από κοινού στρατιωτικές δυνατότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεών τους.

Η απόφαση του Συμβουλίου για τη θεσμοθέτηση της PESCO καθορίζει, άλλωστε, έναν κατάλογο «φιλόδοξων και δεσμευτικότερων κοινών υποχρεώσεων» που αναλαμβάνουν τα συμμετέχοντα κράτη - μέλη, συμπεριλαμβανομένης της «τακτικής αύξησης των αμυντικών προϋπολογισμών σε πραγματικούς όρους για την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων».