Από τη συνάντηση Πομπέο - Νετανιάχου

«Λάδι στη φωτιά» της επικίνδυνης όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή έριξε το βράδυ της Δευτέρας ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Σε μία προσπάθεια να αξιοποιήσει τις επιφυλάξεις του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σε σχέση με τη διεθνή Συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, κατηγόρησε την Τεχεράνη ότι «εξαπάτησε τη διεθνή κοινότητα», ότι «επιχείρησε κατά το παρελθόν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα» και ότι «έως σήμερα κρατά σχετική "μυστική γνώση"», προκειμένου να πλήξει μεσοπρόθεσμα τον ισχυρότερο γεωπολιτικό της αντίπαλο, το Ισραήλ.

Οι ισχυρισμοί του Νετανιάχου έγιναν μερικές ώρες έπειτα από τη νέα αεροπορική επιδρομή που πραγματοποίησαν (λίγο πριν τα μεσάνυχτα της Κυριακής) πιθανώς ισραηλινά αεροσκάφη σε αποθήκες πυρομαχικών και σε θέσεις του συριακού στρατού, των Ιρανών και άλλων υποστηρικτών του στις βόρειες επαρχίες της Συρίας, Χάμα και Χαλέπι, με αποτέλεσμα το θάνατο και τον τραυματισμό αρκετών δεκάδων στρατιωτικών (ανάμεσά τους και πάλι ήταν Ιρανοί στρατιωτικοί σύμβουλοι). Η επίθεση ήταν η δεύτερη παρόμοια που έγινε πιθανά από το Ισραήλ μετά από εκείνη στις 9 Απρίλη, με αποτέλεσμα το θάνατο ανώτερων Ιρανών στρατιωτικών. Προκάλεσε την αντίδραση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ, που στηλίτευσε την «κλιμάκωση των επιθέσεων εναντίον της Συρίας», προσθέτοντας ότι «ενισχύουν την αποφασιστικότητα των Σύρων να πολεμούν εναντίον της τρομοκρατίας και να προφυλάσσουν την εθνική κυριαρχία».

Επίσης οι δηλώσεις Νετανιάχου έγιναν ένα 24ωρο μετά τη συνάντησή του στο Τελ Αβίβ με τον Αμερικανό νέο υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, και φαίνεται ότι προλειαίνουν το έδαφος προκειμένου είτε να κορυφωθούν τα παρασκηνιακά παζάρια που γίνονται με αιχμή του δόρατος τη διεθνή Συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, είτε για να ανακοινώσει (πλην απροόπτου) στις 12 Μάη ο Τραμπ την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία. Προκάλεσαν, ως εκ τούτου, χλιαρές έως ψυχρές αντιδράσεις σε συμμάχους των ΗΠΑ στην ΕΕ και στη Ρωσία, ενώ εκπρόσωπος της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας έσπευσε χτες να τονίσει ότι το Ιράν «επιβεβαιωμένα» τηρεί στο ακέραιο τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει...

Ο Τραμπ ένιωσε «δικαιωμένος» από τα «στοιχεία» του Νετανιάχου, εκτιμώντας ότι οι κατηγορίες που εκτόξευσε «αποκαλύπτουν» τις «αδυναμίες» της Συμφωνίας. Αργότερα χτες το βράδυ, η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Σάρα Χ. Σάντερς υποχρεώθηκε να διορθώσει πρότερη ανακοίνωση, τονίζοντας ότι το Ιράν «είχε» («δεν έχει» ...όπως ανέφερε πρότερη κυβερνητική ανακοίνωση) προσπαθήσει κατά το παρελθόν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Η επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι, είπε πως τα «στοιχεία» του Ισραηλινού πρωθυπουργού δεν δείχνουν ότι το Ιράν παραβίασε τη Συμφωνία και ότι θα πρέπει να εξεταστούν εξονυχιστικά. Τόνισε ακόμη ότι η πλέον αρμόδια να κάνει σχετικές εκτιμήσεις είναι η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ).

Ο Νετανιάχου πραγματοποίησε τηλεφωνικές συνομιλίες με τους ηγέτες της Γαλλίας, Εμ. Μακρόν, και της Γερμανίας, Αγκ. Μέρκελ, προσθέτοντας ότι το Ισραήλ θα στείλει εμπειρογνώμονες για να κοινοποιήσουν τις πληροφορίες που κατέχει για τις «πυρηνικές δραστηριότητες» του Ιράν. Είχε επίσης τηλεφωνική επικοινωνία και με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν, ο οποίος επιβεβαίωσε τη θέση της Ρωσίας ότι η Συμφωνία «θα πρέπει να τηρείται αυστηρά από όλες τις πλευρές».

Εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε πως το Βερολίνο θα εξετάσει τις πληροφορίες. Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι οι δηλώσεις Νετανιάχου «υπογραμμίζουν τη σημασία να παραμείνει η Συμφωνία σε ισχύ, γιατί δεν βασίζεται σε εμπιστοσύνη ή στις προθέσεις του Ιράν, αλλά σε σκληρή πιστοποίηση».

Το Ιράν απέρριψε τις κατηγορίες Νετανιάχου ως «γελοίο και παιδιάστικο σόου».