«Οταν καιγόμαστε στα πλοία, όταν πατάμε νάρκες στα σύνορα, όταν πνιγόμαστε στα σαπιοκάραβα, τότε μας θυμούνται υποκριτικά και δείχνουν τις εικόνες για τις άθλιες συνθήκες ζωής και διαβίωσής μας στην Ελλάδα. Ολα αυτά, όμως, είναι υποκριτικά και προσπαθούν να εξαπατήσουν την ελληνική κοινή γνώμη».

Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν από αγανακτισμένους Κούρδους πολιτικούς πρόσφυγες και δημοσιεύτηκαν στον ελληνικό Τύπο τον περασμένο Νοέμβρη, όταν στο λιμάνι της Πάτρας, και συγκεκριμένα στο επιβατηγό οχηματαγωγό πλοίο «Σούπερ Φαστ ΙΙΙ», έχασαν τη ζωή τους δεκάδες Κούρδοι, που προσπάθησαν να βρουν το όνειρο μιας καλύτερης ζωής μακριά απ' την πατρίδα μας. Κι όμως, αυτές οι «σκληρές», ίσως για κάποιους, κουβέντες τους επιβεβαιώνονται με τον πιο... πανηγυρικό τρόπο από τα ίδια τα στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, τα οποία είναι καταλυτικά από μόνα τους για τη χώρα μας. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα παραχωρήθηκε το προσφυγικό καθεστώς σε 130 μόλις άτομα το 1997 και σε 158 το 1998. Το σημαντικότερο, όμως, είναι πως το ποσοστό αναγνώρισης στη χώρα μας είναι ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη: Μόλις 5,5% το 1997 και 4% για το 1998, όταν στην Ευρώπη το μέσο ποσοστό αναγνώρισης είναι περίπου 14%...

Ενα είναι το αίτημά τους, μια είναι και για μας η υποχρέωσή μας: Χορήγηση πολιτικού ασύλου. Αλλά στου κωφού την πόρτα...

Εως και το Νοέμβρη του 1996 η κυβέρνηση ήταν ακόμα στο απυρόβλητο. Οι κακές συνθήκες διαβίωσης για τους 1.700 Κούρδους, που βρίσκονταν στη χώρα μας - και που τους παραχωρήθηκε η για χρόνια εγκαταλειμμένη κατασκήνωση του Αγίου Ανδρέα - δε σκίαζαν ακόμα το... διεθνιστικό της προφίλ. Στις 20 Νοέμβρη, όμως, του 1996 «σκάει» η πρώτη κακή είδηση: «Καμιά υλική υποστήριξη μετά το τέλος της βδομάδας που διανύουμε δε θα μπορέσει να προσφέρει η Διαπαραταξιακή Επιτροπή του Δήμου της Αθήνας στους περίπου 1.700 Ιρακινούς Κούρδους, που βρίσκονται στον καταυλισμό του Αγίου Ανδρέα. Οι υποσχέσεις της κυβέρνησης πως θα καλύψει τα έξοδα σίτισης και μεταφοράς των προσφύγων αποδείχτηκαν "ψεύτικα λόγια και μεγάλα", με αποτέλεσμα η χώρα μας να απειλείται με διεθνή διασυρμό».

Βέβαια, αυτός ο «διεθνής διασυρμός» άγγιξε στο μέλλον απίστευτες διαστάσεις. Σε διάστημα ενός χρόνου οι Κούρδοι πολιτικοί πρόσφυγες έγιναν κυριολεκτικά «μπαλάκι» στα χέρια της ελληνικής κυβέρνησης. Παρά την εθελοντική προσφορά οργανώσεων, αλλά κυρίως την τρομερή συμπαράσταση και αλληλεγγύη που έδειξαν στους πρόσφυγες όλοι οι Ελληνες πολίτες, οι συνθήκες διαβίωσης στους «οργανωμένους καταυλισμούς υποδοχής προσφύγων» - τόσο στο Λαύριο, όσο και στον Αγιο Ανδρέα - κάθε άλλο παρά βελτιώθηκαν. Η αποκορύφωση της κοροϊδίας ήταν το καλοκαίρι του 1998, όταν ο εκπρόσωπος του υπουργείου Παιδείας Π. Παπακωνσταντίνου διαβεβαίωνε τους χιλιάδες πρόσφυγες του Αγίου Ανδρέα - που πήραν τελεσίγραφο να εγκαταλείψουν τον καταυλισμό - πως οι κατασκηνώσεις στην Παλιά Πεντέλη, όπου θα μεταφέρονταν, διαθέτουν όλα όσα χρειάζονται για τη διαβίωσή τους. Λίγες, μόλις, ώρες μετά οι Κούρδοι διαπίστωσαν πως το ελληνικό κράτος τούς έστειλε σε μια κατασκήνωση που είχε να χρησιμοποιηθεί δέκα χρόνια, σε μια κατασκήνωση που δε διέθετε καν ρεύμα, με δύο μόλις τουαλέτες και το βασικότερο χωρίς νερό!

Εάν όμως η κατάσταση στους «οργανωμένους καταυλισμούς» μπορεί να θεωρηθεί διεθνής διασυρμός, αυτό που συνέβαινε και εξακολουθεί να συμβαίνει στους κεντρικούς δρόμους και στις πλατείες της Αθήνας, αλλά και σε πολλές επαρχιακές πόλεις της χώρας, πώς μπορεί να ονομαστεί; Μια απλή, περιληπτική αναφορά σε γεγονότα και στιγμές της τελευταίας 5ετίας είναι αρκετή για να καταδείξει το μέγεθος της κατάφωρης παραβίασης των διεθνών συνθηκών και των δικαιωμάτων των προσφύγων από την ελληνική κυβέρνηση.

• Πλατεία Ωδείου. Εκεί όπου για κάμποσους μήνες το 1996 περισσότεροι από 1.000 Κούρδοι πρόσφυγες από το Ιράκ, αν μη τι άλλο, είχαν καταφέρει να δείξουν στην «ομήγυρη» και στους φορείς της πολιτείας πόσο «πολύτιμο» και «αποτελεσματικό» μπορεί να είναι ένα μόνο χαρτόκουτο... Εκείνη τη χρονιά, το 1996, οι υπολογισμοί έκαναν λόγο για μαζική είσοδο 12.000 προσφύγων από το Ιρακινό Κουρδιστάν. Στοιβαγμένοι κατά δεκάδες μέσα στα αυτοσχέδια «σπίτια» τους, οι Κούρδοι του Ωδείου παρέμειναν εκεί ξεχασμένοι, εγκατελειμμένοι, ανήμποροι να ξεκινήσουν τη ζωή τους στη χώρα μας. Κι όταν άρχισαν οι διαμαρτυρίες για την αφόρητη κατάσταση που δημιουργήθηκε στην περιοχή και για την αθλιότητα αυτών των ανθρώπων αυτόματα βρέθηκε η λύση: Η κατασκήνωση στον Αγιο Ανδρέα!
• Δεν μπόρεσαν να παραμείνουν εκεί ούτε για έξι μήνες! Ολα όσα τους υποσχέθηκαν αποδείχτηκαν φρούδες ελπίδες. Τρομερά τα προβλήματα, απαράδεκτες οι συνθήκες διαβίωσης, ανυπόφορο το κρύο του χειμώνα μέσα στις σκηνές. Η κυβέρνηση συνέχισε να ακολουθεί την πάγια τακτική της - δεν ακούω, δε βλέπω τίποτα. Ωσπου έφτασε ν' ανοίξει η τραγική σελίδα της πλατείας Κουμουνδούρου.
• Μέσα σε ελάχιστο χρόνο μία από τις κεντρικότερες πλατείες της πρωτεύουσας γέμισαν με χαρτόκουτα, σκηνές, κουβέρτες και με περίπου 1.500... σκιές να περιφέρονται μέσα στην εξαθλίωση χωρίς ελπίδα. Ηταν Οκτώβρης του 1997 όταν η Διεύθυνση της Νομαρχίας Αθηνών προειδοποιούσε για την κατάσταση που είχε ήδη δημιουργηθεί στο χώρο: «Οι συνθήκες που επικρατούν στο χώρο της πλατείας προσδίδουν την εικόνα σταβλισμού, που στερείται έργων υποδομής και που έχει ως επακόλουθο τη δημιουργία σοβαρών προβλημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Επιβάλλονται λοιπόν άμεσα και χωρίς καμία καθυστέρηση να ληφθούν ριζικά μέτρα». Η κυβέρνηση, για μια ακόμα φορά, κώφευσε κατά το γνωστό τρόπο.

Η κατάσταση στην πλατεία είχε φτάσει στο απροχώρητο. Ανδρες, γυναίκες αλλά και μικρά παιδιά εγκατελειμμένα στην τύχη τους. Δημόσιο θέαμα ο ύπνος τους, η μπουγάδα τους, τα γεύματά τους ακόμα και οι... φυσικές ανάγκες τους. Οι κάτοικοι της περιοχής, που απ' την πρώτη στιγμή αγκάλιασαν τους πολιτικούς πρόσφυγες, άρχισαν να διαμαρτύρονται, να μιλούν για μολυσματικές ασθένειες και να ζητούν επιτακτικά, τόσο απ' την κυβέρνηση, όσο και απ' το δήμαρχο Αθηναίων Δ. Αβραμόπουλο, να δώσουν λύση. Και πάλι σε κωφούς απευθύνθηκαν. Ωσπου ήρθε η στιγμή της κρίσης. Ξημέρωνε η 16η Φλεβάρη του 1999. Χαράματα έγινε το μπλόκο της αστυνομίας. Χαράματα ξεκίνησε η βαρύτατη αυτή προσβολή στην αξία του ανθρώπου... Και λίγες ώρες αργότερα έγινε γνωστή και η εμπλοκή της ελληνικής κυβέρνησης στη σύλληψη του Οτσαλάν.

Δεν υπάρχει Ελληνας πολίτης που να μη θυμάται αυτό το πογκρόμ της ντροπής. Ανθρωποι στοιβαγμένοι στις κλούβες της αστυνομίας να μεταφέρονται σε αναζήτηση, όχι καταλύματος, αλλά χώρου αποθήκευσης. Δήμαρχοι των πέριξ δήμων να κινητοποιούνται όχι για να βρουν κατάλληλο χώρο εγκατάστασης, αλλά για να απομακρύνουν το πρόβλημα. Ο Δήμος Αθηναίων - συνένοχος - να στέλνει τα απορριμματοφόρα του και φορτηγά για να εξαφανίσει εκ των υστέρων, όταν είχαν ήδη μαζευτεί οι Κούρδοι, τα φτωχά νοικοκυριά τους. Γιατί η διαφορά αυτού του πογκρόμ με αυτά που έκαναν οι ναζί για να μαζέψουν τους Εβραίους στη θεσσαλονίκη ήταν ότι τουλάχιστον οι Γερμανοί άφηναν τους διωκόμενους να πάρουν τα ρούχα τους...

• Εχει περάσει ένας χρόνος από τότε. Οι Κούρδοι εξακολουθούν να περιφέρονται σαν σκιές στους δρόμους της Αθήνας. Το πολιτικό άσυλο είναι πλέον ουτοπία γι' αυτούς τους ανθρώπους. Εχουν πλέον πειστεί για την κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών συνθηκών απ' την ελληνική κυβέρνηση. Μια νέα μικρή πλατεία Κουμουνδούρου έχει στηθεί στην περιοχή του Ασύρματου στο Μπραχάμι. Οι δήμαρχοι των γύρω περιοχών ζητούν εδώ και μήνες να βρεθεί λύση. Καμιά απάντηση, καμιά δέσμευση. Ολοι περιμένουν μια νέα επιχείρηση - «σκούπα» της αστυνομίας. Τα εγκατελειμμένα σπίτια γύρω απ' την Κουμουνδούρου, αλλά και σε πολλές περιοχές της Αθήνας, κρύβουν καλά το δράμα. Ως πότε;

Πλατεία Κουμουνδούρου. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τόση και τέτοια ντροπή;

Απαντώντας σε τρεις ερωτήσεις του «Ρ», ο Αντ. Αντανασιώτης μιλά ακόμα για τη Συνθήκη Σένγκεν και για τις επιπτώσεις που έχει η εφαρμογή της στους πρόσφυγες και τους μετανάστες - είναι ενδεικτικό ίσως ότι αναφέρει πως «αυτές οι κατηγορίες ανθρώπων αποτελούν τα πειραματόζωα της εφαρμογής αυτής της Συνθήκης» - ενώ δεν παραλείπει να επισημάνει το ρόλο του Συμφώνου Σταθερότητας και πώς αυτό συνδράμει στην επιβολή της «νέας τάξης πραγμάτων» στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

- Ποιο είναι το νομικό καθεστώς για τους πολιτικούς πρόσφυγες στη χώρα μας;

- Ο βασικός νόμος που ρυθμίζει τα ζητήματα του πολιτικού ασύλου στη χώρα μας είναι ο 1975/91, όπως τροποποιήθηκε - προς το χειρότερο - με τον 2452/96. Πρόκειται - όπως έχει επανειλημμένα καταγγελθεί - για ένα αντιπροσφυγικό, ουσιαστικά, νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο δεν αντιμετωπίζει τον αιτούντα πολιτικό άσυλο ως ανθρώπινη προσωπικότητα με τις ιδιαίτερες ανάγκες μάλιστα που έχει, αλλά μάλλον ως «πρόβλημα» που πρέπει να επιλυθεί, όπως - όπως. Αντιστρατεύεται, έτσι, τις διεθνείς συμβάσεις που έχει επικυρώσει και η χώρα μας, όπως τη Συνθήκη της Γενεύης του 1951 για τους πρόσφυγες, αλλά ακόμη και το ίδιο το ελληνικό Σύνταγμα, το οποίο δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικής εθνικότητας.

Μπορεί οι Ελληνες πολίτες απ' την πρώτη στιγμή να έδειξαν τη συμπαράσταση και την αλληλεγγύη τους, δεν έπραξε το ίδιο, όμως, και η ελληνική κυβέρνηση. Αποτέλεσμα; Η εξαθλίωση να τους συνοδεύει πάντα και παντού...

- Με την καθιέρωση της Συνθήκης Σένγκεν πόσο έχουν δυσκολέψει τα πράγματα;

- Είναι γνωστό ότι τα πρώτα θύματα της Συνθήκης Σένγκεν είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες. Από μιαν άποψη, αυτές οι κατηγορίες των ανθρώπων αποτελούν τα πειραματόζωα της εφαρμογής αυτής της Συνθήκης. Δοκιμάζουν σε αυτούς την τεχνική επάρκεια του συστήματος, σφυγμομετρούν τις αντιδράσεις κλπ. Οι πρόσφυγες, που, για τον έναν ή άλλο λόγο, εγγράφονται στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν από τις αρχές μιας χώρας που έχει προσχωρήσει στη Συνθήκη, δεν μπορούν να ζητήσουν πολιτικό άσυλο σε άλλη χώρα. Επομένως, τα πράγματα θα χειροτερεύσουν για τους πρόσφυγες, με την εφαρμογή της συγκεκριμένης Συνθήκης. Αλλά δεν είναι μόνο η Σένγκεν. Δίπλα της, απλώνεται σιγά - σιγά ένα ολόκληρο δίκτυο άλλων συστημάτων, όπως το EURODAC για την καταγραφή και εξακρίβωση της ταυτότητας των ανθρώπων, με βάση τα δακτυλικά τους αποτυπώματα κ.ά.

Ολα αυτά αποτελούν υλοποίηση πολιτικών επιλογών, κυρίως της ΕΕ, για τον έλεγχο, την καταστολή και τον πολιτικό ευνουχισμό των προσφύγων, τις οποίες ακολουθεί πιστά η χώρα μας. Η προσπάθεια που γίνεται από τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, είναι να δημιουργηθεί ένας ενιαίος χώρος «ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης», όπως τον ονομάζουν, όπου θα μπορεί να αναπαράγεται απρόσκοπτα το κεφαλαιοκρατικό σύστημα. Σε αυτόν το χώρο δεν έχουν θέση άνθρωποι που έχουν διαφορετική άποψη από την κυρίαρχη, για τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας, πολύ περισσότερο, όταν αυτοί δραστηριοποιούνται κοινωνικά και πολιτικά. Ενας από τους όρους, λοιπόν, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είναι να θωρακιστεί περισσότερο η ΕΕ από τα κύματα προσφύγων και μεταναστών.

- Πώς συνδέονται αυτά τα ζητήματα με τη «νέα τάξη πραγμάτων» και το Σύμφωνο Σταθερότητας;

-Η «νέα τάξη πραγμάτων», για να επιβληθεί, προϋποθέτει την καταστολή ή τον έλεγχο πολιτικών κινημάτων, τα οποία στέκονται εμπόδιο στην προώθηση των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων που αυτή εκπροσωπεί. Ετσι, για παράδειγμα, το κουρδικό κίνημα της Τουρκίας, το οποίο δυσκόλευε τα σχέδιά της για τον έλεγχο της παραγωγής και ροής πετρελαίου στην ευρύτερη περιοχή, ιδιαίτερα με την κατασκευή του αγωγού Μπακού - Τζεϊχάλ, έπρεπε είτε να στραγγαλιστεί είτε να υποκύψει. Στα πλαίσια αυτά, εντάσσεται η - πριν ένα χρόνο περίπου - άρνηση παροχής πολιτικού ασύλου από την ΕΕ στον Οτσαλάν και, στη συνέχεια, η επαίσχυντη πράξη της παράδοσής του από την ελληνική κυβέρνηση στους Τούρκους δημίους του. Η διαδικασία αυτή συνοδεύτηκε μάλιστα από έναν πολύμορφο διωγμό των Κούρδων προσφύγων σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ειδικά το Σύμφωνο Σταθερότητας για τη ΝΑ Ευρώπη, το οποίο υιοθετήθηκε τον περασμένο Ιούνη από την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και όλες τις κυρίαρχες δυνάμεις του πλανήτη, θέτει ως σημαντικό στόχο την εξόντωση - ενοχλητικών για τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα - λαϊκών κινημάτων και οργανώσεων, στα πλαίσια καταπολέμησης της «τρομοκρατίας», στην οποία εντάσσουν τη λαϊκή πολιτική δράση.

Οχτώ χρόνια στη χώρα μας κι ο Χιχμέτ εξακολουθεί να παρακολουθεί και να βιώνει την ταλαιπωρία και την εξαθλίωση των συμπατριωτών του. Γιατί η Κουμουνδούρου μπορεί να έσβησε, υπάρχει όμως ο Ασύρματος και κάμποσα εγκαταλειμμένα σπίτια...

Ο Χιχμέτ ήρθε στην Ελλάδα το Μάρτη του 1991, απ' το Ντιάρ Μπεκίρ του Κουρδιστάν. Μέλος του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου του Κουρδιστάν από τότε που ήταν 21 χρόνων, πλήρωσε και με το παραπάνω τη δίψα του για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. Συλλήψεις, διώξεις, βασανιστήρια, παρακολουθήσεις και, φυσικά, φυλακή. Σχεδόν 16 χρόνια μέσα στα τουρκικά κρατητήρια. «Νέο παιδί μπήκα μέσα και βγήκα γέρος και ταλαίπωρος». Οι αναμνήσεις του εφιαλτικές, τόσο μάλιστα που αποφεύγει εντελώς να τις φέρει στο νου του. «Μη μου ζητάς τέτοια πράγματα, δεν αντέχω να θυμάμαι», λέει. Διευκρινίζει, ωστόσο, αμέσως πως ό,τι έκανε το έπραξε για τη λευτεριά της πατρίδας του και πως «το πρόβλημα της πατρίδας μου, δεν μπορεί παρά να είναι και δικό μου πρόβλημα».

Οσο δύσκολα αποφεύγει ο Χιχμέτ Τασντελέφ να μιλήσει για τα δύσκολα εκείνα χρόνια στις φυλακές, τόσο εύκολα περιγράφει την οδύσσειά του στη χώρα μας. Και η δική του ιστορία γίνεται καθρέφτης. Γιατί η δική του ιστορία δεν του ανήκει. Είναι με μικρές ή και με μεγάλες παραλλαγές η ιστορία χιλιάδων άλλων ανθρώπων, χιλιάδων πολιτικών προσφύγων που έφτασαν στη χώρα μας για να σώσουν το κεφάλι τους, χάνοντας όμως την αξιοπρέπειά τους...

Ο Χιχμέτ απ' την αρχή ξεκαθαρίζει δύο βασικά πράγματα: Πρώτον, λέει, «είμαι απ' τους ελάχιστους Κούρδους που έμειναν στη χώρα σας για τόσο καιρό, για τόσα χρόνια. Οι περισσότεροι φεύγουν μέσα σε πέντε το πολύ μήνες». Το δεύτερο που επίσης ξεκαθαρίζει είναι: «Είμαι πολύ τυχερός σε σχέση με άλλους συμπατριώτες μου. Εγώ τουλάχιστον κοιμήθηκα μόνο τρεις μήνες σε παγκάκια και πλατείες!». Ο Χιχμέτ, για να πάρουμε τα πράγματα απ' την αρχή, πέρασε μέσω θαλάσσης στη χώρα μας, κρυμμένος σ' ένα φορτηγό που θα περνούσε στη Σύμη. Μετά έφτασε κακήν-κακώς στην Αθήνα και περιπλανήθηκε στους δρόμους και τις πλατείες της για τρεις μήνες. «Δεν ήξερα κανέναν τότε, είχα χαθεί με τους συντρόφους μου, κόντεψα να τρελαθώ. Είχα αφήσει πίσω μου και την οικογένειά μου - έχει τρία αγόρια και μια κόρη - και η αγωνία μου μεγάλωνε συνεχώς», περιγράφει.

Τον πρώτο καιρό η ζωή του εδώ θυμίζει τη ζωή εκατοντάδων Κούρδων. Χωρίς χαρτιά, λεφτά, στέγη, χωρίς καμιά προοπτική πως ίσως τα πράγματα αλλάξουν σε λίγο καιρό. Μετά από τρεις μήνες, περίπου, ο Χιχμέτ βρήκε συντρόφους του που ζούσαν στη Λούτσα, τους ακολούθησε έως εκεί, έμεινε μαζί τους κάμποσο, «είδα ότι τίποτα δεν άλλαζε, δεν άντεχα να κάθομαι και να περιμένω χωρίς αντιδράσεις τη μοίρα μου» και ήρθε ξανά στο κέντρο. Σιγά σιγά άρχιζε να βρίσκει κάποια μεροκάματα στην οικοδομή, άνοιξε και το πολιτιστικό κέντρο των Κούρδων στα Εξάρχεια - στη συμβολή των οδών Κουντουριώτη και Οικονόμου - «πήγαινα και κοιμόμουν εκεί στρωματσάδα, μέχρι και 200 άτομα σ' ένα δωμάτιο κοιμόμασταν κάποτε». Μετά γνωρίστηκε με την κυρία Δέσποινα, «μια γυναίκα που ερχόταν στα γραφεία μας και βοηθούσε όπως μπορούσε τον αγώνα μας», που είχε ένα παλιό σπίτι, ακατοίκητο στην Κυψέλη και μου 'πε: «Ενοίκιο δε ζητάω, ποντίκια μένουν μέσα. Σπίτι για να μείνουν άνθρωποι δεν είναι, αλλά τουλάχιστον έχει μια στέγη για να βάλεις από κάτω το κεφάλι σου. Αν θες πάρε τα κλειδιά και πήγαινε». Εχουν περάσει πέντε χρόνια από τότε, ο Χιχμέτ πήρε τα κλειδιά, μαζί με δύο ακόμα συμπατριώτες του και με τον καιρό έφτιαξαν το χώρο.

Ο Χιχμέτ έχει πια συνηθίσει να ζει χωρίς μεγάλα όνειρα, χωρίς λεφτά στην τσέπη του. Συνεχίζει να περιφέρεται - όχι άστεγος πια - στους δρόμους της Αθήνας, χωρίς χαρτιά νομιμότητας και με το μυαλό του να 'ναι συνεχώς πίσω. Στην πατρίδα του, στα παιδιά και τη γυναίκα του. Οταν τον ρωτάμε τι σκέφτεται κάθε βράδυ πριν κοιμηθεί, έρχεται η απάντηση: «Πότε θα ξημερώσει η μέρα να γυρίσω πίσω»...

Το βλέμμα, η στάση αυτή της Κούρδισσας - απ' τον καταυλισμό της Παλιάς Πεντέλης - τα μαρτυρά όλα. Κι επιβεβαιώνει πως τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων δεν χωρούν σε καμιά πατρίδα...

«Η κατάσταση για τους συμπατριώτες μας είναι τραγική. Κουρασμένοι, ταλαιπωρημένοι, εξαθλιωμένοι γυρνούν χωρίς καν ένα χαρτί νομιμότητας μέσα στους δρόμους και στις πλατείες της Αθήνας. Αυτό που ευχόμαστε, αυτό που προσπαθούμε είναι να μπορέσουμε να γυρίσουμε όλοι πίσω, στην πατρίδα μας. Σχεδόν 15 χρόνια πόλεμος, πρέπει να βρεθεί λύση. Βαθιά πίστη μας είναι πως θα υπάρξει στο μέλλον εκδημοκρατισμός της Τουρκίας και θα μπορέσουμε και μεις να επιστρέψουμε και να απαιτήσουμε εκεί τα δικαιώματά μας».

Τα λόγια αυτά - ίσως και να ακούγεται απίστευτο - αλλά ανήκουν στον σημερινό εκπρόσωπο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου του Κουρδιστάν στη χώρα μας, Ριζγκάρ Αϊδίν. Σε αντίθεση με τον προκάτοχό του στο συγκεκριμένο αξίωμα, τον Ροσχάτ Λασέρ, που σε συνέντευξή του στο «Ρ» τον περασμένο Ιούλη έλεγε πως «το μόνο που ζητάμε απ' την ελληνική κυβέρνηση είναι σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών συνθηκών», ο Ρ. Αϊδίν δείχνει να τραβά άλλη γραμμή πλεύσης: «Είναι ζήτημα εάν όλα αυτά τα χρόνια έχει δοθεί πολιτικό άσυλο στο 2% όσων συμπατριωτών μας έφτασαν στην Ελλάδα. Δεν περιμένουμε ότι θα αλλάξει τώρα η στάση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντί μας. Αλλωστε, κανείς μας δεν ξεχνά τη μεγάλη ντροπή της: Την εμπλοκή της σ' αυτή τη διεθνή συνωμοσία που οδήγησε στη σύλληψη του προέδρου Οτσαλάν».

Η εξαθλίωσή τους δεν φαίνεται, δεν υπάρχει μόνο στην Αθήνα. Η φωτογραφία απ' τον καταυλισμό Κούρδως στην Περαχώρα Κορίνθου. Το 1998 αυτοί οι Κούρδοι έκαναν απεργία πείνας ζητώντας πολιτικό άσυλο...

Απ' την άλλη πλευρά ο Κεμάλ Μαζλούμ, υπεύθυνος της Κουρδικής Ερυθράς Ημισελήνου στη χώρα μας, κάνει έναν απολογισμό ζωής για τους χιλιάδες Κούρδους μετανάστες, που βρίσκονται τα τελευταία δέκα χρόνια στην Ελλάδα. «Ο,τι και να πω λίγο θα είναι. Το πώς ζουν οι συμπατριώτες μου στη χώρα σας το γνωρίζουν όλοι. Μια βόλτα στα εγκαταλειμμένα σπίτια της Αθήνας, στις πλατείες και στα παγκάκια της είναι η καλύτερη απάντηση. Ηρθαμε εδώ για να σώσουμε τη ζωή μας και όλοι αυτοί οι αγωνιστές, όλοι αυτοί οι περήφανοι άνθρωποι έχουν δεχτεί το μεγαλύτερο εξευτελισμό. Γιατί είναι εξευτελισμός αυτό που βιώνουμε», λέει ο Κ. Μαζλούμ. Και συνεχίζει: «Κάθε μέρα, από το 1993 που άνοιξαν στην Αθήνα τα γραφεία της Ερυθράς Ημισελήνου, περνούν για ένα πιάτο φαΐ τουλάχιστον 150 άνθρωποι. Κανείς σε μόνιμη βάση, συνεχώς αλλάζουν τα πρόσωπα. Αυτό δε λέει κάτι από μόνο του;»...

Την ώρα που όλοι μιλούν για ανάπτυξη της Βόρειας Ελλάδας, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη ως «μητροπολιτικό» κέντρο των Βαλκανίων, η πραγματικότητα καταρρίπτει τους μύθους και αποκαλύπτει τους πραγματικούς στόχους. Οι άνεργοι γουνεργάτες της Δυτικής Μακεδονίας, οι άνεργοι του κλάδου της κλωστοϋφαντουργίας και του ιματισμού στη Νάουσα, οι 3.000 εργαζόμενοι στις βιοτεχνίες της Δράμας ή της Καβάλας που έχασαν τη δουλιά τους την τελευταία 8ετία, οι απολυμένοι της «Good Year» στη Θεσσαλονίκη, αποκαλύπτουν το πρόσωπο της ανάπτυξης που ευαγγελίζονται οι πολιτικοί εκπρόσωποι και οι υπάλληλοι του κεφαλαίου. Οι χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, που μόνο στα χαρτιά δημιουργήθηκαν στην περιοχή της Θράκης, μέσα από την πολιτική κινήτρων προς τους βιομηχάνους, αποτελούν και αυτές ένα δείγμα των επενδύσεων που πραγματοποιούνται στην περιοχή. Οι ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων στρατηγικής σημασίας για την περιοχή, όπως η ΕΛΒΟ, η ΑΓΝΟ, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, η Διεθνής Εκθεση, οι συγχωνεύσεις των λιπασματοβιομηχανιών, θα έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέας στρατιάς ανέργων.

Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε τα ποσοστά της ανεργίας, που στις περισσότερες περιοχές της Μακεδονίας - Θράκης ξεπερνά το 20%, ενώ σε πόλεις όπως η Νάουσα, οι Σέρρες, η Καβάλα, προσεγγίζει και το 25%.

Την ίδια περίοδο, το σχέδιο ανάπτυξης, που προβάλλεται από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ για την περιοχή, έχει στόχο τη μετατροπή της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας σε βασικό διαμετακομιστικό κέντρο της ΝΑ Ευρώπης, σε συνδυασμό πάντα με την εγκατάσταση διαφόρων οικονομικών και πολιτικών οργανισμών, και ορμητήριο των ιμπεριαλιστών και του μονοπωλιακού κεφαλαίου για τις στρατιωτικές επεμβάσεις και το οικονομικό πλιάτσικο στα Βαλκάνια.

Τα έργα υποδομής, που δημιουργούνται, στόχο έχουν την εξυπηρέτηση αυτών των επιλογών και όχι την παραγωγική ανάπτυξη της Μακεδονίας και της Θράκης. Οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι υπάλληλοι, οι μικρομεσαίοι, η νεολαία, τίποτε δεν έχουν να περιμένουν από το περιβόητο σχέδιο ανασυγκρότησης των Βαλκανίων, που η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΝΔ-ΣΥΝ-ΔΗΚΚΙ) προβάλλουν ως τη μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα. Οι μόνοι κερδισμένοι είναι οι μεγαλοκεφαλαιούχοι, Ελληνες και ξένοι, που προσδοκώντας ακόμη μεγαλύτερα κέρδη, εξορμούν στις χώρες της Βαλκανικής, όπου εξασφαλίζουν φτηνό εργατικό δυναμικό, εξαγοράζουν σημαντικές επιχειρήσεις και καταληστεύουν τον πλούτο των λαών.

Ηδη περισσότερες από 200 επιχειρήσεις μεσαίας και μεγάλης εμβέλειας έχουν μετακομίσει τις δραστηριότητές τους στις χώρες της Βαλκανικής, ενώ στο πλαίσιο του προγράμματος ανασυγκρότησης των Βαλκανίων σχεδιάζεται να διατεθούν 400 δισ. δραχμές, σε πρώτη φάση, για τις επενδύσεις στα Βαλκάνια, μεγάλο μέρος των οποίων θα δοθεί ως πριμοδότηση στους μεγαλοκεφαλαιούχους.

H ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και ιδιαίτερα η μετά το 1992 περίοδος άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου για μια πολιτική ανοιχτών θυρών, που ήταν καταστροφική για παραδοσιακούς κλάδους παραγωγής, γιατί με τις αθρόες και ανεξέλεγκτες εισαγωγές και τις προτιμησιακές συμφωνίες διαφόρων κλάδων, λόγω ΕΕ, τα ξένα προϊόντα κατέκλυσαν την ελληνική αγορά και είχαν σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία της χώρας.

Οι κυριότερες από τις επιπτώσεις αυτές είναι το κλείσιμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η συρρίκνωση των υπόλοιπων και η μετατροπή τους σε δορυφορικές εταιρίες των μεγάλων πολυεθνικών. Οι τέσσερις ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η ελευθερία διακίνησης εμπορευμάτων, υπηρεσιών, εργατικού δυναμικού και κεφαλαίου, σηματοδότησαν την καταστροφή της παραγωγικής βάσης στη Βόρεια Ελλάδα και τη δημιουργία του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου με την ΕΕ και το χτύπημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που ήταν η καρδιά της ανάπτυξης της χώρας μας.

Μετά τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία, όταν η Θεσσαλονίκη επιλέχτηκε από τους ΝΑΤΟικούς και τους Ευρωπαίους εταίρους σαν κέντρο ανασυγκρότησης των Βαλκανίων, με την υψηλή εποπτεία των Αμερικανών, δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για ένταση στην εξαγωγή κεφαλαίων, μείωση των επενδύσεων στην περιοχή της Β. Ελλάδας και τη δημιουργία έτσι μεγαλύτερης ανεργίας τα αμέσως επόμενα χρόνια. Να αναφέρουμε εδώ ότι, σύμφωνα με δηλώσεις αντιπροσώπων των ενώσεων του κεφαλαίου, τα επόμενα 5 χρόνια θα εξαχθούν 180 δισεκατομμύρια δραχμές, σε συνεργασία με τις πολυεθνικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται τελευταία στη Θεσσαλονίκη.

Ως αποτέλεσμα η ανεργία έχει πάρει τραγικές διαστάσεις σε ορισμένους κλάδους, όπως καπνός και δέρμα, που το ποσοστό ανεργίας έχει ξεπεράσει το 60%. Παράλληλα προωθείται η ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού Λιμένος και της ΔΕΘ, που θα επιδεινώσει παραπέρα την κατάσταση στην απασχόληση και θα έχει ολέθριες συνέπειες στην ανάπτυξη της πόλης.

Αυτή η μορφή της ανάπτυξης, που έχει επιλεγεί σύμφωνα με τα σχέδια των περιφερειακών προγραμμάτων της ΕΕ, μετατρέπει τη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια Ελλάδα σε τόπο υπηρεσιών και διαμετακομιστικού εμπορίου. Η κυβέρνηση, πέρα από τις ευθύνες που έχει για την πρόσδεσή της με τις επιλογές της ΕΕ, έχει και μεγάλες ευθύνες για τη μη αντιμετώπιση της ανεργίας και των αναγκών των ανέργων. Εχει μετατρέψει τον ΟΑΕΔ σε οργανισμό επιδότησης της εργοδοσίας. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του υπουργού Εργασίας, 800 περίπου δισεκατομμύρια θα διατεθούν το αμέσως επόμενο διάστημα από τον κρατικό προϋπολογισμό, μέσω ΟΑΕΔ, στους εργοδότες, για δημιουργία θέσεων μερικής απασχόλησης.

Ενώ κλείνουν συνέχεια ή μεταφέρονται βιομηχανικές επιχειρήσεις στον τομέα της μεταποίησης, δημιουργούνται επιχειρήσεις - μεγαθήρια στον τομέα των υπηρεσιών και του εμπορίου, που φιλοδοξούν να ελέγξουν πλήρως την αγορά και εφαρμόζουν ήδη τον εργασιακό μεσαίωνα.

Η κατάσταση βέβαια δεν είναι μονόδρομος. Υπάρχει και η προοπτική του άλλου δρόμου, της άλλης μορφής ανάπτυξης που εμείς καλούμε τους εργαζόμενους και το λαό να υποστηρίξει και να αγωνιστεί να επιβάλει. Είναι η προοπτική του άλλου δρόμου που προωθεί μια πολιτική ανάπτυξης που να στηρίζεται σε κλαδικές πολιτικές, με μοχλό ανάπτυξης το δημόσιο τομέα με δημόσιες επενδύσεις. Σε ένα σχέδιο παραγωγικής ανάπτυξης στου οποίου τη σύνταξη και εκπόνηση να συμμετέχουν οι παραγωγικοί φορείς, εργαζόμενοι, μικρομεσαίοι, αγρότες, όσοι έχουν σχέση με την παραγωγή. Είναι η μορφή ανάπτυξης που αντιστρατεύεται τις κυρίαρχες επιλογές της ΕΕ και της άρχουσας τάξης, στηρίζει και προστατεύει την εγχώρια παραγωγή, αντιστέκεται στις αθρόες εισαγωγές, βοηθά τις εξαγωγικές δραστηριότητες και δημιουργεί προϋποθέσεις ανάπτυξης του εισοδήματος των εργαζομένων και στήριξης των ανέργων με μια σειρά μέτρα τα οποία προβάλλει το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα.

Αυτό προϋποθέτει έναν άλλο συσχετισμό δυνάμεων, προϋποθέτει τη συγκρότηση ενός Λαϊκού Μετώπου από όλες εκείνες τις δυνάμεις που σήμερα πλήττονται από την κυβερνητική πολιτική, που να μπορέσει, αύριο, να διεκδικήσει και την πολιτική εξουσία. Κυρίαρχο ζήτημα για να προχωρήσει το Μέτωπο είναι η ενίσχυση του ΚΚΕ, που αποτελεί το αντίπαλο δέος της αντιλαϊκής πολιτικής.

Οι εργαζόμενοι αγωνίζονται για τη σωτηρία της μοναδικής συνεταιριστικής γαλακτοβιομηχανίαςστη Β. Ελλάδα, που η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ εκποιεί

Περιγράφοντας το πλαίσιο της ελληνικής επενδυτικής δραστηριότητας πέραν των εθνικών ορίων, αλλά και τα οφέλη που προσφέρει η ελληνική αγορά στους ξένους επενδυτές, ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης, Δ. Μπακατσέλος, στη διάρκεια της ομιλίας του κατά την επίσημη υποδοχή καναδικής επιχειρηματικής αντιπροσωπείας, στις 10 του Φλεβάρη, υπογράμμισε: «Η Ελλάδα απολαμβάνει σταθερό πολιτικό περιβάλλον με μια κυβέρνηση που κατανοεί τις πραγματικότητες, ανταποκρίνεται στις εθνικές προτεραιότητες και είναι ελαστική και πρόθυμη να υιοθετήσει τις απαιτήσεις της νέας παγκόσμιας τάξης πραγμάτων».

Η ελληνική κυβέρνηση φυσικά είναι πρόθυμη και μάλιστα όχι μόνο να υιοθετήσει τις απαιτήσεις του διεθνούς ιμπεριαλισμού. Είναι γνωστό ότι στη διάρκεια του βρώμικου πολέμου στη Γιουγκοσλαβία έδωσε απλόχερα «γην και ύδωρ» στα «γεράκια» του ΝΑΤΟ. Ηταν αρκετά «ελαστική» ώστε να προχωρεί χωρίς ενδοιασμούς στην εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων στην ΕΕ και να «παζαρεύει» με τους «συμμάχους» του ΝΑΤΟ τη συνυπευθυνότητα για τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου και τη διχοτόμηση της Κύπρου.

Ο Δ. Μπακατσέλος εξάλλου επισήμανε ακόμα, ότι «η Ελλάδα υποστηρίζει ένθερμα τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ... Η εξαγωγή κερδών είναι αδιαμφισβήτητο δικαίωμα των ξένων επενδυτών...». Είναι γνωστό βέβαια ότι οι Συνθήκες Μάαστριχτ και Αμστερνταμ υποστηρίζουν το δικαίωμα των πολυεθνικών να εξάγουν τα κέρδη που πραγματοποιούν από τις επενδύσεις τους σε άλλες χώρες. Πρέπει όμως να υπενθυμίσουμε ότι ο ελληνικός λαός δεν κλήθηκε να εκφράσει την άποψή του εάν αποδέχεται ή όχι τους δεσμευτικούς, για τα λαϊκά στρώματα, όρους των συμφωνιών αυτών, που βαφτίστηκαν από τους βιομηχάνους και μεγαλέμπορους «εθνικές προτεραιότητες».

Δεδομένο είναι, λοιπόν, ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει επιλέξει να διεκδικήσει ρόλο περιφερειακού τοποτηρητή στην περιοχή των Βαλκανίων και μικρού ιμπεριαλιστή, για την εξυπηρέτηση της ελληνικής άρχουσας τάξης στη λεηλασία των λαών της περιοχής. Στο πλαίσιο αυτό, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τη Βόρεια Ελλάδα ως πύλη υποδοχής των πολυεθνικών κεφαλαίων και επιχειρηματικό ορμητήριο προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Ενα από τα πεδία υλοποίησης των επιλογών της αποτελούν και τα έργα υποδομής που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα με συγχρηματοδότηση της ΕΕ και με στόχο την καλύτερη διασύνδεση των χωρών της περιοχής.

Την κατεύθυνση αυτή υλοποιούν όλα τα μεγάλα έργα που σχεδιάζονται και προωθείται η κατασκευή τους από την ελληνική κυβέρνηση, όπως είναι: Οι διευρωπαϊκοί οδικοί άξονες (ΠΑΘΕ-Εγνατία οδός) και οι διασυνδέσεις τους με τις βαλκανικές χώρες (λιμάνι Δυρραχίου και Μπουργκάς), η αναβάθμιση λιμανιών Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, η σιδηροδρομική σύνδεση με Αλβανία κλπ., η αναβάθμιση των αεροδρομίων της Βόρειας Ελλάδας (Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Καστοριάς και Κοζάνης) και ιδιαίτερα του αεροδρομίου «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης.

Επίσης, στο πλαίσιο αυτό ενισχύονται υποδομές στήριξης της επιχειρηματικής διείσδυσης, όπως: Διασυνοριακές ζώνες ανάπτυξης, ΒΙΠΕ, δημιουργία διαμετακομιστικών κέντρων, αποθηκευτικών και εκθεσιακών χώρων. Προτεραιότητα δίνεται και στις τηλεπικοινωνίες, με κύριο έργο την ανάπτυξη διεθνώς ανταγωνιστικού τηλεπικοινωνιακού κόμβου με κέντρο τη Θεσσαλονίκη.

Την ίδια ώρα οι ελληνικές δημόσιες επιχειρήσεις, όπως η ΔΕΗ, τα «Ελληνικά Πετρέλαια» και ο ΟΤΕ, αλλά και οι τράπεζες, με τη διείσδυσή τους στις βαλκανικές χώρες, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση των απαραίτητων περιφερειακών δικτύων υποδομών.

Ειδικά έργα στην κατεύθυνση της ενεργειακής διασύνδεσης των χωρών της περιοχής είναι η κατασκευή των πετρελαϊκού αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης, η επέκταση του αγωγού Θεσσαλονίκης - Σκοπίων μέχρι το Βελιγράδι μέσω του Κοσσυφοπεδίου και η κατασκευή δικτύου αγωγών φυσικού αερίου που, εκτός από την Ελλάδα, θα γίνει παράλληλα και σε Αλβανία, Γιουγκοσλαβία και ΠΓΔΜ.

Από τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας, που διοργάνωσε το ΠΑΜΕ κατά της ανεργίας στη Θεσσαλονίκη, στα εγκαίνια της ΔΕΘ

Ο τρόπος με τον οποίο οι ηγετικοί οικονομικοί - επιχειρηματικοί κύκλοι της Β. Ελλάδας αντιμετωπίζουν το θέμα της δραστηριοποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων στη Βαλκανική και ΝΑ Ευρώπη παρουσιάζει ενδιαφέρον από πολλές απόψεις. Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βόρειας Ελλάδας, Β. Τακάς, στην ομιλία του στο πλαίσιο του Money Show Θεσσαλονίκη '99, εξέφρασε την εξής ενδιαφέρουσα άποψη: «Η ελληνική επιχείρηση και ιδιαίτερα οι επιχειρήσεις της Βόρειας Ελλάδας, στην προσπάθειά τους να επεκταθούν στην ευρωπαϊκή αγορά, μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν την τεχνογνωσία, αλλά και το μέγεθος που απέκτησαν από την επέκτασή τους στα Βαλκάνια». Επίσης συμπλήρωσε: «Το Ελληνικό Σχέδιο για την ανασυγκρότηση των Βαλκανίων, που πρόσφατα ολοκλήρωσε και παρουσίασε στους Ευρωπαίους και Βαλκάνιους εταίρους μας το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, δημιούργησε μια νέα ευκαιρία για τις ελληνικές επιχειρήσεις να επεκταθούν στα Βαλκάνια και να δημιουργήσουν διεθνείς συνεργασίες, που θα τις βοηθήσουν να αποκτήσουν το κρίσιμο μέγεθος που θα τις καθιστά ανταγωνιστικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο».

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχωρά τώρα στο ξεπούλημα και της ΕΛΒΟ

Με άλλα λόγια, ο καθορισμός της εξωτερικής πολιτικής της χώρας έχει σαν πρώτιστο στόχο την εξυπηρέτηση των επιδιώξεων του μεγάλου κεφαλαίου και δεν έχει καμιά σχέση με «εθνικές προτεραιότητες» και «εθνικά συμφέροντα». Αποδείχνεται έτσι, για άλλη μια φορά, ότι για την κυβέρνηση και την άρχουσα τάξη βαφτίζεται «εθνικό» ό,τι είναι ωφέλιμο και κερδοφόρο γι' αυτήν την τάξη.

Για τους εργαζόμενους και το λαό της Β. Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της χώρας, η επιχειρηματική αυτή δραστηριότητα των ισχυρών του χρήματος στα Βαλκάνια και Ευρώπη δε σημαίνει ούτε άνοδο του βιοτικού τους επιπέδου, ούτε αυξημένες ευκαιρίες εξεύρεσης εργασίας. Το αντίθετο, μάλιστα, συμβαίνει.

Με τη μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων και επενδύσεων στις βαλκανικές χώρες, μειώνονται σημαντικά οι παραγωγικές επενδύσεις στην Ελλάδα, συρρικνώνονται ολοένα και περισσότερο οι θέσεις εργασίας, επηρεάζονται αρνητικά το επίπεδο και η ποιότητα ζωής στη χώρα.

Τα στοιχεία για την ανεργία δείχνουν ότι την ίδια εποχή που πραγματοποιούνταν όλες αυτές οι επενδύσεις στις βαλκανικές χώρες, που, όπως αναφέρθηκε στα αναλυτικά στοιχεία για κάθε χώρα, δημιούργησαν χιλιάδες θέσεις εργασίας εκεί, η ανεργία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης έφτασε, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΕΚΘ, το 18% και στις γυναίκες και τους νέους ξεπέρασε το 35%.

Αν τώρα ρίξουμε μια ματιά σε ορισμένους παραδοσιακούς κλάδους παραγωγής, όπως ένδυσης, κλωστοϋφαντουργίας και δέρματος, για να δούμε πώς επηρεάζει η κατάσταση που περιγράψαμε πιο πάνω αυτούς τους κλάδους, θα διαπιστώσουμε ότι βρισκόμαστε μπροστά σε πολύ δυσάρεστες εξελίξεις. Στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε σχετική ημερίδα του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, το Δεκέμβρη του '99, δείχνουν ότι:

Στην ευρωπαϊκή βιομηχανία ένδυσης, την τελευταία δεκαετία, χάθηκαν περίπου 515.000 θέσεις εργασίας και περισσότερες από 21.000 επιχειρήσεις έκλεισαν.

Η σημασία, όμως, της βιομηχανίας ένδυσης στην ελληνική οικονομία είναι ακόμα μεγαλύτερη. Σήμερα υπάρχουν στην Ελλάδα περισσότερες από 6.000 επιχειρήσεις του κλάδου με 60.000 εργαζόμενους. Η βιομηχανία ένδυσης προσφέρει απασχόληση στο 12% των απασχολούμενων στη μεταποίηση της χώρας και συμμετέχει με 12,5% στις συνολικές ελληνικές εξαγωγές. Αν δε, συνυπολογιστεί και η κλωστοϋφαντουργία, τότε οι δύο κλάδοι μαζί καλύπτουν το 21% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών.

Την τελευταία δεκαετία, όμως, ο κλάδος χτυπήθηκε από τις αρνητικές εξελίξεις, πολύ περισσότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Την περίοδο 1988 - 1998 χάθηκαν στον κλάδο περισσότερες από 60.000 θέσεις εργασίας, που αντιστοιχεί περίπου στο 50% των εργαζομένων. Η απώλεια αυτή ήταν μεγαλύτερη σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές της Β. Ελλάδας, όπως Θεσσαλονίκη, Πιερία, Κιλκίς, Ημαθία και Δράμα, όπου η εξάρτηση από τον κλάδο είναι πολύ μεγάλη και σε όρους απασχόλησης κυμαίνεται μεταξύ 30 και 40%.

Σήμερα, ο αριθμός των ελληνικών επιχειρήσεων ένδυσης που δραστηριοποιούνται σε διάφορες βαλκανικές χώρες αγγίζει τις 200, απ' τις οποίες το 80% είναι συγκεντρωμένες στη Βουλγαρία.

Στη βιομηχανία δέρματος, η κατάσταση είναι επίσης τραγική. Την τελευταία δεκαετία, στη Θεσσαλονίκη έκλεισαν οριστικά το 45% των επιχειρήσεων του κλάδου. Σύμφωνα με στοιχεία του Συνδικάτου Δέρματος, στην πόλη λειτουργούσαν 300 επιχειρήσεις, που απ' αυτές το 1995 παρέμειναν 120 και σήμερα 80, οι οποίες υπολειτουργούν.

Στα δερμάτινα, επίσης, από 90 βιοτεχνίες σήμερα λειτουργούν γύρω στις 10 και αυτές με μειωμένο προσωπικό κατά 60 - 80%. Οι βιοτεχνίες ζωνών και ειδών ταξιδίου έκλεισαν όλες και η ανεργία στον κλάδο έφτασε το 80%. Το συνδικάτο επίσης κάνει τη διαπίστωση ότι η ένταξη της χώρας στην ΕΕ έχει ολέθρια αποτελέσματα για τον κλάδο. Η εγχώρια αγορά έχει κατακλυστεί από έτοιμα ενδύματα κάθε είδους και έτσι οι εισαγωγές το 1995 είχαν ξεπεράσει τα 23 εκατ. ζεύγη που καλύπτουν ολόκληρη την εσωτερική ζήτηση. Σήμερα, ο αριθμός αυτός είναι σχεδόν διπλάσιος, γιατί οι εισαγωγές είναι ανεξέλεγκτες.