Σάββατο 17 Φλεβάρη 2018 - Κυριακή 18 Φλεβάρη 2018
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 13
ΕΥΡΩΑΤΛΑΝΤΙΚΟΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΙ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Περί «αυτοδιάθεσης»

Στο όνομα της αντιπαράθεσης με τον εθνικισμό και τον αλυτρωτισμό, που εκφράστηκαν στα συλλαλητήρια για το όνομα της ΠΓΔΜ, ορισμένες φωνές που «αυτοπροσδιορίζονται» ως αριστερές και αντικαπιταλιστικές, παρουσιάζουν τη διακήρυξη γενικά υπέρ των «δικαιωμάτων της αυτοδιάθεσης και του αυτοπροσδιορισμού» ως την πιο συνεπή διεθνιστική τοποθέτηση στις μέρες μας υιοθετώντας στην πραγματικότητα όλη την αντίληψη του κοσμοπολιτισμού του κεφαλαίου.

Τα στελέχη και οι φορείς της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ με ευκολία αγκαλιάζουν και ενσωματώνουν τέτοιου είδους απόψεις και θέσεις, δίνοντας βήμα στις φωνές αυτές σε εκδηλώσεις τους κ.ο.κ., αφού ουσιαστικά διαβλέπουν σε αυτές τη διαμόρφωση του «αριστερού» άλλοθι για την πολιτική που ασκούν, που είναι επί της ουσίας πολιτική στήριξης της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» των Βαλκανίων με αιχμή σε αυτήν τη φάση την ένταξη της ΠΓΔΜ τον προσεχή Ιούλη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ αργότερα.

Η γενική επίκληση στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και του αυτοπροσδιορισμού δεν λέει από μόνη της τίποτα, δεν συνιστά εξαρχής προοδευτικό αίτημα αν δεν προσδιοριστούν με σαφήνεια οι συνθήκες μέσα στις οποίες αυτό εκφράζεται.

Τα συνθήματα - αιτήματα αυτά έχουν την αφετηρία τους μέσα στην περίοδο των αστικών επαναστάσεων και των πρώτων βημάτων των καπιταλιστικών κρατών, εξέφραζαν την προοδευτική τάση για την εποχή συγκρότησης εθνών - κρατών, με το ξεπέρασμα του φεουδαρχικού κατακερματισμού, από τη μια, αλλά και την καταπίεση των απολυταρχικών αυτοκρατοριών, από την άλλη.

Με αυτήν την έννοια τα συνθήματα του «εθνικού αυτοπροσδιορισμού και της εθνικής αυτοδιάθεσης» ήταν τότε προοδευτικά, αν και ήδη από τον 19ο αιώνα τίθεται ο προβληματισμός για το πώς τέτοια συνθήματα αξιοποιούνται στην αντιπαράθεση ανάμεσα στις αυτοκρατορίες, όπως π.χ. η περίπτωση του κινήματος της εθνικής χειραφέτησης των Σλάβων εντός της Αυστροουγγαρίας που καθοδηγείται στενά από τα αντίστοιχα ρωσικά προξενεία, παραδείγματα που καταγράφουν πρώτοι απ' όλους οι Μαρξ και Ενγκελς σε κείμενά τους.

Στη συνέχεια το «εθνικό ζήτημα», το ζήτημα της «εθνικής αυτοδιάθεσης» αντιμετωπίζεται κυρίως από τον Λένιν ως σύνθημα με το οποίο μπορούν να τραβηχτούν οι χιλιάδες των καταπιεζόμενων αγροτικών εθνοτήτων της Ευρώπης και της Ασίας στην πάλη ενάντια στις μεγάλες πολυεθνικές αυτοκρατορίες και στην αποικιοκρατία ως σύμμαχοι στην πάλη του προλεταριάτου για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Ομως, και τότε ο Λένιν με σαφήνεια προσδιορίζει ότι τα συνθήματα αυτά έχουν νόημα προοδευτικό μόνο ως επιμέρους συνθήματα (μερικά, ειδικά) που εξυπηρετούν το γενικό, το κύριο, που δεν είναι άλλο από αυτό της πάλης για το σοσιαλισμό και δεν έρχονται σε αντίθεση με αυτή την πάλη, ως συνθήματα «δεμένα» δηλαδή με την επανάσταση

Αν στις τότε συνθήκες η χρήση αυτών των συνθημάτων έχρηζε προσεκτικής εξέτασης και προσδιορισμού των συνθηκών μέσα στις οποίες αυτά διατυπώνονται, σήμερα τα πράγματα είναι ακόμα πιο σύνθετα. Μπορούμε να δούμε άλλωστε ότι αν και η αστική τάξη επικαλείται γενικά αυτά τα συνθήματα, στην πραγματικότητα με πολύ ταξικό κριτήριο και συμφέρον στέκεται απέναντί τους, και κατά συνέπεια στέκονται και οι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί και ενώσεις που εκφράζουν τις συμμαχίες αστικών τάξεων, εκφράζουν τις σχέσεις πολιτικής και οικονομικής ισχύος ανάμεσα σε καπιταλιστικά κράτη. Ετσι θα δούμε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Υπέρμαχοι της αυτοδιάθεσης και του αυτοπροσδιορισμού στα Βαλκάνια το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, αλλά όχι στην Παλαιστίνη, για παράδειγμα. Γιατί αυτή η διαφορετική στάση; Πολύ απλά γιατί τα αστικά συμφέροντα και οι ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί προωθούνται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε περίπτωση. Στην πρώτη, με την ενίσχυση ανταγωνιστικών σχεδιασμών, αξιοποιώντας μειονότητες θρησκευτικές, γλωσσικές και εθνικές, εθνικούς θύλακες κ.λπ., με τη στήριξη της διαμόρφωσης αυτόνομων πολιτικών οντοτήτων, κρατών και προτεκτοράτων. Στη δεύτερη με την εξασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας του ισραηλινού κράτους. Τα παραδείγματα που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε είναι πάρα πολλά, όπως και ότι πολλές φορές η στάση τους μεταβάλλεται σε αυτά τα ζητήματα. Για παράδειγμα, ποια η στάση τους στο Κουρδικό πριν μερικές δεκαετίες και ποια σήμερα.

Οποιος λοιπόν θεωρεί εξαρχής προοδευτικά και διεθνιστικά γενικά τα συνθήματα της «αυτοδιάθεσης και του εθνικού αυτοπροσδιορισμού» στα Βαλκάνια «κινδυνεύει» να παίζει ασυνείδητα (ή συνειδητά) το παιχνίδι του κοσμοπολιτισμού, πίσω από τον οποίο ξετυλίγεται ο ιμπεριαλιστικός σχεδιασμός που σήμερα ονομάζεται σχέδιο «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» των Βαλκανίων. Και μια τέτοια πολιτική κάθε άλλο παρά διεθνιστική είναι. Γιατί ο διεθνισμός σημαίνει αλληλεγγύη ανάμεσα στους εργαζόμενους διαφορετικής εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης, με κριτήριο τα κοινά τους συμφέροντα, την κοινή τους πάλη ενάντια στον εσωτερικό και εξωτερικό εχθρό τους, τις αστικές τάξεις. Ενώ ο κοσμοπολιτισμός του κεφαλαίου βλέπει στη «φιλία των λαών» χρυσοφόρες επενδύσεις ανάμεσα σε επιχειρηματικούς ομίλους, και στην «εθνική αυτοδιάθεση» σχέδια αντιμετώπισης των ανταγωνιστών τους και γι' αυτό πάει χέρι χέρι με τον αλυτρωτισμό και τον εθνικισμό και μαζί προετοιμάζουν ιδεολογικά τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο.


Χ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ