ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 30 Ιούλη 2006
Σελ. /32
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
Παλεύοντας για τη συνέχεια μιας μεγάλης παράδοσης

Μια πολύ ευχάριστη έκπληξη ήταν η αποστολή, μαζί με το τελευταίο τεύχος του ζακυνθινού, πολιτιστικού - και πολύ αξιόλογου - περιοδικού «Ραπόρτο», ενός μικρού βιβλίου. Και τι βιβλίου! Ενα αφιέρωμα στον Διονύση Σέρρα, τον λογοτέχνη και ερευνητή, που είναι ένα κεφάλαιο για τη νεοελληνική πνευματική μας ζωή. Ζει στην επαρχία, σε μια εποχή πολιτιστικής «άπνοιας», διασώζει, χρόνια τώρα, με προσωπικό κόστος την επτανησιώτικη πνευματική παράδοση και φροντίζει με χίλιους δυο τρόπους για τη συνέχειά της.

Τίτλος του βιβλίου: «Δέκα γραφές για τον Διονύση Σέρρα και την ποίησή του», με πρόλογο και επιμέλεια του Διονύση Μουσμούτη.

Το πορτρέτο του εξωφύλλου ανήκει στην Μαρία Ρουσσέα και οι «δέκα γραφές» στους: Ορέστη Αλεξάκη, Κώστα Γεωργουσόπουλο, Δημήτρη Δασκαλόπουλο, Φίλιππο Δρακονταειδή, Αλέξη Ζήρα, Γιώργο Κεντρωτή, Μιχ. Μερακλή, Περικλή Παγκράτη, Θεοδόση Πυλαρινό και Ρίτσα Φράγκου - Κικίλια.

Η έκδοση του «Ραπόρτου» επικεντρώνεται, όπως είναι φυσικό, στην ποίηση του Διονύση Σέρρα (Δ.Σ.). Ομως η πνευματική δραστηριότητα του ποιητή είναι πολυσχιδής: Πρώτα - πρώτα το έργο ζωής του, τα «Επτανησιακά Φύλλα» που συνέχισε να εκδίδει με δική του πρωτοβουλία μετά το θάνατο του σπουδαίου λογοτέχνη και ιστορικού Ντίνου Κονόμου. Ηδη, τα «Επτανησιακά Φύλλα» υπό τη διεύθυνσή του κλείνουν έντεκα χρόνια ζωής: Είκοσι έξι τεύχη πολυσέλιδα - ουσιαστικά βιβλία - διασώζουν ό,τι απέμεινε από τη ζακυνθινή και ευρύτερα την επτανησιακή παράδοση. Μετά το «τέλος εποχής» που σηματοδότησαν οι σεισμοί του 1953 και βιώνοντας την πολιτιστική στασιμότητα του γενέθλιου νησιού, ο Δ.Σ., σεμνά και αθόρυβα, δίνει την πνευματική μάχη του σαν ένας από τους «τελευταίους των Μοϊκανών». Με αγάπη και ευσυνειδησία, καταβάλλοντας μια κοπιώδη προσπάθεια και κάνοντας «δουλιά μυρμηγκιού», όχι μόνο διασώζει από τη λήθη πνευματικούς και καλλιτεχνικούς θησαυρούς των Επτανησίων, αλλά φροντίζει να υπάρξει συνέχεια στη νέα γενιά: Πάντα πρόθυμος να βοηθήσει και να προβάλει τους νεότερους δημιουργούς, συμμετέχει σε πολιτιστικά δρώμενα, κάνει ομιλίες, παίρνει πρωτοβουλίες, «γονιμοποιεί» τις τοπικές πνευματικές δυνάμεις.

Μέσα από τα «Επτανησιακά Φύλλα» έχουν τιμηθεί για πρώτη φορά με αφιερώματα, όχι μόνο τα άξια τέκνα, αλλά και οι θυγατέρες της Ζακύνθου, όπως η Μαριέττα Γιαννοπούλου - Μινωτού και - στο τελευταίο τεύχος - η αγωνίστρια και ζωγράφος Κατερίνα Χαριάτη - Σισμάνη.

Ο Δ.Σ. που εργάστηκε πολλά χρόνια σαν καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης στο νησί του, έχει εκδώσει εκτός από ποιητικές συλλογές, βιβλία που θα «μείνουν». Ανάμεσά τους: «Κείμενα για τη Μάχη Μουζάκη» (εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», «Η ποιητική διαδρομή της Λούλας Βάλβη - Μυλωνά» (εκδόσεις «Περίπλους»), «Ντίνος Κονόμος - η μορφή και το έργο του», «Μικρός Περίπλους για τον Διονύση Ρώμα», «Ο Σωκράτης Κωστής και η "Ελεύθερη Φωνή" του», «Ζάκυνθος και Πολυτεχνείο» (ποιητικό ανθολόγιο), «Η Ζάκυνθος στην Ελληνική και ξένη ποίηση».


Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ

«Οχι» στο συμβατικό γάμο!

Μόλις πριν από λίγες μέρες παρακολουθήσαμε μια παράσταση - έκπληξη: Στην πειραματική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου (άδειος χώρος) ένα έργο με τίτλο «Το νυφικό» που έγραψε αλλά και σκηνοθέτησε η Ναταλία Αντύπα - Κατσού. Μόλις 23 χρόνων, μια εύθραυστη παρουσία που την είδαμε στην αρχή της παράστασης να παίζει με την κούκλα της - προφανώς συμβολικά. (Το νυφικό γίνεται όνειρο των περισσότερων γυναικών μέσα από την ίδια την ανατροφή τους. Ομως τι αντιπροσωπεύει σήμερα;)

Τρεις γυναικείες φιγούρες εναλλάσσονται στη σκηνή και μέσα σε μια ώρα ζουν παράλληλα και χώρια τη δική τους ζωή, τις δικές τους σκέψεις, τα δικά τους συναισθήματα. Η Ελένη, φοιτήτρια ετοιμάζεται να παντρευτεί τον Κώστα, τον απόντα σκηνικά πρωταγωνιστή που διεκδικούν η συννυφάδα της, η Κατερίνα, και η πεθερά της, η Θάλεια. Στην πορεία αποκαλύπτεται ότι πριν παντρευτεί με τον άλλο γιο της Θάλειας, η Κατερίνα είχε δεσμό με τον Κώστα - ένα δεσμό που θέλησε να καταλύσει η πεθερά της για να έχει τον αγαπημένο της γιο κάτω από την επιρροή της. Δυο γενιές που αντιμάχονται, τρεις γυναίκες που διεκδικούν η κάθε μια με το δικό της τρόπο και με τα δικά της κίνητρα. Η πεθερά έχοντας ζήσει ένα δυστυχισμένο γάμο προσκολλάται στον γιο που θεωρεί «άντρα της» και θέλει να κινεί τα νήματα που καθορίζουν τη ζωή του. Η Κατερίνα, που συμβιβάζεται τελικά ύστερα από προσπάθειες διαφυγής σε μια απελπισμένη δυστυχή καθημερινότητα. Και η Ελένη, που αρχικά μετά την αποκάλυψη επαναστατεί: «Ολοι δυστυχισμένοι. Κι εγώ τι κάνω εδώ; Ποιος με ρώτησε εμένα... Δε θα παγιδευτώ εγώ στο κλουβί μ' εσάς τους αρρώστους. Δε γίνονται πια αυτά. Δε θα τυλιχτώ σ' αυτό το... παλιοσέντονο». «Θα καταντήσω καρικατούρα παρατημένη, η μητέρα μου, χωρίς κανέναν, γριά, παράξενη, για λύπηση...».

Το «παλιοσέντονο» είναι το νυφικό που ήδη έχουν φορέσει η πεθερά και η συννυφάδα της (μια δυναμική, ζωντανή, καταπιεσμένη γυναίκα, ένας χαμένος άνθρωπος τελικά, που θα σέρνει σ' όλη της τη ζωή τούς καημούς της μην μπορώντας να δραπετεύσει - μια υστερική).

Και η Ελένη; Τελικά θα φορέσει το νυφικό, πεισμένη ότι ο Κώστας την παντρεύεται γι' αυτήν την ίδια κι όχι γιατί είναι έγκυος. Ομως πριν αποκτήσει παιδί πετάει από πάνω της αυτό το νυφικό σύμβολο μιας αρρωστημένης παράδοσης, που τη στενεύει σαν ζουρλομανδύας. Αναζητώντας ίσως την ουσία ενός άλλου γάμου, μιας άλλης σχέσης.

Το έργο της νεαρής συγγραφέα δεν περιορίζεται σε φροϋδικές ερμηνείες, αλλά θέτει συγκεκριμένα κοινωνικά προβλήματα του καιρού μας, επηρεασμένο από τους απόηχους του γυναικείου κινήματος. Εδώ συγκρούονται δύο μοντέλα ζωής - το παλιό και το καινούριο. Οι κατεστημένοι ρόλοι φαίνεται να αναπαράγονται, όμως πια οι νέες γυναίκες δίνουν τη μάχη τους και προετοιμάζουν το μέλλον... Το έργο επιμελήθηκε η θεατρική ομάδα «Εν σπουδή» και έπαιξαν η Ευτυχία Γιακουμή, η Δήμητρα Βλάχου και η Ευγενία Χαμουζά.

Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Ο άθλιος χορός των κανιβάλων

Εχετε δει κάτι παλιές ταινίες ζούγκλας, όπου οι κανίβαλοι έχουν πιάσει ένα λευκό και ενώ τον έχουν βάλει μέσα σε ένα καζάνι που αρχίζει να βράζει, τον ψήνουν χορεύοντας πολεμικούς χορούς γύρω του; Ε, μια τέτοια εικόνα μου δίνει η υπόθεση της Βέροιας. Ενα παιδί, μάλλον νεκρό, αλλά οπωσδήποτε εξαφανισμένο, και γύρω του οι κανίβαλοι να βγάζουν άναρθρες κραυγές και αφρούς από το στόμα. Κάτι συμβαίνει, αγαπητοί αναγνώστες, και κάποιοι, είναι σίγουρο, δε θέλουν να τελειώσει αυτή η τελετή! Αφιονίζονται χορεύοντας και τραγουδώντας γύρω από το καζάνι που βράζει! Και όλα αυτά, βέβαια, με το αζημίωτο! Αλλοι με ζεστό χρήμα και άλλοι με επιταγή, δημοσιότητα που θα εξαγοραστεί αργότερα.

Εχω μια απορία. Πού βρήκαν το τηλέφωνα των «επιφανών» δικηγόρων η γυναίκα από την Αλβανία, η άλλη από τη Ρουμανία και οι ελληνικές οικογένειες που τα παιδιά τους κατηγορούνται σαν δράστες; Και, στη συνέχεια, πού θα βρουν τα χρήματα για να τους πληρώσουν; Δε μου πέφτει λόγους, απλώς ρωτάω! Γιατί και αυτή η πλευρά πρέπει να φωτιστεί κάποια μέρα. Οπως, επίσης, ποιος πληρώνει τους ιδιωτικούς αστυνομικούς και τα επιτελεία τους; Ούτε Βαρδινογιάννηδες να ήταν!

Α, ξέχασα! Να δώσουμε σημασία και στη μάνα! Αυτή δεμένη σε έναν πάσσαλο είναι υποχρεωμένη να παρακολουθεί τη σκύλευση του γιου της! Να ακούει τους φριχτούς διαλόγους στην τηλεόραση. Τους καβγάδες των δικηγόρων. Τις διχογνωμίες των δημοσιογράφων. Τις ασάφειες των κάθε λογής ψυχολόγων. Κάποια στιγμή κάνει απόπειρα να αυτοκτονήσει. Κανένας δεν την πιστεύει! Θέατρο και τούτη, φωνάζουν οι κανίβαλοι! Αλλοι πάλι, παρακαλούν, τα πράγματα να πάνε στο χειρότερο, να γίνουν δραματικότερα, να κινδυνέψει περισσότερο η ζωή της, για να μπούνε περισσότερες διαφημίσεις. Ενα πήδημα στο ποτάμι, θα ήταν ένα θαυμάσιο στιγμιότυπο! Δεν είναι θέαμα τα χάπια. Δεν έχουν εικόνα! «Μια στιγμή, παρακαλώ, μην κουνηθεί κανένας, και εσύ μην πηδάς, περίμενε, δυο λεπτά διαφημίσεις και επανερχόμαστε»!

Τι φριχτή εικόνα άσχημης και ξεδοντιασμένης κοινωνίας. Καμία σοβαρότητα και από κανέναν. Οσοι εμπλέκονται σε αυτή την υπόθεση, από τα πράγματα ή, και κυρίως, από δική τους πρωτοβουλία, με το αζημίωτο βέβαια, συναγωνίζονται στη λογοδιάρροια. Συναγωνίζονται στις εμφανίσεις και στις αλλαξιές φορεσιών. Καρό το πρωί, λίγο πιο σοβαρό το απόγευμα, επίσημο ένδυμα το βράδυ! Και στόμφο! Και υπονοούμενα. Προπαντός υπονοούμενα! Από τα πιο απλά μέχρι τα πιο χυδαία. Και σκεφτείτε, μιλάνε για ένα παιδί πεθαμένο ή, στην καλύτερη περίπτωση, εξαφανισμένο! Αλλά και για άλλα πέντε παιδιά, που και αυτά με τη σειρά τους, στο ίδιο καζάνι με τον Αλεξ βράζουνε. Πάει εκείνου η ζωή πάει και η δική τους! Θύματα και τα έξι της ίδιας ζούγκλας. Της ίδιας φυλής των κανιβάλων!

Και η πολιτεία; Πού είναι η πολιτεία; Α, η πολιτεία, είναι σε αιώνιες διακοπές! Εξαντλήθηκε η κακόμοιρη από το πηγαινέλα κουβαλώντας στους ώμους της την ογκώδη δικογραφία. Εξαντλήθηκε ψάχνοντας στα χαλάσματα και στα ρέματα μήνες μετά την εξαφάνιση. Εξαντλήθηκε από τα δρομολόγια Βέροια - Θεσσαλονίκη και Θεσσαλονίκη - Βέροια!

Μια κουρασμένη πολιτεία, πώς να βάλει τάξη; Αλλα θα κάνει ο αστυφύλακας, άλλα ο δικαστής, άλλα ο ανακριτής, άλλα οι πραγματογνώμονες! Και όλα αυτά τα άλλα, σε ελεύθερη διασκευή, διαμορφώνουν αυτό το άθλιο θέατρο του παραλόγου, που διαρκεί κοντά έξι μήνες τώρα!

Στ' αλήθεια δεν υπάρχει μια σοβαρή φωνή, ένας σοβαρός κρατικός λειτουργός, ο υπουργός Δικαιοσύνης, ο πρόεδρος του Αρείου Πάγου, ο αρχηγός της Αστυνομίας (για τον κ. Πολύδωρα δε γίνεται λόγος, αν παρέμβει, σίγουρα, θα οδηγήσει τα πράγματα σε επιθεωρησιακές κατευθύνσεις), κάποιος τέλος πάντων, ο πρωθυπουργός, ίσως, να ζητήσει και να επιβάλει τακτές ημερομηνίες και τελικά αποτελέσματα; Να δώσει ένα τέλος σε αυτή την άθλια έτσι και αλλιώς ιστορία;

Μα καλά, στα αλήθεια, κανένας υπεύθυνος δεν ντρέπεται! Πέντε ανήλικα παιδιά, όχι ο Πάσαρης, πέντε ανήλικα παιδιά και αχρήστεψαν μια συντεταγμένη, έτσι δεν την ονομάζουν(;) πολιτεία! Γιατί δε μιλάει η Αστυνομία; Η Δικαιοσύνη; Οι καθ' ύλην αρμόδιοι;

Τελειώστε, κύριοι! Δίπλα μας γίνεται πόλεμος!


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ